«Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2007 жылғы 21 мамырдағы

152
Қазақстан Республикасының Заңына түсініктеме
14. 51-баптың 1, 3, 4, 5-тармақтары мынадай редакцияда 
жазылсын:
«1. Мәжілістің тоқсан сегіз депутатын сайлау жалпыға бірдей, 
тең және төте сайлау құқығы негізінде жасырын дауыс беру арқылы 
жүзеге асырылады. Мәжілістің тоғыз депутатын Қазақстан халқы 
Ассамблеясы сайлайды. Мәжіліс депутаттарының кезекті сайлауы 
Парламенттің жұмыс істеп тұрған сайланымы өкілеттігінің мерзімі 
аяқталардан кемінде екі ай бұрын өткізіледі.»;
«3. Парламент немесе Парламент Мәжілісі депутаттарының 
кезектен тыс сайлауы тиісінше Парламент немесе Парламент 
Мәжілісінің өкілеттігі мерзімінен бұрын тоқтатылған күннен 
бастап екі ай ішінде өткізіледі.
4.  Қазақстан  Республикасының  азаматтығында  тұратын 
және оның аумағында соңғы он жылда тұрақты тұрып жатқан 
адам Парламент депутаты бола алады. Жасы отызға толған, 
жоғары білімі және кемінде бес жыл жұмыс стажы бар, тиісті 
облыстың, республикалық маңызы бар қаланың не Республи-
ка астанасының аумағында кемінде үш жыл тұрақты тұрып 
жатқан адам Сенат депутаты бола алады. Жасы жиырма беске 
толған адам Мәжіліс депутаты бола алады.
5.  Республика  Парламенті  депутаттарын  сайлау 
конституциялық заңмен реттеледі.».
түзету-
лер №
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ КоНСТИТУцИяСЫНЫҢ
51-БАБЫ
14.
Алдыңғы редакция
Қолданыстағы редакция
51-бап
1. мəжiлiс депутаттарын 
сайлау жалпыға бiрдей, тең 
жəне төте сайлау құқығы 
негiзiнде  жасырын  дау-
ыс  беру  арқылы  жүзеге 
асырылады.  мəжiлiс 
депутаттарының  кезектi 
сайлауы  Парламенттiк 
жұмыс  iстеп  тұрған  сай-
ланым өкiлеттiгiнiң мер-
зiмi  аяқталғанға  дейiн 
екi  айдан  кешiктiрiлмей 
өткiзiледi. 
51-бап
1.  мəжілістің  тоқсан  сегіз 
депутатын  сайлау  жалпыға 
бірдей,  тең  жəне  төте  сайлау 
құқығы  негізінде  жасырын 
дауыс беру арқылы жүзеге асы-
рылады. мəжілістің тоғыз де-
путатын Қазақстан халқы Ас-
самблеясы сайлайды. мəжіліс 
депутаттарының кезекті сайла-
уы Парламенттің жұмыс істеп 
тұрған сайланымы өкілеттігінің 
мерзімі аяқталардан кемінде екі 
ай бұрын өткізіледі.

153
«ҚР Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы»
2.  Сенат  депутаттары 
жанама  сайлау  құқығы 
негiзiнде  жасырын  дау-
ыс  беру  жолымен  сайла-
нады.  Сайланған  Сенат 
депутаттарының  жартысы 
әрбiр үш жыл сайын қайта 
сайланып  отырады.  Бұл 
орайда  олардың  кезектi 
сайлауы бұлардың өкiлеттiк 
мерзiмi аяқталғанға дейiнгi 
екi  айдан  кешiктiрiлмей 
өткізiледi. 
3.  Парламент  депу-
таттарының  кезектен 
тыс  сайлауы  Парламент 
өкiлеттiгiн  мерзiмiнен 
бұрын  тоқтатқан  кез-
ден  бастап  екi  ай  iшiнде 
өткiзiледi. 
4.  Қазақстан  Респуб-
ликасының  кемiнде  бес 
жыл  азаматы  болған, 
от ы з   ж а с қ а   тол ғ а н , 
жоғары бiлiмi жəне кемiн-
де бес жыл жұмыс стажы 
бар,  тиiстi  облыстық, 
республикалық  маңызы 
бар  қаланың  не  Рес-
публика  астанасының 
аумағында  кемiнде  үш 
жыл  тұрақты  тұрған 
а з а м а т ы   С е н а т   д е -
пут аты  бола  а лады. 
Республиканың  жасы 
жиырма  беске  толған 
азаматы мəжiлiс депута-
ты бола алады. 
2.  Сенат  депутаттары  жанама 
сайлау құқығы негiзiнде жасырын 
дауыс  беру  жолымен  сайланады. 
Сайланған Сенат депутаттарының 
жартысы әрбiр үш жыл сайын қайта 
сайланып  отырады.  Бұл  орайда 
олардың кезектi сайлауы бұлардың 
өкiлеттiк  мерзiмi  аяқталғанға 
дейiнгi  екi  айдан  кешiктiрiлмей 
өткізiледi.
3.  Парламент  немесе  Парла-
мент мəжілісі депутаттарының 
кезектен тыс сайлауы тиісінше 
Парламент  немесе  Парламент 
мəжілісінің өкілеттігі мерзімінен 
бұрын тоқтатылған күннен бас-
тап екі ай ішінде өткізіледі.
4. Қазақстан Республикасының 
азаматтығында  тұратын  жəне 
оның  аумағында  соңғы  он 
жылда  тұрақты  тұрып  жатқан 
адам Парламент депутаты бола 
алады.  Жасы  отызға  толған, 
жоғары білімі жəне кемінде бес 
жыл  жұмыс  стажы  бар,  тиісті 
облыстың,  республикалық 
маңызы бар қаланың не Респуб-
лика  астанасының  аумағында 
кемінде үш жыл тұрақты тұрып 
жатқан  адам  Сенат  депутаты 
бола алады. Жасы жиырма беске 
толған  адам  мəжіліс  депутаты 
бола алады.
5. Республика Парламенті депу-
таттарын сайлау конституциялық 
заңмен реттеледі.
6.  Парламенттiң  депутаты 
Қазақстан халқына ант бередi.

154
Қазақстан Республикасының Заңына түсініктеме
5.  Бiр  мандатты  аумақтық 
сайлау  округi  бойынша  тиiсiн-
ше  облыстық,  республикалық 
маңызы бар қала мен республи-
ка  астанасының  барлық  өкiлдi 
органдары депутаттарының бiр-
лескен отырысында дауыс беруге 
қатысқан сайлаушылардың неме-
се таңдаушылардың елу процен-
тiнен астамының дауысын алған 
кандидат  сайланды  деп  есепте-
ледi.  Егер  кандидаттардың  бiр-
де-бiрi аталған дауыс санын ала 
алмаған жағдайда, қайтадан дау-
ыс беру жүргiзiледi, оған неғұрлым 
көбiрек  дауыс  санын  алған  екi 
кандидат  қатысады.  дауыс  бе-
руге қатысқан сайлаушылардың 
н е м е с е   т а ң д ау ш ы л а р д ы ң 
неғұрлым  көбiрек  дауыс  са-
нын  алған  кандидат  сайлан-
ды  деп  есептеледi.  мəжiлiске 
сайлаудың  қорытындылары 
бойынша депутаттық мандаттар-
ды партиялық тiзiмдер негiзiнде 
бөлуге  дауыс  беруге  қатысқан 
сайлаушылардың  кемiнде  жетi 
процентiнiң даусын алған саяси 
партиялар жiберiледi. Егер дау-
ыс беруге таңдаушылардың елу 
процентiнен  астамы  қатысса, 
Сенатқа  сайлау  өткiзiлдi  деп 
есептеледi.  Республика  Пар-
ламентi  депутаттарын  сайлау 
тəртiбi  конституциялық  заңда 
айқындалады.
6.  Парламенттiң  депутаты 
Қазақстан халқына ант бередi