Bulletin «Филология ғылымдары» сериясы


ЛЕКСИКА-ФРАЗЕОЛОГИЯЛЫҚ БІРЛІКТЕРДІҢ ОРТОЛОГИЯСЫ



жүктеу 6,12 Mb.
Pdf просмотр
бет120/361
Дата05.11.2022
өлшемі6,12 Mb.
#38524
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   361
file20200121044531 (1)

ЛЕКСИКА-ФРАЗЕОЛОГИЯЛЫҚ БІРЛІКТЕРДІҢ ОРТОЛОГИЯСЫ 
 
Түйіндеме 
Мақалада қазақ тіліндегі лексика-фразеологиялық бірліктердің тілдік және мәдени семантикалық өрістегі 
қолданыс ерекшеліктерін айқындау лингвортологиялық тұрғыдан өзекті мәселелердің бірі екені айтылады. 
Әсіресе, лексика-фразеологиялық бірліктердің мәдени кодпен байланысты қырларын дұрыс анықтап көрсету 
болашақ филологтардың таза лингвистикалық қана емес, ұлттың дәстүрлі мәдениеті жайындағы танымымен 
тереңдете түседі. 
Тіл ортологиясымен байланысты лексика-фразеологиялық бірліктердің бір-бірімен байланысты екі 
семантикалық өрісін, яғни тілдік семантикалық өрісте жұмсалуы мен мәдени семантикалық өрісте қолданылу 
ерекшелігін ажырата білудің оқу-әдістемелік құралдарда, әдістемелік тәжірибеде маңызы ерекше. Осы кезге 
дейін әдістемелік құралдар мен әдістемелік тәжірибеде көбіне сөздің, сөз тұлғаларының таза тілдік 
семантикалық өрісте жұмсалуына көңіл бөлініп, ал олардың мәдени семантикалық өрісте қолданылуы назардан 
тыс қалып келді. Осымен байланысты біз лексика-фразеологиялық бірліктердің 1) тілдік семантикалық өрісі 
және 2) мәдени семантикалық өрісін ажырата қарастырдық. Біріншісі тілдік кодпен байланысты болса, екіншісі 
дәстүрлі мәдени кодпен байланысты.
Түйін сөздер: 
лингвортология, лексика-фразеологиялық бірліктер, мәдени код, мәдени семантикалық өріс, 
тілдік өріс, дефис, тире, ортологиялық құралдар, тілдік семантика, мәдени семантика
 
 
А.Ж. Кобланова
1
 
1
Казахский национальный педагогический университет имени Абая
,

г. Алматы, Казахстан 
 
ОРТОЛОГИЯ ЛЕКСИКО-ФРАЗЕОЛОГИЧЕСКИХ ЕДИНИЦ 
 
Резюме 
В статье говорится о том, что выявление особенностей употребления лексико-фразеологических единиц 
казахского языка в языковом и культурно-семантическом полях, является одной из актуальнейших проблем 
лингвоортологических исследований. Правильное и четкое представление граней, связанных с культурным 
кодом лексико-фразеологических единиц, позволит углубить познания будущих филологов не только в чисто 
лингвистической сфере, но и в области национальной традиционной культуры. 
В учебно-методических пособиях, методической практике особое значение имеет умение различать два 
взаимосвязанных между собой семантических поля лексико-фразеологических единиц, связанных с ортологией 
языка, то есть употребление их в языковом семантическом поле и культурно-семантическом поле. До 
настоящего времени в методических пособиях и методической практике все большее значение уделялось 
употреблению слов, словоформ чисто в языковом семантическом поле, а употребление их в культурно-
семантическом поле оставалось без внимания. В связи с этим, в нашей статье лексико-фразеологические 
единицы рассматриваются отдельно 1) в языковом семантическом поле и 2) культурно-семантическом поле. 
Первое поле связано с языковым кодом, а второе – с культурным. 

жүктеу 6,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   361




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау