«роль транспортной науки и образования в реализации пяти институциональных реформ», посвященной

 

 

 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ 

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

0,25  дБ/км  на  длине  волны 

дБ/км на длине волны 



=0

Для сравнительного анализа был выполнен эксперимент в отсутствии вибрационных 

нагрузок.  Как  видно  из  полученных  данных,  длины  волн  1,313  1,55  показывают 

наилучшие  результаты  в  исследовании

динамику изменения коэффициента ослабления показали длины волн 

1,55 мкм. Однако наилучшие характеристики передачи от воздействующей максимальной 

вибрации на высоких частотах до 10Гц показали более высокие диапазоны.

На  длине  волны 



=1,313  при  вибраци

увеличение  дополнительных  потерь  в  3,5  раза,  что  говорит  о  возникновении 

микротрещины или нано-

Установлено,  что  при  воздействии  вибраций  на  ОВ  в  волокнах  появляются 

дополнительные потери, вызывающие парази

сигнала.  Величина  возникающих  дополнительно  потерь  зависит  от  конструкции  ОК. 

Рекомендуется,  наряду  с  проверкой  целостности  ОВ,  при  механических  воздействиях 

контролировать величину максимального затухания. При этом, 

мкм и 1,55 мкм, обладает повышенной стойкостью к воздействию вибрации.

 

Рисунок 2 – Коэффициенты ослабления МОВ излучения лазера (

Показано, что увеличение коэффициента ослабления происходит различно для 

 

Выводы: 

При воздействии вибраций на ОВ появляются дополнительные потери, вызывающие 

паразитную  модуляцию  амплитуды  передаваемого  сигнала. 

коэффициента  ослабления  происходит  различно  для  различных  длин  волн

наилучшие  характеристики  передачи  на  высоких  частотах  до  10  Гц  показали  более 

высокие диапазоны, так на длине волны 

10  Гц  происходит  увеличение  дополнит

возникновении микротрещин или нано

 

0,5 Гц

2,0 Гц

5,0 Гц

10,0 Гц

297 

 

РАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ»

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________________

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

0,25  дБ/км  на  длине  волны 



=1,55  мкм  и  наибольший  коэффициент  ослабления  13,18 

=0,53.  

Для сравнительного анализа был выполнен эксперимент в отсутствии вибрационных 

нагрузок.  Как  видно  из  полученных  данных,  длины  волн  1,313  1,55  показывают 

наилучшие  результаты  в  исследовании  некоторых  длин  волн,  а  именно:  умеренную 

коэффициента ослабления показали длины волн 

1,55 мкм. Однако наилучшие характеристики передачи от воздействующей максимальной 

вибрации на высоких частотах до 10Гц показали более высокие диапазоны.

=1,313  при  вибрационном  воздействии,  равном  10  Гц,  происходит 

увеличение  дополнительных  потерь  в  3,5  раза,  что  говорит  о  возникновении 

-поры.  

Установлено,  что  при  воздействии  вибраций  на  ОВ  в  волокнах  появляются 

дополнительные потери, вызывающие паразитную  модуляцию  амплитуды передаваемого 

сигнала.  Величина  возникающих  дополнительно  потерь  зависит  от  конструкции  ОК. 

Рекомендуется,  наряду  с  проверкой  целостности  ОВ,  при  механических  воздействиях 

контролировать величину максимального затухания. При этом, ОК с длинами волн 

, обладает повышенной стойкостью к воздействию вибрации.

Коэффициенты ослабления МОВ излучения лазера (1,06 мкм

 

Показано, что увеличение коэффициента ослабления происходит различно для 

При воздействии вибраций на ОВ появляются дополнительные потери, вызывающие 

паразитную  модуляцию  амплитуды  передаваемого  сигнала.  Показано,  что  увеличение 

ления  происходит  различно  для  различных  длин  волн

наилучшие  характеристики  передачи  на  высоких  частотах  до  10  Гц  показали  более 

высокие диапазоны, так на длине волны 1,313 мкм при вибрационном воздействии равном 

10  Гц  происходит  увеличение  дополнительных  потерь  в  3,5  раза,  что  говорит  о 

возникновении микротрещин или нано-пор. 

 

 

0

0,5 Гц

РАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

«100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

______________________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________ 

1,55  мкм  и  наибольший  коэффициент  ослабления  13,18 

Для сравнительного анализа был выполнен эксперимент в отсутствии вибрационных 

нагрузок.  Как  видно  из  полученных  данных,  длины  волн  1,313  1,55  показывают 

некоторых  длин  волн,  а  именно:  умеренную 

коэффициента ослабления показали длины волн 0,63; 0,66; 0,75; 1,06; 

1,55 мкм. Однако наилучшие характеристики передачи от воздействующей максимальной 

вибрации на высоких частотах до 10Гц показали более высокие диапазоны. 

онном  воздействии,  равном  10  Гц,  происходит 

увеличение  дополнительных  потерь  в  3,5  раза,  что  говорит  о  возникновении 

Установлено,  что  при  воздействии  вибраций  на  ОВ  в  волокнах  появляются 

тную  модуляцию  амплитуды передаваемого 

сигнала.  Величина  возникающих  дополнительно  потерь  зависит  от  конструкции  ОК. 

Рекомендуется,  наряду  с  проверкой  целостности  ОВ,  при  механических  воздействиях 

ОК с длинами волн 1,313 

, обладает повышенной стойкостью к воздействию вибрации. 

 

1,06 мкм) от действия вибрации 

Показано, что увеличение коэффициента ослабления происходит различно для  

При воздействии вибраций на ОВ появляются дополнительные потери, вызывающие 

Показано,  что  увеличение 

ления  происходит  различно  для  различных  длин  волн.  Однако 

наилучшие  характеристики  передачи  на  высоких  частотах  до  10  Гц  показали  более 

1,313 мкм при вибрационном воздействии равном 

ельных  потерь  в  3,5  раза,  что  говорит  о 

0

5

10

15

0,53

0,63

0,66

0,75

0,81

0,85

0,94

1,06

1,313

1,55

 

 

 

 

298 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

ЛИТЕРАТУРА 

 

1.

 

Виноградов В.В., Котов В.К., Нуприк В.Н. Волоконно-оптические линии связи: Учебное 

пособие для техникумов и колледжей ж.-д.транспорта. – М.: ИПК «Желдориздат», 2002. – с.278.  

2.

 

Савин Е.З. Влияние на поляризационные явления в волоконных световодах механических 

вибраций // Вестник РГУПС.- 2006.- №2.- с.16-20. 

3.

 

Савин Е.З. Влияние на поляризационные явления в волоконных световодах механических 

вибраций. // Вестник РГУПС.- 2006.- №2.- с.16-20. 

4.

 

Чан НятМинь. Исследование и разработка методов определения вероятностно-временных 

параметров  волоконно-оптических  направляющих  систем  при  воздействии  вибрационных 

нагрузок: Автореф. дис. канд. техн. наук. – Москва, 2013. – с.14  

 

 

Орынбасарова  Б.

  –  студент,  М.Тынышбаев  атындағы  Қазақ  Көлік  жəне 

Коммуниациялар Академиясы (Қазақстан, Алматы қ.) 

 

СУАСТЫ БАЙЛАНЫС КАБЕЛЬДЕРІНІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ ЖӘНЕ  

ОРНАЛАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ 

 

Күн  сайын  ғаламшардағы  адамдардың  көбісі  Бүкілəлемдік  желіге  қол  жеткізе 

алуда. «Интернет» ұғымымен танысуға мүмкіндік беретін технологиялар біртіндеп жетілу 

үстінде:  мəліметтер  алмасу  жылдамдығы,  сигнал  жеткізу  сапасы  артып,  бірте-бірте 

қызмет ақысы арзандап келеді. Су асты сымдық инфрақұрылымының  орасан бөлігі болып 

табылатын  ондаған  жəне  жүз  мыңдаған  шақырымдық  кабельдер  -  мəліметтер  пакетінің 

жөнелтілуі мен қабылдануы үшін жауап береді. 

Суасты  байланыс  кабельдері  —  бірнеше  мыңдаған  метр  тереңдікке  дейін  теңіз-

мұхиттардың астына орналастырылған кабельдер болып табылады.  

Ең  бірінші  теңіздегі  телеграфты  бірөзекшелі  кабель  Па-де-Кале  бұғазы  арқылы 

орналастырылды  (  Дувр-Кале  байланысы).    Суасты  байланыс  кабелі    ұзындығы  3750  км 

қашықтықта  созылып  жаткан    трансатлантикалық  телеграфты  суасты  кабелі  1858  жылы 

қойылып,1866 жылы  Еуропа мен Америка арасында тұрақты телеграфты байланысы енді 

қарқын алып іске аса бастады. 

Аралық  күшейту    қолдану  суасты  желі  байланысына    құрылғысына  шексіз 

қашықтықта  көшуге мүмкіндік берді, ал жоғары жиілікті күшейту байланысы - 1000 жəне 

одан да көп  арналарғы көшуге себебін тигізді.  

Уақыт  өте  бірқатар    суасты  байланыс  кабельдерін  бір  уақытта  720  телефондық 

сөйлесулерді  жүзеге  асыруға  болатын  мұмкіндікке  жетті.  Олар  ортақ  жолақта  6  МГц 

жиілік спектрінде орын алып, 720 араналарды қамтамасыздандырды. 

Суасты кабельдер дөңгелек немесе жазық немесе біріңғай болатты өткізгіш түрінде 

болатын  оқшаулағыштардан  тұрады.  Жастықшаның  шарттарына  байланысты  бұо 

кабельдер өзенді жəне теңізді болып бөлінеді. Өзенді кабельдер құрылымына байланысты 

жерасты  кабельдеріне  ұқсайды,  бірақ  оқшаулағышы  қорғасынмен  қалың  оралған.  Ал 

теңізді  кабельдер  бір-бірінен  ең  басты  күрделі  қорғаушы  қабаттарының  құрылымына 

байланысты   жағалаулы, жағалаулы - таязды, таязды болып бөлінеді.  

Жағалаулы  кабельдер  толқынның  ұруына  қарсы  болу  үшін  жəне  мұзды  түпке 

қарсы  тұру  үшін  əдетте  4-6  мм  өткізгішінен  құралған  екі  қабат  сымды  оқшаулағышпен 

қапталады.  

Жағалаулы-  таязды  кабельдер  жағалаулы  кабельдерден  айырмашылығы  6  мм 

диаметрлі  болатты  дөңгелек  өткізгішінен,  тек  бір  ғана  оқшаулағыш    қабатпен 

қапталуымен ерекшеленеді.  

Ал  үшінші  түрі  болып  саналатын  таязды  кабельдер  жағалаулы  кабельдерден 

оқшаулағыш  қорғасынын  өте  терең  жерлерде  су  қысымынын  қорғайтын  болаттан 

 

 

 

 

299 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

жасалған  жəне  қосымша  тіректі  болатты  лентадан  тұрады.  Сонымен  қатар  соңғы 

уақыттарда  ішкі  өткізгіштігінің  тығыздығы  жоғары    оқшауланбаған,  өзіндік  тасушы 

кабельдер ойлап табылуда. 

Жаңа заманғы суасты кабелдерінің ең басты түріне қатты (дұрысы, полиэтиленмен 

қапталып) оқшауланған коаксиалды кабельдерді жатқызамыз. Шамамен 700 м тереңдікке 

тығыздалған  терең  суасты  кабельдерінде  сыртқы  бронь  қабаты  болмайды,  тасушы 

элементтердің функциясын болатты арқан атқарады. Ол бұрауына байланысты теңгерімді 

жəне құбырдың ішкі өткізгіштің орталығында орналасқан. Бұл кабельдерді 1951  жылдары 

ағылшын  инженері  Р.Брокбанк  ойлап  тауып,  орташа  өлшемді  кабельдерге    (өткізгіштің 

ішкі  диаметрі  -  8мм,  ішкі  диаметрі  -  25мм)  жəне  үлкен  өошемді  кабельдерге  бөледі 

(сəйкесінше  8  мм  жəне  38  мм).    Соңғы  айтқанымызда  өшулер  мен  жоғалтулар  аз  жəне 

байланыс  арналарының  санын  да  пайдалану  мүмкіндігі  де  көп.  Күшейту  қорек  көзі  үшін 

тұрақты  электрлік  тогы  суасты  байланыс  кабелінің  ішкі  өткізгіш  бөлігі  арқылы  өтіп,  ал 

токтың  өткізгіштігі  ретінде  теңіз  суы  жұмыс  атқарады.  Таяз  жəне  жағалаулы  суасты 

байланыс кабельдері келісімділер үзіліп кетпеу үшін жəне жүзу немесе жүзіп  өту кезінде 

жерасты  құрылғылар  кедергі  жасағанда  үзіліп  кетпес  үшін  алдын  ала    болатты 

ескертпелермен қапталады (1-сурет жəне 2- сурет). 

 

 

 

1-сурет.  Терең суасты кабелі 

 

Телеграфты-телефон үшін суасты коаксиалды кабельдері. Терең суасты кабелі: 1— 

болат  сыммен  айналдырылған  орталық  тасушы  кабель,  2 —  мысты  лентадан  жасалған 

ішкі  құбырлы  өткізгіш,  3 —  біріңғай  полиэтиленді  оқшаулағыш,  4 —  ішкі  мысты  жəне 

альюминді өткізгіш, 5 — полиэтленді оқшаулағыш. 

  

 

         

1-сурет.  Терең суасты кабелі 

 

Телеграфты-телефон  үшін  суасты  коаксиалды  кабельдері.  Таяз  суасты  кабельдері: 

1—  ішкі  сымды  өткізгіш,  2 —  қатты  полиэтиленді  оқшаулағыш,  3 —  мысты  лентамен 

қапталған  ішкі  өткізгіш,  даттануға  қарсы  құрылымнан  жасалған  қабат,  5 —  дөңгелек 

 

 

 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ 

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

болат  сымнан  жасалған  оқшаулағ

қабат. 

Берілген кабель құрылымдарына жеке

Полиэтлен — кабельдің оқ

байланыс  үшін  ең  тиімді,  сонымен,  ол  келесі  сипатта

ерекшеленеді: судың əсеріне шыдамды, кез

негізгі  тұзды  концентрацияға  жауаптылы

байланысты  полиэтилен  кабельді

алмауына байланысты біз келесі қ

Майларлы  қабықша-  полиэтиленні

материал.  Ол    келесі  сипаттамалар

жəне  қарсы  бөлінулер  мен  кері  ə

материал болып табылады. 

Мысты немесе альюминді т

экрандалуы үшін қызмет атқарады. 

болуы  мүмкін  жəне  өз  арасында  есу  т

кабельдің өзекшелерінің ұйымдастыру мысылдары:

 

 

Гидрофобты  тиксотропты  гельмен  толтырыл

талшықты  қабаты,  ал  металды  элементты

элетр қорегінің дистанциялық ұйымдастырылуы 

таралатын оптикалық импульстің 

 

 

1.

 

Кларк  А.,Голос  через  океан,  1964  ж.Подводные  кабельные  магистрали  связи,  1971  ж.на 

рубеже 70- годов  

2.

 

Шарле Д.Л. Океанские кабельные линии связи 

3.

 

Марсин Б., Большая советская энциклопедия

 

 

 

 

 

300 

 

РАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ»

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________________

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ғыш,  6 —  тотығуға  қарсы  құрылымнан  жасал

рылымдарына жеке-жеке тоқталатын болсақ: 

қшауланған ішкі қабаты. Аталған материал сумен тікелей 

тиімді,  сонымен,  ол  келесі  сипаттамалармен  ерекшеленеармен 

серіне шыдамды, кез- келген бейтарап қосылысты, қ

а  жауаптылығы  төмен.  Бірақ  өзінің  кеуекті   

байланысты  полиэтилен  кабельдің  толық  гидроизоляциясын  қамтамасызда

қабат түріне көшеміз. 

полиэтиленнің  түріне  байланысты  жасалған  синтетикалы

материал.  Ол    келесі  сипаттамаларға  ие:  Иісі  мен  дəмі  жоқ  мөлдір,  химиялы

əсерлерге  қарсы  (полиэтиленнен  қарағанда  10  есе  берік) 

Мысты немесе альюминді түтік кабельдің өзекшесінің құрамына кіреді ж

арады. Құрылымарына қарай кабельдер түтіктерді

нда  есу  түрлері  де  əр  түрлі  əдіспен  есіледі.  Т

йымдастыру мысылдары: 

Гидрофобты  тиксотропты  гельмен  толтырылған  сымды  түтіктер  оптикалы

абаты,  ал  металды  элементтың  құрылымы  регенератор-құрыл

йымдастырылуы үшін қолданылады. Ол талшы

ң форманың қалпына келтіруін іске асады. 

ƏДЕБИЕТ 

Кларк  А.,Голос  через  океан,  1964  ж.Подводные  кабельные  магистрали  связи,  1971  ж.на 

Шарле Д.Л. Океанские кабельные линии связи «Электросвязь», 1972 ж. 

Марсин Б., Большая советская энциклопедия- 1959 ж. 

РАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

«100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

______________________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________ 

рылымнан  жасалған   жұтты 

ан материал сумен тікелей 

малармен  ерекшеленеармен 

қышқылды жəне 

кеуекті    құрылымына 

амтамасыздандыра 

ан  синтетикалық 

лдір,  химиялық  əсері  жоқ 

анда  10  есе  берік) 

рамына кіреді жəне оның 

тіктердің саны көп 

діспен  есіледі.  Төмендегі  төрт 

 

тіктер  оптикалық 

рылғының  аралық 

олданылады. Ол талшық бойымен 

 

Кларк  А.,Голос  через  океан,  1964  ж.Подводные  кабельные  магистрали  связи,  1971  ж.на 

 

 

 

 

301 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

ӘОЖ 005.6(574) 

 

Толымбекова  Б.Е.

  –  оқытушы,  М.Тынышбаев  атындағы  Қазақ  Көлік  жəне 

Коммуниациялар Академиясы (Қазақстан, Алматы қ.) 

Мусаева С. 

– студент, 

М.Тынышбаев атындағы Қазақ Көлік жəне Коммуниациялар 

Академиясы (Қазақстан, Алматы қ.)

 

 

ӘУЕ БАЙЛАНЫС КАБЕЛЬДЕРІНІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ ЖӘНЕ ОРНАЛАСТЫРУ 

ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

 

 

Əуе  байланыс  кабелі  –  ашық  ауада  орналасқан  жəне  изолятор  жəне  арматура 

тіректерімен  немесе  кронштейн  инженерлік  құрылыстарда  (көпірлерде,  өтпежолдарда 

жəне  т.б)  бекітілген  беруге  жəне  электрэнергияларды  өткізгіштерге  бөлуге  арналған 

құрылғы.  

  Тармақ ƏБ-дан енгізуге дейін – ƏБ тірегінен енгізуге дейінгі өткізгіш аймағы. 

Қалыпты ƏБ режимі – үзілмеген өткізгіштер мен тросстар жұмысы кезінде. 

Авариялық ƏБ режимі – үзілген өткізгіштер мен тросстар жұмысы кезінде. 

Монтаждық  ƏБ  режимі  –  монтаждалған  тірек,  өткізгіш  жəне  тросстар 

монтаждалған кезіндегі жағадай. 

Əуе байланыс кабелінің классификациясы  

Əуе  байланыс  кабелі  үлкен  механикалық  төзімділікке,  ұзақ  қызметтік  мерзімге 

жəне үлкен арақашықтыққа байланыс орнатуға мүмкіндік береді. 

Метеожағадайға байланысты ƏБК-ң төзімділікке байланысты 4 типі болады: 

1.  Ж  (О  –Облегченый)-  оңтүстік  аудандардағы  интенсивтілігі  аз  өткізгіштер  (мұз 

қалыңдығы 5 мм) 

2. Қ (Н-Нормальный) интенсивтілігі орташа аудандар (мұз қалыңдығы 10 мм) 

3. К (У-Усиленный) – интенсивтілігі жоғары аудандар (15 мм-ге дейін) 

4.    ЖК  (ОУ-  Особо  Усиленный)-    интенсивтілігі  аса  жоғары  аудандар  (20мм-ден 

аса) 

Профиль бойынша мына түрлерге бөлінеді: 

1.

 

Ілмекті профиль (төменөткізгішті долдар, 12 өткізгіш 

 

 

 

1-сурет. Траверсті профиль (жоғарыөткізгішті жол, 40 өткізгіш) 

 

 

 

 

 

302 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

2. Аралас профиль 

 

ƏБК-ң элементтері 

1. Тірек 

- Ағаш 

Ағаш тіректерді  механикалық төзімділгі жоғары ағаш түрлерінен жасайды ( емен, 

қарағай, самырсын, бал қарағай, шырша). 

Антисептиктермен  қанықтыру  (хлористі  цинк,  креозотты  майы)-  ағаш  тіректердің 

қызмет мерзімін арттыру мақсаттында қолданылады. 

-Темірбетонды 

Барлық тіректер 2 түрге бөлінеді 

-оңай 

-қиын (анкерлі, жартылайанкерлі)  

Анкерлі  тірек  дегеніміз  əртүрлі  ғимараттардың  қиылысуында  орналасатын  жəне 

мөлшері, маркасы жəне өткізгіштердің қимасы өзгеретін аймақтарда орналыстырылады ( 

олардың қатал конструкциясы жəне қалыпты режимде қабылдау керек). 

 

 

 

3.Арматура 

 

-ілмек  (горизонтальды жағында тіректерді бұрмалауға арналған резьба болады) 

-изоляторлар (фарфор, шыны, пластмасс) 

-траверстер (сегізштирлі типтік) 

3. Өткізгіштер  

Өткізгіш ретінде мыс, қорғасын, биметалл проволка қолданылады. 

 

 

 

 

303 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

Мыс  –  үлкен  механикалық  төзімділік,  төмен  баға,  төмен  электрөткізгіштік, 

коррозияға ұшыраған. 

Қорғасын  –  жоғары  электрөткізгіштік,  коррозияға  ұшырамаған,  бағасы  жоғары, 

орташа беріктік. 

Биметалл – сыртқы қорғасын қабаты 0,4 мм ортасы мыс 3,2 мм диаметрді құрайды. 

 

ƏДЕБИЕТ 

 

1.  Кларк  А.,Голос  через  океан,  1964  ж.Подводные  кабельные  магистрали  связи,  1971  ж.на 

рубеже 70- годов,  

2. Шарле Д.Л. Океанские кабельные линии связи «Электросвязь», 1972 ж. 

3. Марсин Б., Большая советская энциклопедия- 1959 ж. 

 

 

ӘОЖ 620. 331 

 

Утебаев  Р.М

.  –  т.ғ.к.,  доцент  М.Тынышбаев  атындағы  Қазақ  Көлік  жəне 

Коммуниациялар Академиясы (Қазақстан, Алматы қ.) 

Мекебаева  А.Қ.

  –  доцент,  М.Тынышбаев  атындағы  Қазақ  Көлік  жəне 

Коммуниациялар Академиясы (Қазақстан, Алматы қ.) 

Сейсенбек  Е.Б.

  –  студент,  М.Тынышбаев  атындағы  Қазақ  Көлік  жəне 

Коммуниациялар Академиясы (Қазақстан, Алматы қ.) 

 

МЕДИЦИНАЛЫҚ МЕКЕМЕЛЕРГЕ АРНАЛҒАН ОТТЕКТІ 

СТАНЦИЯЛАРДЫ БАСҚАРУ ЖҮЙЕЛЕРІН ЖАСАУ 

 

Медициналық оттекпен қамтамасыздандыру саласында ғылыми жұмыстар жоқтың 

қасында  деп  айтса  болады.  Берілген  ғылыми  мəселенің  қарастырылуы  медицина 

саласының жəне медициналық аппараттардың дамуына үлкен үлес қосады. 

Адам миына оттегі ең қажет қорек. Сол себептен де оттектік станциясын адамның 

қан айналу жүйесімен салыстырса болады. Сыйымдылықтар – жүрек қызметінде. Барлық 

корпустарды қосатын құбырлар – артериялар. Оттегінің қолданылуы медицина саласында 

өте маңызды.  Мысалы, оттегі жүрекке ота жасауда өте маңызды болып келеді, сондықтан 

оттегінің  пациентке  үздіксіз  келуін  қамтамасыз  ету  керек.  Ал  оттегімен  толтырылған 

баллондар  бұл  қызметті  атқара  алмайды.  Ота  жасалмаса  адам  өмір  бойы  аритмиядан 

зардап шегетін еді. Бұрын бұл ота рентген сəулелендірумен жасалатын, ал бұл тек ауруға 

ғана емес дəрігерге де  зиян келтіреді /1-3/.   Сонымен қатар бұл  тəсіл ұзақ  жəне əрдайым 

нəтижелі  болмайды,  ал  оттегімен  жасалатын  ота  тез  жəне  адамның  жазылуы  минималды 

уақытта  жүреді.  Осы  жұмыста  оттегі  станциясының  автоматты  басқару  жүйесінің 

компьютерлік моделі. 

 

Сұлба  екі  контроллерден:  контроллер  1,  контроллер  2,  сұйықкристалды  мəтінді 

дисплейден,  басқару  батырмаларынан,  датчиктерден  –  олардың  қызметін  айнымалы 

резисторлар  атқарады,  оттек  концентрациясын  көрсететін  индикациядан,  3  жарық 

диодынан тұрады.  

Бұл  жүйе  қалай  жұмыс  істейді?  Бірінші  контроллерге  датчиктерден  сигнал 

беріледі, яғни ол берілген датчиктерден  ақпарат жинайды жəне солардың көмегімен оттек 

концентраторын басқарады. Клапандар екінші контроллермен басқарылады, бірақ қосылу 

сигналы  бірінші  контроллерден  беріледі.  Ол негізгі болып  саналады.  Яғни  сигнал  екінші 

контроллерге  беріледі  де  ол  клапандардың  белгілі  программамен,  белгілі  уақыт 

интервалымен  ашылып  жабылуын  басқарады.  Сонымен  қатар  бірінші  контроллер 

компрессордың  қосылуына  реле  арқылы  сигнал  береді.  Бұл  компрессор  оттек 

 

 

 

 

304 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

концентраторына  ауа  береді.  Содан  кейін  оттек  ресиверге  (бірінші)  келіп  түседі,  содан 

кейін  аралық  ресиверге  содан  кейін  оттек  арнайы  сығатын  компрессорда  сығылады  да 

соңғы ресиверге келеді, нақты айтсақ ресиверлер тобына содан кейін құбырлар бойынша 

ауруханадағы пациенттерге барады. Оттегі станциясын басқаратын қондырғының сыртқы 

көрінісі 1-суретте көрсетілген. 

Сонымен  резисторлар  датчик  қызметін  атқарады.  Берілген  жүйеде  қандай 

датчиктер  қолданылады?  Оттек  концентрациясы  датчигі  (сұлбада  О

2

  sensor),  содан  кейін 

шығын  өлшегіш  (flowmeter),  концентратор  кірісінде  немесе  шығысында  орналасқан 

қысым  датчигі  (air  pressure  sensor),  сығатын  компрессордың  шығысында  орналасқан 

қысым  датчигі  (Compressor,  p  pressure),  электроконтактілі  монометр  SW1.  Клапандар 

электромагнитті реле көмегімен басқарылады (саны 10 дана). Бірақ 3.1 жəне 3.2 клапан бір 

релемен  басқарылады  (олар  бірге  ашылып  жабылады).  Сондықтан  басқару  клапандары  9 

деп  санаймыз.  Компрессор  бірінші  контроллер  көмегімен  іске  қосылады.  Сигнал  релеге 

беріледі  содан  кейін  компрессордың  қосылуына  сигнал  келеді.  Ол  ауаны  оттек 

концентраторына  жібереді.  Жүйенің  құрамында  реалды  уақыт  сағаты,  оқиғалар 

журналында қосымша ақпаратты сақтау мүмкіндігі бар. Яғни сыртқы жады бар. Сонымен 

қатар  адсорберлерді  уақытында  ауыстыру  үшін  концентратордың  жұмыс  істеу  уақытын 

қадағалауға болады. 

 

 

 

1-сурет. Оттегі станциясын басқару жүйесінің компьютерлік моделі 

 

Контроллердің жұмысын қарастырайық. Қосқан кезде экранда жазу пайда болады. 

Басты менюға кіреміз. Бірінші қосқан кезде күн мен уақытты қалпына келтіру керек. Егер 

күн мен уақыт қалпына келтірілмеген болса, компрессорды қосу мүмкін емес болады. Күн 

мен уақытты қалпына келтіріп қайтадан іске қосамыз. Осылай күн мен уақытты қалпына 

келтірген  кезде  біз  дисплейде  бізге  қажетті  ақпаратты  көреміз.  Р

1

  –  бұл  оттек 

концентрының  кірісіндегі  қысымы,  О

2

  –  оттек  концентрациясының  көрсеткіші,  N  –  бұл 

жұмыс істеген уақыты жəне күн мен уақыт. Сағат жүріп тұрады. Енді компрессорды іске 

қосамыз. Қосу үшін бірінші оң жақ батырманы басамыз да режимды таңдау батырмасын 

басып  автоматичесий  таңдаймыз.  Содан  кейін  старт  батырмасын  басамыз.  Компрессор 

қосылды  қозғалтқыш  айналып  тұр,  клапандар  белгілі  программамен  ашылып  жабылып 

110.1

3 4 5 6

2

1

M1

MPX4115AP

1-Vout

2-GND

3-Vss

4-N/C

5-N/C

6-N/C

D

7

1

4

D

6

1

3

D

5

1

2

D

4

1

1

D

3

1

0

D

2

9

D

1

8

D

0

7

E

6

R

W

5

R

S

4

V

S

S

1

V

D

D

2

V

E

E

3

LCD1

LM044L

VBAT

3

X1

1

X2

2

SCL

6

SDA

5

SOUT

7

U4

DS1307

B1

3V

X1

CRYSTAL

C1

22pF

C2

22pF

X2

CRYSTAL

R1

10k

RESET

RE SET

SCK

6

SDA

5

WP

7

A0

1

A1

2

A2

3

U5

24LC32A

R2

4.7k

R3

4.7k

Compressor Control

9

5

%

RV1

50k

Oxigen Sensor Emulator

the outlet pressure

EEPROM_1

Real Time Clock

Stop

Start

Up

Down

Cancel

Enter

MK

D1

LED-RED

D2

LED-GREEN

D3

LED-BLUE

low (oxi  < 70%)

middle (oxi  < 82%)

high (oxi  > 90% )

of the compressor

73.0

3 4 5 6

2

1

M2

MPX4115AP

outlet pressure concentrator

RL1

24V

RL1(COM)

flowmeter

klapan 1

RL6

24V

Oxygen Station Controller

RL6(COM)

klapan 2

klapan 3

klapan 4

klapan 5

3

7

%

RV2

50k

PSA — Pressure Swing Adsorption

ATM

A

d

s

o

rb

e

r 

1

A

d

s

o

rb

e

r 

2

Pneumatic throttle

Dropping

AIR

Oxygen outlet

klapan 4

klapan 5

klapan 6

klapan 7

RL2

24V

RL3

24V

RL4

24V

RL5

24V

RL7

24V

RL8

24V

RL9

24V

RL10

24V

RL2(COM)

RL3(COM)

RL4(COM)

RL5(COM)

RL7(COM)

RL8(COM)

RL9(COM)

RL10(COM)

+117

U18

3ACMOTOR_TH

PACKAGE=NULL

RL12(COM)

RL13(COM)

RL14(COM)

RL12

24V

RL13

24V

RL14

24V

AIR

klapan 8

klapan 9

D6

LED-YELLOW

D7

LED-YELLOW

D8

LED-YELLOW

D9

LED-YELLOW

D10

LED-YELLOW

D11

LED-YELLOW

D12

LED-YELLOW

D13

LED-YELLOW

klapan 6

klapan 7

klapan 8

klapan 9

D14

LED-YELLOW

R13

220

R14

220

R18

220

R19

220

R28

220

R29

220

R30

220

R31

220

R32

220

(klapan 3.1)

(klapan 2)

(klapan 1)

re

c

e

iv

e

r

Flowmeter

O

x

y

g

e

n

 9

5

%

O2 - sensor

P1 - Air pressure sensor

P1

MCLR/Vpp

1

RA0/AN0/CVREF

2

RA1/AN1

3

RA2/AN2/VREF-

4

RA3/AN3/VREF+

5

RA4/T0CKI

6

RA5/AN4/SS/LVDIN

7

RE 0/RD/AN5

8

RE1/W R/C1OUT/AN6

9

RE2/CS/C2OUT/AN7

10

OSC1/CLKI

13

RA6/OSC2/CLKO

14

RC0/T1OSO/T1CKI

15

RC2/CCP1

17

RC3/SCK/SCL

18

RD0/PSP0/C1IN+

19

RD1/PSP1/C1IN-

20

RD2/PSP2/C2IN+

21

RD3/PSP3/C2IN-

22

RD4/PSP4/ECCP1/P1A

27

RD5/PSP5/P1B

28

RD6/PSP6/P1C

29

RD7/PSP7/P1D

30

RC4/SDI/SDA

23

RC5/SDO

24

RC6/TX/CK

25

RC7/RX/DT

26

RB0/INT0

33

RB1/INT1

34

RB2/INT2/CANTX

35

RB3/CANRX

36

RB4

37

RB5/PGM

38

RB6/PGC

39

RB7/PGD

40

RC1/T1OSI

16

U2

PIC18F448

C8

1nF

C9

1nF

X6

CRYSTAL

R36

10k

Left

Right

1B

1

1C

16

2B

2

2C

15

3B

3

3C

14

4B

4

4C

13

5B

5

5C

12

6B

6

6C

11

7B

7

7C

10

COM

9

U22

ULN2003A

1B

1

1C

16

2B

2

2C

15

3B

3

3C

14

4B

4

4C

13

5B

5

5C

12

6B

6

6C

11

7B

7

7C

10

COM

9

U23

ULN2003A

MCLR/Vpp

1

RA0/AN0/CVREF

2

RA1/AN1

3

RA2/AN2/VREF-

4

RA3/AN3/VREF+

5

RA4/T0CKI

6

RA5/AN4/SS/LVDIN

7

RE 0/RD/AN5

8

RE1/W R/C1OUT/AN6

9

RE2/CS/C2OUT/AN7

10

OSC1/CLKI

13

RA6/OSC2/CLKO

14

RC0/T1OSO/T1CKI

15

RC2/CCP1

17

RC3/SCK/SCL

18

RD0/PSP0/C1IN+

19

RD1/PSP1/C1IN-

20

RD2/PSP2/C2IN+

21

RD3/PSP3/C2IN-

22

RD4/PSP4/ECCP1/P1A

27

RD5/PSP5/P1B

28

RD6/PSP6/P1C

29

RD7/PSP7/P1D

30

RC4/SDI/SDA

23

RC5/SDO

24

RC6/TX/CK

25

RC7/RX/DT

26

RB0/INT0

33

RB1/INT1

34

RB2/INT2/CANTX

35

RB3/CANRX

36

RB4

37

RB5/PGM

38

RB6/PGC

39

RB7/PGD

40

RC1/T1OSI

16

U21

PIC18F448

A

K

C

E

1

2

4

3

U24

PC817

R37

10k

R38

330

D15

LED-RED

R39

220

U23(COM)

RL11

12V

Reserve

P

R4

470

R5

10k

R6

10k

R17

10k

D4

LED-YELLOW

(klapan 3.2)

re

c

e

iv

e

rs

 (

4

 p

c

s

)

P - pressure sensor

re

c

e

iv

e

r

OUT

Compressor

electric contact pressure gauge

SW1

SW-SPDT-MOM

D5

LED-BLUE

Pnevmo-Klapan control module

A

K

C

E

1

2

4

3

U1

PC817

R21

10k

R22

330

R23

470

SCK

6

SDA

5

WP

7

A0

1

A1

2

A2

3

U3

24LC32A

EEPROM_2

A

K

C

E

1

2

4

3

U6

PC817

R40

100

R20

10k

R41

470

 

 

 

 

305 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

тұр,  оттек  концентрациясының  датчигінің  индикациясы  өшіп  жанып  тұр,  қысым  өзгеріп 

тұр  (қысым  50  кПадан  төмен  болса  компрессор  тоқтайды,  клапандар  жабылады).  50 

кПадан  жоғары  болса  компрессор  іске  қосылады,  клапан  ашылады.  Егер  жүйе  шектік 

жұмыс істеу мəніне жетсе дисплейде адсорберді ауыстыру қажет екені туралы жазу пайда 

болады.  Адсорберлер  ауыстырылғаннан  кейін  режим  таңдау  менюіне  кіріп  адсорберді 

ауыстыру режимін таңдап растау батырмасын басамыз. Жұмыс істеу уақыты жаңарады да 

қайта  жұмыс  істеу  режиміне  қосса  болады.  Оттегі  станциясын  басқару  жүйесінің 

компьютерлік моделі 2-суретте көрсетілген.  

Егер  адсорберлер  ауыстырылмаған  болса,  онда  компрессорды  қосу  мүмкін  емес 

болады.  Жүйе  жұмыс  істеп  тұрған  кезде  менюға  кіріп  мысалы  оқиғалар  жірналын  көрсе 

болады: компрессордың қосылу уақыты, күні.  

 

 

 

2-сурет. Оттегі станциясын басқаратын қондырғының моделі 

 

 

 

3-сурет. Оттегі станциясының компрессорлық қондырғысындағы қысымды ұстайтын жүйені 

автоматты басқару 

 

 

 

 

306 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

Оттегі станциясының компрессорлық қондырғысының қысымды ұстайтын жүйесін 

автоматты басқарудың схемасы 3-суретте көрсетілген. 

Сонымен,  медициналық  ұйым  мен  мекемелерге  қажет  таза  оттегі  станциясының 

компрессорлық қондырғысы зерттелді. Жұмысты қарастыру кезінде оттегі станциясының 

компрессорлық қондырғысының қысымды ұстайтын жүйесін жобалау үшін компьютерлік 

бағдарлама жазылды. 

Оттегі  станциясының  компрессорлық  қондырғысының  қысымды  ұстайтын 

жүйесінің электрондық блогын құралды.

 

 

ƏДЕБИЕТ 

 

1.  Трубицына  Г.Н.,  Леготин  А.А.,  Пушкарев  О.А.  Оценка  экономичности  различных 

способов 

регулирования 

компрессора//Материалы 

7-йВсероссийской 

научно-

практическойконференции  «Энергетики  и  металлургии  настоящему  и  будущему  России».  –

Магнитогорск: ГОУ ВПО «МГТУ», 2006.–141-142 б. 

2.  ОАО  Уральский  компрессорный  завод  Компрессорное  оборудование  для  любой  отрасли 

промышленности 2009г. – 120 б. 

3.  Каменчук  И.Н.  Исследование  адсорбционного  процесса  разделения  воздуха.  Дис.,  М., 

1976. – 193 б. 

 

 

ӘОЖ  621.315.21 

 

Кусамбаева  Н.

  –  аға  оқытушы,М.Тынышбаев  атындағы  Қазақ  Көлік  жəне 

Коммуниациялар Академиясы (Қазақстан, Алматы қ.) 

Ашабай Н.

 – студент, М.Тынышбаев атындағы Қазақ Көлік жəне Коммуниациялар 

Академиясы (Қазақстан, Алматы қ.) 

 

ТАЛШЫҚТЫ-ОПТИКАЛЫҚ БАЙЛАНЫС КАБЕЛЬДЕРІНІҢ 

СЕНІМДІЛІГІН АРТТЫРУ ЖОЛДАРЫ 

 

Қазiргi  уақытта  телекоммуникация  қызметтерiнiң  нарығында  коммерциялық 

жолмен  жəне  мемлекеттiк  құрылымның  көмегiмен  корпоративтi  байланыс  желiсiнiң 

салынуы  белсенде  болып  жатыр.  Барлық  жерде  интернет  желiсiне  кiре  алу, 

тұтынушылардың  санының  артуы,  ақпаратты  сақтау  желiлерiнiң  үлкеюi  жəне  ақпаратты 

ұзақ  қашықтыққа  ешбiр  күшейтусiз  жiберу  мүмкiндiгi  –  бұның  барлығы  магистральдi 

байланыс желiсiнiң сенiмдi, əрi жоғары жылдамдықта болғанын талап етедi. Осы уақытқа 

дейiн  магистральдi  байланыс  желiлерiн  құруда  негiзгi  SDH  технологиясы  (синхронды 

цифрлық  иерархия)  болып  келдi.  Уақыт  өте  келе,  SDH  технологиясының  өткiзу  қабiлетi 

тұтынушылардың  телекоммуникациялық  талаптарын  қанағаттандыра  алмайтын  болды. 

Магистральдi  арналарда  өткiзу  қабiлеттiлiгiн  арттыру  үшiн,  бiрнеше  нұсқалар 

қарастырылды,  соның  iшiнде  ең  тиiмдiсi  WDM  арналарды  спектрi  бойынша  бөлу 

технологиясы  болып  табылды.  Ол  бiр  уақытта  бiр  талшықпен  əр  түрлi  оптикалық 

тасушыларда  жiберуге  мүмкiндiк  бередi.  Ол  өз  кезегінде  өткiзу  қабiлеттiлiгiн  арттыруға 

жəне жеткiлiктi сенiмдiлiк қорын сақтауға, байланыс желiсiнiң одан əрi дамуына, сонымен 

қатар  масштабталуына  қол  жеткiзуге  мүмкіндік  бердi.  Бұл  магистральдi  байланыс 

желiсiндегi басты жаңалығы болып отыр [1]. 

Магистральдi байланыс желiлерiнде қазiргi уақытта арналарды спектрлiк тығыздау 

(DWDM)  технологиясын  кең  қолданады.  DWDM  жүйесiнiң  оптикалық  тасушыларын 

стандарттау үшiн, қадамын 50 ГГц (0,4 нм шамасында) жəне 100 ГГц (0,8 нм шамасында) 

белгiлеп,  Халықаралық  электрбайланыс  одағы  1988  жылы  қазан  айында  ITU-T  G.692 

 

 

 

 

307 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

ұсынысын  шығарды.  Онда  оптикалық  талшықтың  барлық  жұмыс  iстейтiн  аймағын  L,  C 

жəне  S  диапазондарына  0,4  нм  қадаммен  бөлiнуi  жəне  оны  100  арнаға  орналастыруы 

қарастырылған.  Ақпаратты  жiберу  жылдамдығы  2,5-10  Гбит/сек  аралағында  болатын 

болса, онда бiр талшықтың ақпараттық көлемi 250-1000 Гбит/с  болады [2]. 

Жоғары  жылдамдықта  трафиктi  жiберуде  магистральдi  байланыс  желiлерi  қысқа 

уақытта,  əрi  минимальды  болатын  iстен  шығуларға  төзiмсiз  болып  келедi.  Сол  үшiн, 

DWDM жүйесi мен ТОБЖ сенiмдiлiгiн арттыру қазiргi уақытта өзектi мəселе болып отыр. 

Мысал  ретінде  Астана-Алматы  теміржол  магистралін  қарастырайық.  Астана  мен 

Алматының  темiржолдық  арақашықтығы  1354  км,  ал  автокөлiк  жолымен  1200  км 

құрайды. 

Мемлекеттiң  астанасы  мен  iрi  экономикалық  орталықтың  арасындағы  жылдам 

қозғалыс  бизнес  үшiн  өзектi  болып  отыр.  Көптеген  компания  мен  банктердiң  офистары 

Алматыда орналасқан,  ал бiрақ мемлекет органдарымен келлiссөз жүргiзу үшiн Астанаға 

бару керек болады. Сол жерде бизнес үшiн қажеттi тапсырмалар шешiледi [3]. 

Елiмiздiң  екi  iрi  қаржылық-экономикалық  жəне  саяси  орталықтарын  Астана-

Алматы талшықты-оптикалық магистралiн ең алғашқы болып 2005 жылы «Транстелеком» 

АҚ компаниясы пайдаланымға берген болатын. Оның ұзындығы 1300 км асып түседi. Бiр 

жылдан  кейiн  «Достық-Алматы»  мен  «Астана-Петропавл»  талшықты-оптикалық 

магистральдары  да  iске  қосылды.  Сөйтiп  жалпы  ұзындығы  2722  км  болатын  «Достык-

Алматы-Астана-Петропавл» ТОБЖ магистралi құрылды. 

Алматы-Астана  ТОБЖ  магистралiнде  (1-сурет)  байланыс  келесi  станциялардан 

өтедi:  Алматы,  Қазыбек-Бек,  Отар,  Шу,  Шығанақ,  Сары-шаған,  Мойынты,  Ақадыр, 

Қарағанды,  Сороковая,  Астана.  Алматы  мен  Отар  станцияларының  арақашықтығы  156,8 

км  құрайды.  Отар  мен  Шу  станцияларының  арақашықтығы  149,2  км  құрайды.  Шу  мен 

Шығанақ  арасы  172,3  км  құрайды. Шығанақ  пен  Сары-шаған  станцияларының  араса  142 

км,  ал Сары-шаған  мен Мойынты арасы  124,2 км  құрайды. Мойынты мен  Ақадыр арасы 

136,8  км  құрайды.  Ақадыр  мен  Қарағанды  станцияларының  арасы  221,3  км,  Қарағанды 

мен Сороковая станцияларының арқашықтығы 197 км құрайды. Сороковая станциясы мен 

Астана станциясының арасы 12 км құрайды. Ақпаратты жiберу DWDM жабдығында iске 

асырылады,  яғни  əр  түрлi  толқын  ұзындықтарындағы  сигналды  бiр  сигналға  топтап,  бір 

талшық бойымен таратады [4]. 

«Астана-Алматы»  ТОБЖ  магистралiнде  бiрмодалы  оптикалық  талшық  (ТОК-36) 

қолданылған.  Отыз  алты  оптикалық  талшықтың  тек  екеуi  ғана  магистральдi  байланыста 

жұмыс iстеп тұр, ал қалған талшықтар басқа жергiлiктi, қалааралық, халықаралық телефон 

желiсi үшiн, телеграфты байланыс үшiн, интернет желiсi жəне т.б. қызметтерiне арналған. 

«Астана-Алматы»  магистралiнде  байланыс  DWDM  жабдығы  көмегiмен  iске 

асырылған. 

Талшықты-оптикалық  байланыс  жүйесiнiң  өткiзу  қабiлеттiлiгiн  екi  негiзгi  əдiспен 

арттыруға болады:  

1) STM-сигналының деңгейiн арттыру немесе  

2) арналарды толқындық тығыздау технологиясын (DWDM) қолдану.  

Бұл  технология  талшықтың  өткiзу  қабiлеттiлiгiн  бiрнеше  оптикалық  арналарды 

спектрi  бойынша  жiктеу  негiзiнде  iске  асады.  Сондықтан,  бiр  талшық  бойымен  бiр 

уақытта  бiр-бiрiне  тəуелсiз  бiрнеше  арналар  (əрқайсысы  өз  толқын  ұзындығында) 

жiберiледi, ол өз жөнiнде беру жүйесiнiң өткiзу қабiлеттiлiгiн арттырады [5]. 

DWDM – арналарды спектры бойынша тығыздау технологиясы. Оның мақсаты: бiр 

оптикалық  талшықпен  əр  түрлi  толқын  ұзындықтарындағы  көптеген  сигналдарды  бiр 

уақытта жiбере аламыз дегенді білдіреді. 

Бiр талшықта бiрнеше оптикалық арналарда сигналдарды тарату үшiн, жəне оларды 

əрбiр  тұтынушыға  жету  үшiн,  транспондер  көмегiмен  сигналдың  толқын  ұзындығын 

өзгертедi. Содан кейiн, мультиплексор көмегiмен топтап, тығыздап, бiр талшық бойымен 

 

 

 

 

308 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

бiр  сигнал  болып  таралады.  Соңғы  бекетте  осылардың  керi  үдерiсі  жүредi,  яғни 

демультиплексор  көмегiмен  топталған  сигналдар,  бастапқы  сигналға  түрленiп, 

тұтынушыға  жiберiледi.  Оптикалық  талшықпен  таралу  кезiнде  сигналдың  өшуi  мүмкiн. 

Оларды күшейту үшiн, оптикалық күшейткiштер қолданады. DWDM-мультиплексорының 

жұмыс iстеу принципi 2-суретте көрсетiлген [6]. 

 

 

 

1-сурет. Астана-Алматы темiржол магистралiнiң ТОБЖ сызбасы 

 

 

M

U

X

D

M

U

X

 

2-сурет. DWDM-мультиплексорының жұмыс iстеу принципi 

 

DWDM - мультиплексорының негiзгi сипаттамалары: 

-  тек  бiр  1550  нм  терезе  мөлдiрлiгiн  пайдалану,  оны  1530-1565  нм  аралығында 

EDFA күшейткiшi күшейтедi; 

- мультиплекстеу арналарының арақашықтығы – 3,2/1,6/0,8 немесе 0,4 нм. 

 

 

 

 

309 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

DWDM технологиясының мына ерекшелiктерiн атап өтуге болады [7]: 

-  оптикалық  талшықтың  жиiлiктiк  потенциалын  қолдану  коэффициентiн 

жоғарылатылуы (оның теориялық өткiзу жолағы – 25000ГГц) – терабитті жылдамдық; 

-  өте  жақсы  масштабталуы  –  желiнiң  жаңа  спектрлiк  арналарының  енгiзiлуi 

есебiнен  жинақтық  жылдамдықтың  артуы,  барлық  мультиплексорлардың  магистральдi 

модульдерiн алмастыру қажет емес; 

-  үлкен  аралықтағы  электрлiк  регенерациядан  бас  тарту  себенен  экономикалық 

тиiмдiлігі; 

-  ақпаратты  жiберуде  протоколға  тəуелсiз  –  технологиялық  мөлдiрлiгi,  ол  DWDM 

магистрлiнда трафиктiң кез келген түрiн таратуға мүмкiндiк бередi; 

-  SDH  жүйесiмен  бiрге  жұмыс  iстей  алуы  –  DWDM  мультиплексорында  STM-N 

интерфейстерi орнатылады, олар SDH мультиплексорынан қабылдап-жiбере алады; 

- Ethernet-Gigabit Ethernet жəне 10 GE технолгияларымен бiрге жұмыс iстей алуы; 

- ITU-T деңгейiнде стандартталуы. 

Байланыс жүйесiнiң немесе ақпаратты өңдеу жүйесiнiң сенiмдiлiгi деп, белгiленген 

уақыт  аралығында  ақпаратты  жiберуде  өзiнiң  сапасын  жоғалтпай,  тоқтаусыз  жұмыс 

iстеуiн айтамыз. Сонымен бiрге, техникалық қызмет көрсетудiң, жөндеу жұмыстарының, 

сақтаудың жəне тасымалдаудың регламенттерi мен ережелерiн қатаң сақтауы керек [9]. 

Сенiмдiлiктiң  кешендi  көрсеткiшi  ретiнде  дайын  болу  коэффициентi  К

д

  қызмет 

етедi,  ол  белгiленген  үзiлiстерден  басқа,  белгiлi  бiр  уақыт  аралығындағы  объектiнiң 

жұмыс  iстеу  ықтималдылығын  анықтайды.  Көрсетiлген  коэффициент    тоқтап  тұру  

коэффициентiмен (коэффициент простоя) К

т

 тiкелей байланысты болып келедi: 

 

К

т

= 1 −

К

д

   

 

 

                      (1) 

 

Теміржол  байланысын  сенімділігін  арттырудың  тағы  бір  жолы  –  сақина 

топологиясын  пайдалану  болып  табылады.  Мысалы,  «Астана-Алматы»  теміржол 

магистралi  апат  бола  қалған  жағдайда,  жүйені  қайта  қалпына  келтiру  арналған  сақина 

сызбасымен  қосылған.  Егерде,  Отар  станциясында  кабель  немесе  жабдық  iстен  шықса, 

онда байланыс сақина сызбасы бойынша жүредi. 

Соңғы уақытта, бағасының жоғарылығына қарамастан, оптикалық жүйенi құру кезiнде 

төрт талшықты сақина сызбасы қолданылады. Сондай-ақ, кең тараған DWDM жүйесi – өткiзу 

жолағын үлкейтiп қана қоймай, сондай-ақ резервтеу үшiн де қолданылады [8]. 

«Астана-Алматы»  темiржол  магистралiнде  сақина  сызбасы  1+1  резерв  жолымен 

iске  асырылған  (3-сурет).  Егер  апатты  жағдай  бола  қалса,  яғни  кабель  немесе  жабдық 

iстен шығатын болса, онда байланыс Үштөбе, Матай, Аягөз, Семей, Павлодар, Екiбастұз, 

Ерейментау станциялары арқылы өтедi. 

 

3-сурет. Астана-Алматы темiржол магистралiнiң сақина сызбасымен қосылуы 

 

 

 

 

310 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

Қорытынды:

 

Оптикалық жүйедегi резервтеу барлық инфокоммуникациялық желi деңгейлерiнде 

ақпаратты жiберудiң сенiмдiлiгiн арттыру үшiн арналған. 

Егер  ТОБЖ  сенiмдiлiк  көрсеткiштерiнiң  есептелiнген  мəндерi  бiрiншiлiк  желiнiң 

талаптарын қанағаттандырмайтын болса, немесе арна орнатылған (корпоративтiк) желiнiң 

шарттарына  сəйкес  келмесе,  онда  сенiмдiлiк  сапасын  арттыру  үшiн  келесi  тəсiлдердi 

қолданады [10]: 

-  ТОБЖ  бөлшектерiн  сипаттамалары  жоғарырақ,  сенiмдiрек  өндiрушiлердің 

жабдығына (кабельге) алмастырады; 

-  байланыс  сызбасын  құру  жүйесiне  өзгерiс  енгiзедi,  элементтерi бойынша  немесе 

желiлiк тракт аумағында резервтi қосылуды енгiзедi; 

-  қайта  қалпына  келтiрудiң  оңтайлы  стратегиясы  негiзiнде  ТОБЖ  пайдалануды 

ұйымдастырады. 

 

ƏДЕБИЕТ 

 

1.  ГоноровскийИ.С.,  Демин  М.П.  Радиотехнические  цепи  и  сигналы.  Учебное  пособие  для 

вузов. – М.: Радио и связь, 1994. – 480

с

. 

2.  Никоноров  Н.В.  Материалы  и  технологии  волоконной  оптики:  специальные  оптические 

волокна: Учебное пособие/Никоноров Н.В., Сидоров А.И. - СПб.: СПбГУ ИТМО, 2009. - 130 с. 

3.  Слепов  Н.Н.  Современные  технологии  цифровых  оптоволоконных сетей связи.  2-е  испр. 

изд - М.: Радио и связь, - 2003. 

4.  Иоргачев  Д.  В.  Волоконно-оптические  кабели  и  линии  связи/Иоргачев  Д.  В.,Бондаренко 

О. В.- М.: Эко-Трендз, 2002.- 282 с. 

5.  ЗдоровцевИ.  А.  Основы  теории  надежности  волоконно-оптических  линий  передачи 

железнодорожного транспорта. – М.: Транспорт, 2004. 

6. Половко А.М. Основы теории надежности / А.М. Половко, С.В. Гуров-2-е изд. перераб. и 

доп. – СПб.:БХВ-Петербург, 2006. – 704 с. 

7. Хволес Е.А., Хадатай В.Г., Шмалько А.В. Волоконно-оптические линии связи и проблемы 

их надежности. – BKCC. Connect, 2000, № 4. 

8.  Шмалько  А.В.,  Гаскевич  Е.Б.,  Убайдуллаев  Р.Р.  RFTS–системы  мониторинга  ВОЛС.  – 

TERALINK. 

9. Овсянников Л.М. Аварийно-восстановительные работы на ВОЛС. Фотон – экспресс, 2000, 

№ 20. 

10. Слепов Н. Н. Особенности современной технологии WDM//Электроника: НТВ. 2004. № 6. 

 

 

УДК 621.394 (0-75) 

 

Бекмагамбетова  Ж.М.  – 

к.т.н.,  доцент,  Казахская  академия  транспорта  и 

коммуникации им. М.Тынышпаева (г. Алматы, Казахстан)

 

Нурмагамбетова К.М. – 

студент, Казахская академия транспорта и коммуникации 

им. М.Тынышпаева (г. Алматы, Казахстан)

 

 

К ВОПРОСУ О ТРАНСФОРМАЦИИ СЕТИ ДОСТУПА 

 

Вопрос  о  трансформации  сети  доступа  –  есть  актуальная  тема  для  операторов 

телефонной  сети  общего  пользования  (ТфОП).  Вообще,  к  ТфОП  могут  подключиться 

любые  абоненты.  Особыми  подвидами  телефонной  связи  являются:  радиотелефонная 

связь,  видеотелефонная  связь.    Так  было  лет  5-10  назад.  Теперь  на  арену  рынка 

телекоммуникаций выходит новая сеть, а именно – сеть доступа. 

 

 

 

 

311 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

Кратко  опишем  структуру  ТфОП,  современным  компонентом  которой  является 

сеть доступа. 

Основными компонентами всех сетей электросвязи являются: 

-  сетевые  узлы  и  сетевые  станции,  в  которых  устанавливается  каналообразующая 

аппаратура  и  осуществляется  переключение  каналов  или  групп  каналов  и  сетевых 

трактов; 

- линии передачи, соединяющие между собой сетевые станции или сетевые узлы и 

оконечные устройства; 

-  узлы  (центры)  коммутации  (УК),  распределяющие  сообщения  в  соответствии  с 

адресом; УК могут быть транзитными, оконечными и смешанного типа; 

-  оконечные  пункты  (ОП),  обеспечивающие  ввод/вывод  сообщений  абонента.  ОП, 

расположенный непосредственно у абонента, называется абонентским пунктом (АП). АП 

может  быть  индивидуального  пользования,  часто  называемый  терминалом,  или 

коллективного пользования; 

-  концентраторы  и  мультиплексоры,  обеспечивающие  улучшение  использования 

пропускной  способности  каналов  связи  путем  их  уплотнения.  Каналы  могут  быть 

магистральными  (между  УК)  и  абонентскими  (между  ОП  и  УК)  (это  оборудование 

относится к сети доступа); 

- 

многоуровневая 

система 

управления, 

обеспечивающая 

эффективное 

использование сетевых ресурсов. 

Следующий  иерархический  уровень  -  сеть  доступа.  Ее  задача  состоит  в 

организации связи между оборудованием пользователя и базовой сетью. 

При  построении  современных  сетей  телекоммуникаций  различают  три  сетевых 

уровня:  уровень  первичной  сети,  уровень  вторичных  сетей  и  уровень  систем  и  служб 

электросвязи. 

Основой 

любой 

реальной 

сети 

связи 

является 

уровень 

неспециализированной  (универсальной)  первичной  сети  (ПС),  представляющий  собой 

совокупность  узлов  и  соединяющих  их  типовых  физических  цепей,  типовых  каналов 

передачи и сетевых трактов. Транспортная сеть образуется на базе сетевых узлов, сетевых 

станций коммутации или оконечных устройств первичной сети и соединяющих их линий 

передачи.  

На  основе  ПС  формируют  и  создают  разнообразные  вторичные  сети  (ВС).  В 

зависимости от вида первичной сети, к которой принадлежат сетевые  узлы, их называют 

магистральными,  внутризоновыми,  местными  или  по  имени  корпоративной  или 

ведомственной сети.  

ВС,  предназначенные  для  доведения  каналов  до  пользователей,  являются 

специализированными  и  создаются  на  основе  типовых  универсальных  каналов  передачи 

ПС для первичных каналов или потоков полезной нагрузки.  

Системы,  специализированные  по  видам  электросвязи,  представляют  собой 

комплекс  средств,  обеспечивающих  предоставление  пользователям  определенных 

услуг.  Они  образуют  уровень  систем  и  служб  электросвязи,  т.е.  включает  в  себя 

вторичные  сети  и  ряд  подсистем.  Общая  структура  сети  электросвязи  (лестница) 

представлена на рисунке 1. 

Современное  состояние  телекоммуникационных  сетей  характеризуется  усилением 

процессов интеграции первичной и вторичных сетей, и превращением ПС и ВС в единую 

мультисервисную  сеть  на  базе  ПС,  т.е.  возникает  новая  двухуровневая  структура 

цифровой первичной сети – транспортная сеть и сеть доступа. Сеть доступа – это сеть, по 

которой с помощью каналов и линий «последней мили» различные сигналы передаются от 

потребителя к портам транспортной сети и обратно. 

 

 

 

 

 

 

312 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

 

Рисунок 1– Общая структура сети электросвязи 

 

На рисунке 2 представлена базовая структура сети доступа, в которой обозначены 

все ее участки и составляющие элементы, блоки и системы: 

-  сеть  доступа  СД  (Access  Network,  AN)  -  совокупность  абонентских  линий  и 

оборудования (станций) местной сети, обеспечивающих доступ абонентских терминалов к 

транспортной сети и местную связь без выхода на транспортную сеть; 

-  центральный  распределительный  узел  (головная  станция)  (Center  Distribution 

Node, CDN) обеспечивает доступ абонентских устройств к узлам услуг; 

-  сетевой  блок  {Network  Unit,  NU)  обеспечивает  первичный  доступ  через 

мультиплексирование и концентрацию трафика и каналов; 

-  сетевое  окончание  (Network  Termination,  NT)  позволяет  подключать  один  или 

несколько пользовательских терминалов (Termination Element ,ТЕ); 

-  система  управления  и  контроля  сетью  доступа  (Telecommunication  Management 

Network, TMN), связанная с другими компонентами (устройствами) СД через интерфейсы 

управления, стандартизированными ITU (International Telecommunication Union).  

 

 

 

Рисунок 2 – Базовая структура сети доступа 

 

 

 

 

313 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

Линия  передачи  абонентов  (Subscriber  Transmission  Line,  STL)  соединяет  узел 

предоставления  услуг  с  терминалом  сети  и  проходит  сеть  доступа.  Она  может  быть 

образована физической цепью, каналом (аналоговым или цифровым), составным каналом, 

виртуальным каналом или группой каналов для одинаковых или различных услуг.  

Линия  передачи  проходит  через  абонентскую  линию  (Subscriber  Line,  SL), 

интерфейс  UNI,  сетевой  блок  NU,  распределительную  сеть  (Distribution  Network,  DN), 

узел распределения CDN, соединительную магистраль (Backbone Network, BN). Наиболее 

проблемными участками линии передачи абонента являются SL, называемая в литературе 

«последней милей», и распределительная сеть DN. 

Базовая структура сети доступа существенно отличается от структуры абонентской 

линии телефонной сети, в частности, на городской телефонной сети (ГТС) (рисунок 3). 

 

 

Рисунок 3 – Схема построения абонентской линии ГТС 

 

В  сравнительной  оценке  с  сетью  ГТС,  СД  -  это  универсальная  сеть,  в  которой 

могут  быть  гарантированы  любые  телекоммуникационные  услуги  с  полосой  частот 

передаваемых  сигналов  от  тональных  (0,3...3,4  кГц)  до  десятков  и  сотен  МГц  (для 

телевизионных  сигналов  аналогового  и  цифрового  форматов).  Для  реализации 

универсальных  возможностей  СД  могут  быть  использованы  оптические  системы  пе-

редачи, системы передачи по медным линиям и радиосистемы. 

Сети  телефонных  линий  непригодны  для  предоставления  широкополосных  услуг, 

однако, они могут частично входить в сети доступа на различных участках, например, на 

участке распределения, соответствующем участку SL сети доступа  (рисунок 3). 

Для реализации услуг нетелефонного типа, например N-ISDN, потребуется замена 

абонентской  проводки,  выполненной  чаще  всего  кабелем  ТРП  или  ПРППМ,  на  кабель  с 

высокочастотными витыми парами. 

Вывод:

 

Для  решения  задач  трансформации  универсальной  сети  доступа  в  телеком-

муникационные сети можно предложить типовые структуры сетей доступа с применением 

электрических и оптических линий, радиолиний, открытых оптических линий. 

 

ЛИТЕРАТУРА 

 

1.

 

Пинчук  А.В.  Соколов  Н.А.  Модернизация  ГТС  с  узлами  входящего  сообщения.  – 

Вестник связи, 2016, №1. 

2.

 

Гургенидзе  А.Т.,  Кореш  В.И.  Мультисервисные  сети  и  услуги  широкополосного 

доступа – Наука и техника, 2013. 

3.

 

Пинчук А.В. Соколов Н.А. Модернизация ГТС без узлов. – Вестник связи, 2015, №12. 

4.

 

Соколов Н.А. Семь аспектов развития сети доступа. – «Технологии и средства связи», 

№3, 2015. 

 

 

 

 

314 

 

 

«РОЛЬ ТРАНСПОРТНОЙ НАУКИ И ОБРАЗОВАНИЯ В РЕАЛИЗАЦИИ ПЯТИ ИНСТИТУЦИОНАЛЬНЫХ 

РЕФОРМ», ПОСВЯЩЕННОЙ ПЛАНУ НАЦИИ  «100 КОНКРЕТНЫХ ШАГОВ» 

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

 

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 

УДК 621.396.9

жүктеу 15,03 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: