Алматы экономика және статистика академиясы

102 
 
сахнаны құрудың аралық кезеңдерінде және сахнаның кеәбір объектілерінің 
масштабталған  бейнелерін  файлда  сақтау  қажет  болған  ақырғы  кезеңде 
қолданылады. 
Визауализация нәтижелерін кӛру 
Даярланған  сахнаны  бақылау  үшін  проекция  терезелерін  қолдану 
жеткіліксіз  болып  табылады,  ӛйткені  оның  кӛптеген  атрибуттары  онда 
кескінделмейді. Осындай атрибуттарға мыналар жатады: 
Сыртқы жарықтаушымен жарықтандырылған объектілер кӛлеңкесі; 
Текстуралы карталы материалдардың әртүрлі компоненттері; 
Визуализация эффектілерінің әрекеттерінің нәтижесі.  
Визуализацияланған  кадрлар  терезесімен  жұмыс  (Rended  Frame 
Window)  сахнаның  толық  визуализация  үрдісінде  ашылады.  Осы  терезеде 
сахна кадрлар кескіні біртіндеп соңғы кадрдың визуализациясы аяқталғанша 
бірін  бірі  ауыстырады.  Сонымен  бірге  Rendering  (Визуализация)  диалогтік 
терезе  ашылады,  оның  кӛмегімен  визуализация  үрдісінің  жүргізілуін 
бақылауға  болады,  бұл  үрдісті  аяқтауға  болады  (Pause  батырмасы), 
қайтадан  жаңартуға  (Resume  батырмасы)  немесе  үзуге  (  Cancel 
батырмасы).Clone Rendered Frame Window батырмасына тышқанмен шертіп, 
бұл терезенің дубликатын құрамыз, онда соңғы  визуализацияланған кескінді 
бекітеміз.  Сӛйтіп,  кейбір  кадрларда  оның  визуализациясын  біртіндеп 
визуализацияланған  кадрлардыэкранға  дубликаттарын  шығару  арқылы 
сахнаны жӛндеуді орындайды. 
Кемшіліктері:  

 
Іске  қосудың  қажеттілігі  қайталау  визуализация  сақыналарының 
параметрлерінің  ӛзгерісі кезінде,  күрделі  сахна үшін ұзақ есептеулер  болуы 
мүмкін,ал  кӛлемін  кішірейту  үшін  визуализациялау  ауданына  шектеу 
қойылады ; 

 
Визуализациянған  кадрлар  анимирленген  сахналарының  ойнау 
процесін кӛру мүмкін емес. 
Активті  бояу  жұмыс  режимі  сахнаны  жӛндеу  үшін  қолданылады, 
сондықтан ол визуализацияланған кескін кадрларын файлда сақтамайды. Бұл 
режимде  құрылған  кескіндер  активті  терезе  проекциясында  немесе  диалог 
терезесінде ғана кӛрінеді. Команда ActiveShade→Views.  
Визуализация  параметрлерін  жӛндеудиалогтік  терезе  Render  Scene 
Dialog (Сахнаны визуализациялау) арналған. Ол түрлі әдіспен ашылады: 
1.  Render Scene Dialog (Сахнаны визуализациялау) батырмасымен. 
2.  Render меню  Renderingкомандасымен. 
Қосымша  бет  саны  және  олардың  құрамы  таңдалған  визуализация 
блогына байланысты, программада үш түрі бар: 

  DefaultScanlineRenderer 
 
(тыныштық 
күйіндегі 
сканерлейтін 
визуализатор); 

  VUE File Renderer (VUE  файлдықвизуализаторы ); 

  Mental File Renderer(mental ray визуализаторы). 

103 
 
Файлды форматтардың қолданылуы 
Барлық  файлды  форматтардың  ерекшелігі,  қолдануға  рұқсат  етіледі. 
Программада ол үш функционалдытопқа бӛлінуі мүмкін: 

 
Кіріс форматы, әртүрлі импорт мағлұматына арналған, сонымен қатар: 
1.текстурлы 
карталардың 
растрлыкескіндері,материалдар 
мен  
визуалданатын   фон сақынасында қолданады; 
2.проекция терезесінде кӛрінетінсахнаның фонының қызметтік кескіні; 
3.кіріс  элементтер  жобасында  видеомонтаж,  диалогтік  терезеде 
құрылған VideoPost (Видеомонтаж); 
4.аудиобейнелер,  сақынаны  дауыстандыру  үшін  қолданылады  немесе 
оның объектілерін анимимациялайды; 

 
Шығыс  параметрлері,  шығыс  берілгендерін  сақтау  үшін  қолданады, 
электрондыжарияланымдарға  арналған, соның ішінде: 
1.  визуализация кӛрінісінің қорытындысы; 
2.  видеомонтаж орындалуының қорытындысы. 

 
Редакцияланатын форматтар,сахнаны сақтау үшін арналған, жобалар 
мен құжаттарды, рұқсат етілген арнайы программада редакторлеу. 
Ереже:біріктірілген  кіріс  және  шығыс  файлды  форматтар  топтарына: 
15  растрлы  форматтар,  екі  векторлы,  екі    текстті,  тӛрт  видеоформат, 
бірдауыстандырылған форматкіргізілген.  
Шығыс форматын таңдау кезінде келесі негізгі факторлар ескеріледі : 

 
Егер  құрастырылған  сахна  анимациясы  болса  және  ӛзіндік 
жарияланымға арналған болса, онда оны бір видеофайлда сақтаған дұрыс.  

 
Егер сахнада дауыстандырылған мағлұмат болса, онда оны AVIнемесе 
MOVформатты видеофайлда сақтау керек.  

 
Егерқұралған  ӛнімді  оның  кескінін  берілген  құжаттың  мазмұнына 
беттесетін жолмен басқа электронды құжатқа импорттауды ұсынатын болса, 
ондасахнаның    визуацияланған  кадрларында  мӛлдірлік  бӛлімшелердің  бар 
болуын  қамтамасыз  ету  қажет.  Ол  үшін  кадр  кескінін  альфа-каналдарды 
қолдайтын,  қосылған  режімінмен  сол  каналды  құру  сол  растрлы  форматта 
сериялы файлдасақтау керек. 

 
Егер  визуалданған  кескін  сахнасы,  мӛлдірге  алаң  кірсе,  басқа 
кескіндерді  видеомонтаж  режиміне  қою  ұсынылады,  сонымен  қатар 
олардыжекеальфа-  каналы  қосылған  режимде  сақтау  керек.  Сонымен  бірге 
кӛріністің ӛзінде фон қара түсті таңдалынуы керек. 
 
Әдебиеттер: 4 нег., [137-146]; 7 нег., [117-126]. 
Бақылау сұрақтары: 
 1. Сахнаны визуализациялауанықтамасы. 
 2. Визуализацияны кӛру құралдары. 
 3. Визуализация параметрлері қалай бапталады? 
 4. Сахна фонын іртүрлілігін сипаттаңыз. 

104 
 
 5. Визуализация эффектілігін сипаттаңыз.  
 
№12 Дәріс. Сахна фонын қҧрастыру  
Сахна фонын құрастыру 
Сахна әрқашан фонға иемденеді. Ол  біртекті  және біртекті емес болуы 
мүмкін.  
Анықтама.Біртекті фон біртекті бояу ауданына арналған, тек қана түс 
сипаттамасы бойынша (үнсіздікте ол қара).  Біртекті емес фон ретінде кейбір  
текстурлық картақолданылады.  
  3D  Max  2008-де  екі  әртүрлі  сахна  фонын  қолдану  қаратырылған: 
қызметтік  фон,  прекция  терезесінде  шығатын,  және  визуалды  фон,  соңғы 
сақына кескінінде кӛрінеді.
 
Қызметтік  фонды  таңдау  диалогтік  Viewport  Background  (Проекция 
терезе  фоны)  терезеде  алынады.  Қызметтік  фонның  ерекшелігі,  ол  тек  қана 
тексттік бола алады.  
Визуалды  фонды  жасау    Environment  (Сыртқы  орта)  ӛосымша  бетіндегі 
диалогтік терезедегі Environment and Effects (Сыртқы орта және эффектілер) 
қолдану  арқылы  іске  асады.  Материалдарды  редакторлау  терезесі  келесі  екі 
жағдайда қолданылуы мүмкін: 
1.фон  үшін  таңдалған  бұрмалау  текстурлы  карта  кескіні  үшін  оларға 
проекциялық  координаталарды  әдеттегі  жазықтықтан  ӛзгеше  қолдану 
жолымен. 
2.берілген карта параметрлерін жӛндеу үшін. 
Сахнаны оның фонына қарай құру 
Текстуралык фонмен жұмыс істеу барысында оның астына ӛзінің фонын 
тұрғызу керек. Бұл сақынада толық интеграция болуы үшін қажет, онде әсер 
жогалады,  кескін  фоны  жазық  болып  табылады,үшӛлшемді  болмайды. 
Сахнаны  оның  фонына  қарай  құру  әдетте  сахнаны  бақылау  ракурсының 
дұрыс таңдауына келтіріледі, сонымен бірге кӛлеңке құру, сахна объектілерін 
оның  фонына  лақтырады.  Мұндай  ішқұрылысекі  жағдайда  керек  болуы 
мүмкін: 

 
Кӛкжиек сызығы бар фон кескіні пейзажды болғандак; 

   Кейбір  сахнаның  түрі  бекітілгенде  фондық  кескін  фотографияны 
кӛрсететін  кезде  (нақты  немесе  модельденген)  айқын  эффектілерімен 
онда орналасқан болашағы зор объектілер үшін.  
Пейзаж фонды сахна ішқұрылысы  құрамы екі этаптан тұрады: 
1.  Кӛріністің түрі арнайы құрыған камера арқылы, камера горизонт 
сызығымен горизонт фон сызығын біріктіріп; 
2.  сахна  денелері  лақтырып  тастаған  фонның  тӛменгі  бӛлігінде 
кӛлеңке қалыптасады. 
Басқа  сахна  фотографиясының  сахна  ішқұрылысы    тек  сол  жағдайда 
орындалады  егер  фотографиялық  кескіндерді  сахна  фоны  сапасы  реттінде 
қолданылса, келесі үш шартты қанағаттандыратын болады: