М.Өтемісұлы атындағы Батыс Қазақстан мемемлекеттік университеті
«Бекітемін»
Пединститут директоры
_____Қ.Т. Утегенова
«__»__________ 200_ж.
Педагогикалық институт
География кафедрасы
Пәннің оқу-әдістемелік кешені
___»Экономикалық әлеуметтік және саяси географияға кіріспе»
(пәннің атауы)
050116 «География» мамандығы бойынша кредиттік оқу жүйесінде оқитын 2-курс студенттерге арналған
Курс – 1
Семестр – 2
Кредит саны - 1
Дәріс - 15
Практикалық сабақ –
Оқытушының жетекшілігімен
студенттің өзіндік жұмысы (ОЖСӨЖ) - 15 сағат
СӨЖ – 15 сағат
Емтихан – 2 –ші семестрде
Барлығы – 30 сағат
Орал, 2007 ж
Оқу бағдарламасы: ҚР білім және ғылым министрлігі «11» мамыр 2005 ж, №289 бұйрығымен бекітілген. «050116» география мамандығы бойынша «Экономикалық және әлеуметтік географияға кіріспе». Алматы, 2005, Абай атындағы ҚҰП негізінде құрастырылған.
Құрастырушы(лар): оқытушы Габдуллина Зухра Миндвайқызы_
География кафедрасының отырысында бекітілді.
« » қыркүйек _ 2007 ж. № 1 хаттама
Кафедра меңгерушісі Ғалимов М.А.
(қолы) (аты-жөні)
Педагогикалық институтының оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында бекітілді.
« »_ 2007 ж. № ___ хаттама.
Институттың оқу-әдістемелік
кеңесінің төрағасы ______________ Жанғалиев Е.К.
(қолы) (аты-жөні)
Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік универсиеті
«Бекітемін»
Пединститут директоры
______ Қ.Т. Утегенова.
« _ » ________ 200__ ж.
География кафедрасы
_____050116__________
мамандығы бойынша кредиттік оқу жүйесінде оқитын
студенттерге арналған
«Саяси география геосаясат негіздерімен»
(пәннің атауы)
КУРС БАҒДАРЛАМАСЫ (SILLABUS)
Курс-2
Семестр-3
Кредит саны-2
Дәріс-15 сағат
Практикалық сабақ-
Оқытушының жетекшілігімен
Студенттің өзіндік жұмысы (ОЖСӨЖ)-15 сағат
СӨЖ- 15 сағат
Емтихан-3-ші семестрде
Барлығы- _45 сағат
Орал
2007 ж.
Оқу бағдарламасы: ҚР білім және ғылым министрлігі «11» мамыр 2005 ж, №289 бұйрығымен бекітілген. «050116» география мамандығы бойынша «Экономикалық және әлеуметтік географияға кіріспе». Алматы, 2005, Абай атындағы ҚҰП негізінде құрастырылған.
Құрастырушы(лар): оқытушы Габдуллина Зухра Миндвайқызы_
География кафедрасының отырысында бекітілді.
« » қыркүйек _ 2007 ж. № 1 хаттама
Кафедра меңгерушісі Ғалимов М.А.
(қолы) (аты-жөні)
Педагогикалық институтының оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында бекітілді.
« »_ 2007 ж. № ___ хаттама.
Институттың оқу-әдістемелік
кеңесінің төрағасы ______________ Жанғалиев Е.К.
(қолы) (аты-жөні)
1. Курс бағдарламасы Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты «Жоғары кәсіптік білімнің әлеуметтік-гуманитарлық және ғылыми-жаратылыстану пәндері құрылымындағы білімдік-кәсіптік бағдарламасына» сәйкес әзірленген ҚР МЖМБС 3. 0011-2002, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 30 қантар 2002 ж. №69 бұйрығымен бекітілген типтік бағдарлама негізінде құрастырылған.
Оқытушы туралы мәлімет.
Габдуллина Зухра Миндвайқызы, география магистрі, география кафедрасының оқытушысы.
Жұмыс мекен-жайы. Достық даңғылы 121.
6 оқу ғимраты. № 21 кабинет.
Жұмыс телефоны: 50-35-49.
Пән туралы мәлімет.
«Экономикалық географияға кіріспе»
Семестр 15 оқу аптадан және 2 апта сессиядан тұрады. Аптасына 1 несие сағат өткізіледі деп болжанады, әрбір кредит-сағат бір байланыс сағатынан (дәріс) және 2 сағат оқытушының жетекшілігімен студенттердің өздік жұмысы (ӨЖСӨЖ) мен студенттің өздік жұмысынан (СӨЖ) тұрады.
Кредиттің аптаға бөліну кестесі.
Сабақтар
|
Өткізу уақыты
|
Сабақтар
|
Өткізу уақыты
|
Байланыс сағат 1
(1 дәріс)
|
50 мин
|
ОЖСӨЖ, СӨЖ
|
50+50 мин.
|
Байланыс сағат 2
(2 дәріс)
|
50 мин
|
ОЖСӨЖ, СӨЖ
|
50+50 мин.
|
Кредит саны – 1.
Өту орны: №6 оқу ғимраты, сабақ кестесі бойынша.
Оқу жоспарынан көшірме.
Курс
|
Семестр
|
Кредит саны
|
Дәрістер
|
ОЖСӨЖ
|
СӨЖ
|
Барлығы
|
Бақылау түрі.
|
1
|
2
|
1
|
15
|
15
|
15
|
45
|
Емтихан
|
Курсқа қысқаша сипаттамасы:
Қазіргі географиялық ғылым өзіндік құрылымымен ерекшеленеді. Экономикалық және әлеуметтік география басқа да ғылымдардың жүйесінде дамып, ең бастысы, өмірдің сұранысына сәйкес келеді. Қоғаммен айналадағы ортаның әрекеттестігінің үндестіру идеясы адамзат қоғамымен жер табиғатын бірыңғай жүйе ретінде қарағанды талап етеді. Ол жүйенің ерекше қасиеті – кездік ұйымшылдық. Табиғи ортаның хал-жағдайы адамзаттың іс-әрекетімен байланысты. болашақтағы глобалды «парасат, ақыл» технократиялық немесе дөрекі «ғылыми» бола алмайды. Оның негізінде міндетті түрде болу керек: біріншіден, гуманитарлық ойлаудың императиві, екіншіден географиялық ойлау, жердің планета ретіндегі дара ерекшеліктеріне бейімделген, сонымен қатар оның бөлек зоналары, аймақтары, ландшафы.
Курстың мақсаты:
Экономикалық және әлеуметтік географияның қоғамның аймақтың ұйымдастыру жөніндегі мәселелерді шешу кезіндегі ролі, және гуманитарлық және географиялық ойлауды қалыптастыру.
Курстың міндеті:
Экономикалық және әлеуметтік географияның (ЭӘГ) теориялық, әдістемелік негізгі жағдайларын қайта қарау. Географиялық еңбек бөлінісі (ГЕБ), экономико-географиялық жағдай (ЭГЖ), экономикалық аудандастыру (ЭА), қоғамның территориальдық ұйымдастыру теориясы (ҚТҰ).
Экономикалық әлеуметтік географияның зерттеу әдістерімен таныстыру.
Экономико-географиялық идеяның қалыптасу және дамуын анализдеу.
Қазіргі әлемнің материальдық-техникалық базасын, тұрғындардың экономика-географиялық анализ сұрақтарын қамту.
Зерттеудің географиялық аспектілерін көрсету және адамзаттың ғаламдық проблемаларын болжау.
Пререквизиттер: Тарих, адам және қоғам, экология, математика.
Постреквизиттер:
Студенттер білу керек:
Ғылымның зерттеу міндеті мен әдістері, негізгі категориялар: ГЕБ, ЭГЖ, ЭА, ҚТҰ.
ЭӘГ негізгі даму этаптары.
Тұрғындардың әлеуметтік-географиялық зерттеу сұрақтары.
Шаруашылықтың салалық құрылымы.
Шаруашылықтың территориальдық құрылымының формасы мен ерекшеліктері.
Студенттер орындау білу керек:
ЭГЖ, ГЕБ, ЭА, ҚТҰ – түрлерін анықтау.
Территорияны іздеу кезінде экономико-географиялық ізденістердің әдісін пайдалану.
Экономико-географиялық идеяның даму этаптарын көрсету.
Елдің шаруашылығының негізгі құрылымын бөлу.
Адамзаттың ғаламдық проблемаларындағы географиялық аспекті анализдеу.
Мемлекеттік территорияның формаларын анықтау.
Оқыту әдістемесі:
Оқыту дәріс түрінде және оқытушының жетекшілігімен өтетін өзіндік жұмыстан тұрады, онда негізгі оқу материалының бағыттары көрсетіледі.
Білімді тексеру ауызша, жазбаша, тест және іскер ойын тақырыбы «Адамзаттың ғаламдық проблемалары» түрінде өтеді.
Пән бойынша бағдарлама - SYLLABUS
Сабақтың мазмұны мен кестесі.
1 апта
1 кредит сағат.
№ 1 дәріс
Тақырыбы: Экономикалық және әлеуметтік география пәні мен міндеттері.
Дәріс мазмұны. 1. Н.Н.Баранский және Ю.Г.Саушкинның ғылымға берген анықтамасы.
Географиялық ойлау.
Экономикалық және әлеуметтік географияны білу деген не?
Әдебиеттер: 2. 162-163 бет; 5. 182-187 б; 12. 380-381 бет.
ОЖСӨЖ мазмұны: Экономикалық және әлеуметтік географияның құрылымы. Сызбаны құру және анализдеу.
Әдебиеттер: 5. 32-37 бет; 18. 26-27 бет.
СӨЖ мазмұны: Экономико-географиялық идеяның негізгі этаптарының қалыптасуы мен дамуы (реферат)
Әдебиеттер: 2. 28-64 б; 12. 61-78 бет; 20. 17-155 бет; 19. 5-45 бет; 7. 47-78 бет, 9. 19-29 бет.
2-апта
2 кредит сағат.
№ 2 дәріс
Тақырыбы: ӘЭГ-ның фундаментальды категориясы.
Дәріс мазмұны. 1. Географиялық еңбек бөлінісі.
2. ГЕБ түрлері.
3. Интеграцияның типі мен формасы.
Әдебиеттер: 2. 96-128 бет; 12. 85-95 бет; 1. 187 бет.
ОЖСӨЖ мазмұны: ЭӘГ ақпарат деректері: мәтіндер, әртүрлі құжаттар, статистикалық ақпараттар, картографиялық материалдар, аэрофото және космостық түсірістер.
Әдебиеттер: 12. 30-36 бет.
СӨЖ мазмұны: 1. Географиялық журналды анализдеу және ЭӘГ облысындағы негізгі тақырыптарға баға беру.
Әдебиеттер: «География в школе» журналы, «Вестник МГУ» серия «География», География в школах и ВУЗах Казахстана.
3 апта
3 кредит сағат.
№3 дәріс
Тақырыбы: Экономикоөгеографиялық жағдай (ЭГЖ) концепциясы.
Дәріс мазмұны. 1. ЭГЖ анықтамасы.
2. ЭГЖ түрлері.
3. Уақыт пен таралымда өзгеруі.
4. ЭГЖ маңызды компоненттері.
Әдебиеттер: 2. 128-160 бет; 12. 104-117 бет; 18. 24-25 бет; 5. 85-87 бет.
ОЖСӨЖ мазмұны: ЭГЖ сандық потенциалы.
1. Топологиялық қашықтық матрицасын құру және анализдеу.
Әдебиеттер: 12. 109-112 бет; 21. 12-19 бет;
СӨЖ мазмұны: Қалалардың экономико-географиялық жағдайы (конспект).
Әдебиеттер: 2. 204-255 бет; 22. 68-78 бет; 9. 156-168 бет;
4 апта
4 кредит сағат.
№4 дәріс.
Тақырыбы: Экономикалық аудандастыру (ЭА) теориясы.
Дәріс мазмұны.
ЭА анықтамасы.
Аудандастыру факторлары.
ЭА принциптері.
Әдебиеттер: 1. 264 бет; 10. 8-17 бет; 12. 240-263 бет; 7. 412-440 бет.
ОЖСӨЖ мазмұны: ЭА таксономиялық бірліктері: экономикалық ендік, аса ірі ЭА, ірі ЭА, мезо аудандар, төмен аудандар (сызба құру).
Әдебиеттер: 12. 248-249 бет: 10, 54-61 бет; 7. 412-441 бет.
СӨЖ мазмұны: экономикалық аудандастыру ілімінің дамуы. (конспект)
Әдебиеттер: 7. 124-136 бет; 10. 72-91 бет; 12. 263-269 бет; 14. 331-341 бет.
5 апта
5 кредит сағат.
№ 5 дәріс.
Тақырыбы. Қоғамның территориалдық ұйымдастыру теориясы және өлкелік дамуы.
Дәріс мазмұны.
»Территория» және «территориальдық ресурстар» категориясы.
Территорияның географиялық жағдайы.
Қоғамдық территориалдық ұйымдастыру категориясы.
Өлкелік зерттеулер.
Әдебиеттер: 12. 121-133 бет; 1. 50 бет; 33 бет, 5. 92-94 бет;
ОЖСӨЖ мазмұны: Өндіріс критерінің таралу принциптері.
Кәсіпкерлер принципі.
Территория иелерінің принципі.
Әдебиеттер: 12. 128 бет.
СӨЖ мазмұны: Территориалдық қоғамдық жүйенің концептуальдық моделі. (сызба құру).
Әдебиеттер: 12. 130-131 бет.
6 апта
6 кредит сағат.
№ 6 дәріс.
Тақырыбы: Географиялық зерттеудің әдістері.
Дәріс мазмұны. 1. Географиялық ақпаратты алу әдістері және алғашқы қайта өңдеу.
2. Жүйелеу анализінің әдісі және географиялық ақпараттың толықтырылуы.
3. Географиядағы математикалық модельдеу.
Әдебиеттер: 12. 36-50 бет; 15. 10-15 бет; 5. 201-229 бет.
ОЖСӨЖ мазмұны: Мальтус және медоуза модельдері.
Мальтусь моделі.
Денис Л.Медоузтің моделі.
Әдебиеттер: 9. 56-61 бет; 7. 441-479 бет; 15. 119 бет.
СӨЖ мазмұны: Экономикалық дамудың таралу ерекшеліктері. «Орталық-периферия» моделі.
Әдебиеттер: 15. 295-309 бет; 9. 41-42 бет.
7 апта
7 кредит сағат.
№ 7 дәріс.
Тақырыбы: Табиғат ресурстары мен жағдайларын экономико-географиялық зерттеу.
Дәріс мазмұны.
Табиғат жағдайлары мен ресурстары, табиғат ресурстарының классификациясы.
Табиғат ресурстарының экономико-географиялық бағасы.
Әдебиеттер: 12. 165-194 бет; 18. 110-131 бет.
ОЖСӨЖ мазмұны: Табиғи географиялық орта типін игеру.
Игеру сыйымдылығы.
Игерудің алғашқы типтері.
Қазіргі жіктелу типтері.
Әдебиеттер: 12. 194-200 бет; 7. 311- 448 бет.
СӨЖ мазмұны: Қоғам мен қоршаған табиғи ортаның өзара байланысы (конспект).
Әдебиеттер: 18. 110-112 бет; 7. 311-348 бет.
8 апта
8 кредиттік сағат.
№8 дәріс.
Тақырыбы: Халықтар географиясы.
Дәріс мазмұны. 1. Халықтар – географиялық зерттеу обьекті және өндірістік таралу жағдайы.
2. Халықтардың таралуы.
Әдебиеттер: 11. 5-8 ; 148-179 бет; 12. 200-213 бет; 9. 142-152 бет; 15. 104-105 бет; 13. 93,97 бет.
ОЖСӨЖ мазмұны: Бақылау жұмысы.
СӨЖ мазмұны: Әлемдегі урбанизация процесі. Миллионер-қалалар э.г.ж. Әлемнің ірі қалаларының таралу құрылымы (карта сызба құрастыру).
Әдебиеттер: 23. 20,26 бет;
9 апта
9 кредиттік сағат.
№ 9 дәріс
Тақырыбы: Тұрғындар өмірінің сапалылығы.
Дәріс мазмұны.Өмір сапалылығының бағалық индикаторы. (Экономикалық, әлеуметтік, экологиялық жағдайлары)
Әдебиеттер: 13. 117-121 бет; 9. 142 бет.
ОЖСӨЖ мазмұны: Халықтардың өсу динамикасының болжамы. (жыныстық, жастық ерекшелік пирамидасын тұрғызу).
Әдебиеттер: 11. 88-87бет;
СӨЖ мазмұны: Неомальтузиандық теория және оны жоққа шығару.
Әдебиеттер: 9. 56 бет; 11. 39-45 бет;
10 апта
10-кредиттік сағат.
№ 10 дәріс.
Тақырыбы: Қазіргі қоғамның материальдық-техникалық базасына экономико-географиялық анализ.
Дәріс мазмұны. 1. Шаруашылықтың территориальдық құрылымы.
2. Энергия өндірістік цикл (ЭОЦ) жүйесі.
Әдебиеттер: 12. 237 бет; 14. 103-109, 341 бет;
ОЖСӨЖ мазмұны: Қараметалдардың пирометаллургиялық циклі (сызба құрастыру)
Әдебиеттер: 14. 345-351 бет: 5. 164-165 бет:
СӨЖ мазмұны: ЭОЦ: газэнергетикалық сызбасын құру, талдау.
Әдебиеттер: 14. 350 бет;
11 апта
11 кредиттік сағат.
№11 дәріс
Тақырыбы: Экономико-географиялық болжау.
Дәріс мазмұны. 1. Экономико-географиялық болжау әдістері.
2. Болжаудың әдістерінің класификациясы.
Әдебиеттер: 20. 243-255 бет; 12. 270-290 бет; 13. 464-473 бет.
ОЖСӨЖ мазмұны: Экономико-географиялық болжаудың жүйесі мен мазмұны.
Жеке экономико-географиялық болжау.
Кешенді интегральды экономико-географиялық болжау.
Әдебиеттер: 12. 282-290 бет; 20. 243-255 бет; 13. 464-473 бет.
СӨЖ мазмұны: 9, 10, 11 тақырып бойынша 30 тест сұрақтарын құрастыру.
12 апта
12 кредиттік сағат.
№ 12 дәріс.
Тақырыбы: Инфроқұрылым географиясы.
Дәріс мазмұны. 1. Инфроқұрылым анықтамасы.
2. Транспорт және байланыстың салалық құрылымы.
Әдебиеттер: 9. 192-199 бет.
ОЖСӨЖ мазмұны: Көлік қатынасы мен байланыс жүйесінің салалық қызметі. (карта сызба құру)
Әдебиеттер: 9. 199 бет.
СӨЖ мазмұны: Қазақстандағы саяси географиялық зерттеулер. Осы тақырып бойынша библиографиялық тізім құрау.
13 апта
13 кредитік сағат.
№ 13 дәріс.
Тақырыбы: Әлеуметтік экономикалық географиядағы жаңа бағыттар.
Дәріс мазмұны. 1. ЭӘГ-дағы жаңа бағыттағы құрылым.
2. Дамудың әлемдік тенденциялары.
Әдебиеттер: 3. 56-58 бет; 12. 296-327 бет; 9. 246-259 бет;
ОЖСӨЖ мазмұны: Қазақстандағы геологиялық туризм.
1. Республикадағы және БҚО дағы туристік қоғамдастықтардың дамуы мен қалыптасуы.
Әдебиеттер: 25. 121-122 бет.
СӨЖ мазмұны: Географияның қалыптасуындағы М.В.Ломоносовтың ролі.
Әдебиеттер: 5. 169-172 бет; 20. 143 бет.
14 апта
14 кредиттік сағат.
№ 14 дәріс.
Тақырып: Адамзаттың ғаламдық проблемалары: географиялық зерттеу аспектілер мен болжау.
Дәрістің мазмұны: 1. Ғаламдану формасы.
2. Ғаламдық проблемалар классификациясы.
Әдебиеттер: 13. 359-390 бет; 3. 27-46 бет; 8-10 бет.
ОЖСӨЖ мазмұны: Ноосфералық даму жолы. «Биосфера мен ноосфера» В.И.Вернадский кітабы бойынша семинар. Н.Н.Моисеев «Адам және ноосфера».
Әдебиеттер: 16. 24. 263 бет;
СӨЖ мазмұны: В.И.Вернадский «Ноосфера туралы бірнеше сөз», «Планеталық құбылыс ғылыми ой ретінде» (конспект).
15 апта
15 кредиттік сағат.
№ 15 дәріс.
Тақырыбы: Адамзаттың ғаламдық проблемалары.
Дәріс мазмұны: 1. Әлемдік дамудың ғаламдық проблемалары.
Әдебиеттер: 13. 384-459 бет.
ОЖСӨЖ мазмұны: Адамзаттың ғаламдық проблемалары және оның шешу жолдары.
Әдебиеттер: 13. 384-459 бет.
СӨЖ мазмұны: Адамзаттың ғаламдық проблемалары (баяндамалар)
3. Пән бойынша тапырмаларды орындау және тапсыру кестесі.
№
|
Жұмыс түрі
|
Тапсырманың мақсаты мен мазмұны
|
Ұсынатын әдебиеттер
|
Орындау мерзімі және тапсыру уақыты /аптасы/
|
Балл
|
Бақылау түрі
|
1
|
ОЖСӨЖ бойынша тапсрымалар (барлығы 13)
|
Экономикалық және әлеуметтік география категориясы негізінде географиялық ойлаудың қалыптасуы.
|
ОЖСӨЖ тақырыбына сай
|
Оқу үрдісінің кестесіне сай
|
1
|
Дәптерлерін тексеру
|
2
|
СӨЖ орындалуы
|
Ғылыми әдебиеттермен өзіндік жұмыс жасап үйрену.
|
СӨЖ тақырыбына сай
|
3,6,9,12 апта
|
1,5
|
Конспект карта сызбаны тексеру.
|
3
|
Бақылау жұмысы
|
Ғылыми жазбаша сөзді қалыптастыру. 1-7 тақырыптар бойынша 5 сұрақ.
|
ОЖСӨЖ және СӨЖ тақырыптары бойынша
|
50 мин
8 апта
|
5
|
Бақылау жұмысы
|
4
|
Аралық бақылау ауызша сұрау.
|
Ауызша ғылыми сөзді қалыптастыру. 8-13 тақырыптар бойынша сұрақтар.
|
ОЖСӨЖ және СӨЖ тақырыптары бойынша
|
14 апта
|
5
|
Пікірлесу
|
5
|
Іскер ойыны «Адамзаттың ғаламдық проблема-лары»
|
Ғылыми дискуссияда қатысу мүмкіндіктерін туғызу.
14-15 тақырыптар.
|
Дәріс, ОЖСӨЖ, СӨЖ тақырыптары бойынша.
|
50 мин
15 апта
|
7
|
|
6
|
Емтихан
|
Барлық курс бойынша алған білімді тексеру.
|
Пайдаланатын әдебиеттер.
|
Емтихан кестесіне сай.
|
40
|
Тест сұрақтары.
|
Достарыңызбен бөлісу: |