Республикасында

 
108 
 
Салалық  тұрғыда  қаражаттың  28,7%  тамақ  өнімдері  мен  сусын  өндіруге 
бағытталған.  Қаражаттың  ең  аз  көлемі  тоқыма,  рәзіңке  және  пластмассадан 
жасалған өнімдер өндірісіне және баспа саласына бағытталған.  
Бағдарламаның  қаражатын  алғашқы  игеру  кезінде  (қаражатты  игеру 
кезеңінде) 
қарыз 
ЖК 
субъектілеріне 
қолданыстағы 
қарыздарын 
қайтақаржыландыруға берілетінін, Бағдарламаның қаражатын екінші рет игеру 
кезінде (қаражатты игеру кезеңі өткен бойда және салымның босаған қаражаты 
есебінен) қарыз ЖК субъектілеріне қолдағы бар негізгі қорды жаңалауға және 
жаңа  негізгі  қорға  ие  болуға,  айналым  қаражатын  толықтыруға  және 
қолданыстағы қарыздарды қайтақаржыландыруға берілетінін айта кеткен жөн.  
Кредиттеу мерзімі- 84 айға дейін.  
Бір қарыз алушы үшін лимит- 750 млн. теңгеге дейін.  
Негізгі борышты өтеу бойынша жеңілдік мерзімі- 24 айға дейін.  
Қарыз бойынша жылдық сыйақы мөлшерлемесі: 8,0%-дан аспайды.  
Бағдарламаны  іске  асыру  кезінде  оның  барынша  ашық  жүргізілуін 
қамтамасыз  ету  мақсатымен  жобаларды  іріктеу  ісін  құрамына  қоғамдық 
ұйымдар,  сонымен  бірге  «Атамекен  Одағы»  ҚҰЭП,  Қазақстан  қаржыгерлер 
Қауымдастығы  және  «Нұр-Отан»  ХДП  өкілдерінен  тұратын  «Даму»  Қоры 
жанындағы комиссия жүзеге асырды.  
Қазақстанда  кәсіпкерлікке  қолдау  көрсету  алғашқы  рет  өнеркәсіптің 
өңдеуші  секторына  арнайы  ден  қойып  отыр.  Сондай-ақ  Үкімет  Қазақстанда 
бірінше  рет  қарыз  алушылар  үшін  8%  мөлшерлеме  белгіледі.  Бұл  үкіметтің 
дағдарысқа  қарсы  шаралар  аясында  бұрынырақ  қабылдаған  барлық 
қадамдарының жалғасы болып отыр.  
Бағдарламаның  іске  асырылу  барысында  «Даму»  Қоры  банктер  ұсынған 
тізбеден  ЖКС-і  жобаларын  іріктеу  процессін  ұйымдастырды  және  банктердің 
қаражатты игеруі мен қолдануына әрі қарай мониторинг жүргізетін болады. 
Былтырғы  жылдан  бастап  2009-2012  жылдарға  арналған  «Даму-Қолдау» 
шағын  және  орта  кәсіпкерлік  субъектілері  мен  ауылшаруашылық  өнімдерін 
өңдеу  және  тамақ  өнімдерін  өндіру  ұйымдарын  тікелей  кредиттеу 
бағдарламасы іске асырылуда. 
Еліміздің  экономикасын  жаңғырту  мәселелері  жөніндегі  ҚР  Мемлекеттік 
комиссиясының  шағын  және  орта  кәсіпкерлік  субъектілерін  қаржыландыру 
туралы  (10.02.2009ж.)  шешімін  іске  асыру  мақсатында  және  ҚР  Үкіметінің 
(13.02.2009ж.)  қаулысына  сәйкес  2009  жылдың  16  ақпанда  «Даму» 
кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ 3 млрд теңге мөлшерінде қаражат бөлді. 
Бағдарлама  шарттарын  республикалық  және  аймақтық  БАҚ-та  және  Қор 
сайтында жариялау нәтижесінде, сонымен қатар аймақтық мемлекеттік атқару 
органдарымен,  қоғамдық  ұйымдармен  (Қазақстан  қаржыгерлер  ассоциациясы, 
«Атамекен  Одағы»  Қазақстан  Ұлттық  экономикалық  палатасы,  Тәуелсіз 
кәсіпкерлер  ассоциациясы,  Франчайзинг  агенттігі)  және  екінші  деңгейдегі 
банктермен  (одан  әрі  –  ЕДБ)  өзара  әрекеттесу  нәтижесінде,  өткен  жылдың 
бірінші  шілдесінен  бастап  300-ге  жуық  ШОКС  Қорға  кеңес  сұрап,  өтініш 
білдіріпті.  

 
109 
 
Мамандардың  айтуынша,  жалпы  сомасы  40  млрд  теңгеге  дейінгі  143 
жобаны қарастыруға өтініш келіп түскен.  
Келіп түскен өтініштердің ішінен жалпы сомасы 22 464 млн теңгеге сәйкес 
келетін 37 жоба, оның ішінде Қордан бірлесіп қаржыландыру шартымен 12 836 
млн теңге мақұлданған.  
Өткен  жылы  «Даму-Қолдау»  қор  12  жоба  бойынша  жалпы  сомасы  5 584 
млн.  теңгеге  Қарыз  шарттарын/Кредит  желілерін  ұсыну  туралы  келісімдер 
жасасқан.  Оның  ішінде  Қордан  3 254  612  мың  теңге  мөлшеріндегі  қаржы 
бірлесіп игерілген.  
Қолдағы  мәліметтерге  қарағанда,  5  жоба  бойынша  жалпы  сомасы 
1 853 470 мың  теңгеге  қарыз  берілген.  Қалған  1  401  142  мың  теңге  қаражат 
қарыз  шарттарын/Кредит  желілерін  ұсыну  туралы  келісімдерге  сәйкес  2010 
жылы белгіленген мерзім бойынша берілмекші (кесте 18).  
 
Кесте 18 
ШОКС жобаларының экономика салалары бойынша құрылымы: 
 
№ 
Сала атауы 
Жоба-
лар 
саны 
Жобалардың жалпы 
сомасы 
Қор арқылы 
берілген займның 
жалпы сомасы 
мың. теңге 
% 
мың. 
теңге 
% 
1 
Өңдеу өнеркәсібі 
12 
7008009 
31,20% 
4 382 514  34,14% 
2 
Тағамдық азықтар 
шығару 
11 
3914387 
17,42% 
2 314 612  18,03% 
3 
Байланыс және 
телекоммуникация 
2 
4950 000 
22,04% 
1 500 000  11,69% 
4 
А/ш өнімдерін 
өңдеу 
3 
2000 800 
8,91% 
1 454 470  11,33% 
5 
Туризм және 
қонақүй бизнесі 
2 
1557 000 
6,93% 
975 000 
7,60% 
6 
Автосервис 
қызметі 
3 
1135 601 
5,06% 
906 480 
7,06% 
7 
Көлік қызметі 
1 
1200 000 
5,34% 
750 000 
5,84% 
8 
Медициналық 
қызмет 
2 
498443 
2,22% 
453 625 
3,53% 
9 
Білім беру/оқыту 
қызметі 
1 
200000 
0,89% 
100 000 
0,78% 
Жиынтығы 
37 
22464240 
100% 
12 836 
701 
100% 
 
Сондай-ақ,  жалпы  сомасы  16 880  млн  теңгеге  сәйкес  25  жобаны 
қаржыландыру,  оның  ішінде  Қордан  бірлесіп  қаржыландыру  шартымен  9  582 
млн  теңгені  «Даму»  Қоры»  АҚ  өз  қаражаты  есебінен  қаржыландыруды 

 
110 
 
жоспарлап  отыр.  Қазіргі  уақытта  Қордың  ішкі  регламентіне  сәйкес  осы 
жобаларға  сараптама  жүргізілуде  екен,  ал  5  жоба  бойынша  Банктерден  алдын 
ала кепілді хат алынды.  
Бұдан  басқа  ШОБ  субъектілерін  «Даму-Колдау»  қоры  арқылы  тікелей 
кредиттеу бағдарламасын биыл әрі қарай іске асыру туралы кешенді хабардар 
ету жұмысы жүргізілуде. 
ШОКС жобаларын іріктеу кезінде басты басымдық әлеуметтік маңызы бар 
жұмыс орындарын ашатын және аймақ пен қалаларды дамытуды қарастыратын 
жобаларға жасалады (Кесте 19).  
 
Кесте 19 
ШОКС жобаларының аймақтар бойынша құрылымы:  
 
Аймақ 
Жобалар 
саны 
Жобалардың  жалпы 
сомасы 
Қор арқылы берілген 
займның 
жалпы 
сомасы 
 
 
тыс. 
тенге 
% 
тыс. 
тенге 
% 
1. Алматы 
облысы 
8 
9 085 000  40,44% 
4 178 730  32,55% 
2.ОҚО  
4 
3 100 000  13,80% 
1 900 000  14,80% 
3.ШҚО  
3 
2 784 384  12,39% 
1 573 984  12,26% 
4.Алматы қ.  
2 
1 457 000  6,49% 
1 150 000  8,96% 
5.Қостанай 
облысы 
4 
1 228 987  5,47% 
815 672 
6,35% 
6.Астана қ.  
2 
1 123 581  5,00% 
895 480 
6,98% 
7.Жамбыл 
облысы  
1 
750 000 
3,34% 
750 000 
5,84% 
8.Қарағанды 
облысы 
3 
912 020 
4,06% 
385 800 
3,01% 
9.Атырау облысы   1 
675 000 
3,00% 
329 000 
2,56% 
10.Қызылорда 
облысы 
1 
300 000 
1,34% 
280 000 
2,18% 
11.Маңғыстау 
облысы 
1 
150 000 
0,67% 
150 000 
1,17% 
12.СҚО 
1 
425 800 
1,90% 
150 000 
1,17% 
13.БҚО 
1 
161 325 
0,72% 
121 000 
0,94% 
14.Павлодар 
облысы  
2 
211 143 
0,94% 
83 625 
0,65% 
15.Ақтөбе 
облысы 
2 
75 000 
0,33% 
48 940 
0,38% 
16.Ақмола 
облысы 
1 
25 000 
0,11% 
24 470 
0,19% 
Жиынтығы  
37 
22464240  100% 
12836701  100%