Әдістемелік-нұсқау хат/2017-2018 оқу жылы

Әдістемелік-нұсқау хат/2017-2018 оқу жылы 
 
260 
Мысалы:  «Заттардың  агрегаттық  күйінің  өзгеруі»  тақырыбы  бойынша 
заттардың  бір  агрегаттық  күйден  екіншісіне  өтуі  бойынша  білім  негізін  салу 
қажет.  Оқушылар  графикалық  бейнелердегі  өзгерістерді  көрсете  білуі, 
өзгерістерді  анықтауы,  қисықтың  өзгеру  немесе  өзгермеу  себебін  түсіндіруі 
тиіс.  Физикалық  және  химиялық  құбылыстардың  өту  ерекшеліктерін 
бөлшектердің кинетикалық теориясы тұрғысынан терең түсінуді қалыптастыру 
үшін  оқушылардың  оқу  жоспарларында  ұсынылатын  барлық  практикалық 
жұмыстарды  немесе  олардың  баламаларын  орындауы  міндетті.  Бұл  жоғары 
мектепте  оқушыларға  қоршаған  ортада,  сондай-ақ  тірі  ағзаларда  өтетін 
үдерістердің 
себептері 
мен 
салдарын 
түсіндіруге 
бағытталған 
«Термодинамика», «Энергетика», «Кинетика», «Тепе-теңдік» бөлімдерін тиімді 
меңгеруге мүмкіндік береді.  
Бағдарламада  Блум  таксономиясында  белгіленген  барлық  дағдыларды 
дамыту  көзделген.  Дағдыларды  таксономиялық  әдістемеге  сәйкес  жеңілден 
күрделіге  қарай  дамыту  нақты  оқу  мақсаттарында,  сонымен  қатар  оқу 
жоспарларындағы мұғалімге арналған оқу үдерісін ұйымдастыруға байланысты 
ұсыныстар беріледі. 
Әртүрлі  сыныптарға  жататын  қосылыстардың  қасиеттерін  түсінуді 
жақсарту  үшін  7-сыныпта  барлық  химиялық  реакция  теңдеулері  сөзбен 
жазылады. Оқушылар жиі кездесетін қосылыстардың химиялық формулаларын 
олардың химиялық және физикалық қасиеттерімен танысу кезінде жаттайды. 
«Ерітінділер  және  ерігіштік»  тақырыбы  бойынша  7-сыныптың 
оқушылары заттардың суда ерігіштігін анықтай білуі тиіс. Оқу 
бағдарламасы 
қауіпсіз  зертханалық  тәжірибелер,  практикалық  жұмыстар,  көрсетілімдер,  үй 
эксперименттерін  жүргізіу  және  ұйымдастыру  арқылы  зерттеу  дағдыларын 
қалыптастырады.  
7-сыныптарға  арналған  «Химия»  пәнінің  жаңартылған  мазмұндағы 
үлгілік  оқу  бағдарламасы  4-практикалық  жұмыс,  12  зертханалық  тәжірибелер 
мен көрсетілімдерден тұрады. 
«Химия»  оқу  пәні  бойынша  оқу  жүктемесінің  көлемі  7  сыныпта  – 
аптасына 2 сағатты, оқу жылында 68 сағатты құрайды.  
 
 
АДАМ ЖӘНЕ ҚОҒАМ» БІЛІМ САЛАСЫ 
 
«Қазақстан  тарихы»,  «Дүниежүзі  тарихы»  пәндері  бойынша  оқу 
бағдарламасының  мазмұндық  ерекшелігі:  білім  мазмұны  хронологиялық 
реттілікпен  берілген  (көне  дәуірден  бүгінгі  заманға  дейін)  және  әлеуметтік 
қатынастардың  дамуы,  мәдениеттің  дамуы,  мемлекеттің  дамуы, 
экономикалық даму бөлімдерін қамтиды. 
Білім мазмұнын ұйымдастырудағы ерекшеліктер: 
- 
тарихи  пәндер  мазмұнының  қөлемі  тақырыптық  бөлімдерді  біріктіру 
арқылы ықшамдалған; 

Әдістемелік-нұсқау хат/2017-2018 оқу жылы 
 
261 
- 
тарихи пәндер арасындағы пәнаралық байланыс іске асырылған. Бұл өз 
кезегінде  оқу  материалдарын  қайталамауға  және  Қазақстан  тарихын  әлемдік 
тарихи үдерістер контекстінде қарастыруға мүмкіндік береді; 
- 
тарихи ойлау дағдыларын (тарихи үдерістер мен құбылыстарды зерттеу, 
талдау, түсіну және түсіндіру) дамытуға бағытталған; 
- 
білім  алушыларда  тарихи  сана,  ұлттық  және  жалпыадамзаттық 
құндылықтарды дамытуға септігін тигізетін материалдарды зерделеуге ерекше 
көңіл бөлінген; 
- 
пәннің  оқу  бағдарламасы  «шиыршық»  принципі  негізінде  әзірленген, 
яғни  оқу  мақсаттары  мен  тақырыптардың  басым  көпшілігі  белгілі  бір  оқу 
кезеңінен  кейін  (оқу  жылы  барысында  немесе  келесі  сыныптарда)  білім  мен 
дағдының 
көлемі 
көбірек, 
тереңірек, 
күрделірек 
деңгейде 
қайта 
қарастырылады.  
Білім алушылардың дайындығына қойылатын талаптар: 
Күтілетін  пәндік  нәтижелер  әр  бөлімдер  мен  тақырыптар  бойынша 
анықталған  оқу  мақсаттары  түрінде  берілген.  Күтілетін  нәтижелердің  (оқу 
мақсаттарының) тақырыптық мазмұнға сәйкес нақыталануы білім алушыларда 
пәндік білім мен дағыдыларды нақты оқу материалы негізінде қалыптастыруға 
мүмкіндік туғызады.  
Жаңартылған білім мазмұны бойынша тарихи концептілер (түсініктер) 
негізінде оқыту ұсынылады: 
Оқыту келесі концептілердің (түсініктердің) негізінде құрылуы тиіс:  
1) өзгеріс  және  сабақтастық  (мысалы,  белгілі  тарихи  кезеңде  қоғам 
қаншалықты өзгеріске ұшырады) 
2) себеп-салдар  (мысалы,  белгілі  тарихи  кезеңде  қандай  маңызды 
факторлар саяси үдерістерге әсер етті);  
3) дәйек  (белгілі  тарихи  кезеңнің  өнері  бізге  құндылықтар,  наным-
сенімдер мен технологиялар туралы қандай мәлімет бере алады);  
4) ұқсастық  пен  айырмашылық  (мысалы,  XIII-XV  ғғ.  Қазақстан 
территориясындағы  мемлекеттердің  саяси  құрылысындағы  ұқсастықтар  мен 
айырмашылықтар);  
5) маңыздылық  (мысалы,  Қазақ  хандығының  құрылуының  тарихи 
маңызы неде);  
6) интерпретация 
(мысалы,  белгілі  бір  тарихи  оқиғаны  түрлі 
зерттеушілер қалай сипаттайды). 
Тарихи концептілер негізінде оқытудың қүтілетін нәтижелері: 
1)  «Өзгеріс пен сабақтастық»: 
Білім  алушылар:  сабақтастық  пен  өзгеріске  қатысты  тарихи  мысалдарды 
уақыт  пен  кеңістікте  талдауы  және  бағалауы;  сабақтастық  пен  өзгеріске 
қатысты тарихи мысалдарды ұзақ уақыт бойы ауқымды тарихи процестер мен 
тақырыптарға  дейін  біріктіруі;  тарихи  оқиғалар  мен  процестердің  белгілі  бір 
уақыт межесінде жүйеленуі мен ұйымдасуының негізін (критерийлер) түсіндіре 
білуі тиіс. 
2)  «Себеп және салдар»  
Білім  алушылар:  бір  немесе  бірнеше  себептердің  және/немесе