БүлдірШін жастаҒы балалардЫҢ физикалЫқ ЖәНе ПсихикалЫқ әлеуметтік дамуЫ (0-5 Жас) (Оқу-әдістемелік құрал) астана, 2014

Балалардың дамуының есептік көрсеткіштерін пайдаланудың және оларға мониторинг жүргізудің 

басты мақсаттарының бірі бала денсаулығында кейіннен пайда болатын проблемаларды, әсіресе 

аурушаңдықты, өлім-жітімді, ақыл-ойдың дамуын, созылмалы аурулар қаупін болжамдау және 

олардың алдын алу мен балалардың дамуындағы ауытқушылықтарды түзету бойынша тиісті 

шешімдер қабылдау болып табылады. 

Түрлі көрсеткіштер бойынша артта қалушылық олардың негізінде жатқан үдерістерді көрсетеді 

әрі генетикалық, гормональдық, жатырішілік факторлар секілді алуан түрлі себептік байланы-

старды, сондай-ақ құнарсыз тағам, түрлі аурулар, балаларға көңіл бөлінбеу, оларға сүйіспеншілік 

пен еркелетудің жетіспеуі секілді қоршаған ортаның постнатальды факторларын болжамдауға 

мүмкіндік береді. 

Мысалға, салмақ-жас және салмақ-бой арасалмағының бұзылу себептері мыналар болып табылады:   

◊

  алиментарлық фактор — құнарсыз тағам — қатты ашығу; 

  ауыр аурулар (жіті және созылмалы соматикалық және инфекциялық аурулар), эмоционалдық 

және әлеуметтік факторлар.