Бастауыш сыныпқа арналған біркелкі
орфографиялық тәртіп
Мазмұны
1. Дәптерлерді толтыру ережесі
2. Дәптерлердің мұқабасын толтыруды үйрету.
3. Қазақ тілінен жазба жұмыстарын хаттау.
4. Каллиграфиялық әдетті ұйымдастыру жұмыстарын хаттау .
5. Математика пәнінен жазба жұмыстарын хаттау .
6. Бастауыш сыныпта күнделік жүргізуді алға қою .
Орфографиялық тәртіпті бастауыш мектепке енгізу .
Дәптерді хаттау мен оларды дұрыс толтырылуын қадағалау .
Дәптердегі барлық жазулар каллиграфиялық ұқыпты жазумен жүргізілуін қадағалап ,бақылау геометриялық фигураларды сызу жай қарындашпен жүргізіледі.
Бастауыш мектепте оқушылар оқу барысында барлық пәннен бақылау жұмысына және сыныпта орындалатын жұмысқа арнап дәптерлер бастайды.
Математика пәні бойынша:
№1 №2(ағымдағы жұмыстарға)
№3 (бақылау жұмысына)
Қазақ тілі пәні бойынша:
№1 №2 (ағымдағы жұмыстарға)
№3 (диктант жұмысына)
№4 (тіл дамыту)
Әдебиеттік оқу пәні бойынша:
№1 (ағымдағы жұмыстарға:)
№2 мазмұндама мен шығарма 1 дәптерге жазылады
Сауат ашу пәні бойынша:
№1 №2 (үлгі дәптерлері)
Қазақ тілі пәндерінен мазмұндама мен шығарма шығармашылық сипаттағы жұмыс түрлеріне жататындықтан, толтыру барысында № 4 тіл дамыту дәптерлеріне жазылады .
Әдебиеттік оқу пәні бойынша суреттер , шығармаларға жоспарлар, әдеби терминдерге анықтама, шығармашылық жұмыстар күнделікті жұмыс дәптеріне жазылады.
Әдебиеттік оқу пәні бойынша мазмұндамалар, шығармалар жеке 1 дәптерге жазылу керек.
Дүниетану сабақтары үшін баспа негізіндегі дәптерлер қолдануға мүмкін, бірақ көбінесе оқушылардың жұмыс дәптерлері бар .
Бағдарламаға сай ән-күй, ағылшын тілі, факультативтік курстарға дәптерлер арналады.
Дәптерлердің сыртын біркелкі толтыру:
2 -3- 4 сыныптың жазба жұмысына арналған дәптерлерінің сыртын оқушы өзі толтырады, күнделікті жұмыс дәптерлерін де оқушы өзі толтырады.
1 сынып оқушыларының дәптерлерінің сыртын компьютермен басылған түрде жазуға болады.
Дәптердің сыртын каллиграфиялық дұрыс ,ұқыпты жазумен толтыру керек .
«Балқаш қаласы
жалпы білім беретін
№___ орта мектебі»
коммуналдық мемлекеттік мекемесінің
2 «Ә» сынып оқушысы
Болатов Әділдің
қазақ тілі пәніне
арнаған дәптері
(математика дәптері, дүниетану дәптері, диктант дәптері, бақылау жұмысы, тіл дамыту дәптері, т.б.с.,с.)
Дәптердің сыртындағы сандар араб цифрларымен толтырылады .
Аты-жөні ілік септігінде жазылады. Балалардың сауаттылығын ашу мақсатында қатемен жұмыс диктант дәптерлеріне жүйелі түрде жүргізілу керек, математика пәнінен қатемен жұмыс бақылау жұмысына арналған дәптерге жазылады.
Бастауыш сыныпта жұмыс дәптерлері міндетті түрде күнделікті тексерілуі тиіс. Бақылау жұмыстарының тексерілуі ертеңгі күні дайын болуы керек .
Математика пәнінен бақылау дәптерлері уақытында тексеріліп отырылады. Сыныпта оқу жылының аяғына дейін сақталады.
Балалар жұмысы қызыл түсті (қаламмен ) тексеріледі. Бағалау ережесіне сай бағаланады.
Үй жұмысы мен сынып жұмысынан кейін 2 жолға шегініп, 3жолға жазамыз .
Азат жолды сақтау кезінде оңға қарай сұқ саусаққа жылжимыз. Бірінші сыныптан бастап азат жолды сақтау ,жаңа жұмыс түрлерін жүргізу кезінде жүзеге асырамыз .
Жұмыс барысында бос жол қалдырылмайды.
Жаңа (жол) бет ең жоғарғы жолдан басталады беттің ең соңына дейін жазылып бітеді.
Әрбір жолды жазар кезінде сол жақ шетінен 0,5 см шегінеді .
Жазу жолы толық қамтылу қажет. Толық қамтылмаған жағдай оқушының тасымал ережелерін білмеуін көрсетеді!!! Сөзді тасымалдау ережесін міндетті түрде қолдану керек .
Қазақ тілінен ,математикадан күнді жолдың ортасына жазылады .
1 сыныптың II жартыжылдығынан бастап, 2-ші сыныптың II жартыжылдығына дейін күн реті арабша ай аты толық жазылады. Мысалы: Қыркүйектің 7-сі
2 сыныптың II жартыжылдығынан бастап, 4 сыныптың аяғына дейін күн реті және ай аты жазбаша түрде жазылады.
Қыркүйектің жетісі
Сынып жұмысы
12-жаттығу.
Жұмыстың нұсқасы жаңа жолдан тура ортаға немесе дәптердің жиегіне жазылады .
Жаттығу деген сөз екінші сыныптан бастап толық жазылады .
Дәптердегі жаттығу реті саны толық жазылады .
Бағандап жазу кезінде сөздер бірінің астына бірі жазылып, арасына үтір қойылмайды, бірінші сөз бас әріппен жазылады .
Сөздер тек қана дауыссыздарға қысқарады.
Септіктер бас әріппен жазылады. Сөздердің үстіне септік атауын жазу қаламмен немесе үшкір қарындашпен жүзеге асады .
Балалардың назарын тиісті тыныс белгілеріне аудару қажет.
Математика пәнінен бекітілген термин сөздер (см....) қысқартылғанда нүкте қойылмайды
1-2 сыныптың оқушылары кіші жол дәптерге жазса ,ал 3 сыныпта үлкен жол дәптерге жазады.
Оқушылардың каллиграфиялық дағдыларын жетілдіру үшін көркем жазуға 2-3-4 сыныптарда әрбір грамматика сабақтарында шамамен 3-5 минут уақыт бөлінеді. (қазақ тілі пәнінің оқу бағдарламасына сәйкес)
Балалардың назарын тақтадағы жазуларға, қаламды дұрыс ұстауына, отырыстарына дәптерлердің түр-сипатына назар аудару керек.
Шығармаға 1 баға қойылады, мазмұндамаға 3 сыныптың II жартыжылдығынан бастап 2 баға қойылады. Диктант егер грамматикалық тапсырмасымен қоса болса 2 баға қойылады.
Қатемен жұмыс деген сөзді қ.ж. деп алуға болады. Себебі қатемен жұмысқа 45 минут уақыт берілмейді
Математика пәнінен жазба жұмыстарын қаптау.
Сынып жұмысы мен үй жұмысының арасына 4 тор тастап 5 торға жазу керек.
Әр тапсырманың арасына 2 торкөзден тасталады.
Бағандардың арасына 3 торкөз тасталады.
Күнді тура ортаға немесе шетіне жазуға болады. Жауабы деген сөз шешудің астына бас әріппен жазылады. Бірінші сыныпта жауабы қысқа жазылады.
Ұзындық ,ені деген сөздер қысқартылмайды.
Есепті шығару барысында мыналарды есте ұстаған жөн:
Қысқаша шартындағы сөздер толық, бас әріппен жазылады.
Шешуі, жауабы деген сөздер толық жазылады.
Егер есеп амалдап шығарылса, атау жақшаға алынып, түсіндірмесі толық жазылып, жауап қысқашы , кіші әріппен жазылады.
1 амалды есепте түсіндірме жазылмайды. Тек жауап толық жазылады.
Егер есеп өрнекпен шығарылса, атауы жақшаға алынып, түсіндірме жазылмайды.Жауап кіші әріппен қысқаша жазылады.
Мысалы:
Есеп:
Сәбіз-5 кг ?кг
Картоп-?,3 кг артық
Шешуі: 1) 5+3=8 (кг)- картоп
2) 5+8=13 (кг)- барлығы
Жауабы: 13 килограмм картоп.
Сәбіз-5 кг ?, кг
Картоп-?,3 кг артық
Шешуі: (5+3)+5=13 (кг)
Жауабы: барлығы 13 килограмм көкөніс сатылды.
Амалдардың орындалу тәртібі:
3 1 4 2
3450-145*2+1265:5=3413
1)145*2=290
2) 1265 5 3) _ 3450 4) + 3160
6 253 290 253
15 3160 3413
Теңдеу: есептеуі жанына бағандап есептеп жазылады
3 2 1
Х+123- 56*2= 638
Х+123-112=638
Х+123=638+112
Х+123=750
Х=750-123
Х=627
627+123-56*2=638
638=638
Есеп:
Тіктөртбұрыштың ұзындығы 12 см, ал ені 6 см-ге тең. Тіктөртбұрыштың аудан мен периметрін есептеп шығар.
Берілгені: Шешуі:
а=12 см Р=(а+в)·2
в=6 см Р= (12+6)·2
Р - ?см Р=36 (см)
S - ?см2 S=а·в
S=12·6
S=72 (см2)
Жауабы: Р=36 см, S=72 см2
Фигураны сызу қажет болғанда ғана орындалады.
А В
С Д
Математикалық диктант жазарда келесі талаптарды орындау қажет.
Бір клетка жіберіп жауаптарын үтір арқылы бір жолға жазады.
Санмен қоса өлшем бірліктерін көрсету қажет.
Бастауыш мектепте күнделік бастау жұмысы.
Күнделік мемлекеттік құжат болып табылады.Оны жүргізуде бірнеше талаптар қойылады.
Күнделіктің болуы бірінші сыныптан бастап талап етіледі. Кейбір кезде ата-аналар жиналысы мен пед. кеңестің ұйғарымымен 2 сыныптан бастауға болады.
Күнделік бастау ата-ана мен мұғалімнің арқасында жүзеге асады.Сондықтан сынып жетекші кейбір талаптарды оқушыға жеткізуге міндетті.
Күнделік көк сиямен таза ұқыпты сауатты толтырылуы керек. Бірінші беттен бастап түгел беттері толуға міндетті.
Оқу кестесі, сабақ кестесі, үзіліс кестесі, сабақтардың мұғалімдердің аты-жөні,мұғалімнің басшылығымен толтырылады.
Айдың және пәннің аты кіші әріппен жазылады.Қысқаша жазуға болады.Үй жұмысы туралы баған толтырылуы тиіс.
Баға және қол қою деген бағанда мұғалімнің бағасы мен қолы тұруы тиіс. Баланы мақтап қолдап «Жарайсың ! Тырысу керек» деген сөздер бастауыш сыныпта жазуға рұқсат етіледі.
Күнделіктің жүргізілуін күнде сынып жетекшісі тексереді.
Күнделікке баға және мадақтаулар мен ескертулер көк түспен ғана жазылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
