ӘОЖ 656 .13 (075 .8)
А36
Айтхожина Ш .С .
А36 «Сығымдалған табиғи газды пайдаланатын автобустар
жұмысының қауіпсіздігі жөніндегі оқу құралы»/ Ш .С . Айтхожина,
Е . А .-К . Тохтаров . - Алматы: Ex-Libris, 2016 ж . - 84 б .
Сығымдалған табиғи газбен жүретін автобустарды қауіпсіз
пайдалану жөніндегі оқу құралы
Басылым қоғамдық көліктерді жүргізушілер мен СТГ жүретін
көліктермен жұмыс істейтін техникалық мамандарға арналады .
Осы басылымда ұсынылған көзқарас авторлардың пікірін
білдіреді және БҰҰДБ қоса алғанда, Біріккен Ұлттар Ұйымының
позициясын білдіруі міндетті емес .
Басылым Біріккен Ұлттар Ұйымының Даму бағдарламасы мен
«Алматы қ . орнықты көліктері» Ғаламдық Экономикалық
қорының қолдауымен әзірленді және қазақ тіліне аударылды .
ISBN: 978-601-275-713-2
Айтхожина Ш .С .,
Тохтаров Е .А .-К ., 2016
3
Мазмұны
КІРІСПЕ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
СТГ жұмыс істейтін автокөлік құралдарын техникалық-
пайдалану
көрсеткіштері . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Сығымдалған табиғи газ – отын ретінде . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Қазақстан автокөліктерінде СТГ пайдаланудың жай-күйі және
перспективалары . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13
CNG-СТГ неге сығымдалған табиғи газ? . . . . . . . . . . . . . . . . . .17
СТГ пайдалану үшін газбаллонды жабдықтар . . . . . . . . . . . . . .18
СТГ арналған жоғары қысымды ыдыстармен жұмыс істеуге
қойылатын талаптар . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
Қысыммен жұмыс істейтін ыдыстардың жұмыс режимі мен
қызмет көрсету қауіпсіздігі жөніндегі нұсқаулық . . . . . . . . . . .31
СТГ арналған автокөліктерінің босаған баллондарын сақтайтын
орын . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
СТГ арналған баллондарды техникалық куәландыруға
қойылатын талаптар . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37
Газ баллонды автобус жүргізушілеріне қойылатын техникалық
қауіпсіздік талаптары . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46
YUTONG автобусындағы газ жүйесінің құрамы . . . . . . . . . . . .48
СТГ автомобильлдің жылжымалы құрамын пайдалану
ерекшеліктері . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
СТГ жұмыс істейтін автобуысқа қызмет көрсету және күтім
жасау . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57
4
Газ жабдықтарының негізгі конструктивтік ерекшеліктері . . .61
Шеберхана ұйымдастыру және автокөлікке техникалық қызмет
көрсету . Қозғалмалы құрамға қызмет көрсету . . . . . . . . . . . . .66
СТГ қолданатын автокөлікті техникалық пайдалану
ережелеріндегі айырықша талаптар . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71
Жүргізушіге СТГ арналған автокөлікте қауіпсіз пайдалануды
күнделікті қамтамасыз ету жөнінде жаднама . . . . . . . . . . . . . .77
Әдебиет: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82
5
КІРІСПЕ
Пайдалану жөніндегі басшылық сығымдалған табиғи газбен
жұмыс істейтін автобусты пайдалану мен қызмет көрсетудің қа-
жетті ережелерін қамтиды . Автокөлікті пайдалануды бастамас
бұрын Сізден осы басшылықпен мұқият танысып алуыңызды
өтінетініміз . Оқулық тікелей сығымдалған табиғи газ пайдала-
натын көліктерде жұмыс істейтін жүргізушілерге, механиктерге,
слесарьларға арналады .
Сізден «Жүйе құрамы», «Жұмысы туралы қысқаша мәлімет-
тер», «Қызмет көрсету және күтім» тарауларымен айырықша
мұқият танысуыңызды өтінеміз .
Сіздің қате әрекетіңіз жарақаттануға, автобустың және оның
тораптарының істен шығып қалуына, дайындаушы-зауыттың
кепілдік міндеттемесінің тоқтатылуына алып келуі мүмкін .
Автобустың қауіпсіз және бас тартпай жұмыс істеуі үшін осы
нұсқаулықта жазылған пайдалану және техникалық қызмет
көрсету жөніндегі барлық нұсқауларды орындаңыз
Бұл жүйе үшін күнделікті қызмет көрсетілу қажет етілмейді,
жүйеге қызмет көрсетуді мамандар орындаған, егер жүргізуші
бұзушылықты анықтаса, жөндеу үшін мамандарға уақтылы ха-
барлауы тиіс .
Автобус паркке қайтып оралған кезде бақылау-жіберу пунктін-
де техникалық қараудан өткеннен кейін мамандандырылған
постыға газ баллон жабдығының саңылаусыздығын тексеру-
ге жіберіледі . Саңылаусыздығын тексеруге газ тұрба құбыры-
ның барлық жалғағыштары, газ баллон мойнындағы оймасы,
бекіту-сақтау арматурасы және т . б . жатады . Саңылаусыздығын
тексеру кезінде баллондағы қысым 2,0 МПа (20 кгс/см
2
) кем
болмауы тиіс, бұл қоректендіру газ жүйесінің манометрінің көр-
сеткіші бойынша анықталады .