32
3)Станцияны ауыстырмай-ақ желі топологиясында логикалық ауыстыру
мүмкіндігін қолдану. Порты қосу арқылы,
мысалы:
техникалық бөлімдегі
VLAN-ды сату бөліміндегі VLAN-ға қосу және жұмысшы станциясы жана
VLAN қоңдырғысымен бірігіп жұмыс істей алады. Сол себептен VLAN
желісі өскен сайын, яғни өзгергенде және ауысқанда иілғіш болады.
4)Әрбір порт тек бір VLAN –ға қосылуы мумкін. Виртуалды желіні
ұйымдастыруда, бір коммутатор немесе екі коммутатор аралыгында ІР желісін
қолдану керек. Сонда әрбір VLAN-ның бір порты маршрутизаторга қосылады,
сонымен қатар сол порта маршрутау кестесі түзіледі.
Бұл мәселенің кемшілігі әрбір VLAN-ның бір порты маршрутизаторға
қосылу салдары. Сол себептен порт пен кәбілдердің саны көп болады және
маршрутизаторга кететін шыгын да көп болады. Бұл мәсәленің екі шешімі
бар: біріншіден, комутатордың порттын бірнеше VLAN-ға қосу. Екіншісі –
үшінші денгейлі коммутаторды қолдану.
2.10.2 МАС – адресі негізіндегі VLAN
Бұл әдіс администратордан колмен істелінетін операцияларды
орындауды талап етеді. Бірақ ол бірнеше коммуторларды виртуалды желіде
ұйымдастыруға қараганда иілгіш болып келеді. Желідегі әрбір комутаторда
МАС-адрестерін ұйымдастыру бірнеше портарды топтастырудан сақтайды,
яғни шыгын аз болады.
МАС- адрестегі таратудағы домендер бір және сол тарату доменінде
өзгермейді.
IEEE 802.1Q стандарты – қосымша кадр өрісінде VLAN.
Тэг - белгі негізінде VLAN-ды ұйымдастыру әдісі акпаратарды сақтау
үшін қосымша кадрларды қолданады. IEEE 802.1Q стандарты Ethernet кадр
құрылымындагы өзгеру жағдайларын аныктайды. Ethernet кадрына екі байт
қосылады. Ол VLAN –ға қосылған Ethernet кадры туралы ақпаратты
анықтайды. Үш бит аркылы сегізге дейінгі басымдылық деңгейі кодталынады,
12 бит 4096 VLAN-ға дейінгі трафикті анықтайды, ал бір бит баска желі
кадырларына (Token Ring, FDDI) арналған.
Олардың негізгі ерекшелігі:
1) 802.1Q стандартын қолдайтын желіде немесе бір коммутаторда
барлық ауыстырылымдар қолайлы және иілгіш болады. VLAN белгісінің
қосылу мүмкіндігінен 802.1Q стандартының бір физикалық жалғасумен берілу
мүмкіндігі болады.
2) Қарапайым режімде жұмыс істей алу мүмкіндігі бар. Spanning Tree
хаттамасы арқылы коммутаторлар артық маршрутарды өткізбейді, яғни ол
желіде автоматты түрде орындалады.
3) VLAN 802.1Q қабілетілігі десте такырыбвнан белгіні қосады және
алып тастайды. Бұл кезде қоңдыргы кадырдың максималды өлшемі Ethernet
1522 байтпен жұмыс істеуі керек.
4) Әртүрлі өндірушілер қондыргылары бірге жұмыс істеу мүмкіндігі.
5) Егер
қажетті
порттар
бірнеше
VLAN-ға
қосылса,
онда
маршрутизаторды қосу қажет емес.
33
IEEE 802.1Q VLAN екі негізгі функциясы бар:
- VLAN-порт идентификаторы - VLAN ID (PVID);
- VLAN ID (VID) номері.
- VLAN желідегі бірнеше коммутаторлармен жұмыс істей алу
мүмкіндігі бар. Мысалы: біріншіден коммутатор IEEE 802.1Q стандарттын
қолданады,
екіншіден
VLAN
маркировкалануы
(tagged)
немесе
маркировкаланбауы (untagged).
- Tagging (дестенің маркировкалануы) – 802.1Q VLAN тақырыбына
ақпараттардың қосылу принципі. Десте маркасы қосылған порттар таралатын
дестелердің VID тақырыбана қосылады. Егер десте портқа маркировкамен
келсе, онда десте өзгеруге ұшырамайды, яғни VLAN ақпараты сақталынады.
Дестелердің маркировкалануы 802.1Q VLAN стандартын ұстанатын барлық
қондыргылар арасында қолданылады.
- Untagging –десте тақырыбынан 802.1Q VLAN акпаратын алу принципі.
Осы режим қосылған портта кіріс және шығыс дестелер такырыбынан VLAN
ақпараттары алынып тасталынады. Егер VLAN-да тэг болмаса, онда
акпараттар өзгеруге ұшырамайды. Бұл функция 802.1Q стандартын
қолданатын коммутатордан 802.1Q стандартын қолданбайтын коммутаторға
ақпараттарды таратуда орындалады.
Қондырғылар арасындағы жұмыстарды сәйкестендіруді орындау үшін
өндірушілер барлық қолданыстағы трафикті бірнеше түрге бөледі:
- кіріс порттағы трафик (Ingress Port). Әрбір кадр маршрутизатор немесе
жұмыс станциясынан өтетін болса, онда оның шығу порты анықталған
болады. Оның номері аркылы коммутатор кадрды қабылдау немесе баска
VLAN-ға жіберу керектігін анықтайды. Егер дестеде VLAN туралы мәлімет
болса, онда кіріс портты алдымен оның VLAN мүшесі екенін аныктайды. Егер
ондай мәлімет болмаса, онда ол десте желіден алынады. Ал егер екі порт бір
VLAN-ның мүшесі екені анықталса, онда ол десте қажетты жеріне жіберіледі.
Егер десте такырыбында VLAN туралы мәлімет болмаса, онда кіріс портты
десте тақырыбына PVID белгісін қосады. Содан кейін кіріс пен шығыс
порттары бір VLAN-ға кіретіні анықталады. Егер екеуі де бір VLAN-ға жатса,
онда дестелер тиісті жеріне жіберіледі.
- шығыс порттағы трафик (Egress Port). Жіберілетін кадр желі аралық
маршрутизаторға немесе соңғы жұмысшы станцияға таралу үшін желі
коммутаторынан шыгуы керек. Коммутатор дестені қайсы портка жіберетінін
өзі шешеді. Егер шығыс порты 802.1Q стандартын ұстанатын коммутаторга
қосылса, онда дестені сол портка қосу керек. Егер шығыс порты 802.1Q
стандартын ұстанбайтын коммутаторга қосылса, онда тэг десте тақырыбынан
алынып, Ethernet арқылы сонғы станцияға жіберіледі.
2.11 Жоғарғы жылдамдықты желі магистралін және порттарды
топтастыру
Қазіргі кезеңде байланыс арналарының сенімділігі мен өнімділігін
арттыру үшін кең таралған екі технологияны қолдануға болады:
