120
мүмкіндіктері мен халықтың музыкалық шығармашылығының теориясы мен
тарихы туралы мәселелердің жүйелі қарастырылмағандығын байқадық.
Олардың сағат көлемі мен мазмұнының шектеулі болуы және жоғарыда
көрсетілген пәндердің аясында тек қана қазақ ұлттық музыка құралдарымен
педагогикалық жоғары оқу орындары студенттердің интеллектуалды дамуын
толығымен жүзеге асыру мүмкін еместігі, бізге ұлттық музыка құралдарымен
студенттерді интеллектуалды дамытуға арналған эксперименттік элективті курс
бағдарламасын жасаудың қажеттілігін тудырды. Сондықтан қалыптастыру
экспериментінің үшінші кезеңінің маңызды бөлігі «Қазақ ұлттық музыкасы
арқылы тұлғаның интеллектуалды дамуы» элективті курсының бағдарламасын
жасау мен экспериментте тексеру болып табылады.
Курстың мақсаты:
студенттерде интеллектуалды дамудың музыка пәні мұғалімінің кәсіби
мәдениетінің маңызды құраушысы болып табылатындығы мен ұлттық
музыканың тұлғаның интеллектуалды дамуының негізі екендігі туралы біртұтас
түсінігін қалыптастыру.
Курстың міндеті:
1 Қазақ ұлттық музыкасы арқылы болашақ мұғалімдердің интеллектуалды
дамытудың құрылымы мен мазмұны, мәні туралы білімін қалыптастыру.
2 Қазақ ұлттық музыкасын тұлғаның интеллектуалды дамуының негізі
тұрғысынан меңгерту.
3 Халықтың өмір салты мен оның музыка тарихының байланыстарын
анықтау.
4 Студенттердің қазақ ұлттық музыкасын біртұтас қабылдауын; қазақ
ұлттық музыкасына қажеттілігін; халық музыкалық шығармаларының кәсіби
композиторлық туындыларды дамытудағы рөлін (опералық, симфоникалық,
камералық-аспаптық және т.б.) ұғынуын; қазақ ұлттық музыкасының тұлғалық
өсуге ықпалын түсінуін; қазақ ұлттық музыкасының ойлау психикалық үдерісін
дамытуға әсерін түсінуін; қазақ ұлттық музыкасын ұрпақ тәрбиесінде оларды
интеллектуалды дамытуда қолдану дағдысын және т.б. қалыптастыру.
Студенттер осы курсты оқу нәтижесінде мынадай қабілетті меңгеру
қажет: халықтың музыкалық шығармасындағы педагогиканың мазмұны мен
студенттердің интеллектуалдық дамуының мүмкіндіктерін сараптау; халықтың
музыкалық шығармаларын эмоционалды айту; қазақ музыкасының ұлттық
ерекшеліктеріне балалардың қызығушылығын арттыру; сабақта және сабақтан
тыс іс-әрекеттерде балалардың интеллектуалды дамуы үшін халықтың
музыкалық шығармасын таңдау.
Сабақтың негізгі формаларын жүргізу ерекшелігіндегі курстың
ерекшеліктері мен міндеттері, мақсаты, пәннің мәнін ашуда тұлғаның
интеллектуалды дамуындағы қазақ халқының музыкалық шығармасының мәні
ашылып, талданып түсіндіріледі.
Элективті курстың 1-бөлімінде «Қазақ ұлттық музыкасы арқылы
педагогикалық жоғарғы оқу орындарының студенттерін интеллектуалды
дамытудың теориялық-әдіснамалық негіздері» берілген. Осы бөлімдегі
121
сабақтың тақырыптарына болашақ музыка пәні мұғалімдерінің интеллектуалды
дамуында ұлттық музыканың орны мен рөлі, оның кәсіби даярлығы, оның даму
механизмі мен құралдары қарастырылады (ұлттық музыка танымы, ұлттық
музыкалық ойлау мен музыкалық іс-әрекет).
2-ші бөлімінде болашақ мұғалімдердің интеллектуалды дамуының
құралдары; тұлғаның интеллектуалды дамуының мүмкіндіктері мен
педагогикалық мазмұны, халықтың музыкалық шығармашылығындағы
жанрларды жіктеудің ерекшеліктері, оның қалыптасу мен даму кезеңдері; қазақ
музыкасының ұлттық ерекшеліктері (әсіресе музыканың тілі, құрылымдалуы,
лад, ритм және т.б.) және олардың Қазақстан композиторларының кәсіби
шығармашылығын түрлендіруіне ықпалы; тұлғаның дамуындағы халықтың
музыкасын мүмкіндіктерін ескере отырып отандық және шет елдік
ғалымдардың көзқарастары қарастырылған.
3-ші
бөлімде қазақ ұлттық музыкасы арқылы педагогикалық жоғары оқу
орындары студенттерін интеллектуалды дамытудың тұжырымдамалық негізі
анықталады. Қазақ ұлттық музыкасы арқылы тұлғаны интеллектуалдық
дамыту жағдайындағы педагогикалық шарттар, әдістемелік принциптер мен
тәсілдердің жиынтығының ерекшеліктері; зерттеліп жатқан үдерістердің
тиімділігі, аудиторияда және аудиториядан тыс жұмыстардың әдістері мен
дәстүрлі және дәстүрлі емес формаларды ұсынылады.
Элективті курс студенттердің өзіндік жұмысы және студенттердің
оқытушылармен өзіндік жұмысы, дәрістік сабақтар формасында жүргізіледі.
Олардың біріншісі теориялық сұрақтарды қарастыруға, екіншісі – олардың
тәжірибелік зерттеуі мен оқыту үдерісндегі шешіміне арналады.
Студенттердің қорытынды жұмыстары рейтинг (бақылау сабақтарына)
бақылауымен бағаланады. Қорытынды бағаны шығаруда жұмыстың сапасы мен
студенттердің сабақта белсенділік танытуы ескеріледі (Кесте 4).
Кесте 4 - «Қазақ ұлттық музыкасы арқылы тұлғаның интеллектуалды дамуы»
элективті курсының бағдарламасындағы тақырыптық жоспар
№
Тақырыптар
Сағат саны
Дәріс ӨБСӨЖ
СӨЖ
1
2
3
4
5
Кіріспе. Курстың мақсаты мен міндеті
1
1
1
1 Бөлім. Қазақ ұлттық музыкасы арқылы
педагогикалық
жоғары
оқу
орындары
студенттерін
интеллектуалды
дамытудың
теориялық-әдіснамалық негіздері
1
Интеллект, тұлғаның интеллектуалдық
дамуы
1
1
1
Достарыңызбен бөлісу: |
