М. С. Кульгильдинов К. Ә. Жүсіпов Р. Ә. Қозбағаров Көлік техникасын өНдіру және жөНдеу техНоЛоГИясы негіздері оқулық

144
5. Машина механизмдерін жинаудың негізгі технологиялық талап-
тарын атаңыз.
6. Сырғанау және тербелу мойынтіректі машина детальдарын жи-
нау қалай жүргізіледі?
7. Престелген тісті дөңгелектердің соққысын тексеру қалай 
жүргізіледі?
8. Шынжырлы берілістерді жинау кезінде қандай негізгі техникалық 
талаптар сақталуы тиіс?
9. Крандар мен экскаваторлардың тіректік-бұрылу құрылғыларын 
қалай жинайды?
10. Жинақ бірліктерін технологиялық сынақтардан қалай өткізеді?

145
7-тарау. РОБОТТАлҒАн өндІРІС ТЕхнОлОГияСы
7.1 Жалпы мағлұматтар
өндірістік робот.
Бірнеше қозғалыс дәрежесіне ие, манипулятор 
түріндегі орындау және өндірістік процесте қозғалу мен басқару функ-
цияларын атқару үшін бағдарламалық басқарудың қайта бағдарламалау 
құрылғыларынан тұратын тұрақты немесе жылжымалы автоматтық ма-
шина 
өндірістік робот
(ӨР) деп аталады (7.1-сурет) [10]. 
7.1-сурет. Негізгі қозғалыс бағыттары көрсетілген өндірістік робот
«Робот» термині еңбек функцияларын жүзеге асыру кезіндегі адамның 
іс-әрекетіне ұқсас қимылдарды орындауды елестетеді. «Детальді 
қармау мен жылжытуға» арналған механизмнен роботтың айыр-
машылығына келетін болсақ, ол операция барысында қайталанатын 
бірнеше іс-қимылды орындай отырып, алдын ала берілген белгілі бір 
бағдарлама бойынша жұмыс істей алады, сонан соң оны басқа операция-
ны орындау үшін қайта бағдарламалауға болады. Мысалы, штампталған 
престі тиеп-түсіруге арналған манипулятормен салыстырғанда роботта 
құрылымдық функционалдық икемділік бар. 
Операция өнімділігін арттыратын механикаландыру және автомат-
тандыру құралдары мен берілген операциядағы оператор немесе опера-
торларды ауыстыратын құралдар арасындағы маңызды айырмашылық, 
міне, осында жатыр.
Робот механизм бекітілетін тағаннан немесе тұғырдан; механизм 
айнала алатын шетмойыннан; телескопиялық түрде қысқарып созыла 
10–8708

146
алатын қолдан және механикалық, пневматикалық, магниттік болып 
келетін қармауыш органдардан тұрады.
Нысандар кеңістікте жылжу барысында адам қолының функ-
циясын атқаратындай қозғалту іс-қимылдарын орындауға арналған 
басқарылатын құрылғы немесе машина манипулятор деп аталады. 
Басқару әдісіне қарай манипуляторлар қолдық, автоматтық және 
интерактивті (құрама) басқарудағы болып бөлінеді. Қолмен басқарудағы 
манипулятор – басқару процесінде оператор үздіксіз қатысатын 
құрылғы.

жүктеу 5,89 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: