3. Қорғауға ұсынылатын қағидалардың мазмұны мен құрылымы.
Қорғауға ұсынылатын қағидалар - бұл зерттеушінің қорғауды қажет ететін зерттеуінің нәтижесін дәлелдеуі. Онда зерттеудің мәніне қарай автордың болжамда ұсынған идеясы ашып көрсетіледі. Басқаша айтқанда, ізденуші болжамда көрсетілген идеясын қорғап шығуға тиісті. Қорғауға шығарылған қағиданың мазмұны да дәл осыны сипаттауы керек. Қорғауға ұсынылған қағидалар номерленген тезистер ретінде тұжырымдалады. Әрбір тезис мазмұндағы ең маңызды мәселелерді қысқаша баяндауға арналады. Диссертацияда мұндай қағидалар үш-төрт, ал кейде одан да көп болуы мүмкін.
Қорғауға ұсынылатын қағидалар - бұл зерттеушінің қорғауды қажет ететін зерттеуінің нәтижесін дәлелдеуі. Онда зерттеудің мәніне қарай автордың болжамда ұсынған идеясы ашып көрсетіледі. Басқаша айтқанда, ізденуші болжамда көрсетілген идеясын қорғап шығуға тиісті. Қорғауға шығарылған қағиданың мазмұны да дәл осыны сипаттауы керек. Қорғауға ұсынылған қағидалар номерленген тезистер ретінде тұжырымдалады. Әрбір тезис мазмұндағы ең маңызды мәселелерді қысқаша баяндауға арналады. Диссертацияда мұндай қағидалар үш-төрт, ал кейде одан да көп болуы мүмкін.
Қорғауға ұсынылатын қағидалар зерттеу жұмысының маңызды бөлігі болып табылады. Қорғауға ұсынылатын қағидаларға қойылатын талаптар:
зерттеу мен оның нәтижелерінің маңыздылығын, көкейкестілігін және алынған бағыттың өміршеідігін дәлелдеу;
ізденістің аса мәнді нәтижелерін, олардың өзіндік ерекшеліктерін, түпнұсқалығын, жаңалығын сипаттау;
зерттеудің нақты дәләлдеуге болатын тиімділігін көрсету (әлеуметтік, экономикалық; тікелей, кейін, жанама);
нәтижелердің сипатталуының нақты болмауы, талас тудыруы.
Әдіснамалық мәдениетті қалыптастыру мәселесіне қатысты қорғалатын қағидалардың біреуі мынадай: "Болашақ мұғалімнің әдіснамалық мәдениетін қалыптастыру үшін қажетті және жеткілікті жағдайлар мыналар болып табылады: студенттердің кәсіптік әрекеттің шығармашылық сипатын сезінуі; педагогика ғылымын практикалық әрекетті жетілдіру үшін пайдалануға ұмтылысы мен іскерлігін қалыптастыру; әдіснамалық білімдерді студенттерге ұсынылған педагогика курсына енгізу; проблемалық оқытуды ұйымдастыру" (А.Н. Ходусов). Бұл мысалда қажетті және жеткілікті жағдайлардың сипаттамасы маңызды. Дәлелденетін қағидаларда ол жағдайлармен келіспеушілікті алдын ала көру мен бұл тезистің қажеттілігін дәлелдеп қорғау қажет. Кейбіреулер келтірілген шарттарды жеткіліксіз және бұл тізімді толықтыру керек деп айтуы мүмкін. Бұған, керісінше, енді біреулер келтірілген шарттардың біреуінің қажет екендігін жоққа шығаруы мүмкін, мысалы, проблемалық оқытуды көрсетілген мақсатымен ұйымдастыру және т. б.
Достарыңызбен бөлісу: |