Оқулық Алматы, 012 Əож 330 (075. 8) Кбж

Экономикалық (іскерлік) цикл

жүктеу 1,31 Mb.

Pdf просмотр

бет	186/325
Дата	29.10.2022
өлшемі	1,31 Mb.
	#39897
түрі	Оқулық

1 ... 182 183 184 185 186 187 188 189 ... 325

dogalov-makroekonomika

11.1-сурет. Экономикалық (іскерлік) цикл Суреттен көріп отыранымыздай, түзу сызық тренд ретінде сипатталады, яғни тренд
Экономикалық жағдаят

254
Экономикалық (іскерлік) цикл
– бұл макроэкономика лық
тұрақсыздықтың белгісі ретінде нақты ЖІӨ-нің экономикалық
белсенділік деңгейінің үнемі толқып жəне ауытқып отыруы. Не-
месе экономикалық дамудың жоғарылау кезеңдерінің құлдырау
кезеңдерімен ауысып отыруын, сондай-ақ экономиканың бір фа-
задан екінші бір фазаға өту аралығын (құлдырау фазасынан келесі
бір құлдырау фазасына дейінгі аралық) айтамыз.
Экономикалық цикл теориясы экономикалық өсу теориясы-
мен қатар макроэкономикалық динамика теориялары ретінде қа-
растырылып, экономикалық жүйенің қозғалыстарын сипаттай-
ды. Циклдің теориялары экономикалық белсенділіктің белгілі
бір уақыт аралығындағы кезеңдік ауытқулары мен толқула рын,
тұрақсыздықтың себептерін талдайды, ал экономикалық өсу
теориялары экономиканың ұзақ мерзімдік тенденция ретіндегі
тұрақты өзгерістерінің факторлары мен шарттарын зерттейді.
Оны төмендегі суреттен көруге болады.
11.1-сурет.
Экономикалық (іскерлік) цикл
Суреттен көріп отыранымыздай, түзу сызық тренд ретінде
сипатталады, яғни
тренд
дегеніміз – бұл ұлғаймалы тенденция
формасында көрінетін экономикалық дамудың жалпы тұрақты
ұзақ мерзімдік бағыттылығы. Толқын тəріздес қисық дамудың
біркелкі еместігін сипаттайды, қоғамның экономикалық даму
кезеңінің құлдырау кезеңдерімен жалғасып отыруын көрсетеді.
Көтерілу мен құлдыраудың өзара тізбектеліп қайталанып оты-

255
руы экономикалық дамуға үнемі тұрақсыздықты байқататын
циклдік сипат беріп отырады. Сонымен, экономикалық цикл
эко номикалық белсенділіктің немесе ЖІӨ қарқынының өзара
екі бірдей жағдайының (бір құлдыраудан келесі бір құлдырауға
дейін) арасындағы уақыт аралығын қарастырады.
Экономикалық жағдаят
– бұл экономиканың бірқалыпты,
əрі өспелі тепе-теңдіктік дамуын сипаттайтын жиынтық макро-
экономикалық көрсеткіштердің өзгеру бағыты мен дəрежесі.
Экономикалық цикл, экономикалық дағдарыстар мен макроэ-
кономикалық тұрақсыздық мəселелеріне алғаш рет аса дəйекті
түрде көңіл аудара бастаған Карл Маркс болды. Ол экономикалық
циклдің 4 фазасын бөліп көрсетті.

жүктеу 1,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 182 183 184 185 186 187 188 189 ... 325