С. А. Козлова, Т. А. Куликова


Эстетикалық тәрбие беру жағдайлары мен



жүктеу 4,62 Mb.
Pdf просмотр
бет118/298
Дата11.02.2023
өлшемі4,62 Mb.
#41256
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   298
Кітап мектепке дейінгі тәрбие

Эстетикалық тәрбие беру жағдайлары мен 
құралдары 
Мектеп жасына дейінгі балаларға эстетикалық тәрбие беру 
міндеттерін жүзеге асыру үшін белгілі жағдайлар керек. 
Біріншіден, бұл, бала өмір сүріп, дамып жатқан орта. Ол балаға 
өз 
күші 
мен 
маңыздығына 
қарай 
басқалармен 
салыстырылмайтын әсер етеді. Егер ахуал эстетикалық, әдемі 
болса (бай болу міндетті емес), егер бала адамдар арасындағы 
әдемі қарым-қатынасты көріп, көрікті сөз естісе және т.б., онда 
ол кішкентай кезінен эстетикалық ортаны норма ретінде 
қабылдайды деп сенуге негіз бар, ал осы нормадан 
ерекшелетіннің барлығы онда қабылдамаушылық тудырады. 
Тұрмыс эстетикасы бірнеше бөлшектерден құралады. Бұл 
тұрмыс-ахуалдың, атап айтқанда, баланы қоршайтын және ол 
пайдаланатын заттардың, ойыншықтардың, сәбидің және оны 
қоршаған адамдардыңкиімдерінің эстетикасы:, үй-жайдың 
дизайны және т.б. Әдемі заттар «көзді қуантады», оң 
эмоцияларды, оларды сақтап қалу ниетін шақырады. «Ақ 
дастархан» теориясы толығымен әділ: егер де біз ұқыптылыққа 
ғана емес, сонымен қатар, эстетикалық айнала қажеттілігіне де 
тәрбиелегіміз келсе, біз эстетикалық еместікті санамыздан 
шығаруымыз керек. Бала өмірінің бірінші жылдарынан бастап 
үйінде де, мектепке дейінгі мекемеде де тұрмыс эстетикасына 
назар аудару қажет. Үстелдің үстіндегі әдемі майлық, ыдыс,гүл 
– осының барлығы эмоционалдық көңіл-күй жасап, әдемілікке
шақырады. Балалар әдемі заттарға әсер етіп, оларды алғысы
келеді. Сөйтіп, мектепке дейінгі мекемеде тостағандардың
(басқа ыдыстың) арасында барлығы бірдей емес, одан әдемірегі
кездессе, балалар оны бірден байқайды және өзіне немесе
болмаған жағдайда досының алдына қояды да, сол арқылы оған


191 
өзінің сүйіспеншілігін білдіреді. 
Ахуал эстетикасы – бұл кейбір жағдайда (қонақ келуіне 
байланысты) емес, тұрақты болуы тиіс нәрсе. «Тұрмыс 
эстетикасы» ұғымы балаларды қоршайтын адамдар арасындағы 
күнделікті қарым-қатынастардың әдемілігін де қамтиды.Ол 
қандай сөзді, қандай интонацияларды еститіні өте маңызды. 
Мәселе сөздің дұрыс болуында ғана емес, ол бейнелі, 
интонациялық бай және тілектес болуы қажет (мұнда 
эстетикалықтың этикалықпен тығыз байланысы байқалады). 
Қария болған арғы әже кейбір сөздерді дұрыс емес, өзінше 
айтады, бірақ сөзі мақал-мәтелге, әзілге, еркелетуге толы –міне, 
дәл осы балада ана тілінің образдылығы мен көркемдігіне деген 
қызығушылықты тәрбиелейтін болады.
Тұрмыс эстетикасы – бұл адамның сыртқы келбеті де. 
Киіміндегі ұқыпсыздық, салдыр-салақтығы, түсті таңдаудағы 
үйлесімсіздік, өз стилін таба алмауы – бұның барлығы сұлулық 
заңдарына қайшы келеді. Ата-аналар, әдетте, өз баласының 
киіміне, әсіресе, ол кішкентай болған кезінде, көп көңіл бөледі. 
Бірақ олар жоғарыда айтылғандар туралы әрдайым естерінде 
сақтай ма? Осы талаптар мерекелік, дала киетін киімге ғана 
емес, сондай-ақ, күнделікті, үй киіміне де қатысты. Егер анасы 
үйінде кір халатта жүріп, шашын дұрыстауды ұмытса, онда 
баланы ұқыпты болуға дағдыландыру қиынға соғады («қарама-
қайшылықтан» механизмі іске асса ғана, оның өзі мектеп 
жасына дейін емес, біршама ересектеу жаста болуы мүмкін). 
Сонымен, 
тұрмыс 
эстетикасы 
баланы 
эстетикалық 
тәрбиелеудің міндетті түрдегі шарты, онда қалыптасып келе 
жатқан сұлулық туралы ұғымды бекітетін немесе бұзатын фон 
болып табылады. 
Егер ересектер баланың назарын тұрмыстың эстетикалық 
жағына аударса, 

жүктеу 4,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   298




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау