р 2г. тсРш- S — ш т а ш 0 = --------1-

пропорционалдық коэффициент^ осциллятордың мен- 
шікті жиілігі атқарады.
Эллипстің ауданын 
ф 
pdx
интегралы ретінде есептеу- 
ге болады. Сондықтан (64.5) формуласын мынадай түрге 
келтіруге болады:
Е —
 
v0 (j) 
р dx.
Соңғы қатыс кванттық механиканың негізін жасауда 
үлкен роль атқарды.
Енді осциллятордың әр түрлі қалыпта байқалу ықти- 
малдығы жайлы мәселені қарастырайық. Осциллятор- 
дың жылдамдығы тепе-теңдік қалпынан өткен мезетте
ең үлкен мәніне жетеді. Те- 
пе-теңдік қалыптан ең үлкен 
ауытқыған мезетте жылдам- 
дық нольге айналады. Осы- 
дан 
осцилляторды 
өзінің 
шеткі қалыптарының бірін- 
де 
байқау 
ықтималдығы, 
оны тепе-теңдік қалпының 
маңынан байқау ықтимал- 
дығынан артык болады. Бұл 
жағдай ықтималдық тығыз-
d w
1
дығы деп аталатын 
ша-
масыіі 
анықтайтын қисык 
сызық кескінделген 168-су- 
рет арқылы 
түсіндіріледі. 
Осциллятордыц берілген 
dx
аралыгыпда болу 
dw
ықтималдығын табу үшін, сәйкес 
жсрдегі қисық сызықтың ординатасын 
dx
шамасына кө- 
бейту керек. Мәселен, 168-суреттегі штрихталған жолақ- 
тардың сан жағынан осциллятордың берілген 
dx
инте- 
гралының шеғінде табылатын 
dw
ықтималдығына тең 
болады. Ықтималдық тығыздығы қисықтығының астын- 
дағы бүкіл аудан осцпллятордыц —а-дан + а -ғ а дейінгі 
шектеріндегі орындарыпың бірінде болғандағы ықтпмал- 
дықты береді, демек, кез кслген ең анық оқиғаның ықтн- 
малдығы ретінде бірге тең болуға тиіс.
d w

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: