Тірек-қимыл аппараты зақымданған балалардың

 
216 
Кейбір  БЦП  бар  балаларда,  механикалық  естің  дамуының 
деңгейі,жасқа  сай,  нормаға  сәйкес,  кейде  асып  кетеді,  яғни 
механикалық ес, оқытудың алғашқы кезеңдерінде, оқу мен санау 
дағдыларын  игеруге  септігін  тигізеді.  Бірақ,  кейде  қҧбылыстар 
мен  олардың  атауларының  ретін  есте  сақтауда,  механикалық  ес 
байқалады.  БЦП  бар  балалар,  маусымдық  ӛзгерістерді,  тәулік 
және апта кҥндерін дҧрыс ретпен атайды, бірақ әрбір қҧбылыстың 
мәнін  ҧғынуда,  қҧбылыстардың  қай  шақта  болғандығын,  яғни 
келер шақ пен ӛткен шақты шатастырады.    
Сӛздік-логикалық  ес  қабілеті,  сӛйлеу  мен  ойлаудың 
жеткілікті  деңгейде  дамуын  талап  етеді,  себебі,  бҧл  қызметтер 
БЦП  бар  балаларда  кешігіп  қалыптасады,  демек,  сӛздік-
логикалық  ес қабілеті ӛз дамуында тежеледі.  
БЦП бар балалардың ес қабілеттерін зерттеуге Н.В.Симонова 
жҧмыстарын  арнайды.  Мысалы,  гиперкинетикалық  синдромы 
бар,  және  интеллектісі  қалыпты  сақталған  балалардың, 
кӛрсетілген таныс емес заттарды бірден тануы мен есте сақтауы, 
дыбыстық  белгімен  немесе  мимикамен  білдіруі,  БЦП-ң  басқа 
формалары  бар  балаларға  қарағанда,  айтарлықтай  жақсырақ. 
Ассоциациялық байланыс орнатуға болатын, айқын заттарды есте 
сақтау, анағҧрлым нәтижелі. Оларда есте сақталған нәрсені қайта 
жаңғырту  едәуір  уақыттан  кейін  мҥмкін  болады.  Затты  тану, 
жағымды  эмоциямен  білдіріледі  (жымию  немесе  кҥлу),  қажетті 
объектіге  немесе  суретке  мойын  бҧру,  кӛзбен  кӛрсету,  жанарды 
тіктеу,  қолмен  нҧсқауға талпыну.  Ал,  тҥссіз  суреттерді  тану  мен 
есте  сақтау,  әжептәуір  қиын  немесе  мҥмкін  емес.  Бҧл 
қиындықтар,  3-5  жасқа  дейін,  тіпті  ҥйреткеннен  кейін,  ҧзақ 
сақталады.  
Осылайша,  БЦП  бар  балалардың  ес  қабілетінің  дамуында 
спецификалық  ерекшеліктер  мен  мнемкалық  ҥдерістердің 
қалыптасуында, ӛзіндік ерекшеліктер болатыны дәлелденеді.  

жүктеу 1,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: