ҚҰрылымдық материалдар технологиясы

6.4 Жұмыстың реті

• 
  жону-бұрамакескіш білдегінің құрылысын оқу;
  
• 
  жону тобындағы басқа білдектердің жалпы құрылысымен танысу;
  
• 
  жону құралымен танысу;
  
• 
  жабдықтармен және айлабұйымдармен танысу;
  
• 
  жонудың негізгі операцияларын оқытушы маманның көрсетуі;
  
• 
  жабдықтардың, айлабұйымдардың, құралдардың өздерін көріп оқу;
  
• 
  есеп беру;
  
• 
  есепті ауызша қорғау.
  

6.5 Есептің мазмұны

- жұмыстың аты;

- жұмыстың мақсаты;

• 
  теориясынан қысқаша үзінді;
  
• 
  жону-бұрамакескіш білдегінің эскизі, блок-схемасы (12 сурет);
  
• 
  жону кезіндегі эскиздер мен кесу схемасы (22 сурет, жеті схеманы қалауы бойынша);
  
• 
  қорытындысы (мақсаттың орындалуы).
  

6.6 Өзіндік дайындыққа сұрақтар

• 
  жону-бұрамакескіш білдегінің негізгі түзілімдері;
  
• 
  негізгі операциялар;
  
• 
  негізгі құрал, типтері;
  
• 
  негізгі жабдықтар;
  
• 
  жону тобындағы әртүрлі типті білдектердің ерекшеліктері.
  

7.1 Жұмыстың мақсаты

• 
  жонғылау білдектері типтерімен танысу;
  
• 
  әмбебап - жонғылау білдектерін оқу;
  
• 
  жонғыштар типтерін және олардың білдектерге бекітілу тәсілдерін оқу;
  
• 
  жонғылау білдектеріндегі негізгі операциялармен танысу;
  
• 
  жонғылау кезіндегі негізгі параметрлерін есептеу схемасын игеру.
  

7.2 Жабдықтары, айлабұйымдары және құралдары

• 
  әмбебап - жонғылау білдектері;
  
• 
  жонғыш үлгілері;
  
• 
  әртүрлі типтегі жонғылау білдектері көрсетілген плакаттар;
  
• 
  жонғылауға қажетті негізгі жабдықтар.
  

7.3 Теориялық мәліметтер

7.3.1 Жонғылау білдектерінің типтері

Жонғылау білдектері консольді, консольді емес, бойлай жонғылау, порталды, айналма үстелді-жонғылау, атанақты-жонғылау, көшіргіш жонғылау және арнаулы болып бөлінеді. Айналдырықтың орналасуына қарай вертикальді, горизонтальді білдектер болып, айналмалы үстелінің болуына немесе болмауына байланысты қарапайым және әмбебап болып ажыратылады.

7.3.1.1 Горизонталь жонғылайтын консольді білдек (23 суреті).

Мұндай білдектер жекеше және сериялы өндіріс цехтарында, сонымен қатар жөндеу цехтарында қолданылады. Білдектің тұғырындағы 10 вертикаль бағытауыштың бойымен көлденең жылжымаға арналған бағыттауышы 8 бар консоль 9 жүре алады. Білдектің айналмалы бөлігі 7 көлденең жылжымаларға бекітіліп өңделетін дайындамалар өздігінен немесе айлабұйымдар арқылы бекітілген үстелді 6 көтереді.

Сонымен, дайындамалар вертикальді (консольмен бірге), айналдырықтың өсіне параллель (жылжымасы көлденең болса) горизонтальді жылжиды және дайындаманың бекітілуі нөлде болып үстел білдектің бұрылмалы бөлігіндегі бағыттауыш бойынша қозғалса айналдырықтың осіне перпендикуляр горизонтальді жылжиды. Бұрама бунақтарды жонғылау үшін айналмалы бөлігін ±45⁰ дейінгі бұрышта орналастырады, сонда үстел айналдырықтың өсіне көлбеулі жылжиды. Жонғыш 3 бір ұшы білдектің 1 айналдырығына бекітілген, ал екінші ұшы тұмсықта 5 орнатылған сырғамен 4 ұстатылған центрлік құралбілікте бекітіледі. Басқа жағдайларда жонғыштар шеттік қысқа құралбіліктерде немесе қысқыстарда бекітіледі, ал бүйірлік ірі жонғыштар білдектердің айналдырығына тікелей бекітіледі. Айналдырықтарға айналу қозғалысы білдектің тұғырында орналасқан электрқозғалғыштардан жылдамдық қорабы арқылы беріледі.