Жеңіл жанасу кезінде үстіңгі беттер түйіседі. Бақылауыш кедергі
өлшемін тіркейді, оны жанасу координатасына қайта құрайды (Х
жəне У) жəне оны жүйелік шинаға жібереді. Бақылауыш баспаны
күткенде, сенсорлық экранның резистивті жабыны 5 В кернеуінде
орналасты, ал жерге тұйықталған, микроизоляторлар есебінен осы
беттердің арасында жоғары кедергі сақталады. Сенсорлық экранға
ештеңе жанаспаған кезде, түптөсем кернеуі нөлге тең. Түптөсем
кернеуінің
деңгейі
аналогты-цифрлы
түрленуге
(АЦТ)
қайтатүрленеді
жəне
бақылауыш
микропроцессорларымен
қадағаланады.
Инфрақызыл технологиялары сенсорлық экранға жанасу
кезінде инфрақызыл сəулеленуін жабуға арналған. Инфрақызыл
сенсорлық экран бір жағынан сəулелі диодтар, қарсы жағынан –
фотоқабылдағыш сəулелену түрінде инфрақызыл сəулелену
көздерінің қатарын құрайды. Жанасу кезінде жарық сəулесінің
ауысуы болады. Бұл тиісті фотоқабылдағыштың сигналдарын
өзгертуге алып келеді, бұл жанасудың координата нүктесіне
анықтау үшін пайдаланады. Инфрақызыл сенсорлық экрандары ең
қымбат болып табылады, алайда бірқатар қағидатты артықшылығы
бар. Біріншіден, осындай экрандар өте мөлдір жəне 100
% ж а р ық.
Екіншіден
оның
жұмыс
ресурсы
шексіз.
Осы
барлық
артықшылықтар инфрақызыл сенсорлық экрандардың оптикалық
жүйе болып табылуына жəне қозғалыстағы тозатын элементтері
жоғына байланысты. Осы экрандар пайдаланудың қатаң
жағдайларына төзімді: вандало- жəне тозуға төзімді, жарықтың,
тікелей күн сəулесін қоса алғанда, өзгеру жағдайларына бапталады.
Сыйымдылықты сенсорлық технологиясы шыны панелінде
біркелкі қабатының бар болуы. Панель шетінің айналасында
орналасқан электродтар біркелкі электрикалық алаңды құрумен,
жүргізілген қабат бойынша төмен кернеуді бірқалыпты бөледі.
Экранға жанасуды тоқ экран бұрыштарынан «тартады».
Бақылауыш электр тоғының бұрыштарда өзгеруін өлшейді жəне
жанасудың орнын анықтайды. Мөлдір қорғаныс жабыны датчиктің
қажалуына берік болады. Сыйымдылықты экранның жұмыс істеу
кезінде үстіңгі бетке шаң, сұйықтық, ластану, конденант түспеуінен
қорғайды. Экран электрөткізгішті бармақтың немесе металлды
сілтеменің жанасуын сезеді.
Acoustic Pulse Recognition
(APR) акустикалық жəне резистивті
технологиялардың ең жақсы сипатын өзіне қосып алған.
242
APR белгілі нүктеге экранның жанасу сəтінде дыбысты танып білу
принципі бойынша жұмыс істейді. Сенсор экранның барлық нүктесінде
дыбысты түрлендіреді. Сенсор экранының шетіне бекітілген төрт датчик
сенсор сигналын қабылдайды. Дыбыс цифрленеді, содан кейін
бақылауышқа жіберіледі жəне экран нүктесінің барлығы үшін алдындағы
жазылған сигналдармен салыстырылады. Меңзер бір сəтте жанасқан
орынға сəйкес нүктеге ауысады. APR алдында кіргізілген дыбыстар
тізімінен басқа, қоршаған ортаның дыбысын жəне сыртқы дыбыстарды
елемейді. APR-экрандары кескіндердің күшті сапасын, төзімшілігін,
тұрақтылығын, қолдың, сондай-ақ қолғаптағы қолдың жанасуына жұмыс
істеу, кредитті карта жəне т.б. сипаттайды. Экран су жəне май ластануына
берік; шаң жəне су жұқтырмайды; шыны бетіндегі сызатқа қарамастан,
жұмысын тұрақты түрде жалғастырады.
Ақпаратты енгізу құрылғылары үшін сенсорлық технологияны
пайдалану аясы күннен күнге ұлғайып келеді, мысалы ұялы телефонның,
коммуникаторлардағы, смартфондардың, КПК, ақпараттық-анықтамалық
жүйелердегі сенсорлар. Сенсорлық интерфейс соққыға төзімділігінен
киосктарда, ойын автоматтарында пайдаланады. Банк секторында
оператордың жұмыс орнындағы сенсорлық мониторды пайдалану күрделі
бағдарламалық ортамен оператордың өзара əрекетін əлдеқайда
жеңілдетеді.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ
1. Пернетақтаның белгілі типтері қандай принцип бойынша
жұмыс істейді?
2.
Механикалық жүгірпте құрылысына қандай негізгі элемент
кіреді?
3.
Сканерлерде қандай фотодатчиктер қолданады?
4.
Планшетті сканет арқылы сканерлеу қалай жасалады?
5.
Барабанды сканермен сканерлеу тетігін бейнелеңіз.
6.
Елсенді байланыссыз 3D-сканер қалай жұмыс істейді?
7.
Түсті сканерлердің құрылымды нұсқаларын салыстырыңыз.
Цифрлы
камерадағы
ПЗС-матрицасының
интегралды
микросхемасының
орнына
КМОП-технологиясын
қолданудың артықшылығы қандай?
8.
Цифрлы камераның белгілі құрылымды нұсқаларына
сипаттама беріңіз.
243
9.
Электростатикалық жəне электромагнитті дигитайзерлерге
салыстырмалы талдаңыз.
10.
Негізгі сенсорлық технологияларға қандай физикалық
принциптер керек?
11.
Адами қызметінің түрлі саласында ақпараттандырудың
техникалық құралдарында сенсорлық экранды қолдану қандай
мүмкіндіктер ашады?
244
Достарыңызбен бөлісу: |
