Ұзақ мерзімді өндірістік құралдарға шығындары

Вайенштефан-Триздорф Қолданбалы ғылымдар университеті

 

         

Ұзақ мерзімді өндірістік құралдарға шығындары 

 

 

 

       

      

Вайенштефан-Триздорф Қолданбалы ғылымдар университеті 

 

Машиналар, агрегаттар, арнайы станционарлы 

құрылғыларына шығындары  

Ströbel, 

Schuh 

 

1.  Жалпы ережелер 

 

1.1. 

Кәсіпорынның негізгі қаражаттар шығынын топтастыру 

1.2. Тозық сомасын ұстап қалу (УСИ, Амортизация) 

1.3. Капиталды пайдалану шығындары 

 

2.  

Машиналар, агрегаттар, арнайы станционарлы құрылғыларына 

шығындары 

 

2.1. Амортизация шегі 

2.2. Тұрақты шығындар 

       

2.2.1 Амотризация (амортизация шегінен төмен пайдалану) 

       

2.2.2 Капиталды пайдалану бойынша шығындары 

       

2.2.3. Негізгі қаражатты ұстауына шығындар 

       

2.2.4. Сақтандыру, салықтар, жинаулар 

       

2.2.5 Тәжірибелік кеңестер 

2.3. Ауыспалы шығындар 

       

2.3.1. Амортизация (амортизация шегінен жоғары пайдалану) 

       

2.3.2. Жөндеу жұмыстарына шығындар 

       

2.3.3. Техниканың техникалық қызмет көрсету бойынша шығындары 

       

2.3.4. Өндірістік бағыттағы (ЖЖМ) материалдар және қосымша 

материалдар 

2.4. Механикаландыру бойынша шығындарды есептеу мысалы 

2.5. Технологиялық үрдісті өткізумен байланысты шығындар 

        

2.5.1. Технологиялық үрдісті өткізумен байланысты шығындар 

        

2.5.2 Салыстырмалы шығындар 

        

2.5.3 Машина жұмыстарының ең аз көлемі 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Вайенштефан-Триздорф Қолданбалы ғылымдар университеті

 

         

Ұзақ мерзімді өндірістік құралдарға шығындары 

 

 

1. Жалпы ережелер 

 

 

Кәсіпорынның  негізгі  қаражаттары  кәсіпорын  билігінде  ұзақ  мерзімді  (1 

жылдан  >)  болған  мүлігін  қамтиды.  Оған  топырақ  пен  пайдаланатын  жерлер, 

топырақты  жақсарту  (мелиорация)  бойынша  шаралар,    көп  жылдық  дәнді 

дақылдары, ғимараттар мен құрылымдар, сондай-ақ кәсіпорынның машиналары, 

агрегаттары және арнайы стационарлы құрылғылары жатады. 

 

 

1.1. 

Кәсіпорынның негізгі қаражаттар шығынын топтастыру 

 

 

Шығындар өнімді өндіру кезіндегі тауарлар мен қызмет көрсетулер құнын 

төмендетумен  белгіленеді.  Кәсіпорынның  негізгі  қаражатын  пайдалануы 

шығындардың туындауына әкеледі. Өндіріске байланысты олар мынадай болып 

бөлінеді: 

 

Тұрақты шығындар 

 

Ауыспалы шығындар 

                     

(негізгі қараж пайдал қарқындылығына 

 

(негізгі қараж пайдал қарқындылығына  

 

       

байланысты емес) 

                                    

байланысты) 

 

 

Пайдалану  көлемін  өсіру  немесе  қысқартуға  байланысты  шығындары  бар 

(олар  пайдалану  қарқындылығына  байланысты).  Егер  шығындар  өндіріс 

көлемінің  өзгеруіне  байланысты  болса,  онда  олар  ауыспалы  шығындар  деп 

аталады. Ауыспалы шығындар мысалы: 80 кВт қуаттылығымен тракторына бір 

жұмыс сағатына 11 литр дизелі қажет. Егер сол трактор 2 сағат жұмыс істейтін 

болса,  онда  оған  22  литр  қажет  болады.  Шығындар  пайдалану  көлеміне 

байланысты өсіп отырады: олар өзгереді=ауыспалы. Сонымен қатар, пайдалану 

көлеміне байланысты емес шығындары да бар. Ондай шығындардың мысалы – 

көлік  құралына  салық.  Жүргеніне  байланысты  көлік  құралына  салығы  бірдей 

немесе  «тұрақты»  болып  қалады.  Ондай  шығындар  тұрақты  шығындар  деп 

аталады.  

 

Келесі шолуда беріліп отыр: Түрлі өндірістік қаражаттарына шығындардың 

қандай түрлері туындайды? 

 

        1-

шолу: Кәсіпорынның негізгі қаражаттар шығынын топтастыру 

 

 

 

Пайдалана 

тын жерлер 

Мелиорация 

Көп жылдық 

дәнді 

дақылдары 

Ғимараттар  Машиналар 

/

жабдықтар 

Тұрақты шығындар (пайдалану қарқындылығына байланысты емес): 

 

 

 

- 

Амортизация  (машиналар мен жабдықтарды 

 

(X) 

X 

X 

X 

 

амортизация шегінен төмен пайдалану 

  

қарқындылығы           

  

кезінде) 

 

 

 

 

 

 

- 

Капиталды пайдалану бойынша шығындары   

(

қаржыландыру шығындары) 

X 

X 

X 

X 

X 

- 

Сақтандыру, салықтар, жинаулар 

X 

 

(X) 

X 

X 

- 

Машиналар/жабдықтарды ұстау шығындары 

 

 

 

 

X 

- 

Ғимараттарды ұстау және қызмет көрсету, мелиорация, көп  

жылдық дәнді дақылдары 

 

 

 

X 

X 

X 

 

Ауыспалы шығындар (пайдалану қарқындылығына байланысты): 

 

 

 

X 

 

- 

Жөндеу 

(

ғимараттар үшін тұрақты шығындарға жатады) 

 

 

X