Құрастырушы: аға оқытушы Алимова Ж. С

31-сурет. Автоформа: бағаналық режимінде жасалған форма
32-суретте  Автоформа:   таспалы  режимінде   “Зауыт”   кестесі   үшін
құрылған   “Зауыт2”   формасы   берілген.   Жоғарыдағы   формадағыдай   бұл
форманың   да
 
“Алмастырып   қою”
 
парақшасының
 
қасиеттері   айқындалған
өріс үшін тізімнен мәндер таңдауға мүмкіндік жоқ (“Қала”өрісі).
33-суретте  Автоформа:   кестелік  режимінде   “Зауыт”   кестесі   үшін
құрылған “Зауыт3” формасы берілген. Бұл форманың да
 
“Алмастырып қою”
парақшасының
 
қасиеттері   айқындалған   өрістері   үшін   тізімнен   мәндер
таңдауға мүмкіндік жоқ (“Қала”өрісі).
32-сурет.  Автоформа: таспалы режимінде жасалған форма
33-сурет. Автоформа: кестелік режимінде жасалған форма
Диаграмма
 
режимі   диаграммасы   бар   жаңа   форма   құру   үшін
қолданылады.   Ол   үшін   диаграмма   құру  Шебері  қосылады,   одан   кейін
диаграммасы бар жаңа форма Форма режимінде ашылады. Толық (сводная)
кесте   (Сводная   таблица)  режимі   Microsoft   Excel   толық   кестесімен   жаңа
форма құру үшін пайдаланылады.
3 Конструктор'>Конструктор режимінде форма құру

Конструктор  режимі   форма   жасауға   ғана   емес,   бар   форма   мәтінін
өңдеуге   мүмкіндік   береді.    Конструктор  режиміне   форманы   өңдеуге
арналған келесі тараулар бар:
- форма тақырыбы – форманың басында орналасады;
- жоғарғы колонтитул – форманың жоғарғы бөлігінде, мұнда жалпы
тақырыпты, графалар тақырыбын, мерзімді орналастыруға болады;
- мәліметтер   аймағы  –   кестенің   немесе   сұраныстың   жазбалары,
қайталанбайтын өрістерді мәндері орналасады.
- төменгі колонтитул – форманың төменгі бөлігінде шығады.
- формадағы ескертпе– форманың соңында шығады.
Бұл тарауларды қосу немесе алып тастау үшін  Түр – Колонтитулдар
(Вид – Колонтитулы) және Түр – Тақырып – Форматың ескертпесі (Вид –
Зоголовок – Примечание формы)  командаларын орындау керек. Форманы
Ашу  батырмасы   көмегімен   қараған   кезде   “Жоғарғы   колонтитул”   және
“Төменгі колонтитул” тараулары көрінбейді. Әр формаға ат беріледі. Access
автоматты түрде форма аты ретінде форма макетінің “Қолтаңба” (Подпись)
қасиетіде жазылған мәтін пайдаланады. Егерде бұл “Қолтаңба” қасиетінде ат
берілмеген болса,  онда оның орнына форма аты пайдаланылады. Формада
бастапқыда,   әдетте,   тек   мәліметтер   аймағы   ғана   көрінеді.  Конструктор
терезесінің жалпы түрі 34-суретте көрсетілген.
34-сурет. Конструктор терезесі
Форма   аймағы   әр   түрлі   графикалық   объекттермен:   өрістермен,
жазбалармен,   енгізілетін   объектілермен   толтырылады.   Элементтерді
басқарудың негізгі түрлері өріс, тізімі бар өріс  және тізім болып табылады.
Формада әр түрлі мақсаттар үшін басқару батырмалары жасалады, мысалға,
кестеде басқа жазбаға көшу, жазбалармен жұмыс жасау (қосу, көшірме алу,
қалпына келтіру, кетіру, сақтау), формалармен жұмыс жасау үшін (ашу, жабу,
сүзгіден өткізу, жаңарту). Кесте негізінде жасалған әрбір формаға автоматты
түрде   жазба   бойынша   (бірінші   жазба,   алдыңғы   жазба,   келесі   жазба,   жаңа
жазба) қозғалуға арналған батырмалар енгізіледі. Бұл батырмалар форманың
төменгі   бөлігінде   орналасады.  Конструктор  режимінде   батырмалар
көрінбейді, тек форманы  Ашу  режимінде қараған кезде көрінеді. Форманы
мәтінді өңдеу техникасын пайдалана отырып, форма өрістерінің орындарын,
қасиеттерін,   қарібін   және   өлшемін,   өріс   қолтаңбасын   (подпись),   форма
тақырыбындағы мәтінді т.б ауыстыруға болады.

Форманы   жасау   кезінде   қажетті   іс-әрекеттер   жасау   үшін
Конструктордың аспаптар тақтасын қолданамыз. Оны қосу Түр – Аспаптар
тақтасы (Вид  –  Панель  инструментов)  командасы арқылы жүзеге асады.
Онда Формалар конструкторы (Конструктор форм) тізімін таңдап, Баптау
(Настройка)  батырмасын   басу   керек.   Экранның   сол   жағында   орналасқан
Конструктордың  аспаптар   тақтасындағы   негізгі   батырмаларын   атап
шығайық (солдан оңға жоғардан төменге):
- Объект таңдау
- Шеберлер
- Жазба
- Өріс
- Топ
- Өшіргіш
- Ауыстырғыш
- Жалауша
- Тізімі бар өріс
- Тізім
- Батырма
- Сурет
- Объекттің бос шектеулер
- Бетке бөлу
- Тіркемелер жиынтығы
- Бағынышты форма/ отчет
- Сызық
- Тікбұрыш
- Қосымша элементтер
Бұл аспаптар тақтасының батырмаларын қолдана отырып, тұтынушы
форма арқылы мәліметтер базасымен
 
жұмыс істеу үшін ыңғайлы графикалық
интерфейс жасайды.
Сонымен қатар, негізгі аспаптар тақтасынан төмен форматтау
 
тақтасы
орналасқан. Тақтаның терезелері мен батырмаларын атап шығайық (солдан
оңға). Бірінші терезе форматталатын объектілерді таңдауға мүмкіндік береді.
Екінші терезеде қаріпті, үшіншіде – оның өлшемін таңдауға болады. Одан
кейін   мәтіннің   келесі   қасиеттерін   тағайындайтын   3   батырма   және  туралау
батырмалары   орналасқан:  Жартылай   қарайтылған,  Курсив,  Асты
сызылған, Сол жаққа,  Ортаға,  Оң жаққа. Келесі   батырмалар –  фонның
түсі,  Мәтін түсі,  Сызық-шекара түсі,  Сызық-шекара қалыңдығы   және
Кәдімгі көркемдеу батырмалары.
Жалпы форма сияқты оның әрбір элементінің де өзіндік қасиеттері бар.
Оларды тышқанның оң жақ батырмасын басып жанама менюдің  Қасиеттер
командасын   немесе  Түр   –   Қасиеттер   (Вид   –   Свойства)  командасын
орындап,  қарауға,   түзетулер  енгізуге  болады.  Форманың  жанама  менюінен
шығару   үшін
 
курсорды  Конструктор  терезесіндегі   сызғыштардың
қиылысуының сол жақ жоғарғы бұрышын орналастырып тышқанның оң жақ
батырмасын шерту керек. Форманы Түзету – Форманы белгілеу (Правка –
Выделить  форму)   командасымен   белгілеуге   болады.   Ашық   формадан
Конструктор режиміне көшу үшін аспапдар тақтасында  Форманы көрсету