Абуева Кадыржана Кабиденулы 4 января Көкшетау, 2014 (5 к) с-23 с-23 сборник



жүктеу 4,5 Mb.
Pdf просмотр
бет60/156
Дата26.05.2018
өлшемі4,5 Mb.
#18006
түріСборник
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   156

особенно в области индустриализации. Власть при проведении 

мероприятий  в  национальных  окраинах  руководствовалась 

прежде всего своими интересами, нежели местного населения. 

Как  отмечает  Мустафа  Шокай  "  Стремление  власти  к 

превращению Туркестана в хлопководческий регион приведет к 

сокращению  посева  риса, пшеницы, затем и к голоду" [4, с.35-

37]. 

В  докладе  Ф.И.  Голощекина  к  10-летию  Октябрьской 



революции  говорится,  "что  в  результате  земельно-водной 

реформы  казахскому  населению  в  Сыр-Дарьинской  губернии 

возвращено 25620 десятин земли и в Семиреченской губернии 

-

133432  десятин"  [5,  л.42].  В  отчете  Семиреченского  



экономического  совещания  говорится,  что  "земельный  фонд, 

предназначенный  к  землеустройству  на  ней  трудящихся 

казахов,  пополнился  160101  десятинами  земли  [6,  с.97].  В 

конце  1922  г.  Президиумом  ВЦИК  было  принято  решение  о 

завершении земельно-водной реформы [7, с.1]. 

При  проведении  данной  реформы  не  обошлось  и  без 

перегибов.  Действиям  реформы  подверглись  наряду  с 

хозяйствами  крупных  зажиточных  крестьян,  чьи  земельные 

владения  превышали  норму,  также  и  наделы  середняков. 

Такая реализация земельно-водной реформы на практике еще 

более  драматизировало  ситуацию  в  регионе.  Сопротивления 

переселенческого 

крестьянства, 

которых 


негласно 

поддерживали 

некоторые 

представители 

русской 

национальности 

в 

партийных 



органах, 

имели 


место. 

"Проведение  земельно-водной  реформы  не  обошлось  без 

ожесточенного  сопротивления  казачьей  верхушки,  которая 

уничтожала 

награбленное 

имущество, 

зерно, 

сельхозинвентарь,  убивала  работников  земельных  комиссии  и 



союза 

"Косшы" 


[3, 

с.8]. 


Председатель 

Областного 

революционного  комитета  У.  Джандосов  в  телеграмме  (май 

1921 


г.) 

председателю 

Туркестанского 

Центрального 

исполнительного  комитета  С.Асфендиярову  отмечает,  что 

"органы  земельной  реформы  идут  на  поводу  колонизаторов  -

шовинистов,  оппортунистов  и  ведут  работу  без  всякого 

напряжения  революционной  энергии,  реформа  теряет  весь 

революционный  смысл.  Дошло  до  того,  что  на  местах  был 

выброшен такой лозунг: "Сей сколько хочешь, где хочешь. Что 

посеешь, то пожнешь". Признаться, пришлось впервые активно 

выступить  мне  и  киргизским  работникам.  Нападение  на 

киргизских работников до сих пор имеет место в Семиречье" [2, 

с.107-110].  Из  текста  видно,  что  представители  власти, 

154



которые были призваны проводить эемельно-водную реформу, 

всячески 

препятствовали 

ее 


осуществлению. 

А 

сами 



крестьяне-переселенцы  на  бытовом  уровне  тоже  старались 

препятствовать проведению данной реформы. "В Семиречье, в 

Пишпекском  уезде  в  одном  из  домов  переселенца,  куда 

вселялся  киргиз-бедняк,  в  печке  был  подложен  порох; 

награбленное  ими  у  киргизской  бедноты  имущество  после 

приказа  о  сдаче  опускалось  в  реку  Чу;  излишки  плугов, 

подлежащие  перераспределению,  сбрасывали  в  колодцы  и 

т.д." [2, с.75-79]. 

О  половинчатости  реформы  на  XII  съезде  РКП(б)  сказал 

Т. Рыскулов. "Земельная реформа, - говорил он, - хотя и имела 

небольшие  результаты  в  хозяйственном  отношении,  ибо  на 

изъятых у русского кулачества участках устроилось всего 7000 

семейств,  но  это  имело  огромное  политическое  значение. 

Земельной реформой наша партия и советская власть сказала 

твердо: 

никакого 

неравенства 

между 


отдельными 

национальностями  не  должно  быть"  [8,  с.101].  Реформа 

способствовала  ликвидации  остатков  колониальной  политики 

царизма  в  вопросе  об  отношении  к  земле  Казахстана, 

экономическое  значение  реформы  заключалось  в  том,  что 

получившее  землю  сельское  население  создавало  на  ней 

хозяйства  и  начинало  укреплять  их,  что  в  целом  приводило  к 

расширению  масштабов  и  подъему  производительности 

сельского хозяйства. 

Литература:

1.  Васильев  В.А.  Семиреченская  область,  как  колония  и 

роль в ней Чуйской долины. - Петроград, 1915.

2.  Джандосов  У.  Документы  и  публицистика  (1918-1937 

гг.). - Алматы: Казахстан, 1999. -Т. 1. - 400 с. 

3.  Нурпеис  К.  Завершение  эксперимента  //  Экспресс  К.  -

2006. -31 марта.

4.  Шоқай  М.  Түркістанда  мақта  төңірегіндегі  күрес  // 

Таңдамалы. - Т. 1. - Алматы, 1998. - 33- 42 бб.

5. ЦГА РК. Ф. 30. Оп. 1. Д. 841. ЛЛ. 42 - 44. Казахстан на 

Октябрьском смотре (выступление Ф. Голощекина).   

6.  Отчет  о  деятельности  Джетысуйского  областного 

экономического совещания за 1921 - 1922 хозяйственный год // 

Под ред. Н.Н. Пальгова. - Алма - Ата: Изд. Джет. обл. ЭКОСО, 

1923. - 182 с.

7. Туркестанская правда. - 1922 г. - 25 августа.   

155



8. Рыскулов Т. Избранные труды. - Алма - Ата, 1984. 

ХАЛЫҚТЫҢ ТЫЛДАҒЫ ЕРЕН ЕРЛІГІ

Оразаева Ж.Ж.                                                                                             

Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті, 

Ақтөбе қ.

zh.orazaeva@mail.ru

Ұлы  Отан  соғысы  майдандарында  Кеңес  Қарулы 

Күштерінің 

жеңіске 

жетуіне 


елде 

қалған 


еңбекшілер 

жанқиярлық  еңбегімен  үлкен  үлес  қосты.  Соғыстың  алғашқы 

айларынан 

бастап, 


Қазақстандағы 

экономиканы 

соғыс 

мүддесіне  бейімдеп  қайта  құру,  материалдық  және  адам 



ресурстарын  қайта  бөлу  шаралары  жүргізілді.  Сонымен  қатар 

неміс  фашистері  басып  алған  жерлерден  кәсіпорындар  көшіп 

келе  бастады.  1941  жылдың  екінші  жартысында  республикаға 

барлығы  142  кәсіпорын  көшіріліп  әкелінді.  Тек  Алматының 

өзінде  34  зауыттың,  фабрика  мен  цехтың  жабдықтары 

орналастырылды.  Олардың  ішінде  Луганск  паровоз  жасау 

зауытының  бір  бөлігі,  Харьков  вагон  жөндеу  зауыты  және 

басқалары  бар.  Сондай-ақ  жеңіл  және  14  тоқыма  өнеркәсіп 

орнының жабдықтары келді. Украинадан әкелінген үш фабрика 

негізінде Семей аяқ киім фабрикасы құрылды.

Майдан  шебінен  көшіп  келген 

кәсіпорындарды  орналастыруға  республикада  2 300  мың 

шаршы  метр  өндіріс  аудандары  босатылды.  Кәсіпорындармен 

бірге  келген  адамдарды  Қазақстан  еңбекшілері  жақын 

бауырындай  қабылдап,  қамқорлық  көрсетіп,  тұрғын  үймен, 

басқа да қажет нәрселермен қамтамасыз етті. [1: 360]

Республикаға  1,1  млн.  астам  адам  көшіріліп  әкелінді. 

Қазақстан  өнеркәсібінде  1940  жылы  158  мың  адам  жұмыс 

істесе,  1945  жылы  255  мың  жұмысшыға  дейін  жетті.  Олар 

соғыс  жылдарындағы  қысылтаяң  кездің  қиындықтарын  жеңе 

отырып, 

еңбекте 


жаппай 

ерлік 


көрсетті. 

Қазақстанды 

майданның  сенімді  тірегіне,  елдің  ең  негізгі  әскери  өнеркәсіп 

ошағына 


айналдырды. 

Мұның 


өзі 

жалпы 


одақтық 

экономиканың,  өндірістің  бар  саласында  да,  сол  сияқты 

жаңадан құрылған саласында да, оның үлесін арттыруды талап 

етті.  Оған  Батыс  аудандардан  соғыс  кезінде  көшіріліп  келген 

220-дан астам кәсіпорындарды қатарға қосудың үлкен маңызы 

156



жүктеу 4,5 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   156




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау