Кафедра меңгерушісі __________Ықсан Ж.М. «___»_________2011 ж.
ММЖжК факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған 2011ж. «__»_________ Хаттама №_____
ОӘК төрағасы ___________ Ахметов Ж.Е. «___»_________2011 ж.
1 Оқытушылар туралы мәліметтер және ақпарат
т.ғ.к., доцент Итыбаева Галия Тулеубаевна
Машина жасау және стандарттау кафедрасы, Б-214, Ак.Шөкин к., 139, 67-36-33
2 Пән бойынша мәліметтер
2 курс (4 семестр – емтихан) – 5В073200 – Стандарттау, метрология және сертификаттау мамандығы
Пәннің жұмыс көлемі
5В073200 – Стандарттау, метрология және сертификаттау мамандығы
Оқу нысаны
|
Пәннің көп еңбекті қажет етуі
|
Семестр бойынша бақылау нысандары
|
Семестр
|
Семестр бойынша студенттердің жұмыс көлемі
|
кре-дит-тер
|
академиялық сағат
|
кре
дит
тер
|
Аудиториялық сабақ
(ак. сағат)
|
СӨЖ
(ак. САғат)
|
Бар-лығы
|
ауд
|
СӨЖ
|
емт
|
сын
|
КЖ-а
|
КЖ-с
|
бар-
лығы
|
дәр
|
пр.
|
зерт
|
бар
лығы
|
ОСӨЖ
|
орта база-сындағы іштей
|
3
|
135
|
45
|
90
|
4
|
|
|
|
4
|
3
|
45
|
30
|
7,5
|
7,5
|
90
|
45
|
4 Пәннің оқыту мақсаты – келешекті мамандарға өнімнің жоғары сапасын, материалдар үнемдеуді, еңбектің жоғары өнімділігін қамтамасыз ететін машиналар тетіктерін және дайындамалар алу мен өндеудің технологиялық әдістерін таңдау туралы білім беру.
Пән міндеті:
Машиналар тетіктерді мен дайындамалар алу және оларды өндеу әдістерін, типтік жабдықтардың, әбзел мен құрылғылардың принципті сұлбаларын зерделеу, өндеу әдістерін, есепке ала отырып дайындамалар конструкциясы технологиялылығының негізгі мәселелерін зерттеу, пішін құрылуың үдемелі тәсілдерін білу.
5 Берілген пәнді зерделеу нәтижесінде студенттердің:
- металдар мен қорытпалар алу процесінің мәнін, әр түрлі тәсілдерімен дайындамаларда пішін құрылу ерекшеліктерін, пісіру және дәнекерлеу арқылы ажырамайтын қосылыс алудың принциптерін, кесумен дайындамалар өңдеу тәсілдерінің физикалық негіздерін білулері қажет;
- тетіктердің конструкциялық ерекшеліктеріне, материал мен жұмыс жағдайларына байланысты дайындама жасау және оны механикалық өңдеу технологиясын дұрыс таңдауды істей білулері керек;
- құю өндірісі мен қысыммен өңдеу тәсілдері арқылы дайындамалар алу, пісіру өндірісінде және металл кесу станоктарда металдар өңдеудің даму келешегі тралы түсінігі болулары керек;
- бір реттік құю қалыптары мен, өзекшелер даярлау, металл қалыптарда құймалар алу, пісірудің әр түрлі әдістерін қолдану кезінде іс-тәжірибелі дағдыларға ие болулары керек;
- қара және түсті металдар мен қорытпалардың өңдіру технологиясында, машинажасау металдарды таңдауда, әр түрлі әдістермен қорытпа мен металдардың технологиясы мен құрал-жабжықтар, металл емес материалдарды өңдеуде, әр түрлі конструкциялық материалдар технологиясы бойынша мамандықтарда компетентті болу керек.
6 Пререквизиттер
Пәнді оқып білу үшін бұрын болып өткен пәндер тізбесі: химия, физика, инженерлік графика, теориялық механика, конструкциялық материалдар және термиялық өңдеу.
Бір-бірімен шектес пәндер тізбесі және олардың берілген пәнмен өзара байланысты: материалдар кедергісі, өзара алмастыру негіздері, материалтану және жаңа материалдар технологиясы.
7 Постреквизиттер
«Машина жасау өндірісінің технологиялық процесстері» пәнінен өзара байланысқан шектес пәндердің тізімі: машина жасау технологиясы, машиналарды өндіру технологиясы, бағдарламалық басқару жүйелері, цехтарды жобалаудың негіздері, өндірісті технологиялық дайындау, автоматтау мен өндірістік үрдістердің негіздері.
8 Пәнінің тақырыптық жоспары
8.1 Пәнінің тақырыптық жоспары
№ р/с
|
Тақырыптар атауы
|
Сабақ түрлері бойынша қарым-қатынастық сағаттар саны
|
дәріс-тер
|
практи-калық (сем)
|
Зертха-налық
|
студия-лық
|
жеке
|
СӨЖ
|
1
|
Кіріспе. Машина жасауда қолданылатың металдар мен қорытпалардың жалпы сипаттамасы
|
2
|
|
|
|
|
5
|
2
|
Материалтану және температуралық өндеу
|
1
|
|
|
|
|
8
|
3
|
Металлургия өндірісінің технологиялық негіздері
|
1
|
7,5
|
|
|
|
12
|
4
|
Металды қысыммен өндеу технологиясы
|
5
|
|
|
|
|
12
|
5
|
Қую өндірісінің технологиясы
|
4
|
|
|
|
|
12
|
6
|
Пісіру өндірісінің технологиясы
|
4
|
|
|
|
|
12
|
7
|
Кесу мен конструкциялық материалдарды өндеу технологиясы
|
9
|
|
7,5
|
|
|
20
|
8
|
Металл емес материалдардан - пластмасалар және резенкелерден жасалатын дайындамалардын және машина бөлшектердін өндеу технологиясы
|
4
|
|
|
|
|
9
|
БАРЛЫҒЫ :
|
30
|
7,5
|
7,5
|
|
|
90
|
9 Пәннің қысқаша мәліметі
«Машина жасау өндірісінің технологиялық процесстері» дайындамаларды алу, машина жасау саласы өнімдерінің сапасын арттыру, еңбексыйымдылығын, өнімнің өзіндік құнын арзандату жөнінде білім жүйесінқалыптастыруды қамтамасыз етеді.
10 Курс компоненті
10.1 Пәннің тақырыптары мазмұны
1 Кіріспе. «Машина жасау өндірісінің технолгиялық процесстері» ғылыми пән ретінде анықталуы. Машина жасауда өнім сапасы мен экономикалық нәтижелікті қамтамасыз етудегі технологияның ролі. Аз қалдықты және ресурс сақтаушы технологиялар құрастырудың міндеттері.
«Машина жасау өндірісінің технолгиялық процесстері» курсының мақсаты, міндеттері мен мазмұны және оның бакалаврларды технологиялық дайындаудағы мәні.
2 Машина жасауда қолданылатын металдар мен қорытпалардың жалпы сипаттамасы.
2.1 Машина жасауда пайдаланылатын материалдар. Болаттар, шойындар, түсті металдар мен қорытпалар, металл емес материалдар.
3 Металлургиялық өндірістің технологиялық негіздері.
3.1 Шойын өндіру.
Домна пешінде балқыту үшін бастапқы материалдар. Балқытуга рудаларды дайындау. Домна пешінің конструкциялық негізгі элементтері. Қазіргі домна пештерінде шойын алудың негізгі физика-химиялық процестері. Домна өндірісінің өнімдері.
3.2 Болат өндіру.
Болат қорыту үшін бастапқы материалдар. Оттегі үрлейтін конверторларда, электродоғалық пештерде болат өндіру. Болат алудың физика- химиялық процестері.
3.3 Түсті металдар мен қорытпаларды өндіру
Мыс. Алюминий, және титан өндіру. Балқыту және тазалау тәсілдері. Түсті металдар алудың үдемелі технологиялық процестері. Қолданылатын жабдықтардың сипаттамасы.
3.4 Ұнтақты металлургия
Ұнтақты материалдардың түрлері мен қасиеттері. Металл ұнтақтар және олардан бұйымдар алудың әдістері. Металл ұнтақтарының қалыпта өнделуі және күйежентектелуі. Ұнтақты бұйымдарды өңдеу. Ұнтақты металлургияның өнімдері мен техника-экономикалық сипаттамалары.
4 Металдарды қысыммен өндеудің технологиясы
4.1 Металдарды қысыммен өндеудің түрлері мен негіздері
Металдарды қысыммен өндеудің жалпы сипаттамасы. Металдарды қысыммен өңдеу түрлерінің топтастырылуы, пайдалану салалары. Металдарды қысыммен өңдеудің физикалық негіздері. Қысыммен өңдеу алдында дайындамаларды қыздыру және оған ілеспелі құбылыстар. Пішін және сортамент түсінігін анықтау.
4.2 Металдарды қысыммен өңдеу түрлерінің жабдықтары мен технологиясы.
Прокаттау. Прокаттау процесінің мәні. Престеу. Престеу процесінің мәні. Престеу кезінде қолданылатын жабдықтар мен құралдар. Созу. Созу процесінің мәні. Созу өндірісінің жабдықтары мен құралдары. Иілген пішіндерді өндіру. Иілген пішіндердің деформациялану сұлбалары және сипаттамалары. Пайдалану салалары.
Еркін соғудың мәні: бастапқы дайындамалар және негізгі операциялар. Штамптау тәсілдерін жіктеу. Еркін соғу және штамптау процестерінің жабдықтары мен құралдары. Ыссы көлемдік штамптау процесін механикаландыру және автоматтандыру. Темір табақ штамптаудың мәні. Темір табақ штамптау кезінде қолданылатын жабдықтар мен құралдар.
5 Құю өндірісі технологиясы
5.1 Құю өндірісінің теориялық негіздері.
Қорытпалардың құю қасиеттері: аққыштық, шөгу, ликвация, газсіңірушілігі. Құймалардың қатаюы және қатаю кезінде болатын процестер (шөгу, жылулық және т.б.). құймалардағы кернеулер және олардың жарықшақтар, шалыстау пайда болуына әсері. Құймалардағы ақаулар құймалар құрылымдаудың ерекшеліктері.
5.2 Құм-балшық қалыптарда құймалар жасау
Тәсіл мәні. Құю әбзелі. Қалыптау және өзекше материалдар мен қоспалар және оларға қойылатын талаптар. Құю жүйесі және оның тағайындалуы. Құмбалшық қалыптардың түрлері; қалыптау тәсілдері. Өзекшелер жасау. Қалыптарды құрастыру және оларға балқытылған металды құю. Қалыпта құймаларды суыту. Қалыптан құймаларды қағымдау. Құймаларды өзекшеден ажырату. Құймаларды шабу және тазалау. Құм қалыптарда алынған құймлар сапасын арттыру әдістері.
5.3 Құюдың ерекше тәсілдерімен құймалар алу
Құюдың арнайы тәсілдерінің сипаттамасы. Қабыршықты қалыптарға құюмен құймалар жасау. Тәсіл мәні және оның ерекшеліктері. Кокильге құю. Тәсіл мәні және оның ерекшеліктері. Кокильдердің негізгі түрлері және оларды жасау үшін қажет материалдар. Жылу өткізбейтін жабындар және олардың қолданылуы. Кокильге құюмен құймалар алудың бірізділігі. Қысыммен құймалар жасау. Тәсіл мәні және оның өзгешеліктері. Центрден тепкіш машиналармен құймалар алу. Тәсіл мағнасы және оның ерекшеліктері. Горизонталь және вертикаль айналу осьтері бар центрден тепкіш машиналардың сұлбалары.
5.4 Әр түрлі қорытпалардан құймалар алу технологиясының ерекшеліктері.
Ақ, сұр, соғылымды және жоғары беріктікті шойыннан құймалар жасау. Шойындардың құю қасиеттері. Шойындарды қорыту және балқыту пештері. Шойындардан құймалар жасаудын ерекшеліктері. Болттан құймалар жасау. Құймалар алу үшін қолданылатын көміртекті және легірленген болаттар. Түсті қорытпалардан құймалар өңдіру. Мыс, алюминий, магний және титан қорытпаларынан құймалар алу технологияның ерекшеліктері.
6 Пісіру өңдірісі технологиясы
6.1 Пісіру өндірісінің жалпы сипаттамасы. Пісіру технологиясы және оның әрқилы түрлері.
Пісіру процестердің мәні. Пісіру қосылыстар алудың физикалық негіздері. Пісіру қосылыстар алу кезінде атом аралық және молекула аралық байланыстар пайда болу жағдайлары. Пісіргіштік туралы түсінік. Пісіру қосылыс пен негізгі металл қасиеттерінің сәйкестік деңгейі бойынша пісіргіштікті бағалау және ақаусыз пісіру қосылыстар құру үшін материалдардың қабілеттілігі. Пісіру тәсілдерін топтастыру және олардың пайдалану салалары.
6.2 Пісірудің термиялық класы
Доғаның электр және жылу қасиеттері. Доғаның статикалық қасиеті. Доғалы пісіру үшін ток көздері. Пісіру трансформаторлары. Пісіру генераторлары. Қолмен пісіру технологиясы. Қолмен доғалы пісіру үшін электродтар. Электрод жабындарының қолданылуы мен құрамы. Флюс астында автоматты түрде пісіру. Процесс мәні. Жабдықтар, флюстер, қорғағыш газдарда дөғалы пісіру. Процесс мәні, оның әр қилы түрлері. Автоматты түрде пісіру. Электрқожды пісіруде қолданылатын қорғағыш газдар. Процестің сұлбасы мен мәні. Электрқожды пісірудің ерекшеліктері. Электрон сәулесімен пісіру. Процестің мәні мен сұлбасы. Лазермен пісіру. Процесс мәні және сұлбасы. Лазер сәулесін алу және оның қыздыру көзі ретіндегі сипаттамасы. Термиялық пісіру тәсілдерінің технологиялық мүмкіншіліктері және олардың қолдану салалары. Металдарды термиялық кесу: ауа-дөғалы, оттегімен, плазмамен, лазермен.
6.3 Пісірудің термомеханикалық классы
Электр түйістіре пісіру. Процесс мәні.Түйістіре пісірудің тәсілдері: түйістіріп кедергі арқылы және балқытпалап, нүктелік, тігісті, бұдырлы. Вакуумды диффузиялық пісіру. Тәсіл мәні. Пісірілетін беттер дайындаудың ерекшеліктері. Пісірудің механикалық класы. Ультрадыбыспен, үйкеліспен, сұйық күйде пісіру. Процестердің мәні мен сұлбалары.
6.4 Тозуға және ыстыққа төзімді қаптамаларды жалату.
Қаптастыру жұмыстары. Металл электродтары арқылы доғамен балқыма қаптау. Флюс астында автоматтық түрде қаптастыру. Электрқожбен қаптастыру. Жоғары жиілікті токармен қаптастыру. Балқымайтын электродпен (көмір, графит) дөғалық қаптастыру. Вольфрам электродымен (қорғағыш газдарда) доғалық қаптастыру. Қаптастыру жұмыстар үшін материалдар. Металдандыру. Процестің мәні және қолдану салалары.
6.5 Әр түрлі металдар мен қорытпалар пісірудің ерекшіліктері
Болаттардың, түсті және қиын балқитын металдар мен қорытпалардың пісірімділігі. Нашар пісірімділіктің себептері. Конструкциялық көміртекті және легірленген болаттар пісірудің ерекшеліктері. Мыс және оның қорытпаларын пісіру кезідегі ерекшеліктер. Алюминий және оның қорытпаларынын пісіргендегі ерекшеліктер. Қиынбалқығыш металдар мен қорытпалар пісірудің ерекшеліктері.
6.6 Металдар мен қорытпаларды дәнекерлеу
Дәнекерлеу процесінің мәні мен сұлбасы. Дәнекерленген қосылыстардың түрлері мен сипаттамасы. әнекерлеу тәсілдері. Қолдану салалары. Пісірілген және дәнекерленген қосылыстар сапасын бақылау. Пісірілген және дәнекерленген қосылыстар ақауларының түрлері. Пісіру және дәнекерлеу қосылыстар бақылаудың тәсілдері.
7 Металдарды кесумен өңдеу технологиясы
7.1 Металдар кесу процесі және металл кесуші станоктар туралы жалпы мәліметтер.
Металдарды кесумен өңдеудің тәсілдері және кесу режимінің негізгі элементтері. Өңделетін дайындаманың беттері. Кескіш жазықтығы мен бұрыштары. Жоңқа түзілу процесі. Кесу кезінде болатын шор мен бекемдеу. Кесу аспабының қажалуы. Құралдар үшін материалдар. Металл кесетін станоктарды топтастыру.
7.2 Токарь станоктарында дайындамалар өңдеу
Жонумен өңдеу әдісінің сипаттамасы және оның технологиялық мүмкіншілігі. Дайындамалар өңдеудің сұлбасы және кесу процесінің физика-механикалық ерекшеліктері. Токарь-винт станогының негізгі бөліктері. Токарь кескіш түрлері. Токарь жартылай автоматтардың жұмыс істеу принципі. Токарь тобының станоктары: көпкескіштік, револьверлік, карусельдік.
7.3 Фрезер станоктарында дайындамалар өңдеу
Фрезерлеу өңдеу әдістерің сипаттамасы және оның технологиялық мүмкіншілігі. Қолданылатын құрал. Фрезалар түрлері. Өңдеу сұлбасы. Эмбебап-фрезерлі станок.
7.4 Бұрғылау, кенейжону және тартып өңдейтін станоқтарда дайындамаларды өңдеу.
Бұрғылаумен, кеңейжонумен және тартып өңдеумен тесіктерді өңдеудің технологиялық әдістері. Қолдаылатын кесу құралдары мен жабдықтар.
7.5 Сүргілеу және қажау станоктарда дайындамаларды өңдеу.
Тұрқы тетіктер мен тұғырлардың жазық беттерін өңдейтін технологиялық әдістер. Сүргілеп және қажап өңдейтін әдістердің сипаттамасы. Сүргілеу станоктардың типтері. Сүргілеу кескіштердің түрлері.
7.6 Ажарлау және таза өңдеу станоктарда дайындамаларды өңдеу.
Абразивті құралды қолданып машина тетіктер беттерін өңдейтін технологиялық әдістер. Ажарлау әдісінің сипаттамасы және оның технологиялық орындалуы. Әдістің тағайындалуы. Абразивті материалдар. Ажарлағыш шарықтастар. Ысқылаумен, абразивті-сұйықпен, абразивті таспамен, жануыштаумен, аса ажарлаумен беттерді таза өңдеу әдістері туралы түсініктер.
7.7 Өңдеудің электрофизикалық және электрохимиялық әдістері
Технологиялық әдістер негізіне жататын физикалық және химиялық процестер. Машина тетіктер беттерінің сыртпішін құруының электрфизикалық және электрхимиялық әдістері.
8 Металл емес материалдардан машина тетіктері мен дайындамалар жасаудың технологиясы
8.1 Пластмассалардан бұйымдар жасаудың технологиясы және олардың сипаттамасы
Құрал және жабдықтар. Машина жасауда пластмассалардан жасалған бұйымдарды пайдаланатын салалар.
8.2 Резенқеден бұйымдар жасаудың технологиясы. Резеңкетехникалық бұйымдарды топтастыру.
Резеңкеден бұйымдар жасаудың тәсілдері және олардың қолдану салалары. Резеңкеден бұйымдар жасау технологиясы туралы түсінік, құрал және жабдықтар.
Тәжірибелік сабақтардың тізімі мен тақырыптары
№4 тәжирибе жұмыс кұйма және соғылмалардың сызбаларын жасау
Зертханалық сабақтардың тізімі мен тақырыптары
1 зертханалық жұмыс токарлы өндеудің технологиялық мүмкіндіктері
2 зертханалық жұмыс бұрғылау топ білдектерде өндеудің технологиялық мүмкіндіктері
3 зертаналық жұмыс жонғылау білдектерде дайындамаларды өндеу
4 зертханалық жұмыс илемділік – деформация әдісімен технологиялық өндеу әдістері
5 зертханалық жұмыс тартажонумен өндеу технологиялық әдістері
6 зертханалық жұмыс ажарлау білдектерде дайындамаларды өндеу технологиялық процестері
Студентердің өздік жұмыстарының тақырыптары
ӨЖ мақсаты: Курс бойынша әр тақырыпты терең оқу, лабораториялық жұмыстарға, рейтинг бақылауға, емтиханға дайындалу. Курс тақырыптарынын теориялық бөлімі бойынша ауызша тексеру жүргізіледі
ӨЖ міндеті: Пәнді үйрену үшін студенттерді әдебиет, әдістемелік нұсқауларды қолданып шолу жасауға үйрету.
1 тақырып. Кіріспе.
1«Машина жасау өндірісінің технолгиялық процесстері» ғылыми пән ретінде анықталуы.
2 Машина жасауда өнім сапасы мен экономикалық нәтижелікті қамтамасыз етудегі технологияның ролі.
3 Аз қалдықты және ресурс сақтаушы технологиялар құрастырудың міндеттері.
Бақылау- ауызша, дәріс конспекті
2 тақырып. Машина жасауда қолданылатын металдар мен қорытпалардың жалпы сипаттамасы.
1 Металлдардің ішкі құрылысы. Металлдардің кристал торі.
2 Кристалдің анизотропиясы. Кристалдің изотропиясы мен квазиизотропиясы. Ликвация. Металлдік тордің негізгі құрылымы.
3 Металдің кристализациясы. Кристализация кезіндегі өту процесстері
4 Кристализация орталығына және құрылатын түйіршіктер өлшемдерне салқындату жылдамдыгының әсер етуі.
5 Металлдік қорытпалар. Қортпа түрлері
- химиялық қосылыс
- механикалық қоспа
- қатты ертінді
6 Металлдік қорытпалар. Қорытпа түрлері
- физикалық қасиеттері
- пайдалану қасиеттері
- технологиялық қасиеттері
- механикалық қасиеттері
7 Илемділік және серпімділік деформация
8 Механикалық қасиеттерді сынау әдістері
Статикалық, динамикалық, циклдық.
9 Бринель бойынша қаттылықты сынау. Бринель бойынша сынау схемасы.
10 Роквель бойынша қаттылықты сынау. Роквель бойынша сынау схемасы.
11Викерс бойынша қаттылықты сынау. Викерс бойынша сынау схемасы.
12 Көміртегілі болатты термиялық өндеу
Бақылау- ауызша, дәріс конспекті
3 тақырып. Металлургиялық өндірістің технологиялық негіздері
1 Металлургиялық өндірістің өнімдерің және материалдарын зерттеу
2 Шойын өндіру. Домна пешінің конструкциялық негізгі элементтері, жұмыс істеуі.
3 Шойын өндіру. Домна пешінде балқыту үшін бастапқы материалдар. Балқытуга рудаларды дайындау.
4 Болат өндіру. Болат қорыту үшін бастапқы материалдар.
5 Оттегі үрлейтін конверторларда, электродоғалық пештерде болат өндіру. Болат алудың физика- химиялық процестері.
Бақылау- ауызша, дәріс конспекті
4 тақырып. Металдарды қысыммен өндеудің технологиясы
1 Металдарды қысыммен өңдеу түрлерінің топтастырылуы, пайдалану салалары.
2 Металдарды қысыммен өңдеудің физикалық негіздері.
3 Қысыммен өңдеу алдында дайындамаларды қыздыру және оған ілеспелі құбылыстар. Пішін және сортамент түсінігін анықтау.
4 Прокаттау. Прокаттау процесінің мәні. Созу өндірісінің жабдықтары мен құралдары. Пайдалану салалары.
5 Суықтай қалыптау. Сығу. Сығу процесінің мәні. Сығу өндірісінің жабдықтары мен құралдары.
6 Сымдау. Сымдау процесінің мәні. Сымдау өндірісінің жабдықтары мен құралдары.
7 Еркін соғу. Соғу процесінің мәні, дайындамаларі, өндірістің жабдықтары мен құралдары.
8 Сөгуға арналған құралдармен, жабдықтар. Соғылманын сызбасын дайындау кезеңдері. Соғылмаларға қойылатын технологиялық талаптар. Әдіп, кенерме мағыналары.
9 Ыстықтай қалыптау. Қалыптау процесінің мәні.
10 Қалыптау өндірісінің жабдықтары мен құралдары. Дайындаманы алу әдістері.
11 Ыстықтай қалыптауді механизациялау және автоматтандыру.
12 Дайындамаларды алу арнайы процесстері.
13 Шоғу. Шоғу процесінің мәні. Шоғу өндірісінің жабдықтары мен құралдары.
14 Бет қалыптау. Бет қалыптау процесінің мәні. Бет қалыптау технологиялық процестің негізгі операциялары.
15 Бет қалыптау өндірісінің жабдықтары мен құралдары.
Бақылау- ауызша, дәріс конспекті
5 тақырып. Құю өндіріс технологиясы
1 Құю өндірісінің теориялық негіздері.
2 Қорытпалардың құю қасиеттері: аққыштық, шөгу, ликвация, газсіңірушілігі.
3 Құймалардың қатаюы және қатаю кезінде болатын процестер (шөгу, жылулық және т.б.). құймалардағы кернеулер және олардың жарықшақтар, шалыстау пайда болуына әсері.
4 Құймалардағы ақаулар құймалар құрылымдаудың ерекшеліктері.
5 Құмбалшық қалыптардың түрлері; қалыптау тәсілдері.
6 Құюдың арнайы тәсілдерінің сипаттамасы.
7 Кокильге құюмен құймалар алудың бірізділігі.
8 Шойындардан құймалар жасаудын ерекшеліктері.
9 Мыс, алюминий, магний және титан қорытпаларынан құймалар алу технологияның ерекшеліктері.
Бақылау- ауызша, дәріс конспекті
6 тақырып. Пісіру өңдіріс технологиясы
1 Доғаның электр және жылу қасиеттері.
2 Қолмен пісіру технологиясы.
3 Электрод жабындарының қолданылуы мен құрамы.
4 Флюс астында автоматты түрде пісіру. Процесс мәні.
5 Жабдықтар, флюстер, қорғағыш газдарда дөғалы пісіру. Процесс мәні, оның әр қилы түрлері.
6 Автоматты түрде пісіру.
7 Лазермен пісіру. Процесс мәні және сұлбасы. Лазер сәулесін алу және оның қыздыру көзі ретіндегі сипаттамасы.
8 Термиялық пісіру тәсілдерінің технологиялық мүмкіншіліктері және олардың қолдану салалары. Металдарды термиялық кесу: ауа-дөғалы, оттегімен, плазмамен, лазермен.
9 Пісірудің термомеханикалық классы
10 Тозуға және ыстыққа төзімді қаптамаларды жалату
11 Әр түрлі металдар мен қорытпалар пісірудің ерекшіліктері
12 Металдар мен қорытпаларды дәнекерлеу
13 Электрон сәулесімен пісіру. Процестің мәні мен сұлбасы
Бақылау- ауызша, дәріс конспекті
7 тақырып. Металдарды кесумен өңдеу технологиясы
1 Металдар кесу процесі және металл кесуші станоктар туралы жалпы мәліметтер.
2 Жонумен өңдеу әдісінің сипаттамасы және оның технологиялық мүмкіншілігі.
3 Дайындамалар өңдеудің сұлбасы және кесу процесінің физика-механикалық ерекшеліктері.
4 Фрезерлеу өңдеу әдістерің сипаттамасы және оның технологиялық мүмкіншілігі. Қолданылатын құрал
5 Бұрғылаумен, кеңейжонумен және тартып өңдеумен тесіктерді өңдеудің технологиялық әдістері. Қолдаылатын кесу құралдары мен жабдықтар.
6 Тұрқы тетіктер мен тұғырлардың жазық беттерін өңдейтін технологиялық әдістер. Сүргілеп және қажап өңдейтін әдістердің сипаттамасы.
7 Абразивті құралды қолданып машина тетіктер беттерін өңдейтін технологиялық әдістер. Ажарлау әдісінің сипаттамасы және оның технологиялық орындалуы. Әдістің тағайындалуы. Абразивті материалдар.
8 Өңдеудің электрофизикалық және электрохимиялық әдістері
Технологиялық әдістер негізіне жататын физикалық және химиялық процестер. Машина тетіктер беттерінің сыртпішін құруының электрфизикалық және электрхимиялық әдістері.
Бақылау- ауызша, дәріс конспекті
8 тақырып. Металл емес материалдардан машина тетіктері мен дайындамалар жасаудың технологиясы
1 Пластмассалардан бұйымдар жасаудың технологиясы және олардың сипаттамасы
2 Машина жасауда пластмассалардан жасалған бұйымдарды пайдаланатын салалар.
3 Резенқеден бұйымдар жасаудың технологиясы. Резеңкетехникалық бұйымдарды топтастыру.
4 Резеңкеден бұйымдар жасаудың тәсілдері және олардың қолдану салалары. Резеңкеден бұйымдар жасау технологиясы туралы түсінік, құрал және жабдықтар.
Студентердің оқытушымен өздік жұмыстарының тақырыптары (МСӨЖ)
№
п/п
|
Пәннің тақырып атаулары
|
сағат саны
|
ӨЖС
барлығы
|
МСӨЖ
|
1
|
Кіріспе. Машина жасауда қолданылатың металдар мен қорытпалардың жалпы сипаттамасы
|
10
|
5
|
2
|
Материалтану және температуралық өндеу
|
10
|
5
|
3
|
Металлургия өндірісінің технологиялық негіздері
|
10
|
5
|
4
|
Металды қысыммен өндеу технологиясы
|
10
|
5
|
5
|
Қую өндірісінің технологиясы
|
10
|
5
|
6
|
Пісіру өндірісінің технологиясы
|
10
|
5
|
7
|
Кесу мен конструкциялық материалдарды өндеу технологиясы
|
20
|
10
|
8
|
Металл емес материалдардан - пластмасалар және резенкелерден жасалатын дайындамалардын және машина бөлшектердін өндеу технологиясы
|
10
|
5
|
Барлығы
|
90
|
45
|
5В073200 – Стандарттау, метрология және сертификаттау мамандығы бойынша күндізгі ЖОБ негізінде студенттеріне арналған «Машина жасау өндірісінің технологиялық процесстері» пәнінен бақылау шараларының күнтізбелік графигі
1 рейтинг (4 семестр)
|
|
Апта
|
1 сабақ макс. балл
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
Барлығы
|
|
Максималды балл
|
9
|
13
|
13
|
13
|
13
|
13
|
13
|
13
|
100
|
|
Сабаққа қатысу және дәріске дайындалу
|
СӨЖ түрі/есеп нысаны
|
|
ҮТД1
|
ҮТД2
|
ҮТД3
|
ҮТД4
|
24
|
|
Бақылау түрі
|
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
|
Макс. балл
|
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
|
Сабаққа қатысу және тәжірибелік сабаққа дайындалу
|
СӨЖ түрі/есеп нысаны
|
|
ҮТТ1
|
ҮТТ1
|
ҮТТ1
|
ҮТТ1
|
16
|
|
Бақылау түрі
|
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
|
Макс. балл
|
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
|
Сабаққа қатысу және лабораториялық сабаққа дайындалу
|
СӨЖ түрі/есеп нысаны
|
|
З1
|
З1
|
З1
|
З2
|
З2
|
З2
|
З2
|
З3
|
30
|
|
Бақылау түрі
|
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
|
Макс. балл
|
|
2
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
|
Материалды өзіндік оқыту
|
СӨЖ түрі/есеп нысаны
|
|
ҮТ1 ӨО1
|
ҮТ1 ӨО1
|
ҮТ ӨО2
|
ҮТ
ӨО2
|
ҮТ ӨО3
|
ҮТ ӨО3
|
ҮТ1 ӨО4
|
Ү Т ӨО4
|
30
|
|
Бақылау түрі
|
|
Б
|
Б
|
Б
|
Б
|
Б
|
Б
|
Б
|
Б
|
|
Макс. балл
|
|
2
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
|
Пән тақырыптары бойынша білімді бақылау
|
СӨЖ түрі/есеп нысаны
|
|
|
|
|
|
|
|
100
|
|
Бақылау түрі
|
|
|
|
|
|
|
МБ1
|
|
Макс. балл
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 рейтинг (4 семестр)
|
Апта
|
1 сабақ макс. балл
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
Барлығы
|
Максималды балл
|
10
|
15
|
15
|
15
|
15
|
15
|
15
|
100
|
Сабаққа қатысу және дәріске дайындалу
|
СӨЖ түрі/есеп нысаны
|
|
ҮТ5
|
ҮТ6
|
ҮТ6
|
ҮТ7
|
ҮТ7
|
ҮТ8
|
ҮТ8
|
21
|
Бақылау түрі
|
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Макс. балл
|
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
Сабаққа қатысу және тәжірибелік сабаққа дайындалу
|
СӨЖ түрі/есеп нысаны
|
|
ҮТ1
|
ҮТ1
|
ҮТ1
|
ҮТ1
|
ҮТ1
|
ҮТ1
|
ҮТ1
|
21
|
Бақылау түрі
|
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Макс. балл
|
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
Сабаққа қатысу және лабораториялық сабаққа дайындалу
|
СӨЖ түрі/есеп нысаны
|
|
З3
|
З3
|
З4
|
З4
|
З5
|
З5
|
З6
|
28
|
Бақылау түрі
|
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Макс. балл
|
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
Материалды өзіндік оқыту
|
СӨЖ түрі/есеп нысаны
|
|
ҮТ1 ӨО5
|
ҮТ1 ӨО5
|
ҮТ ӨО6
|
ҮТ
ӨО6
|
ҮТ ӨО7
|
ҮТ ӨО7
|
ҮТ1 ӨО8
|
Ү Т ӨО8
|
30
|
Бақылау түрі
|
|
Б
|
Б
|
Б
|
Б
|
Б
|
Б
|
Б
|
Б
|
Макс. балл
|
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
5
|
5
|
Пән тақырыптары бойынша білімді бақылау
|
СӨЖ түрі/есеп нысаны
|
|
|
|
|
|
|
|
100
|
Бақылау түрі
|
|
|
|
|
|
|
МБ1
|
Макс. балл
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Шартты белгілеулер: ҮТ1 – үй тапсырмасы №1, Қ – оқу үрдісіне қатысуы, З1 - №1 зертханалық жұмыс, З1Д - №1 зертханалық жұмысқа дайындалу, Е – Есеп, КТ – конспектіні тексеру, Т – Тексеру, Т1 - №1 дәріске дайындалу; У – оқу процессіне қатысу; ДЗП 1 –№1 тест, МБ1 - №1 межелік бақылау.
«__»_________ 2011 ж. Кафедра отырысында ұсынылған. №____ хаттама.
Кафедра меңгерушісі ___________ Ықсан Ж.М. «__»_______ 2011ж.
(қолы)
Бақылаудың барлық түрінде де оқудағы жетістіктер балды-рейтингті жүйесі бойынша (ББРЖ) бағаланады:
Балмен есептегендегі қорытынды баға (Қ)
|
Балдың сандық баламасы (Ц)
|
Әріптік жүйедегі баға (Ә)
|
Дәстүрлі жүйедегі баға (Д)
|
Емтихан, курстік жұмыс
| сынақ |
95-100
|
4
|
А
|
Өте жақсы
| есептелді |
90-94
|
3,67
|
А-
|
85-89
|
3,33
|
В+
|
Жақсы
|
80-84
|
3,0
|
В
|
75-79
|
2,67
|
В-
|
70-74
|
2,33
|
С+
|
қанағаттанарлық
|
65-69
|
2,0
|
С
|
60-64
|
1,67
|
С-
|
55-59
|
1,33
|
D+
|
50-54
|
1,0
|
D
|
0-49
|
0
|
F
|
қанағаттанарлықсыз
| есептелмеді |
Семестрдің ортасында және соңында 100 балдық шкаламен пәннің оқылған модулі койынша ағымдағы үлгерімнің (АҮ) бағасы анықталады. Ағымдағы үлгерімнің бағасы келесі балдардың жиынтығынан тұрады:
сабақтарға дайындық, топта белсенді жұмыс жасау, бақылау шараларға қатысу;
өздік және зертханалық жұмыстарды уақытында, сапалы орындау және қорғау;
сабаққа қатысу және басқа.
Әр пән бойынша СӨЖ түрлерінің тізімі, тапсырмаларды орындау және тапсыру күнтізбелігі, оқытушының талаптары, бағаларды қою ережелері және критерийлер САБ-да сипатталған.
Межелік бақылаудың (МБ) бағасы да 100 балдық шкала бойынша анықталады.
АҮ және МБ бағаларының қорытындысы негізінде пән бойынша студенттің рейтингі (Р1 и Р2) анықталады:
Р1(2)=АҮ1(2)*0,7+МБ(2)*0,3.
Егер оқу жоспарында пән бойынша сынақ және емтихан болса, онда сынақ екінші межелік бақылау ретінде анықталады.
Егер студент межелік бақылаудан өтпесе немесе межелңк бақылаудан 50 балдан төмен алса, рейтинг есептелмейді.
Семестрде пән бойынша студенттің жіберу рейтингінің бағасы тең:
ЖРР1+Р2/2
Жалпы білім беру пәндер, МАБ пәндері, сондай-ақ барлық мемлекеттік емтихандар оқу үрдісінің сапа мониторингі бөлімімен орталықтандырылып, студентпен тікелей байланыссыз негізде компьютерлік тестілеу бағдарламасы қолданылады, бұл бағдарлама әр пәнінен әрбір студентке жеке нұсқа ұсынуға мүмкіндік береді.
Емтихан компьютерлік тестілеу әдісімен өткен жағдайда компьютерлік сыныпта студенттермен қатар тек қана тестілеудің кезекшісіне (ОҮҰжБД маманы) болуына рұқсат етіледі. Студент емтиханның бітуімен техникалық қателіктерге (екі бірдей сұрақ, екі бірдей жауап, тест кезінде компьютер істемеуде және т.б.) аппеляцияға өтініш бланкісін толтыра алады.
Пән бойынша жіберу рейтингі де, қорытынды бақылау да оң бағаланған ғана қорытынды баға есептеледі. Дәлелсіз себеппен қорытынды бақылауға келмеген жағдайда, «қанағаттанарлықсыз» деген бағаға теңеріледі. Пәнінен емтихан және аралық аттестаттау нәтижелері студенттерге сол күні айтылады, егер емтихан жазбаша түрде түстен кейін жүргізілсе, онда келесі күні айтылады.
Егер де тәлімгер емтиханда немесе курстық жұмысты қорғағанда F қорытынды баға алса, сонда тізімдемесіне «қанағат-сыз» деген баға қойылады, ал сынақта – «сынақсыз» деген жазу белгіленеді.
Ағымдағы үлгерім бойынша бақылау шаралардың салмақ бөлшектерін реттеу
-
№ р/с
|
Бақылау түрлері
|
Бесінші семестр
|
Рейтинг1 (Р1)
|
Рейтинг 2 (Р2)
|
100
|
100
|
1
|
Ағымдағы бақылау, соның ішінде:
|
100
|
100
|
1.1
|
Дәріске қатысу, дәріске дайындалу
|
24
|
21
|
1.2
|
Тәжірибе сабақтарына қатысу және дайындалу, қорғау
|
16
|
21
|
13
|
Лабораториялық сабақтарына қатысу және дайындалу, қорғау
|
30
|
28
|
1.3
|
Аудиторлық сабақтарына кірмеген материалдары бойынша СӨЖ және ОСӨЖ орындау
|
30
|
30
|
2
|
Межелік бақылау (МБ, тестілеу)
|
100
|
100
|
3
|
Аралық аттестация
|
|
100, емтихан
|
8 Курс саясаты
Біздің біріккен жұмыстар процесінде біз келесі ережелерді ұстануымыз керек:
оқытушы мен тәлімгер бір-біріне құрметпен қарау керек;
2) сабақта белсенді бол, оқытушыға сұрақтар қойыңыз;сабаққа қатысу жеткілікті емес, материалды белсенді түрде меңгеру керек, тақырып бойынша барлығын нақтырақ анықтау;
3) оқытушы тәлімгермен шығармашылық түрде жұмыс істеу керек, тәлімгер оқытушымен қарым – қатынаста болуы тиіс, одан өздік жұмыс пен зертханалық жұмыстарды орындауға консультация алуы керек;
4) қателесуден ұялмаңыз: ештеме істемейтін адам ғана қателеспейді;
5) бәрін түсінгендей болып отырмаңыз, бақылаушылық пен ынталылықты көрсетіңіз;
6) сабаққа қатысу міндетті болып табылады, егер сіз үш немесе одан да көп сабақты еш себепсіз босатсаңыз(себеп құжат түрінде дәлелденуі тиіс), онда оқытушы сізден деканаттан жіберілім алуыңызды сұрауға құқылы; есіңізде болсын: сабаққа қатысу қорытынды бағаға қатысты;
7) өздік және зертханалық жұмыстар бойынша графикке қатысты өз уақытынды есеп беру қажет, бұл қорытынды бағаға әсер етеді: өздік және зертханалық жұмыстар орындау графигін бұзған кезде өз уақытында орындамау деңгейіне байланысты жоспарланған максималды балл сандары 0,8 – 0,7 коэффициентіне азайтылады;
8) әр бір дәріске, тәжірибелік жұмыстарға міндетті түрде дайындалу қажет; сіздердің дайындықтарыңыз әр дайым тесттер мен сұрақтар арқылы тексеріледі; дәріс бойынша өткен материалдардан теріс жауап берілсе , ағынды бағаны баллдарда 0,7 – 0,5 рет төмендетуге әкеп соғады; сол сияқты зертханалық жұмыстарды сапасыз орындау тәлімгердің оларды қорғау кезінде көрсетілген білім деңгейінің жетіспеушілігі, ағымдағы бағаны балдық түрде 0,7 - 0,5 рет азайтады;
9) аудиториялық сабаққа 5 минутқа қалып келсе жіберіледі, ал егер одан көп болса, онда айып санкциясын қолдану сабақты босатқанға сай болады; егер объективті себебі болса, онда оқытушыны алдын – ала ескерту керек;
10) оқытушы сөйлеп тұрған кезінде, қатты сөйлесу әдептілікке жатпайды; екінші рет ескерту жасағаннан кейін тәлімгерге бірден үш балға дейінгі айып санкциясы қолданылады; сабақ үстінде басқа тақырыптарға сөйлесу жіберілмейді;
11) сіздің міндетіңізге сабаққа барлық дайындықпен келу кіреді; уақытында кітапханадан әдебиеттерді алып, оларды қолдана біліңіз;
12) ішкі орналасу тәртібі орындалуы тиіс;
13) естерінде болсын: өз міндеттерін орындаушы ғана құқылы;
14) біреудің орындалған жұмысын көшіруге, әдеби материалдарды өңдемей қолдануға тиым салынады; осы ережені бұзу апталық балл санын алу түріндегі айып санкциясы қолданылады;
15) сабақ кезінде ұялы телефондар сөндірлуі тиіс;
16) Әр студент рейтингтік кестелер мен барлық жұмыс түрлерінің графигімен танысып, мамандарды сапалы дайындау және жоғары үлгеріміне бағытталған барлық талаптарды орындауы қажет.
17) Дәрісте сызбаларды сызуда сызғышты қолдануға тиым салынады, өйткені сызба мен эскизді салуда сызғышты қолдану көп уақыт алады.
18) аудиториялық сабақтан сұранудан аулақ болыңыз;
19) Емтиханда, ағымдағы жұмыстарда (ТӨЖ) көшіріп алуларға тиым салынады; емтиханда көшірген тәлімгер аудиториядан шығарылады, плагиат үшін айып саекциялары қолданылады.
20) объективті баға қою мақсатында семестріне екі рет тест түрінде межелік бақылау жүргізіледі. Тест 30 сұрақтан тұрады;
Рейтинг ағымдағы және межелік бақылау балдарын қосқанда анықталады.
21) емтихан тест түрінде 50 сұрақ бойынша өткізіледі; 100 сұрақтың барлығына дұрыс жауап 100 балға сай келеді; қорытынды баға балл түрінде (1) формула бойынша есептеледі; егер студент сынақта F деген баға алса, онда аралық аттестация ведомостына «есептелмеді» деп жазылады.
22) академиялық үлгермеушілі оқушылар пән бойынша курсты қайтадан өтеді.
23) мемлекеттік грантта оқитын оқушылар сессия нәтижесінде үлгермеушіліктер болса, онда ректор бұйрығымен мемлекеттік грантынан айырылады.
Әдебиеттер тізімі
Негізгі
1) Ғазалиев А.М. Машина жасау өндірісінің технологиялық және химиялық процестері. Оқулық. – Алматы: Білім, 2010. – 740б.
2) А.М. Адаскин. Материаловедение (металлообработка). -М.:Академия, 2006.-240 с.
3) А.В. Шишкин и другие. Технология конструкционных материалов. В 2-х т. Т.2: Технология получения и обработки материалов. Новосибирск .-2004.-506с.
4) А. М. Пейсахов. Материаловедение и технология конструкционных материалов - М., 2005.-410с.
5) В.М. Мещеряков. Технология конструкционных материалов и сварка. Дальский А.М. Технология конструкционных материалов. Феникс,2008.-316с.
6) Материаловедение и технология металлов: учебник для студ.вузов, обучающихся по машиностроительным спец./под ред. Г. Н. Фетисова.Изд.5- е, - М.: Высш. шк., 2007.-862 с.
Косымша
7) Б. И. Черпаков. Технологическое оборудование машиностроительного производства.- М.:Академия,2006.-413с.
8) В. И. Анурьев. Справочник конструктура-машиностроителя: в 3 т.-Изд. 8-е, перераб. и доп.-М.:Машиностроение. - 2001
9) В.А.Салтыков, Ю.М.Аносов, В.К.Федюкин; под ред. В. К. Федюкина. Технология машиностроения. Технологии заготовительного производства: учебное пособие/ - Изд-во В.А.Михайлова:СПб.,2004.-330с.
10) Материаловедение и технология металлов: учебник для студ.вузов, обучающихся по машиностроительным спец./под ред. Г. Н. Фетисова.Изд.5- е, - М.: Высш. шк., 2007.-862 с.
11) Под ред. Н.М.Капустина. Автоматизация производственных процессов в машиностроении:учебник для студ. вузов/ М.:Высшая школа,2004
12) П. Н. Белкин. Электрохимико-термическая обработка металлов и сплавов-М.:Мир,2005.-335 с.
13) Ю. М. Ермаков. Комплексные способы эффективной обработки резанием.-М.:Машиностроение,2005.-271с.
14) Орысша-қазақша түсіндірме сөздік. – Павлодар, 2007
Достарыңызбен бөлісу: |