Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

емді қажет етпейді. 15.6.4. Ж АНҦЯЛЫҚ АЛАСАБОЙЛЫҚ

жүктеу 10,77 Mb.

Pdf просмотр

бет	600/772
Дата	19.01.2023
өлшемі	10,77 Mb.
	#40966

1 ... 596 597 598 599 600 601 602 603 ... 772

tusipkaliev pediatria

ҦЗЫНБОЙЛЫЛЫҚ 573 Ҧзынбойлылық

емді

қажет етпейді.
15.6.4. Ж АНҦЯЛЫҚ АЛАСАБОЙЛЫҚ
Ӛсудің тежелуінің жиі тҥрі
. Қҧрдастарының ортасында мҧндай балалар ҽрқашан
аласа бойлы болады. Туылғандағы дене салмағы жҽне дене ҧзындығы дені сау балаларға
қарағанда айырмашылығы болмайды. 3-4 жастан кейін ҿсу қарқыны қҧрдастарымен
салыстырғанда қалыс қалады (жылына 2-4 см). «Сҥйектік» жас хронологиялыққа сҽйкес
келеді, пубертатты кезеңге ену жас мерізіміне сҽйкес болады. Мысалы, егер 5 жасар
баланың ҿсунің ауытқуы азаю жағына қарай 3%-ды қҧраса, онда оның ҿсу сызығы
қалыпты қисықтың тҿменгі шекарасына параллель болады, ал сҥйек жағдайы 5 жасқа
сҽйкес келеді. Даму ерекшеліктері бар ересек науқастарда аласабойлылықтың себебі
бастапқыдан бойдың аласа болуы жҽне ҿсу аймағының жабылуы болып табылады. Кейбір
авторлар жанҧялық аласа бойлылық себебі, СТГ-ң шығарылуы жҽне оның синтезінің
конституционалды ерекшеліктері болып табылатындығын жоққа шығармайды. Осыған
байланысты емдеу ҽрекеті мҥмкіндігі жайлы мҽселе қарастырылуда.
Баласының ҿсуі оның ата-анасының ҿсуімен қалай байланысты екендігін анықтауға
қарапайым формула кҿмектеседі: ата-анасының бой ҧзындығын қосып, егер бала ҧл болса
13 қосады, егер қыз болса 13-ті аладыда, соңында 2-ге бҿледі. Алынған нҽтиже +/– 5 см
шамамен ересектердің бой ҧзындығына сҽйкес келеді. Егер шамалап алынған бой
ҧзындығы есептелген формулаға сҽйкес келсе, онда баланың ҿсуі тҧқымға байланысты
екендігі ҽбден мҥмкін, ал егер болжалған бой ҧзындығы есептелгеннен аз болса, онда
дененің қысқаруына басқа факторлардың ҽсер еткендігін білдіреді.
ҦЗЫНБОЙЛЫЛЫҚ

573
Ҧзынбойлылық
–
хронологиялық белгілі бір жас пен жыныстың орташа
кӛрсеткіштерінен артық, баланың бойының ӛсуін айтады
.
Ҧзынбойлылық – шамадан тыс физикалық дамудың (жанҧялық ҧзынбойлық) белгісі
ретінде жиі кездеседі, алайда ҽртҥрлі аурулардың жетекші симптомы болуы мҥмкін.
Мысалы, СТГ секрециялайтын, ісіктер, церебралды алыптық, Марфан синдромы,
гомоцистинурия, қосымша Y-хромосомы бар синдром, Клайнфельтер синдромы,
инсулинге резистенттілік жҽне тиреотоксикоз. Андрогендердің немесе эстрогендердің
шамадан тыс болған кезінде ҿсудің жылдамдауы ҿсудің эпифизарлы аймағының
жабылуына дейін байқалады.

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 596 597 598 599 600 601 602 603 ... 772