И. В. Савельев жалпы физика курсы I том Алматы 2004


§ 38. Айналмалы қозғалыс дннамикасыныц



жүктеу 28,35 Mb.
Pdf просмотр
бет96/251
Дата25.05.2022
өлшемі28,35 Mb.
#38762
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   251

§ 38. Айналмалы қозғалыс дннамикасыныц 
иегізгі теңдеуі
Әрбір нүктесі ортақ 
z
ос! арқылы өтетін жазықтық- 
тардың бірінде сақталып қала отырып, қалайда орын 
ауыстыра алатын материялық нүктелер 
системасын 
қарастырайық 
(99-сурет). 
Барлық жазықтықтар осы осьтен бірдей 
со бұрыштық жылдамдығымси айнала 
алады.
(11.5) 
формуласыпа сэйкес г-інші нүк- 
те жылдамдығыныц тангепциал қүрау- 
шысы мынадай түрде көрс.стіл\і мүмкіп:
vTt = [ы, R* J,
мұндағы 
Rj — гі радиус-векторыныц z 
осіпе перпендикуляр кұраушысы [оның 
Ri
модулы нүктенің 
z
осінсн кашыктығын 
береді]. Осы 
х
-,• мәнін (37.4) формула- 
сына қопып, 
z
осіне катысты нүктенің 
импульс моментінің өрнегін шыгарып 
аламыз:
L zi = t ni [ Rt , [ ы М і ] ]
[біз мұнда (11.3) қатысын пайдаландык; Rt жопе w век- 
торлары әз ара перпендикуляр].
Бұл ернекті барлык нүкте бойынша қосыпдылап жоне 
ортақ о) көбепткішті қосынды тацбасыныц сыртына шы-
і-
1<д
140


г а р ы п ,
2
о с і н е қ а т ы с т ы с и с т е м а с ы н ы ц и м п у л ь с
м о м е н т і
ү ш і н м ы н а д а й ө р н е к т і т а б а м ы з :
IV
L z = ю 2 т / / Й
( 3 8 . 1 )
М а т е р н я л ы қ н ү к т е м а с с а л а р ы о л а р д ы ң

о с і н е н а р а
қ а ш ы қ т ы ғ ы п ы ң к в а д р а т ы к ө б е й т і н д і л е р і н і ң қ о с ы н д ы с ы -
н а т е ң :
N
І г = ' 2 т Д )
( 3 8 . 2 )
і - 1
ф и з и к а л ы қ ш а м а

о с і н е қ а т ы с т ы м а т е р и я л ы қ с и с т е м а -
с ы н ы ң и н е р ц и я м о м е н т і д е п а т а л а д ы ( ж е к е а л ы н -
ғ а н
т і
/ ^ қ о с ы л ғ ы ш ы z о с і н е қ а т ы с т ы і - і н ш і м а т е р и я л ы қ
н ү к т е н і ң и н е р ц и я м о м е н т і б о л ы п т а б ы л а д ы ) .
( 3 8 . 2 )
ө р н е к т і е с к е р г е н д е ( 3 8 . 1 ) ө р н е г і м ы н а д а й т ү р -
г е к е л е д і :
L z
= Іг ю .
( 3 8 . 3 )
О с ы ө р н е к т і ( 3 7 . 1 2 ) қ а т ы с ы н д а ғ ы L
z
-
t
1
h
о р н ы н а қ о й ы п ,
м ы н а д а й т е ц д е у г е к е л е м і з :
4 і
( ' / » ) =
К
,
( 3 8 . 4 )
б ұ л — а й н а л м а л ы қ о з ғ а л ы с д и н а м и к а с ы н ы ц п е г і з г і т с ц -
д е у і . , Ф о р м а с ы б о й ы и ш а о л Н ы о т о н н ы ң е к і н ш і з а ң ы н ы ц :
ж
 =
1
т е ң д е у і н е ұ қ с а с .
А б с о л ю т қ а т т ы д е н е н і а р а қ а ш ы қ т ы қ т а р ы ө з г е р і с с і з
қ а л а т ы н м а т е р и я л ы қ н ү к т е л е р с и с т е м а с ы р е т і н д е қ а р а с -
т ы р у ғ а б о л а т ы н д ы ғ ы н б і з 3 5 - п а р а г р а ф т а а т а г і ө т к е н б і з .
О с ы н д а й с и с т е м а ү ш і н б е л г і л е н г е н z о с і н е қ а т ы с т ы
1 2
и н е р ц и я м о м е н т і т ұ р а қ т ы ш а м а б о л а д ы . Д е м е к , а б с о л ю т
қ а т т ы д е н е ү ш і н ( 3 8 . 4 ) т е ң д е у і м ы н а т е ң д е у г е а у ы с а д ы :
l * P = M z
‘ 
( 3 8 . 5 )
м ұ н д а ғ ы p = w — д е н е и і ц б ұ р ы ш т ы қ ү д с у і , M z —
д е н е т е
о с е р е т е т і н с ы р т қ ы к ү ш т е р д і ң қ о р ы т қ ы м о м е н т і .
( 3 8 . 5 )
т е ң д е у і
ф о р м а с ы
б о й ы и ш а
м ы н а
т е ц д е у г е
ұ қ с а с :
т ( й ~ \ .
А й н а л м а л ы қ о з г а л ы с д и н а м и к а с ы н ы ц т е ң д е у і н і л г е -
141


рілемелі қозгалыс динамикасыиың тецдеуімен салысты- 
ра отырып, айналмалы қозғалыс кезінде күштін, ролін 
күш момонті, массаның ролін инерция моменті т. с. с. 
атқаратындығын байқау қиын емес (2-таблица)
2 - т а б л и ц а

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   251




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау