В060800 – Экология мамандығының студенттеріне арналған

Кафедра меңгерушісі _____________ б.ғ.д. Жумадина Ш.М.

Химиялық технологиялар және жаратылыстану факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған

200__ ж. “__” ______ №__ хаттама
ОӘК төрағасы ____________ Каниболоцкая Ю.М.

1 Оқытушылар туралы мәліметтер және байланысу ақпараттары

Шарипова Айнагуль Каировна

Аға оқытушы

Биология және экология кафедрасы, Ломов к.64, А-корпус, А-356 аудитория

телефон 8(7182) 67-36-68
2 Пән туралы мәліметтер

Пән 2 семестрде 15 апта аралығында оқылады. Жалпы сағат көлемі – 135, оның ішінде 6 дәріс, 12 тәжірибелік, 117 СӨЖ сағаттары қарастырылады. Бақылау түрі – емтихан.

Эволюциялық оқудың негіздері және палеонтология пәнінің мақсаты – органикалық тіршіліктің даму заңдылықтарын анықтау және оны басқару. Тіршіліктің тарихи даму заңдылықтарын дәлелдеу үшін эволюциялық ілім әртүрлі биологиялық, ауылшаруашылық және медицина салаларындағы бай материалдарды қолданады. Осы заңдылықтарды ашып, қазіргі кезге сай өсімдіктер мен жануарлардың дамуын басқаратын жалпы принциптер құрастырады және ауыл шаруашылығының қажеттілігіне сай өсімдіктер мен жануарлардың жаңа түрлерін шығаруға жол ашады.

- басқа биологиялық пәндерді игеруде құбылыстар мен фактілердің философиялық және теориялық түсініктерді қалыптастыру;

- биологиялық ойлау, табиғат құбылыстарына статистикалық әдіс қолдануды қалыптастыру;

- табиғи құбылыстар туралы себеп-салдардың байланысына түсінің беру.

Осы пәнді меңгеру үшін төмендегі пәндерді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және машықтар қажет: омыртқасыздар зоологиясы, омыртқалылар зоологиясы, өсімдіктер систематикасы, адам анатомиясы, генетика, жалпы паразитология.

Пәнді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және машықтар келесі пәндерді меңгеру үшін қажет: зоологиядан үлкен практикум, ботаникадан ұлкен практикум, жануарлар мен өсімдіктер әлемінің көптүрлілігі.

Эволюциялық ілім және палеонтология негіздері жоғары оқу орындарында барлық биологиялық пәндердің оқуын аяқтап қорытындайтын курс болып саналады. Эволюциялық ілім органикалық тіршіліктің жалпы даму заңдылықтарын анықтайтын ғылым.

Тәжірибелік сабақтардың мазмұны

Негізгі генетикалық ұғымдар. Ген, геном, аллель, доминанты ген, рецессивті ген. Тұқым қуалаудың заңдылықтарын зерттеу әдістері. Моно-, ди- және полигибридті будандастыру. Тұқым қуалау өзгергіштіктің формалары. Геном өзгергіштігінің себептері. Эволюциялық маңызы.

Географиялық және экологиялық түр түзілісі. Полиплоидизация, гибридизация, репродуктивті изоляция. Табиғи және жасанды сұрыпталудың салыстырмалы сипаттамасы.

Эволюциялық жаңадан қалыптасуының қайта қайталанбауы. Систематикалық алыс қатынастағы тірі ағзалар топтардың конвергенция механизмі. Эволюцияның негізгі бағыттары неден кезектесіп отырады?

Палеозоология және палеоботаника. Молекулярлық палеонтология. Палеоэкология және экогенез. Эволюциялық палеонтология. Палеофаунистика. Палеобиогеография. Геобиология. Бактериалды палеонтология. Стратиграфия, климатостратиграфия.

Криптозой, фанерозой. Жердің геологиялық тарихының негізгі бөлімшелері, олардың абсолюттік жасы және ұзақтылығы. Климат және қоршаған орта. Өсімдік және жануарлар әлемі.

Студенттің өздік жұмысының мазмұны

№	СӨЖ түрі	Есеп беру нысаны	Бақылау түрі	Сағатқа шаққандағы көлемі
1	Дәріс сабақтарына дайындық	Жұмыс дәптері	Сабаққа қатысу	15
2	Тәжірибелік сабақтарға дайындық	Жұмыс дәптері	Сабаққа қатысу	24
3	Аудиторлық сабақтардың мазмұнына еңбеген материалды меңгеру	Конспект	Сабаққа қатысу	79
4	Бақылау іс-шараларына дайындық		МБ, ағымдағы үлгерімді бақылау	2
Жалпы:				120

Студенттердің өздігінен оқуына бөлінген тақырыптардың тізімі

1. Криптозойдағы тіршіліктің дамуы.

2. Орта протерозойдағы тіршілік.

3. Көпклеткалықтың пайда болуы.

4. Кембрий басындағы «Жарылыс эволюция»

5. Палеозойдағы тіршілік.

6. Палеозой теңіздеріндегі және тұщы су қоймаларындағы тіршілік

7. Құрлықты жаулап алу.

8. Кейіңгі палеозойдағы тіршілік.

9. Триастағы флора және фаунаның жаңаруы.

10. Мезозой теңіздеріндегі тіршілік.

11. Динозаврлар дәуірі.

12. Ұшқыш кесірткелер және құстар.

13. Мезозойдың екінші жартысындағы жергілікті биоценоздардың өзгеруі.

14. Ұлы құру.

15. Кайнозой – сүтқоректілер және құстар дәуірі

16. Палеогендегі тіршіліктің дамуы.

17. Неогендегі тіршіліктің дамуы.

18. Төрттік кезең

19. адамның пайда болуы мен эволюциясы.

20. Эволюциялық прогресс.

Бақылау түрлеріне сәйкес мөлшер үлесі

№	Қорытынды бақылау түрі	Бақылау түрлері	Үлестері
1	Емтихан	Емтихан	0,4
		Ағымдағы үлгерімінің бақылау	0,6

СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру жөніндегі

Палеонтологияның және эволюциялық оқудың негіздері

пәні бойынша 5В060700 Биология мамандығы бойынша

сырттай оқу нысанындағы студенттерге арналған

бақылау шараларының күнтізбелік кестесі

Апталар		1 сабақ үшін макс. балл				барлығы
Максималды балл			1	2	3	100
Дәрістерге дайындалу және қатысу	СРС түрі/ есеп түрі		ДСТ 1,2	ДСТ 3,4	ДСТ 5,6	18
	Бақылау түрі		У	У	У
	Макс. балл	3	6	6	6
Тәжірибелік сабақтарға дайындалу және қатысу	СРС түрі/ есеп түрі		ТСТ 1	ТСТ 2	ТСТ 3	15
	Бақылау түрі		қ	қ	қ
	Макс. балл	5	5	5	5
Материалды өзіндік меңгеру	СРС түрі/ есеп түрі		ӨМТ	ӨМТ	ӨМТ	45
	Бақылау түрі		АС	АС	АС
	Макс. балл	15	15	15	15
Пән тақырыптары бойынша білімді бақылау	СРС түрі/ есеп түрі				АҮБ	22
	Бақылау түрі				Т
	Макс. балл	22			22

Шартты белгілер: ДСТ – дәріс сабақтарына арналған тапсырмалар, қ – қатысу, ТСТ – тәжірибелік сабақтарға тапсырмалар, ӨМТ - өздік меңгеруге арналған тапсырмалар, АС – ауызша сұрау, АҮБ – ағымдағы үлгерімді бақылау, Т- тест.

11 Курс саясаты

Студенттер сабақты босатпай, мұқият әрбір сабаққа дайындалып, бағдарлама бойынша барлық тәжірибелік тапсырмалар мен өзіндік жұмыс жоспарын дер кезінде орындап, мұғалімнің берген тапсырмаларын тиянақты, сапалы жасап, оқу бағдарламасына сәйкес көрсетілген барлық бақылау түрлерін толық тапсыру қажет.

Сабақ босатқан, үлгерімі нашар студенттер өз тәртібіне жауапты болулары қажет. Себебсіз сабақ босатқандары үшін, студент қатаң тәртіпке шақырылады да, олардың бағалау рейтингтеріне зардабы тиеді. Олардың оқу көрсеткіштерінің балдары қысқартылады:

- дәріс, тәжрибелік сабақттарын босатқаны үшін – 1 балл (1 сабаққа) кесіледі;

- әрбір тәжрибелік сабаққа дайындалмау - 2 балл кесіледі;

- кез келген ереже бұзушылық аудиториядан шығару мен баллды төмендетуге әкеледі – 1 балл кесіледі;

Семестрде 1 аралық бақылау қарастырылған. Тест әдісімен максималды 22 балл алуға мүмкіндігіңіз бар.

Қорытынды бақылау – емтихан, тест арқылы жүреді.

Көрсетілген талаптар тек қана студенттердің алған білімінің сапасын жоғарлатуға бағытталған.

Курстың саясатына сәйкес студенттердің оқуға деген ынтасы мен қатнасы университет тәртібімен саясатына сәйкес болу керек.

Соңғы қорытынды баға төмендегідей негіздер бойынша қойылады:

1. 
   сабаққа қатысу және дәріс конспектісін тексеру.
   
2. 
   дәріс, тәжрибелік, өздік жұмыстарға белсенді қатысып, жауап беру.
   
3. 
   білімді тесттік бақылау бойынша тексеру.
   
4. 
   емтиханда алынған балл
   

Білімді бағалау баллдық-рейтингті жүйемен жүргізіледі, күнтізбелік шаралар бойынша студент өз бағасын өзі шығарып алады. Өзіңе керекті балл жинау үшін тәжрибелік сабақтарға белсенді қатысу. Егер осы айтылған жағдайлар жасалмаса студен өткен тақырыптардың барлығын айтуғы тиіс, сонда ғана барып емтиханға жіберіледі.

Семестр бойы білімді бағалау жүргізіледі. Жұмыстарды тапсыру күнтізбелік шаралар бойынша уақытында тапсырылуы тиіс.

Әдебиет тізімі

Негізгі:

1. 
   Иорданский Н.Н. Эволюция жизни: уч. пособие для студ. Высш.пед.учеб.заведений. – М.: Издательский центр «Академия», 2001.- 432 с.
   
2. 
   Ходалевич А.Н., Торбакова А.Ф. Палеонтология. М.: Высш. шк., 1965. 412 с
   
3. 
   Шпанский А.В. Основы палеонтологии тетрапод. - Томск. 2005. 216с.
   
4. 
   Шеппард Ф.Естественный отбор и наследственность.- М.: Просвещение, 1970.
   
5. 
   Шмальгаузен И.И. Проблемы дарвинизма. - М.: Наука, 1968.
   
6. 
   Шварц С.С. Экологические закономерности эволюции.- М.: Наука, 1980.
   
7. 
   Опарин А.И. Происхождение жизни. Тбилиси :Мецниереба, 1985.
   
8. 
   Северцов А.Н. Главные направления эволюционного процесса. - М.: Изд-во МГУ, 1967.
   

Қосымша:

9. 
   История биологии с древних времен до начала XX – века.- М., 1972.
   
10. 
    Ламар Ж.Б. Философия зоологии.- М., 1935
    
11. 
    Дарвин Ч. Происхождение видов путем естественного отбора. Соч. Т.З.- М-Л., 1939.
    
12. 
    Дарвин Ч. Изменение домашних животных и культурных растений. Соч. Т. 4, М.-Л., 1951.
    
13. 
    Дарвин Ч. Происхождение человека и половой отбор. Соч. Т. 5., М.-Л., 1953.
    
14. 
    Жизнь растений.- М.:Просвещение. Т.Т. 1,2. 1975-76
    
15. 
    Жизнь животных. - М.:Просвещение. Т.Т. 1-6. 1986.
    
16. 
    Камшилов М.М. Эволюция биосферы. - М.: Наука, 1974.
    
17. 
    Яблоков А.В. Популяционная биология. - М.: Высш. шк, 1987.
    
18. 
    Яблоков А.В.. Юсуфов А.Г. Эволюционное учение. - М.: Высш. шк., 1989.
    

жүктеу 313,74 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: