Пәні бойынша оқу әдістемелік кешен

жүктеу 406,3 Kb.

Дата	14.12.2017
өлшемі	406,3 Kb.
	#4235

Орал-2009 ж.
Баға
(негізгі ұғымдар мен түсініктер)

М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті

«Бекітемін»

Педагогикалық институт директоры

__________Утегенова Қ.Т.

«__»__________ 200_ж.

Педагогикалық институт

Жаратылыстану-математика факультеті

Физика, математика, инфломатика кафедрасы

«Информатика » мамандығы бойынша кредиттік оқу жүйесінде оқитын

студенттерге арналған

«Компьютер архитектурасы»

пәні бойынша оқу - әдістемелік кешен

Курс	2
Семестр	3
Кредит саны	1-
Дәріс	15 сағат
Практикалық сабақ	сағат
Оқытушының жетекшілігімен студенттің өзіндік жұмысы (ОЖСӨЖ)	15 сағат
СӨЖ	15 сағат
Емтихан	3-ші семестрде
Барлығы	45 сағат

Орал-2009 ж.

1. Пәннің оқу әдістемелік кешені __“Компьютер архитектурасы” Алматы, Абай атындағы ҚазҰПУ,2005ж

(типтік бағдарлама атауы, қаласы, жылы)

типтік бағдарлама негізінде құрастырылған.

Құрастырушы(лар): _____Медешова А.Б., доцент, п.ғ.к.

(аты-жөні, лауазымы, ғылыми дәрежесі)

“____“ қыркүйек 2009ж. № 1 хаттама

Кафедра меңгерушісі: Ғ.Қ.Жүсіпқалиева_{_____________________}

(аты-жөні) (қолы )

Жаратылыстану-математика факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында бекітілді.

“ __“ _________ 2009ж. № 1 хаттама

_________________ факультеттің оқу-әдістемелік кеңесінің төрағасы

(аты-жөні) (қолы )

2.Пән бойынша оқыту бағдарламасы – SYLLABUS

Оқытушы (оқытушылар) туралы мәлімет

дәріс оқиды: Медешова А.Б.– доцент, п.ғ.к., к.7, ауд.103..

E-mail: medeshovaa@mail.ru

ОЖСӨЖ жүргізеді: Сафуллин Е.Н – оқытушы, к.1., ауд. 307

E-mail:yeldossafyllin@mail.ru

Пән туралы мәлімет

Сабақ кестесі:

Оқу тоқсаны 15 оқу аптасынан және 2 сынақ аптасынан тұрады.

Аптасына - 1 кредит-сағат, оның әрбір кредит-сағат бір байланыс сағатынан (дәріс) және оқытушының басқарумен жүретін студенттердің өзіндік жұмысынан (ОЖСӨЖ, СӨЖ) жоспарланады

Сабақтар

Өткізілу уақыты

Сабақтар

Өткізілу уақыты

Сабақтар

Өткізілу уақыты

Сабақтар

Өткізілу уақыты

Байланыс сағаты 1 (дәріс)

50 мин.

ОЖСӨЖ

1 сағат

50 мин.

СӨЖ

1 сағат

50 мин.

Оқу жоспарынан көшірме:

Курс	Семестр	Кредит саны	Дәрістер	Семинарлар	ОЖСӨЖ	СӨЖ	Барлығы	Бақылау түрі
2	3	1	15		15	15	45

Кіріспе

Курстың қысқаша сипаттамасы:

«Компьютер архитектурасы» пәні –мемлекеттік білім беру стандартына сәйкес біліктілік пен білім алуды қамтамасыз етіп, дүниетану және жүйелі ойлау қабілетінің қалыптасуына ықпал етеді.

Пәнді оқытудың мақсаты –есептеуіш техниканың қазіргі заманға сәйкес ақпараттарымен жабдықтарын пайдаланып жөндей алатын мамандар даярлау.

Пәнді оқытудың міндеттері-. есептеуіш техника құралдарының құрылу принциптері және дербес компьютердің жұмыс істеу принциптерін оқыту.

Курстың мазмұны:

Сандық машиналардың арифметикалық және логикалық негіздері

ЭЕМ элементтері және түйіндері(узлы)

Перифериялық құралдары

Микропроцессорлар

ДЭЕМ-ң жұмыс істеу принципі және архитектурасы

Сервер және жұмыс станциялары

Арнайы ЭЕМ-дер

Оқыту әдістемесі:
Пәнді меңгеру нәтижесінде студенттер:

Есептеуіш техниканың негіздерін оқу;
Есептеуіш техника құралдарының құрылу принциптері және әртүрлі ЭЕМ кластарының негізгі ерекшеліктерін оқу;
Микропроцессорлық жүйе, архитектура және дербес компьютердің жұмыс істеу принциптерін оқу;
Бағдарламалық құралдармен компьютерді тексеруді үйрену;
Дербес компьютерді қолдану және есептерді шешу үшін микропроцессор жүйесі мүмкіндіктерінен хабардар болу керек.

Білуі керек:

Бүгінгі күнгі есептеуіш техниканың даму тарихымен жағдайын және даму тенденциясын;
Есептеуіш машинаның жіктелуін және әртүрлі ЭЕМ кластарының негізгі ерекшеліктерін(қасиеттерін);
Дербес компьютер архитектурасын және әртүрлі құрылу принциптерін, жұмысын;
Архитектурасын және микропроцессорлық жинақ мүмкіндіктерін;
Құрылу принциптері және дербес компьютер жұмысы;
Дербес компьютерді тексерудің қондырғылық бағдарламалық құралдары;

Қолдана білу керек:

Қойылған есепті талдап жаза білу;
Алған білімдерді әртүрлі пәндік салада қолдану;
Белгілі бір кластағы дербес компьютерде есептерді шешу үшін қолдану бағытын анықтау;
Стандартты тексеру құралдарын қолдану;
Микропроцессорлық жинақтарды қолдану ерекшелігін білу;

Дербес компьютердің техникалық және бағдарламалық құжаттарымен жұмыс жасауды;

Сабақ мазмұны мен кестесі

Апта	Дәріс тақырыбы	Мазмұны	ОЖСӨЖ мазмұны	СӨЖ мазмұны	Ұсынылатын әдебиет
	ЭЕМ жіктемесі	Қызметі бойынша жіктеме. Элнменттік база бойынша жіктеме Көпмашиналық және микропроцессорлық есептеу жүйелері. Өлшемі мен функционалдық мүмкіндіктері бойынша жіктеме.	Көп машиналы және көп процесссорлы есептеу жүйелері.	Есептеу машиналарының даму тарихы. Даму кезеңдері.	[1] 18-24
	Компьютердің құрылымының ақпараттық – логикалық негізі.	1. Дербес компьютердегі ақпараттық көрініс принциптері. 2. Функционалдық – құрылымдық ұйымдастыру. ДК сызбасының құрылымы. Негізгі функционалдық блоктардың жұмысы.	Жүйелік шина..	АТ және АТХ стандарттары.	[1] 87-105, [2] 20-24, 16-18 [3] 19-28, қ[1] 10-11 бет.
	Жүйелік блок. Процессор.	1. Жүйелік блок және оның негізгі бөліктері. 2. Аналық плата. Платалардың құрылуы және оларды орнату. Аналық платаның конфигурацияларын орнату және жалғау. 3. Процессор және оның қызметі.	Процессор – CPU, видеокарта түрлері 32 разрядты МП-ң құрылысы	Процессор архитектурасы. Адрестеу әдістері. Берілгендер форматы. Процессорлардың жұмыс істеуінің салыстырылуы және сәйкестігі.	[1] 81-84, 237-275 [2] 30-39 [3] 73-75
	Компьютерлік жад құрылымы	1. Жад құрылымы және оны ұйымдастыру. 2. Компьютерлік жад құрылымы. Жедел жадының құрылымы. Динамикалық жады. Статистикалық жады. Жедел жадыны тексеру. Жадының энергиялық тәуелділігі	МУР заңының жады үшін көрінісі	Жад элементтері, олардың қолданылуы, мүмкіндіктері және жұмыс жасау принципі	[1] 73-84, 41-42, [2] 18-20
	ДК-ң базалық конфигурациясы ұғымы.	1.Жүйелік блок, дисплей, клавиатура 2.Ішкі және сыртқы құрылғылар, әртүрлі разъемдарды тану.	Жүйелік плата құрылысы.	Аналық тақташа, түрлі стандарттар	[2] 28-29 [3]131-174
	Қатты магниттік дисктегі жады.	Қатты магниттік дисктегі жады. Олардың форматтары мен интерфейстері	Винчестер. Винчестерді форматтау және бөлу. Стриммерлер Операциялық жүйе орнату.	Иілгіш магниттік дисктегі жады. Жүйелік дискі дайындау
	Ауыстырмалы тасымалдаушылардағы жалпы жады құрылғылары.	Магниттік дисктер. Магнитті – оптикалық дисктер. (CD-ROM). Жазуға арналған оптикалық дисктер. Дисктік логикалық құрылымы. Дисктік жинақтауыш контроллері және параметрлері	Магнитті диктегі жинақтауыш компоненттері. Төмендегі деңгейде форматтау.	Бақылау жұмысы..
	Перифериялық құралдардың техникалық мүмкіндіктері, құрылымы, қолданылуы.	Ақпаратты енгізу құралдары. Перне тақта және графикалық манипулятор. Қолданылуы, жұмыс істеу принципі, мүмкіндіктері.	Енгізу-шығару құрылғыларының драйверін ортнату	Casetek, Denco, In Win, UTT, Chiefties EuroCase, Codegen, Chembro Micom, Asus	[3] 37-71
	Ақпаратты енгізу құрылғысы.	1. Сканер, фотоаппарат, бейнекамера. 2. Графиксызғыш. 3. Дыбыс жазу құралдары.	FineReader программасымен жұмыс. Сканерлеу шешімділігі.	Тексті сканерлеу. Суретті сканерлеу.	[3] 385-406
	Ақпаратты бейнелеу құралдары.	Видеомонитор. Видеожүйе. Ақпараттық шығу принциптері. Графикалық режим. Текстік режим. Видео бейнелерді өңдеу. Видеожүйелердің ортақ параметрлері. Манитор параметрлері.	Оқу құралы ретіндегі компьютердің видеокартасының негізгі параметрлерін көру	Телевизиялық қабылдау nVIDIA, ATI, Matrox, 3Dlabs, т.б. видеокарта өндірушілер	[3] 237-275
	BIOS видеосервисі	BIOS видеосервисі. Синхронды және цифрлық басқару. Энерготұтынушылық басқару. Эргономикалық сипаттама. Жазық монитор. Видеоадаптерлер	Диагностикалық программа арқылы құрылғылар жұмысын тексеру.	BIOS-ң версиялары. Қауіпсіздік ережелері“ Релиз” термині Athlon XP	[3] 427-428 [3] 112-113
	Берілгендерді шығару құрылғылары.	Матрицалық, лазерлік, жарықдиодты және бүрікпелі принтерлер. әртүрлі құрылғылардың физикалық жұмыс істеу принциптпері.	Принтерлердің салыстырмалы сипаттамалары. Принтер драйверін ортнату.	Сабвуферді орналастыру. Компьютерге колонка жалғау	[3] 311-337
	Жүйелік магистраль.	Жүйелік магистральдардың негізгі стандарттары (шиналар). Шиналарды буферизациялау. Жүйелік магистральдарды басқару.	Жүйелік магистральдардың негізгі стандарттары (шиналар	Жүйелік блокты жинау Sempton 64 процессоры	[3] 429-437.
	Сервер және жұмыс станциялары	Ақпаратты өңдеу жүйесінде компьютерді қолдану.	Сервер және жұмыс станцияларының архитектурасы. Жергілікті желідегі байланыс программасын қолдану.	Бақылау жұмысы	[1,2]
	Арнайы ЭЕМ-дер	Жоғары деңгейдегі өндірістік әмбебап және арнайы ЭЕМ. Арнайы есептегіш комплекстер архитектурасы, бағдарламалық жабдықтауға бағытталған архитектура. Мәліметтер қоры машиналары, объектілі-бағытталған архитектура.	Жүйелік платаға үйлесімді құрылғыларды таңдау	Дискінің образын алу.	[3] 427-467б

Әдебиеттер

1	Информатика: Учебник. - 3-е перераб. Изд./Под ред.проф. Н.В.Макаровой. - М.:Финансы и статистика, 2001.-768 стр.: ил.
2	Информатика. Базовый курс. Учебник под ред. С.В.Симоновича. С.П. «Питер» 2004г.
3	“Информатика”, электрондық оқулық/Абай атынд. АМУ информатика кафедрасы оқытушылары, А, 2004.
4	Медешова А.Б. “Бастауыш мектептегі информатика және ақпараттық технология негіздері”, электрондық оқулық, Орал, БҚМУ,2005.
	Инчин А.С. Работа на персональном компьютере в двух частях, А, Издателство LEM,2003.
	Балапанов Е, Бөрібаев Б, Сейнасинов Информатика терминдерінің түсіндірме сөздігі, А, 2000.
	Камардинов О Есептеуіш техника және программалау, А., Баспа кабинеті, 1997.
	Қараев Ж., Есжанов, т.б. Алгоритмдеу және ЭЕМ, А, 1998.
	Танебаум Архитектура компьютера
	Информатикадан 30 сабақ
	Шафрин Информатика. Задачник-практикум в 2т.
	Фигурнов В.Э. IBM PC для пользователя, М., «Инфра», 1997г.
	Дюсембаев Компьютер архитектурасы

2. «Пән бойынша білімді бағалау кестесі»
Бағалау саясаты:

№	Баға критерииі	Баға
№	Баға критерииі	Жұ мыс үшін Балл-%	Бар лығы балл	Бар лығы %	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15
	Сабаққа белсенді қатысу (дәріс)	6 (1%)	90	15	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+
	Өзіндік жұмыс жаттығуларын орындау	14 (2%)	210	30	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+	+
	Бақылау жұмысы.	20 (3%)	100	15			+			+	+			+				+
	Емтихан	40	100	40																+
	Барлығы		500	100	20 (3%)	20 (3%)	40 (6%)	20 (3%)	20 (3%)	40 (6%)	40 (6%)	20 (3%)	20 (3%)	40 (6%)	20 (3%)	20 (3%)	20 (3%)	40 (6%)	20 (3%)	100 (40%)

Семестр барысында екі аралық бақылау жүргізіледі 7(8) және 15 апталарда.

Аралық бақылаулар бойынша студенттің максималды үлгерім көрсеткіші 60% құрайды. Семестр аяғында оқу пәні бойынша қорытынды аттестациялау – емтихан өткізіледі (максималды көрсеткіші - 40%).

Пән бойынша қорытынды емтихан бағасы аралық бақылаулар және қорытынды аттестациялаудың максималды көрсеткіштер сомасы ретінде анықталады.

Қорытынды емтихан пәннің негізгі теориялық материалдарды қамтитын нұсқауларға бөлінген тест тапсырмалары түрінде өтеді.

Әріптік баалау және оның балдардаы цифрлік эквиваленті дұрыс жауаптардың пайыздық көрсеткіші бойынша анықталады (кесте бойынша)
3. ПӘН БОЙЫНША ТАПСЫРМАЛАРДЫ ОРЫНДАУ ЖӘНЕ ТАПСЫРУ КЕСТЕСІ

№	Жұмыс түрі	Тапсырманың мақсаты мен мазмұны	Ұсынылатын әдебиеттер	Орындау мерзімі және тапсыру уақыты (аптасы)	Балл (әр тапсырмаа)	Бақылау түрі
	Өзіндік жұмыс жаттығуларын орындау.	Талдау және танымдық қабілеттерін арттыру	СОӨЖ тақырыбына байланысты	СОӨЖ кестесі бойынша берілген уақыт шеңберінде	1	Тапсырмалардың орындалуын, сұрақтарға жауап беру қабілетін тексеру
	Бақылау жұмысы.	Оқу материалын меңгеруін бақылау	Негізгі әдебиеттер	6,14 аптада	2	Ауызша, жазбаша жауабын тексеру
	Жеке жұмыс. Қосымша ізденіс	Ойлау қабілетін тексеру Тақырып бойынша баяндама, глоссарий, реферат	Курс бойынша әдебиеттер	4,7,11,15 аптада	3	Жазба жұмысын тексеру
	Емтихан	Білімді кешенді тексеру			Тест

Қосымша материалдарды іздеу, компьютерлік желінің мүмкіндіктерін пайдалану, оны қааза басып шыару, берілген тақырыптың мазмұнын тереңдету, практикалық мәнділігін анықтау, т.с.с. тапсырмалар студентке жүктеледі. СӨЖ тапсырмаларды орындау мен тапсыру графигіне сәйкес қабылданады.

Жоғары балл барлық тапсырма талапқа сай қойылған уақытында орындалған жағдайда қойылады. Егер жұмыс тапсырмада көрсетілмеген қосымша әрекеттен тұратын болса, жұмыста ерекше безендіру болса, оқылған тақырыпқа байланысты жеке жұмыс орындалса қосымша (мадақтау) балл қосуға болады.

Сабақ жіберген, кешіккен, сабақта төмен белсенділік көрсеткен, есепті кешіктіріп тапсырған (графиктен тыс) жағдайларда студентке айыппұл салынады.

4,ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАМТЫЛУ КАРТАСЫ
Кафедра ___информатика_____тьютор _Вахитова А. Х.

Пән _____Компьютер архитектурасы________

Кредит саны______1

№ п/п	әдебиеттер тізімі	Наличие				ескерту
№ п/п	әдебиеттер тізімі	кітапханада	кафедрада	Студенттер дің қамтылуы (%)	Электрондық түрі
1	2	3	4	5	6	7
1	Информатика: Учебник. - 3-е перераб. Изд./Под ред.проф. Н.В.Макаровой. - М.:Финансы и статистика, 2001.-768 стр.: ил.	1		10
2	Информатика. Базовый курс. Учебник под ред. С.В.Симоновича. С.П. «Питер» 2004г.	3		20
3	“Информатика”, электрондық оқулық/Абай атынд. АМУ информатика кафедрасы оқытушылары, А, 2004.			5	1	ОблОБАО(облЦИСО), ИПК(информатика кафедрасы)
4	Медешова А.Б. “Бастауыш мектептегі информатика және ақпараттық технология негіздері”, электрондық оқулық, Орал, БҚМУ,2005.		1	5
	Инчин А.С. Работа на персональном компьютере в двух частях, А, Издателство LEM,2003.			5	1
	Балапанов Е, Бөрібаев Б, Сейнасинов Информатика терминдерінің түсіндірме сөздігі, А, 2000.		1	10
	Камардинов О Есептеуіш техника және программалау, А., Баспа кабинеті, 1997.	12		60
	Қараев Ж., Есжанов, т.б. Алгоритмдеу және ЭЕМ, А, 1998.	84		100
	Танебаум Архитектура компьютера	4		30
	Информатикадан 30 сабақ	3		20
	Шафрин Информатика. Задачник-практикум в 2т.	4	1	45
	Фигурнов В.Э. IBM PC для пользователя, М., «Инфра», 1997г.	4	1	45
	Дюсембаев Компьютер архитектурасы	3		20
	Мгилев Информатика	3		20

5. ПӘН БОЙЫНША ТАПСЫРМАЛАРДЫ ОРЫНДАУ ЖӘНЕ ТАПСЫРУ КЕСТЕСІ

№	Жұмыс түрі	Тапсырманың мақсаты мен мазмұны	Ұсынылатын әдебиеттер	Орындау мерзімі және тапсыру уақыты (аптасы)	Балл	Бақылау түрі
	Практикалық тапсырмаларды орындау	Талдау және танымдық қабілеттерін арттыру	Семинар тақырыбына байланысты	Практикалық сабақ кестесі бойынша берілген уақыт шеңберінде	Тақырып бойынша 1 –24% дейін	Тапсырмаларды орындалу қабілетін тексеру
	Жеке бақылау жұмысын орындау	Танымдық қабілеттерін арттыру	ОЖСӨЖ тақырыбына байланысты	ОЖСӨЖ кестесі бойынша берілген уақыт шеңберінде	Тақырып бойынша 1 – 2% дейін	Тапсырмалартық сұрақтарға жауап беру қабілетін тексеру
	Қосымша материалдар пайдалану	Оқу әрекетін күшейту	Периодткалық әдебиет, интернет көздері	4,6,7,1,12,14 аптада	Тақырып бойынша 1 – 1,5% дейін	Ізденіс қабілетін, танымдық қабілетін тексеру
	Тақырып бойынша жазбаша жауап	Тақырып бойынша реферат	Практикалық жұмыс тақырыбына байланысты	3 апта	0,5% (үй тапсырмасы түрінде беріледі)	Реферат және баяндама

6. ПӘН БОЙЫНША ДӘРІСТЕРДІҢ КОНСПЕКТІСІ

(негізгі ұғымдар мен түсініктер)

АВТОМАТТАНДЫРУ (Автоматизация) - адамды материалдар, энергия және ақпарат қабылдау, жеткізу, сақтау, өңдсу және пайдалану процестеріне тікелей араласудан толық немесе жартылай босату үшін техникалык, программалык жәнс басқа құралдар мен әдістер кешенін пайдалану процесі.

АҒЫТУ (Отключение) - 1) құрылғының ажыратылған қалып-күйге ауысып қызметінің токтатылуы; 2) есептеу желілерінде - сеанстың аякталуы.

АҚПАРАТТЫҚ ЖАСАҚТАМА (Информационное обеспечение) -автоматтандырылған жүйеде пайдаланылатын акпаратты топтастыру мен кодтау жүйелерінің, құжаттаудың үйлестірілген жүйелері мен акпарат жиымдарының біртұтас жиынтығы.

АППАРАТТЫҚ ПРОГРАММАЛЫҚ ЖАСАҚТАМА (Аппаратно-программное обеспечение) -компьютердің тұрақты жадының үлкен интегралдык схемасында іске асырылған микропроцессорлық программалық жасақтама.

АУЫСТЫРЫП-ҚОСҚЫШ (Переключатель) - 1) есепті шешу алгоритмдерінің баламалы тармактарын таңдауға автоматты түрде немесе программаның тапсырмасы бойынша қосылған, кейде іске косылмаған калпында алынған схема элементі.

БАЗА (Ваsе) -- 1) негізгі, тіректі мәліметтер немесе элементтер; 2) санау жүйесінің негізі; 3) база регистріне жүктелетін әрі салыстырмалы адрестердің (ығысулардың) саналу басы ретінде пайдаланылатын жад адресі.

БАЙТ (Вуtе) - 1) ақпарат мөлшерінін бірлігі немесе 8 битке (екілік цифр) тең компьютерегі жад.

БАСПА (ПРИНТЕР) (Печать (принтер)) - мәліметтерді баспа құрылғысына шығару. Ақпаратты басу аркылы қағазға

шығарып беретін кұрылғы.

БЕЙНЕАДАПТЕР (Видеоадаптер) - монитордағы бейнені басқару үшін бас тақшаға орнатылған немесе кеңейтуге арналған қосқыштарға жалғанатын схемалык такша.

БЕЙНЕКАРТА (Видеокарта) - бейнекамера, бейнемагнитафон немесе кез-келген басқа композитті сигнал көзінен алынатын бейнемәліметтерді дисплей экранына шығаруға мүмкіндік беретін, компьютерлік графикамен және бейнемәліметтермен жұмыс істеуге арналған құрылғы.

ВИНЧЕСТЕР, ВИНЧЕСТЕРЛІК ДИСК (Винчестерский диск, винчестер) -қатгы магниттік дискідегі десте; бастиектер мен жетектер бөлігі және дискілер дестесі бірігіп біртұтас (ауа кірмейтіндей етіліп) жабылған модуль кұрайтын сактау құрылғысы. Дербес компьютердің сыртқы жады болып табылады. Атау В-ді жасаған Винчестер каласындағы ІВМ фнрмасы филиалының шарт белгісінен туындайды.

ГИГАБАЙТ - компьютердің жад сыйымдылығын өлшеу бірлігі.

ДЕРБЕС БАСҚАРУ (Автономное управление) - дербес режимдегі шалғай құрылғы жұмысы.

ЕНГІЗУ ҚҰРЫЛҒЫСЫ (Устройство ввода)- 1) есептеу машинасына бастапқы мәліметтер мен есеп шешетін программаларды енгізуге арналған кұрылғы; 2) ақпаратты адамға да, компьютерге де түсінікті етіп түрлендіру мен өңдеуге

колайлы құрылғы; 3) мәліметтерді, программаларды, сигналдарды процессорға беретін кез

келген қүрылғы.

ЕСЕПТЕУ ТЕХНИКАСЫ (Вычислительная техника) - адамзат іс-әрекетінің әр түрлі саласындағы күрделі ақпараттың үлкен ағындары мен массивтерін івтомаггандырылған түрде өңдеуге, жеткізуге және сакгауға арналған техникалық құралдар

мен программалық жасақтама жинағы.

ЖАД (памятъ) - 1) компьюгерде ақпаратты сақтау тәсілін анықтайтын жалпы термин; 2) компьютердің әр турлі мәлімет сақтайтын бөлігі; мәліметгерді қабылдау, сақтау және беруге арналған компьютер қүрылғысы; 3) ақпаратты сактауға және қолданбалы программаларды жүктемелеуге арналған аймақ; 4) ақпаратты түрақты немесе уақытша сақтайтын орын.

ЖАДТЫҢ ШАПШАҢДЫЛЫҒЫ (Быстродействие памяти) - акпарат үлесін шығарып оқуға немесе жазуға кажетті уақыт.

ЖЕДЕЛ ЖАД (Оперативная память) - компьютердегі ішкі жад бөлігі.

ЖЕЛІ (КОМПЬЮТЕРНАЯ СЕТЬ) -мәліметтрді

компыотерлер арасында жеткізетін бір-бірімен телеқатынас құру құралдары

ЖҮЙЕЛІК БЛОК (Системный блок) - дербес компьютердің негізгі электрондық құрылғылары мен коректендіру блогы орналасқан блок.

ЖҮЙЕЛІК ПРОГРАММАЛЫҚ ЖАСАҚТАМА (Системное программное обеспечение) - компьюгерді пайдалану мен техникалық қызмет стуге, есептеу жұмыстарын ұйымдастыру мен қолданбалы программалар әзіряеуді автоштпшдыруга арналған программалық жасақтама. Операциялық жүйе және программалау жүйесі жүйелік программалық жасақтаманың негізгі бөліктері болып табылады.

ЖҮКТЕУ (Загрузка)- мәліметгерді процессор операцияларында тікелей пайдалану мақсатымен оларды дискілерден (мәлімет тасуыштан) негізгі жедел жадқа немесе негізгі жадтан регистрлерге жіберу.

КОД - 1) кодтауға пайдаланылатын символдар жинағы; 2) акпаратты ұсыну үшін пайдаланылатын шартты белгілеулер жинағы; символдардың және оларды түсіндірудің бір мәнді ережелерінің жүйесі.

ҚАТҚЬІЛ ДИСК (Жесткий диск) - есептеу машинасында тұракты орналасқан днскі.

ҚОРЕКТЕНДІРУ БЛОГЫ (Блок питания) - кернеуі, жиілігі, куаты белгілі элсктр энергиясымен компьютерді немесе басқадай аппаратураны жасактайтын кұрылғы.

ҚҰРЫЛҒЫ (Устройство) - 1) жүйе аппаратурасының белгілі бір міндетін атқаратын элементі; 2) белгілі бір қызметтік міндеті бар кұрылымдық аякталған техникалық жүйе; құрылымдық және қызметтік тұтастыкта болатын бөлшектердің, тораптардын,

элементтердің жиынтығы.

ЛОГИКАЛЫҚ ДИСК (Логический элемент) - 1) қатқыл дискінің кеңейтілтін бөлігінің ішкі бөлігі; 2) латын әріптерімен жазылған аттары арқылы, мыс., А:, В:, С: және т.б., олармен қатынас құрып, мәліметтер жазу/оку үшін пайдалануға болатын тәуелсі • магниттік диск. Бір физикалық (бүтін) диск бірнеше логикалық дискілерден (тәуслсп бөліктерден) тұруы мүмкін.

МАГНИТТІК ДИСК (Магнитный диск) - жалпақ дөңгелек хабақша немесе диск түрінде жасалып, мәліметтер сақтау үшін беті магнитгік кабықшамен қапталған металл немесс шыны пластина. Олардың иілгіш және катгы етіп жасалған түрлері бар.

МЕНІҢ КОМПЬЮТЕРІМ (Мой компьютер) - Windows оргасының жүйеге қызмет ету программасы немесе жүйелік қаптамасы деп те айтылады. Ол дискілердегі (магниттік, лазерлік) мәліметпен жұмыс істеуді және компьютер құрылғыларын тағайындау, орнату

істерін жүзеге асырады.

МӘЗІР - Интерактивті жүйелерде - дисплей экранында бейнеленетін командалар тізімі.

МОДЕМ - стандартты телефон желісі арқылы колшьютердің мәліметтерді жөнелтуді және кабылдауды іске асыруына мүмкіндік беретін электрондық құрылғы.

МУЛЬТИМЕДИА - компьютерде дыбысты, ақпаратты, тұрақты және қозғалыстағы бейнелерді біріктірш көрсету үшін жинақталған компьютерлік технология. Ол ақпаратты кешенді түрде бейнелеуді - мәліметтерді мәтіндік, графикалык, бейне, аудио жәнс

мультипликашилық түрде пшғаруды жүзеге асырады.

NЕТ - бас әріппен басталған Net сөзі Желі деген ұғымды білдіреді, яғни Интернет желісі деп түсінген жөн.

ӨЛШЕМДІЛІК, ӨЛШЕМ (Размерностъ) - жиым элементгерін анықтайтын индекстер саны. Жиым индексі мәндерінің өзгеру ауқымы.

ПЕРНЕТАҚТА (Клавиатура) - компыотерге маліметтер мен командаларды енгізуге арналған құрылғы.

ПРИНТЕР - баспа құрылғысы.

ПРОВАЙДЕР ИНТЕРНЕТ (Іпіегпеі Зепгісе Ргомійег (18Р)) - Интернетте қызмет көрсету провайдері. Желімен байланысқысы келетін компьютерлерді олардың талабы бойьшша Интернетке тікелей қосуды, олардың серверлермен қатынас құруын жүэеге асыратын заңды тұлға.

САҚТАУЫШ ҚҰРЫЛҒЫ (Запомнвающее устройство) - мәліметтер жадының қызметін орындайтъш курылгы; акпаратш жазуға, сактауға және жанғыртуға арналған құрылғы; мәліметтерді келешекте кайта жанғыртылатын етіп жазыл алуға арналған кұрылғы.

САНАУЫШ (Счетчик) - 1) компьютерде кіріс нүктесіне біртіндеп келіп түсіп жатқан импульстердің санын анықтайтын кұрылғы; 2) программалауда і:=і+1 түріндегі теліну операторының жалпы атауы.

СКАНЕР - компьютердің жадына бейнені енгізу кұрылғысы; кұжаттан шағылған сәулені қабылдап, олардан цифрлы сигналдар кұрастыратын, суретгерді, мәтінді, фотографияны оптикалық түрде оки алатын құрылғы.

СТРИМЕР - тізбекгі катынас кұру кұрылғысы; каткыл дискідегі мәліметтерді резервке сақтап коюға арналған көлемді мәліметтер жинақтайтын магниттік таспадағы компьютерлік магнитофон.

ТАСПА (Лента) - магнитгік таспа түріндегі ақпарат тасуыш.

ТОҚТАТУ (Остановка;) - компьютердің жадтан командаларды автоматгық тандау

мен олардың орындалуы тоқтатылатын калып-күйге өтуі.

ТОРАП (ТҮЙІН) (Узел) - негізгі желілік кызметті (желіге қызмет ету, хабарларды жеткізу және т.б.) орындайтын желідегі компьютер.

ҮЙЛЕСІМДІЛІК (Совместимость) -1) жүйе құрылғысының басқа құрылғымен немесе жүйемен үйлесімді түрдегі байланыса отырып, қызметті бірлесіп орындау қасиеті; 2) қолдаанбалы программаның компьютердің ескі модельдерінде жұмыс атқару қасиеті; 3) әр түрлі құрылғылардың құрылымы бойынша үйлесімді қызмет атқару қасиеті.

ФУНКЦИОНАЛ ПЕРНЕ (Функциональная клавиша) - программаланатын фуикциялы пернелер тобына кіретін перне.

ЦИФРЛЫҚ АНАЛОГТЫҚ ТҮРЛЕНДІРПШ (Цифро-аналоговый преобрачователь) - дискрет шамаларды аналогтық шамаларға түрлендіруге арналған құрылғы.

ШАҒЫН (ЭЛЕКТРОНДЫҚ) БАСПАЛЫҚ ЖҮЙЕ (Настольная (электронная) издательская система) - баспалық басылым макетін дайындау мен беттеуге арналған, құрамында дербес компьютер, лазерлік принтер, сканер және арнайы программалар дестесі бар аппараттық программалық кешен.

ШАПШАҢДЫЛЫҚ (Быстродействие) - белгілі бір уакыт аралығында орындалатын әрекеттердің саны арқылы есентеу жүйесінің өнімділігін сипаттайтын параметр.

ШЫҒАРУ ҚҰРЫЛҒЫСЫ (Устройство вывода) -мәліметтерді компьютерден шығаруға арналған кұрылғы.

ЫҚШАМ КОМПЬЮТЕР (Портативный компьютер) - жасалу құрылымы көлікпен немесе тұтынушының өзі алып жүруге қолайлы шағын компьютер.

ЭЕМ (ЭВМ) - әр түрлі электрондық кұрылғылармен жабдықталган цифрлы есептеуіш машина.

ЭЕМ ЖЕЛІСІ (Сеть ЭВМ) - желінің есептеу ресурстарын пайдаланушылардың қатынас құруы үшін мәліметтерді жеткізу жүйесімен байланысқан

электрондық есептегіш машиналар мен абоненттік пунктер жиынтығы.

7. Зертханалық жұмыс жоспары

Зертханалық жұмыс жоспарланбаған

8. Оқыту әдістемесі:

Оқыту негізінен дәріс, өзіндік жұмыстар түрінде жүргізіледі. Оқу материалының мазмұны дәрісте беріліп, теориялық білім түсініледі. Мұғалім басшылығымен өткізілетін өзіндік жұмыста оқу материалының қосымша сұрақтары талданып, теория практикамен ұштасып, пәндік дағды қалыптастырылады. Студенттің үй жұмысында бұрын алған білімдерін жинақтап, қорытынды жасауға немесе меңгерген білімін қолдануға арналған тапсырмалар беріледі. Студенттердің білімін тексеру практикалық жұмыс, өзіндік жұмыс тапсырмаларын орындауы, тестілеу түрінде ұйымдастырылады.

9. Зертханалық жұмыс орындау бойынша әдістемелік нұсқау

Зертханалық жұмыс жоспарланбаған

10.Өзіндік жұмыс тапсырмалары жоғарыда көрсетілген.

«Компьютер архитектурасы» пәнінен әдебиеттермен, оқу материалдарын іздеу жоспарын құру, танысу.
Процессор архитектурасы. Адрестеу әдістері. Берілгендер форматы. Процессорлардың жұмыс істеуінің салыстырылуы және сәйкестігі.
Жад элементтері, олардың қолданылуы, мүмкіндіктері және жұмыс жасау принципі.
Иілгіш магниттік дисктегі жады. Стриммерлер.
Жүйелік дискі дайындау.
Винчестер. Винчестерді форматтау және бөлу.
Операциялық жүйе орнату. Бақылау жұмысы.
Перифериялық құралдар.Дискіні дефрагментациялау.
Ақпаратты енгізуге арналған қосымша құрылғылар. Оларды жалғау.
Енгізу-шығару құрылғыларының драйверін ортнату. Диагностикалық программа арқылы құрылғылар жұмысын тексеру.
Принтерлердің салыстырмалы сипаттамалары. Принтер драйверін ортнату.
Жүйелік магистральдардың негізгі стандарттары (шиналар).
Сервер және жұмыс станцияларының архитектурасы. Жергілікті желідегі байланыс программасын қолдану.
Антивирустық программа базасының жаңартылуы. Бақылау жұмысы.
Программаларды орнату.

11.Сараман жұмыстары бойынша әдістемелік нұсқау

Жоспар бойынша қарастырылмаған.

12. Білім тексеруге арналған сұрақтар мен тапсырмалар

13.Мультимедиалық программалар

1. Медешова А.Б. Бастауыш сыныптағы информатика негіздері. ЭОӘК, Орал. БҚМУ КТО.2004.-200Мб.

2. Медешова А., Казиханов Е. Компьютер архитектурасы. Орал. БҚМУ ІТ орталығы.2007.

3. Дипломдық жұмыс жобалары:

Рысова З «Компьютерлік ақпаратты қорғау»

Казиханов Е. Компьютер архитектурасы.

Арнаулы кабинеттер тізімі

Компьютерлік сыныптар: 306. 308, 309, 310, 311 -№9 ғимарат.

Интернет-класс: 209 -№4 ғимарат.

Интерактивті тақтамен жабдықталған сынып: 205-№4 ғимарат.

Электрондық оқу залы: 102- №4 ғимарат.

жүктеу 406,3 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

Пәні бойынша оқу әдістемелік кешен

пәні бойынша оқу - әдістемелік кешен

Орал-2009 ж.

Баға

критерииі

(негізгі ұғымдар мен түсініктер)