М. Е. Лобашев к. В. Ватти

жүктеу 8,1 Mb.

Pdf просмотр

бет	267/275
Дата	29.04.2022
өлшемі	8,1 Mb.
	#38344
түрі	Лекция

1 ... 263 264 265 266 267 268 269 270 ... 275

Lobashev

33-тарау. ТҰҚЫМ ҚУАЛАУ

*
-к
А
Комбинативтік  өзгергіштік  пен
популяциялар  генетикасы-ның  заңдылықтарын  білу  —  селекцияда
шағылыстырудың  әр  түрлі  әдістерін  жаңа  тұқымдар  мен  сорттар  шығару
үшін  де,  сондай-ақ  тіршілік  қабілеттері  жоғары  және  енімді  гетерозистік
будандарды алу үшін де тиімді пайдалануға мүмкіндік береді.
33-тарау. ТҰҚЫМ ҚУАЛАУ
Сандық  белгілер  езгергіштігінің  келемі  өзара  эсер  ететін  гендердің
санына  байланысты  болады  (7-тарауды  қараңыз).  Полигенді  белгілердің
қисық түрде өзгеруі 34-суретТе кескін-делген.
Модификациялық өзгергіштікті баяндау кезінде варианттар-дың қалыпты
қисық таралуы келтірілген (73-сурет). Бұл қисық таралу толық ұқсас келеді.
Ал  енді  тұқым  немесе  сорттағы  қандай  да  болмасын  бір  ша-руашылық
пайдалы  белгінің  езгергіштігін  кәз  алдарыңа  келті-ріңдер.  Әлгінде  ғана
келтірілгенге ұқсас алынған қисық таралу немен камтамасыз етіледі? Үқсас
генотиптердің  особьтарында
модификациялық
езгергіштіктің
бар
болуынан  ба  немесе  осы  особьтардың  (егер  белгі  полигенді  болса)
генотіштерішн, сан алуандығынан ба? Генотиптік өзгергіштікті фенотиптік
өзгер-гіштіктен айыруға болатын бірден-бір әдіс математикалық әдіс иолып
таоылады, оның көмегімен белгілердің   тұқым қуалауы зерттеледі.

Тұқым  қуалау
деп  популяциядағы  зерттелетін  белгінің  өзгер-гіштігінің
туқым қуалай қамтамасыз етілуі, ал тұқым қуалау дәрежесі деп генотиптік
гетерогенділікпен  қамтамасыз  етілетін  белгінің  фенотиптік  алуан
түрлілігінің үлесі түсініледі. Тұқым қуалау сөздің кең мағынасында — бұл
генотиптік өзгергіштік-тің фенотиптік өзгергіштікке қатынасы.

жүктеу 8,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 263 264 265 266 267 268 269 270 ... 275