Кесте 15 - «Әдістеме» мен «технология» ұғымдарының салыстырмалы

300 
Оқыту технологиясы – практикада жүзеге асырылатын оқыту іс-әрекетінің 
оңтайландырылған жобасы. 
 
Педагогикалық 
технологиялардың 
негізгі 
сипаттамалары. 
Педагогикалық технологиялардың қызметтері. Қазіргі педагогикалық 
технологияларды 
әр 
түрлі 
тұрғыдан 
жіктеу. 
Педагогикалық 
технологиялардың түрлері.
Оқыту процесі мен оның нәтижесіне оқушының ақыл-ойының даму 
деңгейі тікелей әсер етеді. Ақыл-ойдың даму деңгейін анықтау критерийлеріне 
оқу жетістігі, білімді қабылдау жылдамдығы мен сабақтағы оперативті түрде 
лезде, адекватты жауап берулері және т.б. жатады. Сол себепті оқу 
технологиясының негізіне оқушылардың танымдық қызығушылық аспектілері 
алынады. 
Педагогикалық технологияның ерекшелігін айқындайтын сапалық 
қасиеттері: 
диагностикалық 
болжау; 
нәтижелігі; 
тиімділігі; 
жоспарланушылығы; біртұтастық; басқарушылығы; түзетушілігі; оңтайлығы; 
қайталанушылығы және т.б. 
Педагогикалық технологияларды қолдау деңгейіне, философиялық 
негіздемесіне, ғылыми тұжырымдамасына, құрылымы мен мазмұнына қарай 
жүйелеуге болады( 114-сурет). 

301 
 
 
Сурет-114. Оқыту мақасына қарай педагогикалық технологиялар 
классификациясы 
Ғалым М.А.Чошанов педагогикалық технологияның төмендегідей негізгі 
ерекшеліктеріне тоқталады: 

Ойын технологиясы 

Проблемалы оқыту 

Тірек белгілері мен 
тірек 
конспектілері 
негізінде 
оқыту 
технологиясы 
(В.Ф.Шаталов) 

Жаңа 
ақпараттық 
коммуникативтік 
технологиясы 

Витагендік 
оқыту 
(А.С. Белкин)

Тренингтік 
технология 

Акмеологиялық 
технология 

Өздігінен 
даму 
технологиясы 
(М.Монтессори) 

Дамыта 
оқыту 
технологиясы 
(Л.С.Выготской, 
Л.В.Занков, 
Д.В.Элькони, 
В.В.Давыдов) 

Бағдарламалап оқыту 

Саралап 
оқыту 
технологиясы 
(В.В.Фирсов,
Н.П.Гузик) 

Жекеше оқыту
технологиясы
(А.С. 
Границкая, 
Инге 
Унт,
В.Д.Шадриков) 

Оза отырып оқыту
технологиясы 
(С.Н.Лысенкова) 

Топтық 
және 
ұжымдық 
оқыту 
технологиясы 
(И.Д.Первин, 
В.К.Дьяченко) 

Компьютерлік оқыту 
технологиясы 
(Ж.А.Қараев) 

Модульдік 
оқыту 
технологиясы 
(М.М.Жанпейісова) 

Мультимедиалық 
технология 

Жобалау 
технологиясы

Дидактикалық 
бір-
ліктерді 
ірілендіру 
(ДБІ, П.М. Эрдниев) 

«Мәдени 
диалог» 
технологиясы 
(В.С.Библер, 
С.Ю.Курганов) 

«Экология 
және 
диалектика» жүйесі 
(Л.В. Тарасов) 

Ойлау 
іс-әрекетін 
кезеңмен 
қалыптас-
тыруды жүзеге асыру 
технологиясы 
(П.Я.Гальперин) 

Ойлау 
іс-әрекетін 
кезеңмен 
қалыптастыру 
теориясын 
жүзеге 
асыратын технология
(М.Б.Волович 
және 
т.б.) 

Сатылай 
кешенді 
талдау технологиясы 
(Н.А.Оразахынова) 

Бейнетехнология 
Оқушы 
іс-әрекетін 
белсендіруге 
негізделген 
педагогикалық технология
Оқыту процесін тиімді 
ұйымдастыру 
және 
басқаруға 
негізделген 
педагогикалық технология
Оқу 
материалын
дидактикалық-әдістемелік 
жетілдіруге 
негізделген 
педагогикалық технология
Педагогикалық технология 

302 

алға қойған мақсатқа жетуге толықтай кепілдік беретін педагогикалық 
жүйенің әртүрлі компоненттерінің қызметін жүйелеу және талдауға негізделген
диагностикалық болжау
;

педагогикалық процестердің тиімді жүзеге асырудың 
нәтижелігі
;

аз ғана уақыт ішінде оқыту мен тәрбиелеудің көзделген мақсатына жету 
мен педагогикалық процесті оңтайландырудың 
тиімділігі
;

кезең-кезеңімен жүзеге асыруға мүмкіндік беретін педагогикалық 
жүйені жеке бөліктерге жіктеуге мүмкіндік беретін 
алгоритмділігі
; 

педагогикалық нобайларды жоспарлауға және құрастыруға мүмкіндік 
беретін 
жоспарланушылығы
;

педагогикалық 
іс-әрекеттің 
барлық 
компоненттерін 
бірлікте 
қарастыратын 
біртұтастық
; 

педагогикалық процесті жоспарлау, ұйымдастыру, басқару және 
бақылау мүмкіндігін көздейтін 
басқарушылығы
; 

нақты белгілі бір мақсатқа бағытталған тұрақты кері байланыстың 
болуын қамтамасыз ететін 
түзету-реттеушілігі
; 

әртүрлі аудиовизуалды және электронды есептеуіш техниканы, сондай-
ақ оқу мен тәрбиелеудің өзге де құралдарын пайдаланудың 
визуалдылығы
.
Білім берудің жаңа парадигмасы жеке тұлғаның құзыреттілігі, эрудициясы, 
мәдениеттілігін және шығармашылық бастауын басты назарда ұстайды.
 
Тұтас педагогикалық процесті жүзеге асыру технологиясы. Тұтас 
педагогикалық процесс теориясы педагогикалық технологияларды 
қолданудың әдіснамалық негізі ретінде.
Қазіргі кезеңде жалпы білім беретін орта мектеп мұғалімдері өз 
практикаларында Н.П.Гузиктің ішкі сыныптық саралау технологиясын, 
В.В.Фирсовтың түпкі нәтижеге негізделген деңгейлік саралау технологиясын, 
Унт 
Инге, 
В.Д.Шадриковтың 
жекешелеп 
оқыту 
технологиясын,
Ш.А.Амонашвилидің білім беруді ізгілендіру технологиясын, Н.П.Гузиктің 
оқытудың кіріктірілген жүйесін пайдаланып келеді (115-сурет). 

303 

жүктеу 8,71 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: