Тәрбие өнері және технологиясы. «Тәрбие әдістемесі» ұғымы. Тәрбие
теориясы мен әдістемесі ерекшеліктері. Кешенді қатынас. Талаптар. Тәрбие
факторлары. Тәрбиелік жұмыстар. Ерекшеліктері. Тәрбие жұмыстарының
кезендері, әдістемелік ұсыныстар. Әлеуметтік-бағытталған тәрбиелік
жұмыстар. Тұлғаның қоғамдық сапалары мазмұны. Этикалық тәрбиелік
жұмыстар. Адамгершілік тәрбие мазмұны. Құрылымы, әдістемелік
ұсыныстар. Эстетикалық және дене шынықтыру мәдениетіне байланысты
тәрбиелік жұмыстар. Тәрбиелік жұмыстарды жүргізу құралдары. Тәрбиелік
жұмыстардың міндеттері. Экологиялық және еңбекке байланысты тәрбиелік
жұмыстар. Міндеттері. Формалары.
2 тақырып. Ұжымдық тәрбиелік жұмыстарды ұймдастыру әдістемесі.
Ұжымдық тәрбиелік жұмыстарды ұйымдастыру моделі (белгілі қағида және
талаптарды пайдаланып кез-келген іс-шараны дайындау және өткізу
әдістемесі). Нақты модель талдауы: балаларды топта өз жұмысының
мазмұның анықтай алу, оны жоспарлау, міндеттерді бөлу, дайындық
жұмыстарын алып бару, жұмысты жүргізу және талдауға қалай үйретуге
болатындығы жайлы.
Өзара ынтымақтастықта оқытудың арнайы тәсілдері: іскерлік анық
мақсаттағы рөлдік ойындар, психотехникалық ойындар, ситуацияларды,
этюдтарды таңдау. Олардың ұжымының тіршілік әрекетіне іштей ене алуы.
Мұғалім жұмысының стилі ( мұғалім – ойын, ситуация ұйымдастырушысы:
ойнға ену және біртіндеп балаларды өзбетінше ойынға жеткізу шарттары,
қорытынылау).
3- тақырып. Тәрбиелеуші ұжымды ұйымдастыру әдістемесі.
Тәрбиелеуші ұжым. Мектеп жымында, сыныптағы бірыңғай педагогикалық
талаптар. Оқушылардың өзіне-өзі ұжымдық қызмет етуі. Оқушылар
ұжымындағы жарыс. Оқушылардың өзін-өзі басқаруын дамыту. Педагогтың
ұйымдастырушылық шеберлігі.
4- тақырып. Сендіру әдістемесі.
Сенім. Ақпараттың мәні және оқушылардың сендірудегі тиімділік шарты.
Ізденушілік жұмыстарының мазмұны және оны ұйымдастыру.
Дисскусия- оқушыларды идеялық- адамгершілік сенімдерін қалыптастыру
әдісі ретінде. Насихаттаушы шеберлігі.
5-тақырып. Педагогикалық ынталандыру әдістемесі.
Педагогикалық ынталандыру. Педагогикалық талаптар. Балалар ұжымымен
жұмыс жүргізудің болашақтағы бағыттары жүйесі. Мадақтау және жазалау
педагогикалық түзетудің әдісі ретінде. Оқушылар ұжымында қоғамдық
пікірді дамыту. Педагогикалық ынталандыру шеберлігі.
6-тақырып. Оқушыларға жеке-дара қатынас жасау әдістемесі.
Оқушыларға тән болған психологиялық-педагогикалық ерекшеліктер.
Оқушыларға жеке (индивидуал) қатынас жасау ерекшеліктері. Оқушылардың
жеке-дара ерекшеліктерін ескере отырып ұжымда әр балада жағымды
белсенді позицияны қамтамасыз ету әдістемесі. Мұғалім жұмысының стилі.
7-тақырып. Мектептегі күні ұзартылған топтарда тәрбиелік
жұмыстарды жүргізу әдістемесі.
Күні ұзартылған топтарда жұмыс режимі. Өзін-өзі дайындауды ұйымдастыру.
Дем алуды ұйымдастыру. Бос уақыт күні ұзартылған топтардың,
мұғалімдердің және сынып жетекшілерінің тәрбиелік өзара іс-әрекеті.
8-тақырып. Оқушылар ата-аналарының сыныптың тәрбиелік
жұмыстарына ену әдістемесі.
Мұғалім-мектеп пен жанұяның өзара ынтымақтастықта қызмет ету
дәстүрінің негізгі салушы. Сыныптың ата-аналар комитеті іс-әрекетін
ұйымдастыру және оған педагогикалық басшылық жасау әдістемесі. Балалар
тәрбиесіндегі бірлестік – атан-аналармен жұмыс жүргізу қағидасы.
Отбасыларына жеке баруға дайындау әдістемесі.
Тәжірибелік сабақтарының тізімі мен мазмұны
4. Тәрбие технологиясы
Талқылауға қойылған сұрақтар
тәрбие технологиясының ұғымы, құрылымы;
қазіргі мектепте пайдаланатын тәрбие технологиялар түрлері;
бір тәрбие технологияға сипаттама.
2. Ұжымдық тәрбиелік жұмыстарды ұймдастыру әдістемесі.
Талқылауға қойылған сұрақтар
ұжымдық тәрбиелік жұмысына жалпы сипаттама;
ұжымдық тәрбиелік жұмыста пайдаланатын жалпы әдістер;
ұжымдық іс жүргізу ерекшеліктері.
3.Тәрбиелеуші ұжымды ұйымдастыру әдістемесі.
Оқушылардың өзіне-өзі ұжымдық қызмет етуі.
Оқушылар ұжымындағы жарыс.
Педагогтың ұйымдастырушылық шеберлігі.
6 Сендіру әдістемесі
Сендіру әдісінің мәні;
Сендіру әдістемесі;
Нақты тәрбиелік ситуациядағы сендіру әдістемесін көрсетіңіз.
5 Педагогикалық ынталандыру әдістемесі
Мадақтау педагогикалық түзетудің әдісі ретінде.
Жазалау педагогикалық түзетудің әдісі ретінде
Педагогикалық ынталандыру шеберлігін дамыту жолдары
6. Оқушыларға жеке-дара қатынас жасау әдістемесі.
Оқушылардың жас ерекшеліктері;
Оқушыларға жеке (индивидуал) қатынас жасау ерекшеліктері;
Мұғалім жұмысының стилі.
7. Мектептегі күні ұзартылған топтарда тәрбиелік жұмыстарды
жүргізу әдістемесі.
– Күні ұзартылған топтарда жұмыс режимі;
– күні ұзартылған топтағы тәрбие жұмыс жүйесі;
– Дем алуды ұйымдастыру жолдары.
8.
Оқушылар ата-аналарының сыныптың тәрбиелік жұмыстарына
ену әдістемесі.
– Сыныптың ата-аналар комитеті іс-әрекетін ұйымдастыру және оған
педагогикалық басшылық жасау әдістемесі.
– Отбасыларына жеке баруға дайындау әдістемесі.
ҰСЫНЫЛҒАН ӘДІБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Негізгі:
1. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заны. –Алматы 2008,
2. Педагогика. Оқулық , Алматы; Print-S, 2009-3646 .
3. Педагогика.Дәріс жинағы ;Алматы: Нұрлы Әлем,2003
4. Әбденов С.Ш. Тәрбие теориясы мен әдістемесі.Оқу құралы.Алматы, Дарын
2005
5. Әбиев Ж. Педагогика тарихы : өқу құралы-Алматы: Дарын.-2008 7-480 бет.
6. Педагогика: оқулық/Абай атындағыҰлттық Педагогикалық
Университетінің педагогика кафедрасының авторлар ұжымы-Алматы:
Print-S, 2006-430c.
7. Губашева С.Г..Отарбай А.Ж., Тәрбие жұмысының әдістемесі ; Оқу
әдістемелік құрал.- Астана:Фолиант, 2008-244 ,бет
Қосымша:
8. Коянбаев Ж.. Педагогика.- Астана.2008
9..Шишов С.Е., Кальней В.А. Мониторинг качества образования в школе. –
М.: Пед. общество России,2009. – 320 с.
10..Шамова Т.И., Третьяков П.И., Капустин Н.П. Управление
образовательными системами: Учеб. Пособие для студ. высш. учеб.
заведений / Под ред. Т.И. Шамовой. – М.: ВЛАДОС, 2008. – 320 с.
11.Менеджмент в управлении школой: Учеб. Пособие / Под ред. Т.И.
Шамовой – М.: Новая школа, 2009.
12.Дуйсенбаев К.А., Илеуова А.К. Мониторинг школьного образования на
основе проекта информационных систем управления. Материалы Форума
Информатизация образов. Казахстана и стран СНГ. – Алматы. 2009
13.Дуйсенбаев К.А., Абдукаримова У.С. Системный подход как научно-
теоретическая основа системы управления. // Поиск. – 2001. - №3. – С. 109-
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Кәсіптік оқыту кафедрасы
