Д.Қ. Естаева «Ӛнеркәсіптік қауіпсіздікті техникалық реттеу» Оқу-әдістемелік құрал Жезқазған 2020 2

25 
2) ортақ игілікке, денсаулықты қорғауға, қауіпсіздікке немесе 
қоршаған ортаны қорғауға қызмет ететін және заңдармен бекітілген түрлі 
мемлекетішілік ұйғарымдар; 
3) бұйымның ұлттық нормаға немесе нұсқамаға сәйкестігін 
қамтамасыз етуге тиіс қосымша сынау әдістері мен сертификаттау 
рәсімдері. 
Сертификаттық кедергілерді жою мақсатында сертификаттарды 
шетелде тануға елдер арасында жасалатын сәйкестікті бағалау және оны 
тану рәсімдерін қозғайтын ӛзара тану туралы келісімдер ықпал етеді. 
Тану жӛніндегі келісім деп бір тарап екінші тарап берген 
сертификаттау жүйесінің бір немесе бірнеше белгіленген функционалдық 
элементтерін қолданудан алынған нәтижелерді қабылдауға негізделген 
келісімді атайды.
Келісімдер ұлттық, ӛңірлік немесе халықаралық деңгейде жасалады 
және басқа (басқа) тарап (тараптар) қызметінің нәтижелерін мойындайтын 
елдердің санына байланысты біржақты, екі жақты және кӛп жақты болады. 
Бір жақты келісім
екінші Тараптың жұмыс нәтижелерін қабылдауда 
жасалады. 
Ӛзара тану жӛніндегі екі жақты келісім екінші тараптың жұмыс 
нәтижелерін қабылдауды қамтиды. Ӛзара тану жӛніндегі екі жақты 
келісімнің кемшіліктері: 

шектеулі тану; 

Ӛзара тану жӛніндегі екі жақты келісімді жасау және қолдау 
үшін кӛп уақыт пен қаржылық шығындар қажет. 
Көпжақты келісімдер
- бұл екі тараптың жұмыс нәтижелерін ӛзара 
тану туралы келісімдер. 
Кӛпжақты келісімнің жетіспеушілігі әлемнің барлық елдерін 
қамтудың жеткіліксіздігі болып табылады. 
Халықаралық және Ұлттық сертификаттаудың қалыптасуы мен 
дамуындағы, бір жағынан, және саудадағы техникалық кедергілерді 
жоюда, екінші жағынан, БҰҰ Еуропалық экономикалық комиссиясы (БҰҰ 
ЕЭК) қабылдаған, ӛзара тану туралы екі жақты және кӛп жақты 
келісімдерге жәрдемдесуге бағытталған "сынақ нәтижелерін тану" 
ұсынымдары елеулі рӛл атқарды. 
1992 жылы Минскіде стандарттау, метрология және сертификаттау 
жӛніндегі Мемлекетаралық кеңес қабылдаған "Стандарттау, метрология 
және сертификаттау саласында келісілген саясат жүргізу туралы келісім" 
ТМД үшін сертификаттау жӛніндегі қызметтің бағытын анықтайтын 
негізгі құжат болды. 

26 
Егер ТМД-ға мүше мемлекеттер ӛзара тану туралы кӛпжақты келісім 
жасасуға дайын болмаған жағдайда, онда екі жақты келісімдер 
қабылданады. 
Егер ӛнім импорттаушы мемлекеттер стандарттарының міндетті 
талаптарына сәйкес келсе, ӛнімге сертификаттар танылуы мүмкін. 
Әрбір тарап ӛз аумағында сертификатталған ӛнімді инспекциялық 
бақылау құқығын ӛзіне қалдырады. Импорттаушы елде сертификаттау 
талаптарының бұзылуы анықталған кезде сертификаттау жӛніндегі ұлттық 
орган ӛз елінде сертификаттарды тануды тоқтата алады және бұл туралы 
экспорттаушы елдің сертификаттау жӛніндегі ұлттық органына және 
стандарттау, метрология және сертификаттау жӛніндегі Мемлекетаралық 
кеңестің техникалық хатшылығына хабарлауға тиіс. 
Ӛңірлік деңгейде сертификаттау және аккредиттеу жӛніндегі 
жұмыстарды реттеу мақсатында стандарттау, метрология және 
сертификаттау жӛніндегі Мемлекетаралық кеңес келісімге қатысушы 
мемлекеттер үшін бірыңғай талаптар мен ӛнімнің біртекті топтарын және 
қызметтердің кейбір түрлерін сертификаттау тәртібін белгілейтін 
мемлекетаралық нормативтік құжаттарды қабылдайды.

жүктеу 1,03 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: