ПОӘК 042-18-10.1.67/01-2013
|
______18.09______2013 ж.
№ 1 басылым
|
10 беттің беті
|
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3 деңгейлі СМЖ құжаты
|
ПОӘК
|
ПОӘК 042-18-10.1.67/01-2013
|
ПОӘК
«Химико-технологиялық өндіріс пен қауіпсіздік негіздері» пәнінің оқытушыға арналған бағдарламасы
|
__18.09__2013 ж.
№1 басылым
|
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Химико-технологиялық өндіріс пен қауіпсіздік негіздері»
«5В072000» – «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы»
мамандығы үшін
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2013
Мазмұны
-
1
|
Қолданылу саласы
|
4
|
2
|
Нормативтік сілтемелер
|
4
|
3
|
Жалпы ережелер
|
4
|
4
|
Оқу пәнінің мазмұны (модульдің)
|
5
|
5
|
Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі
|
7
|
6
|
Пән бойынша оқу-әдістемелік карта
|
8
|
7
|
Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
|
9
|
8
|
Әдебиеттер
|
10
|
1 ҚОЛДАНЫЛУ САЛАСЫ
«Химико-технологиялық өндіріс пен қауіпсіздік негіздері» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешеннің құрамына енгізілген оқытушыға арналған пәндердің бағдарламасы «5В072000» – «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы» мамандығы студенттері үшін арналған.
НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
«Химико-технологиялық өндіріс пен қауіпсіздік негіздері»
пәнінің осы оқу-әдістемелік кешені келесі құжаттар талаптары мен ұсыныстарына сәйкес әзірленген және аталған пән бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін белгілейді:
- Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты, ҚР МЖМБС «23» 08 2012 жылғы, №1080 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің бұйрығымен әрекетке енген және бекітілген.
- СТУ 042-ГУ-4-2013 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеуге және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;
- ДП 042-1.01-2013 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.
ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәндердің мазмұнын қысқаша сипаттау
«Химико-технологиялық өндіріс пен қауіпсіздік негіздері» пәні 5D072000 – «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы» мамандығы бойынша барлық студенттердің оқып-үйренудегі негізгі жалпы пән болып саналады. Еңбек қорғау және қауіпсіздік техникасы адамның техносферамен әрекеттесу жөніндегі ғылыми проблемаларын қарастырып зерттейді, сондай-ақ келешек мамандардың қазіргі өндірісте және өміршілік ортада қауіпсіздік проблемаларын шешу қабілетін, ептілігін, білімін қалыптастыруға ықпалын тигізеді.
3.2 Пәннің мақсаты:
- қауіпсіздік техникасының негізгі шараларын жүйелеп және жинастыру сонымен бірге химия өндірісінің технологиялық процестерінің қызметінде өнеркәсіптік санитария болып табылады.
3.3 Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті:
- қауіпсіз және зиянсыз еңбек жағдайын жасау.
3.4 Пән бойынша студент білуі қажет:
химия өндірісінде жұмыс жасағанда қауіпсіздікпен қамтудың практикалық және теориялық сұрақтарының негіздерін;
органикалық заттармен жұмыс ережесін;
химия өнгдірісінде жұмыс жасағанда улану, өртену, жарылыс туындауын ескертіп, жоюды;
қоршаған ортаны бұлғанудан сақтаудың теориялық және практикалық сұрақтарының негіздері мен ағын сулар тазалығы
3.5 Курстың пререквизиттері:
3.5.1 Физика
3.5.2 Бейорганикалық химия
3.5.3 Физикалық химия
3.5.4 Органикалық химия
3.5.5 Жалпы химиялық технология
3.5.6 Химиялық технологияның процесі мен аппараттары
3.6 Курстың постреквизиттері:
3.6.1 «Технологиялық процестерді моделдеу».
3.7 Жұмыс оқу жоспарынан көшірме
Кесте 1
Курс
|
Семестр
|
Креди
ттер
|
ДС
(сағ.)
|
СПС
(сағ.)
|
ЗХ
(сағ.)
|
СОӨЖ
(сағ.)
|
СӨЖ
(сағ.)
|
Барлығы
(сағ.)
|
Қорытынды бақылаудың нысаны
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
3
|
6
|
2
|
15
|
15
|
-
|
15
|
45
|
90
|
емтихан
|
ОҚУ ПӘНІНІҢ МАЗМҰНЫ (МОДУЛЬ)
Тақырыптардың атауы және мазмұны
|
Сағат саны
|
Дәріс сабақтар
|
|
Микромодуль 1 - Кіріспе. Зиянды өндірістік факторлар және олардың адамға әсерін төмендету жолдары.
|
| Пәнге кіріспе. Өндірісте қауіпсіздікті ұйымдастыру. Еңбек қорғау бойынша заң бұзылу жауапкершілігі. Қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау бойынша ережелермен стандарттар, нормалар. Еңбек қорғау бойынша жіктелулер. Кәсіптік аурулар мен өндірістік жарақаттың көрсеткіштері. |
2
|
Өндірістік санитарияның жалпы сұрақтары.
Өндірістік санитария мен еңбек гигиенасының анықтамасы. Өнеркәсіптік өндірістерге қойылатын санитарлы-гигиеналық талаптар.
|
2
|
Заттардың улылығы және алдын-ала уланудан ескерту.
Улы заттардың жіктелуі. Ауадағы шекті рұқсат етілген концентрация және зиянды заттар классы.
|
1
|
Өндірістік шаң және химиялық күйік.
Өндірістік шаң және химиялық күйік. Кәсіби уланудың алдын алу.
|
1
|
Практикалық (семинар) сабақтар
|
|
Еңбек қорғау бойынша заңды бұзғанға әкімшілік, қылмыстық және тәртіптік жауапкершілік. Өндірістік жарақат пен кәсіби аурулар. Мұнайөңдеу өнеркәсібіндегі жарақат сипаты. Еңбек қорғау бойынша жұмысты жоспарлау. Еңбектің қауіпсіз түрін үйрету мен оқыту.
|
1
|
Химия өндірісіндегі технологиялық процестердің қауіпсіздігі. Технологиялық процестерді қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру. Технологиялық процестердің тұрақтылығы. Заттың жарылуға қауіпті концентрация түзілуін болдырмау.
|
1
|
Еңбек гигиенасы және өндірістік санитария. Улы заттардың ағзаға түсу жолдары. Улы заттардың жіктелуі. Ағзаға әсер етуші улы заттарды анықтаушы факторлар. Өндіріс бөлмелерінің ауасын бақылау. Өндірістік жағдайлар.
|
2
|
Микромодуль 2 - Технологиялық үрдіс қауіпсіздігі
|
|
Дәріс сабақтар
|
|
Химия өндірісіндегі технологиялық үрдіс қауіпсіздігі. Көпсатылы және бірсатылы үрдістер. Үздіксіз технологиялық үрдіс дережесінің ұлғайуы. Өндірістік үрдісті механикаландыру мен автоматтандыру. Жарылғыш концентраттардың түзілуін алдын алу. Флегментация. Күйдірілген көмірсутекті газдар.
|
2
|
Өндірістік құрал-жабдықтар қауіпсіздігі.
Құрал-жабдықтың механикалық төзімділігі. Негізгі түсініктер. Құрал-жабдықтардың коррозияға төзімділігі. Қысым астында жұмыс істейтін түтіктердің эксплаутациялық қауіпсіздігі.
|
2
|
Практикалық (семинар) сабақтар
|
|
Химия өндірісіндегі технологиялық процестердің қауіпсіздігі. Технологиялық процестерді қауіпсіз жүргізуді ұйымдастыру. Технологиялық процестердің тұрақтылығы. Заттың жарылуға қауіпті концентрация түзілуін болдырмау.
|
2
|
Өндірістік құрылғының қауіпсіздігі. Жобалық материалдар мен оның механикалық қасиеттерін бағалау. Қысыммен жұмыс жасайтын құрылғы қауіпсіздігі. Газгольдерлер, құбырлар, сорғыштар мен компрессорлардың қауіпсіздігі. Өндірістік жағдайлар.
|
1
|
Микромодуль 3 – Өрт және қопарылыс береті қауіпті технологиялық үрдістер
|
|
Дәріс сабақтар
|
|
Технологиялық үрдістердің өрт қауіптілігін бағалау және өрт пен қопарылыстың алдын алу.
Өрт профилактикасының негіздері. Технологиялық үрдіс кезіндегі өрт қауіпсіздігіне баға. Өрт, қопарылыс болуының алдын алу.
|
1
|
Өрт сөндіру құралдары мен әдістері.
Өрт сөндіру әдістерінің жіктелуі. Өрт сөндіру құралдарын таңдау принциптері.
|
2
|
Практикалық (семинар) сабақтар
|
|
Технологиялық үрдіс кезіндегі өрт қауіпсіздігіне баға. Өрт, қопарылыс болуының алдын алу. Өрт сөндіру әдістерінің жіктелуі. Өрт сөндіру құралдарын таңдау принциптері.
|
1
|
Микромодуль 4 – Атмосфера мен су қоймаларын ластанудан қорғау
|
|
Дәріс сабақтар
|
|
Атмосфераны өндірістік қалдықтардан және су қоймаларын зиянды қоспалардан ластанудан қорғау.
Химиялық өнеркәсіптердің қалдық заттарымен атмосфераны ластанудан қорғаудың негізгі бағыттары. Ластану көзі және су қоймаларын ластанудан қорғау. Суды үнемдеп пайдаланудың тәсілдері.
|
2
|
Практикалық (семинар) сабақтар
|
|
Химиялық зауыттардың қалдықтарынан су тоспалары мен ауа бассейінін қорғау.
|
1
|
СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМДЕРІ
5.1
|
Қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау бойынша ережелер мен стандарттар, нормалар. Еңбек қорғау бойынша жүйелік жұмыстар;
|
|
5.2
|
Жарылуы мүмкін концентрация түзілуін болдырмау. Флегментация. Технологиялық процестерді қауіпсіз жүргізу үшін қорғаныш құралдары;
|
|
5.3
|
Химиялық өндірістердегі әртүрлі құрылғылар қауіпсіздігі;
5.4 Қауіпсіздік техникасының жалпы сұрақтары. Химия өнеркәсіптерінің өндірістерін құрылыстық жобалауға қойылатын санитарлық талаптар.
4
|
|
ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА
Кесте 3
Тақырыбы
|
Көрнекі құралдар, ТСО, плакаттар, зертханалық тақталар
|
Өз бетімен оқып үйренуге арналған сұрақтар
|
Бақылау түрлері
|
Дәріс сабақтар
|
Практикалық сабақтар
|
Пәнге кіріспе. Дені сау және қауіпсіз еңбек жағдайын құру үшін ұйымдастыру жұмыстары.
|
Еңбек қорғау бойынша заңды бұзғанға әкімшілік, қылмыстық және тәртіптік жауапкершілік.
|
|
Химия өнеркәсібіндегі жарақат алу сипаты
|
Ағымдағы бақылау
|
Өндірістік санитарияның жалпы сұрақтары
|
Еңбек гигиенасы және өндірістік санитария
|
|
|
-//-
|
Заттардың улылығы және уланудың алдын-алу
|
|
|
Удың ағзаға түсу жолы
|
-//-
|
Өндірістік шаң және химиялық күйік
|
Еңбек гигиенасы және өндірістік санитария
|
|
Шаң ұстағыштар
|
-//-
|
Химия өндірісіндегі технологиялық үрдіс қауіпсіздігі
|
Химия өндірісіндегі технологиялық үрдіс қауіпсіздігі
|
|
|
-//-
|
Өндірістік құрылғының қауіпсіздігі
|
Қауіпсіздік техникасының жалпы сұрақтары. Химиялық құрылғы мен химия лабораториясынгдағы қауіпсіздік техникасына талап.
|
|
Компрессорлар қауіпсіздігі
|
-//-
|
Өрт профилактикасының негіздері.
|
Жарылыс пен өрттің негізгі шығу. Өрт және жарылуға қауіпті қоспаның түзілуін есептеу әдістері.
|
|
|
-//-
|
Өрт сөндіру құралдары мен әдістері
|
Өрт сөндіру құралдары мен әдістері
|
|
|
-//-
|
Қажетсіз қоспалардан ағын сулар мен ауаны өндірістік қалдықтардан тазалау.
|
Химиялық зауыттардың қалдықтарынан су тоспалары мен ауа бассейінін қорғау.
|
|
|
-//-
|
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ
Кесте 4
Оқулықтардың, оқу әдістемелік құралдардың атауы
|
Дана (саны)
|
Студенттер саны
|
Қамтамасыз етілу пайызы
|
1
|
2
|
3
|
4
|
Аманжолов Ж.К. Охрана труда и техника безопасности.-Алматы:Фолиант, 2007.-439 с.
|
13
|
3
|
100
|
Скрипникова Л.В. Курс лекций по дисциплине «Охрана труда». Семипалатинск, Интеллект, 2007.-318 с.
|
1
|
3
|
33
|
Роздин И.А., Хабарова Е.И., Варенин О.Н. Безопасность производства и труда на химических предприятиях.-М.: Химия, Колос, 2006.-254 с.
|
1
|
3
|
33
|
Нуржасарова М., Рыскулова Б., Тургумбаева Х. Охрана труда.-Алматы: Фолиант, 2010.-221 с.
|
10
|
3
|
100
|
Безопасность жизнедеятедьности./под ред. Сидорова А.И.-М: КНОРУС, 2007.-496 с.
|
6
|
3
|
100
|
Аманжолов Ж.К. Охрана труда и техника безопасности.-Алматы:Фолиант, 2007.-439 с.
|
13
|
3
|
100
|
Скрипникова Л.В. Курс лекций по дисциплине «Охрана труда». Семипалатинск, Интеллект, 2007.-318 с.
|
1
|
3
|
33
|
Роздин И.А., Хабарова Е.И., Варенин О.Н. Безопасность производства и труда на химических предприятиях.-М.: Химия, Колос, 2006.-254 с.
|
1
|
3
|
33
|
Нуржасарова М., Рыскулова Б., Тургумбаева Х. Охрана труда.-Алматы: Фолиант, 2010.-221 с.
|
10
|
3
|
100
|
ӘДЕБИЕТТЕР
Негізгі әдебиеттер
Аманжолов Ж.К. Охрана труда и техника безопасности.-Алматы:Фолиант, 2007.-439 с.
Скрипникова Л.В. Курс лекций по дисциплине «Охрана труда». Семипалатинск, Интеллект, 2007.-318 с.
Роздин И.А., Хабарова Е.И., Варенин О.Н. Безопасность производства и труда на химических предприятиях.-М.: Химия, Колос, 2006.-254 с.
Қосымша әдебиеттер
Нуржасарова М., Рыскулова Б., Тургумбаева Х. Охрана труда.-Алматы: Фолиант, 2010.-221 с.
Безопасность жизнедеятедьности./под ред. Сидорова А.И.-М: КНОРУС, 2007.-496 с.
Скала В.И., Скала Н.В. Основы организации охраны и безопасности труда в РК.-Алматы: LEM, 2007.-339 с.
Сибикин Ю.Д. Электроснабжение промышленных и гражданских зданий.-М: Академия, 2007.-362 с.
Абеленцев В.В., Дьячков В.В., Кожахметов Н.Б. и др. Лекции по курсу «Радиационная защита и безопасность». -Алматы: ТОО «ДЭВИКА», 2010.-261 с.
Кораблев В.П. Электробезопасность на химических предприятиях. М.: Химия, 1991, 240 с.
Луковник А.В. Практикум по охране труда.-М: Агропромиздат, 1988.-159 с.
Достарыңызбен бөлісу: |