Linux операциялық ЖҮйесі



жүктеу 411,47 Kb.
Pdf просмотр
бет11/13
Дата29.05.2018
өлшемі411,47 Kb.
#18227
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13

30 

 

9  Зертханалық  жұмыс



 

№  9.  Процестерді  басқаруға  арналған 

командалар 

 

Жұмыстың мақсаты: процестерді басқару. 

 

 Жұмыс тапсырмалары 

 

1)  Процестің идентификаторын анықтау. 

2)  Процестің орындалуын тоқтату. 

3)  Графикалық бағдарламаның орындалуын тоқтату. 

4)  Компьютерде  орындалып  жатқан  процестер  туралы  ақпараттарды 

экранға шығару. 

 

9.2  Теориялық мәліметтер 

 

Linux  операциялық  жүйесінде  кез-келген  процестің  жекеленген  номері 

болады.  Оны  процестің  идентификаторы  (PID)  деп  атайды.  Процестің 

идентификаторы білу процесті аяқтау үшін қажет.  

Процестің  идентификаторын  (PID)  анықтау  үшін  процестің  ps 

идентификаторын анықтау командасын қолданады. Егер барлық процестердің 

тізімін жіберу керек болса, онда –e параметрі қолданылады:  

ps  –e. 


 

Аталған  ps    –e  командасы  PID-процесті,  терминал  аты,  команданың 

орындалуына кеткен уақытты шығарады. 

Процестің  орындалуын  аяқтау  үшін  kill  командасын  қолданады:  kill 


.  Процесс  басқа  да  процестерді  жүктей  алады.  Процесс  пен  оның 

барлық  ішкі  процесстерінің  орындалуын  аяқтау  үшін  kill  командасының  -9 

параметрі қолданылады: 

  

kill -9 
  



 

kill  командасынан  басқа  killall  командасы  бар,  оның  ерекшелегі 

процестің орындалуын номері бойынша емес, аты бойынша тоқтатады.  

Графикалық    бағдарламалардың  орындалуын  тоқтату  үшін  xkill 

командасын қолдану керек. Оны жүктеу үшін Alt+F2 қолданылады, ашылған 

сұқбат терезеде xkill командасын енгізіп, Enter пернесін басамыз.  

Компьютерде  орындалып  жатқан  процестер  туралы  ақпараттарды 

экранға  шығару  үшін  top  командасы  қолданылады.  Ол  экранға  мынадай 

мәліметтерді шығарады: 

 



жүйенің жұмыс жасау уақыты – time; 

 



тіркелген пайдаланушылар саны – users; 

 



жүйені жалпы жүктеу - load average; 


31 

 



 

тапсырмалар  туралы  ақпараттар: барлығы  – total,  орындалып  жатқан 

процестер  саны  –  running,    күту  режимі  –  sleeping,  барлығы  –  тоқтатылған 

режим – stopped, зомби-процестердің саны -  zombie; 

 

жедел жады (Mem) туралы ақпарат: барлығы – total, пайдаланылғаны 



– used, бос жады көлемі – free; 

 



бөліктерді пайдаланғаны туралы ақпарат – Swap; 

 



процестер (Pid) туралы ақпарат: пайдаланушы аты – user, приоритет- 

ni, пайлдаланылған жады көлемі -  % mem. 

 

9.3 

Зертханалық жұмысты орындау реті 

 

9.3.1  Процестің  идентификаторын  анықтау  ps  идентификаторын 

анықтау  командасын  қолданады.  Егер  барлық  процестердің  тізімін  жіберу 

керек болса, онда –e параметрі қолданылады: ps  – e. 

9.3.2    Процестің  орындалуын  тоқтату  үшін  kill  командасын  қолданады: 

kill  
.  Процесс  басқа  да  процестерді  жүктей  алады.  Процесс  пен  оның 

барлық  ішкі  процесстерінің  орындалуын  аяқтау  үшін  kill  командасының  -9 

параметрі қолданылады: kill -9 


9.3.3  Графикалық  бағдарламаның  орындалуын  тоқтату  үшін  xkill 

командасын қолдану керек. Оны жүктеу үшін Alt+F2 қолданылады, ашылған 

сұқбат терезеде xkill командасын енгізіп, Enter пернесін басамыз. 

9.3.4  Компьютерде  орындалып  жатқан  процестер  туралы  ақпараттарды 

экранға шығару үшін top командасы қолданылады. 

 

9.4   Бақылау сұрақтары 

 

9.4.1  Процесс идентификаторы дегеніміз не? 

9.4.2  Процесс идентификаторы қандай команданың көмегімін  

анықталады? 

9.4.3  kill және killall командаларының айырмашылығы неде?  

9.4.3  Максимальды және минимальды приоритеттер нешеге тең? 

9.4.4 Жүйенің жұмыс уақыты қалай анықталады? 

9.4.5 Тапсырмалар туралы ақпараттарды қалай алуға болады? 

9.4.6 Top командасы қандай қызмет атқарады? 

 

 

10 Зертханалық жұмыс

 

№ 10. Жүйе туралы ақпараттар 

 

Жұмыстың мақсаты: жүйе туралы ақпараттармен жұмыс жасау. 

 

10.2  Жұмыстың тапсырмасы 



 

1) Жүйелік мониторды пайдаланып жүйе туралы ақпарат алу. 

2) Жады картасын және ашылған файлдарды тексеру. 



32 

 

3) Мәтіндік утилиттермен жұмыс жасау. 



4) Жедел жады туралы ақпараттарды қарастыру. 

 

10.3  Теориялық мәліметтер 



 

Linux  операциялық  жүйесінде  жүйе  туралы  ақпарат  алу  үшін  жүйелік 

монитор  қолданылады.  Жүйелік  монитор  –  Жүйе  –  Администрациялау  – 

Жүйелік  монитор  командасының  көмегімен  жүктеледі.  Жүйелік  монитор 

мынадай бөліктерден тұрады: 

 



жүйе; 

 



процесстер; 

 



ресурстар; 

 



файлдық жүйелер. 

Жүйе  қосымшасы  жүйе  туралы  ақпараттарды  қамтиды.  Процесстер 

қосымшасында процесстердің атауы, жағдайы, орындалу пайызы, приоритеті, 

ID, жады көлемі көрсетіледі. Процестің орындалуын аяқтау үшін «Процессті 

аяқтау»  пернесін басу жеткілікті. Егер процесстің жады картасын көру қажет 

болса,  онда  оны  ерекшелеп  алып,  Ctrl+M  басылады.  Егер  қай  файлдар 

процесстер  ашқанын  анықтау  қажет  болса,  онда  Ctrl+F  қолданылады.  Жүйе 

қосымшасы  процессорды,  жадыны  пайдаланғаны  және  желі  туралы 

ақпараттар  береді.  Файлдық  жүйелер  қосымшасы  қай  файлдық  жүйелер 

қолданылатындығын, дискідегі бос орындар туралы мәліметтерді береді.  

Linux  операциялық  жүйесінде  мәтіндік  утилиттерді  қолдануға  болады, 

яғни  терминалмен  жүктеу  мүмкіндігі  бар.  Arch  және  uname  утилиттерін 

қарастырайық.  Arch  утилиті  жүйе  архитектурасын,  uname  утилиті 

дистрибутив атын көрсетеді: 

 

den@den-desktop:~$ arch i686 den@den-desktop: ~$ uname Linux 



den@den-desktop:~$ 

 

hostname утилиті компьютер атын экранға шығарады: 



den@den-desktop:~$ hostname den-desktop 

 

uptime  командасы  ағымдағы  уақыт,  жүйе  уақыты,  тіркелген 



пайдаланушылар,  соңғы  1,  5  және  15  минут  кезіндегі  жүйе  жүктелуі  туралы 

жалпы ақпаратты шығарады: 

 

den@den-desktop:~$ uptime 



 

Жедел  жадыны  пайдалану  туралы  мәліметтер  free  командасының 

көмегімен алынады: 

 

den@den-desktop:~$ uptime. 



 


жүктеу 411,47 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау