Сурет 27. Келесі қадам терезесі

Сурет 27. Келесі қадам терезесі 
11.   Ашылған   терезеден   сурет   түрін   таңдаңыз.   Сурет   орнына   Леп
белгісін (!) таңдаңыз.  Ары қарай батырмасын басамыз (Сурет 28).
Сурет 28. Соңғы қадам терезесі
12. Батырмаға ат береміз. Дайын батырмасын басамыз. 
13. Формадағы өзгерістерді сақтап, форманы ашыңыз (Сурет 28).

Сурет 28. Дайын форма терезесі
14.  Батырманы басқанда форма жабылады. 
15.  ПРЕДМЕТ кестесіне Автоформа режимдерінің бірінде ПРЕДМЕТ
формасын  құрыңыз. 
16. Диаграмма   құру   кестелерде   сандық   мәліметтер   болса,   солардың
арасындағы қатынастарды көрсетуге өте қолайлы (Сурет 29).
Сурет 29. Диаграмм түрлері
17.   ПРЕДМЕТ   кестесіндегі   студенттердің   бағаларын   көрсететін
конустық диаграмманы құрыңыз. 
18. Макрос   құруды   қарастырайық.   Ол   үшін   қабаттамадан   макросты
таңдап, Құру батырмасын шертіңіз (Сурет 30).

Сурет 30. Макрос құру терезесі
19. Макрокоманда   өрісінен   керек   команданы   таңдаймыз.   Мысалы,
Кестені   ашу   (Открыть   таблицу)   командасын   таңдайық.   Онда   төмен   жақта
орналасқан жерде макрокоманда аргументін көрсетуіміз керек. Қай кестені
жабамыз,   соның   атын   тізімнен   таңдаймыз.   Мысалы,   бізге   тСТУДЕНТЫ
кестесін ашу керек (Сурет 31).
Сурет 31. Макрос құру терезесі
20.  Макросты СТУДЕНТЫ атымен сақтап жабамыз. Содан кейін Қосу
(Запуск)   батырмасын   басамыз.   Нәтижесінде   бізге   тСТУДЕНТЫ   кестесін
ашып береді. 
21. Өз   беттеріңізбен   ПРЕДМЕТ   құрыңыз.   Ол   макросты   қосқанда
ПРЕДМЕТ формасы ашылсын.  
22. Енді   макрос   пен   басқару   элементтерінің   арасында   байланыс
орнатайық. Ол үшін жоғарыда құрған СТУДЕНТЫ формасының конструктор
режиміне   өтіңіз.   Элементтер   тақтасынан   батырманы   алып   формаға
орнатыңыз. Батырма құру терезесін жауып тастаңыз. 
23. Формаға   орнатқан   батырманың   оң   жағын   басып   Қасиеттер
терезсін (Свойства) ашыңыз (Сурет 31). 

Сурет 31. Батырманың қасиеттер  терезесі
24. Келесі параметрлерді орнатыңыз:  
 МАКЕТ қабаттамасы: Жазу (Подпись) – ВЫХОД, Ені (Ширина) –
2см, Биіктігі (Высота) – 2см, Шрифт өлшемі – 12, Көлдеу (Курсив) – да. 
 Оқиғалар (События): Батырманы екі рет шерту (Двойное нажатие
кнопки) – Макрос таңдаймыз. 
Ары   қарай   макросқа   ат   беріп,   MS   Access-тен   шығу   командасын
таңдаңыз. Форманы сақтап ашамыз. Нәтижесінде MS Access-тен шығамыз. 
Бақылау сұрақтары
1.
Форма құрудың неше тәсілі бар?
2.
Форма және макрос  не үшін қажет?
3.
Форманы конструктор режимінде не үшін ашамыз?
4.
Басқару элементі дегеніміз не?
Тапсырмалар
1. ДАННЫЕ   МҚ   КЛАСС   кестесіне   форманы   Автоформа:   кестелік
түрімен құрыңыз. 
2. Алдыңғы зертханалық  жұмыста  құрған 2,3,4,5,6 сұраныстарына  әр
түрлі тәсілдермен форма құрыңыз. 
3. Конструктор көмегімен бос форма құрып оған 3 батырма орнатыңыз.
Формаға» «БАС ФОРМА» деген атты Жазу (Надпись) компоненті көмегімен
беріңіз.   1-ші батырма басқанда ПРЕДМЕТ кестесі ашылсын. 2-ші батырма
басқанда   –   ПРЕДМЕТ   формасы   ашылсын.   3-ші   батырмасын   басқанда
ДАННЫЕ МҚ жабылсын. Форманың түсін, өлшемдерін қасиеттер терезесі
арқылы өңдеңіз. 
4. Қосымша 1 формаларын құрыңыз. 
9 Тәжірибелік сабақтардың мазмұны
Тәжірибелік жұмыс №1. «MYWORLD» мәліметтер қорын құру
Тәжірибелік жұмыс №1. «MYWORLD» мәліметтер қорын құру
 1 қадам –  Ms-Excel -ден Ms-Access
 
 
-ке мәліметтерді экспорттау
 2 қадам – қосымшаның басты формасын қалыптастыру
   
3 қадам – ADO
 
 
 технологиясы бойынша Ms-Access МҚ-на қосылу

 1 қадам –  Ms-Excel -ден Ms-Access
 
 
-ке мәліметтерді экспорттау
1. Өзіңіздің   жұмыс   папкаңызда   қосалқы   «MyWorld»   атауы   бар
папканы құрыңыз. 
2. Ms-Access  бағдарламасын   іске   қосыңыз.  Ms-Access-ті  іске   қосу
менюінен  «Жаңа   мәліметтер   қоры»   пунктін   таңдаңыз.   Экранда   «Жаңа
мәліметтер қорының файлы» атты терезе пайда болады. Бұл терезеде Сіз
құрған   «MyWorld»   папканы   табыңыз   және   оған   кіріңіз.   «Файл   атауы»
өрісінде   «MyWorld»   мәнін   басыңыз,   содан   кейін   «Құру»   батырмасын
басыңыз.
3. Ms-Access-тің  ішінде  «MyWorld:  мәліметтер  қоры»  атты  терезе
пайда болады. 
4. Келесі   команданы   орындаңыз:  Файл   –   Сыртқы   мәліметтер   –
Импорт. Пайда болған терезеде  Елдер.xls  (папка  Дайындаулар)  папкасын
табыңыз.   Әрі   қарай   шебердің   белгілерін   қадағалаңыз.   Нәтижесінде
«MyWorld:   мәліметтер   қоры»   терезесінде     «Елдер»   атты   кесте   пайда
болады.
5. Егер  Access-те  маңызды   элементтердің   атаулары  (мысалы,
кестелердің   атаулары   және   өріс   деп   те   аталатын  кесте   бағаналарының
атаулары) бос орынға ие болса, онда ол әрі қарай бірқатар мәселе туғызуы
мүмкін. Сондықтан оларды қайта атаумен айналысамыз.
6.   «Елдер»   кестенің   жарлығын   белгілеңіз,   МҚ   терезесінде
«Конструктор»   батырмасын   басыңыз.     Сіз   кесте   конструкторы   терезесіне
түсесіз.
7. Бұл терезеде «Атауы»  өрісіне «Өрістің өлшемі» қасиетінің мәнін
50 етіп белгілеңіз.
8. Барлық басқа өрістерге «Өрістің өлшемі» қасиетінің мәнін  «Ұзын
бүтін» етіп белгілеңіз.
9.  «Өріс9» өрісінің атауын «ЖұмысшыЕр» деп өзгертіңіз.
10. «Өріс12» өрісінің атауын «ЖұмысшыӘйел» деп өзгертіңіз 
11.  «Қалалық ерлер» өрісінің атауын  «ҚалаЕр» атауына өзгертіңіз.
12. «Қалалық   әйелдер»  өрісінің   атауын    «ҚалаӘйел»  атауына
өзгертіңіз.
13.  «Ауылдық ерлер» өрісінің атауын  «АуылЕр» деп өзгертіңіз.
14.  «Ауылдық әйелдер» өрісінің атауын  «АуылӘйел» деп өзгертіңіз.
15.   «Сақтау»  батырмасын   басыңыз  және   кейбір   мәліметтердің
жоғалуы мүмкін деген пайда болған ескертуге «Иә» (орындауды жалғастыру)
деп жауап беріңіз.
16. Одан   кейін   конструктордың   терезесінде  «Түр»   (саймандар
тақтасында   шетінен   сол   жағында)  батырмасын   шертіңіз   және   кестенің
барлық мәліметтері өздерінің орнында екендігіне көз жеткізіңіз.
17. Ms-Access-пен осымен жұмысты аяқтаңыз.
 2 қадам – қосымшаның басты формасын қалыптастыру
1. Delphi-ді  іске қосыңыз және жаңа жобаңы құрыңыз. Оны алдында
Сіз   құрған   «MyWorld»   папкасына   сақтаңыз   (UnMainмодульдің   атауы,
MyWorld жоба файлының атауы).