Электр аппараттары «Федералдық білім беруді дамыту институты»

121
мδ2
м.к
2
cp1
= 
F
1
2
R
мδ2
1
2
м.к
м.к
F
m
F
F
m
m
A
m
r
к
к
к
A
B
C
B
C
= 0 (
R
≠ 0) болғанда ғана формулаға (7.20) сəйкес бұрыш φ = 90°
Бұл тізбектің Қысқа тұйықталған ораммен реактивті магнитті қар-
сылығы 
Х
= ω/
r
= жəне Φ
= 0 ағыны якорь тербелуінің көбеюіне əке-
леді. 
F
cp2
жəне φ = 90° жағдайын орындау мүмкін емес.
Қанықпаған жүйелер үшін Φ = Φ жəне φ = 60-65°. бұрыш жылужуы
1 
2
аз мəнге ие. Мұнда 
F
≠ 
F
. Қысқа тұйықталған орам полюстің төмен-
cp1
cp2
гі жағында ағынды азайтатындықтан, Φ
жəне Φ
ағындарды теңестіру
мақсатында оны полюстің көп бөлігін (əдетте 2/3) алатындай жасайды. 
(7.20) формуласынан жұмыс саңылауы үлкен болған сайын, демек
мδ2
де үлкен болады да, бұрыш ф соншалықты кішірейеді. Осыған бай-
ланысты Қысқа тұйықталған орам тек кішкентай саңылауларда ғана өң
əсер көрсетеді. Үлкен саңылауларда 
R
>> ω/
r
жəне бұрыш φ= 0.
Демек, Φ
жəне Φ
ағындарының арасында фазалар жылжуы бол-
майды. Орамның индуктивті қарсылығы 
Х
φ бұрышын кішірейтеді,
сондықтан
Х
азаяды. Әдетте φ = 50...60°.
Үш фазалы қуат көзі болғанда тербелуді азайту үшін магниттік жүй- 
еде табиғи ағынды қолдануға болады. Магниттік қатынаста барлық маг- 
ниттік үш фаза симмертриялы жəне қанықтық болмайтындығын қабыл- 
дасақ, полюстерде пайда болатын күш A, B, C:
= 
F 
sin
2
(ώ
t
);
= 
F 
sin
2
(ώ
t 
– 2π/3);
= 
F 
sin
2
(ώ
t 
– 4π/3).
Якорьге əрекеттеуші қорытқы күш осы күштердің суммасына тең:
F 
= 
F
+ 
F
+ 
F
= (2/3)
F 
. 
(7.21)
Осылайша Үш фазалық электромагнитте якорьге əрекеттеуші қо- 
рытқы күш уақытта өзгермейді. Бірақ бұл жағдайда да якорьдің тербе- 
луі де жойылмайды. Әр фазадан ағынның нөл күшпен өтуі барысында, 
осы фазада дамушы күш те нөлге тең. Нəтижесінде электромагниттің 
күштің қосымша нүктесі орын ауыстырады. Қосымша нүктесінің қар- 
сыласу күші өзгермейтіндіктен, якорьдің домалауы болады, яғни тер- 
белу.
Тұрақты жəне ауыспалы токсардың екі жұмыс саңылаулы электро- 
магниттері үшін күш Максвелл формуласымен өлшенеді.
F 
= 
B
2 
S
/ μ
немесе 
F
= 
B 
2
S
/ μ .
A 
δ 
0
m 
m 
0
Осылайша, болаттың сонша шығымында тұрақты токтың электро- 
магниті ауыспалы токтың электромагнитіне қарағанда 2 есе көп күш 
береді.
Енді қақпақ түріндегі электромагниттер үшін тұрақты жəне ауыспа- 
лы 
F 
= 
f
/(δ) сипаттамаларын салыстырайық. (7.7) формулаға сəйкес 
саңылаудың өсуіне байланысты саңылау үлкендігінің квадратына про- 
порцианал өзгереді. Осыған байланысты тұрақты токтың қалпақты

122
электромагнитінде якорьдің аз жұмыс жүрісті болуы, немесе ауа саңы- 
лауынынң үлкен қақтығысында қажетті ағын алу үшін электромагнит 
ток орамы үлкен МҚК болуы керек.
Осылайша, айнымалы ток электрмагниттің автоматты реттеуі бар. 
Үлкен саңылауда МҚК үлкен орамы құрылады, ол жұмыс саңылауына 
керекті ағынды береді. Осыған байланысты электрмагниттің айнымалы 
тогы якорьдің үлкен жүрістерінде ғана жұмыс жасай алады.
Ауыспалы токтың электромагнитінде индукцияның сол мəнінде 
тұрақты токтың электромагнитіне қарағанда 2орташа күш 2 есе аз. 
Бірақ саңылаудың өсуімен, бір жағынан жұмыс саңылауының магниттік 
қарсығы өседі, екінші жағынан орамдағы ток өседі, сондықтан жұмыс 
саңылауындағы ағын орамдағы кернеудің белсенді түсуінен азаяды.

жүктеу 8,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: