1.9 -сурет. Орнатуға арналған
құрал кабелі
1.10 -сурет. Жалғағыштардың
коаксиальді
Есулі қосақ кабелі 100 м ораммен сатылады, сонымен қатар жалғағышы
орнатылған кабельді сатып алуға болады. Мұндай дайын кабель патчкорд (ағыл. patch
cord) немесе байланыстырушы сым деп аталады. Дайын патчкордтар 50 см, 1, 2, 3 және 5
м ұзындықта сатылады. Егер басқа ұзындықтағы кабель қажет болса, арнайы құралды
қолдана отырып, жалғағыштарды өз бетіңше орнатуға болады (1.9-сурет).
Коаксиальді кабель. Қолдану тәсілі бойынша арқылы ең арзан және «ескі» кабель
(1.10-сурет).
Осы кабель арқылы беру жылдамдығы 10 Мбит / с-ке дейін шектелген, бірақ
компьютерлерді жалғау үшін қажет кабельдің рұқсат етілетін ұзындығы есулі қосақтың
кабельінен де көп. Сонымен қатар, коаксиальді кабель кедергіден (сәулеленуден), сыртқы
механикалық әсерлерден және қоршаған ортаның әсерлерінен қорғайды. Коаксиальді
1.11 -сурет.
BNC-коннектор
1.12-сурет.
ВNC — T-коннектор
кабельдің ұштарын компьютерлерге немесе басқа құрылғыларға қосу үшін арнайы
жалғағыштар — BNC коннекторларын орнатылады (1.11-сурет). Коаксиальді кабель
көбінесе «жалпы шина» типі бойынша желілерді құру үшін пайдаланылды. Кабельді
компьютерге қосу арнайы үшайыр BNC — Т-коннектор арқылы жүзеге асырылады
(1.12-сурет). Жалпы шинаның ұштарына Т-коннекторларына BNC терминаторлары
жалғанады.
10
тарау
1
Ғаламдық компьютерлік желілер
Қазіргі уақытта кабельдің мұндай түрлері қосудың жылдамдығы емес, қашықтығы,
арзандығы және сыртқы әсерлерден қорғалғандығы, мысалы, көшеге (ғимараттың ауасы
немесе сыртқы қабырғасы бойынша) төсеген кезде маңызды болып табылатын кабельдер
қолданылады.
Оптикалық-талшықты кабель. Кабельдің бұл түрі көбірек таралған. Ол есулі
қосақтың және коаксиальді кабельдің: жалғастырудың үлкен ұзындығы (бірнеше
шақырым), байланыстың жоғары жылдамдығы (100 Мбит / с, 1 Гбит / с және одан да
көп), кедергілерден және сыртқы әсерлерден жоғары деңгейде қорғану сияқты барлық
жақсы қасиеттерін үйлестірген. Дегенмен, оптикалық-талшықты кабель есулі қосаққа
қарағанда айтарлықтай қымбат, ал оптикалық-талшықты кабель арқылы жұмыс
жасайтын желілік жабдықтар одан да қымбат. Сондықтан оптикалық-талшықты кабель
негізінен, үлкен жылдамдықтар және (немесе) қашықтықтар қажет болатын жерлерде —
үлкен жергілікті магистральдар немесе үлестірілген желілерде, жүктелген серверлер мен
жұмыс станциялары қосқан кезде қолданылады.
Белсенді желілік жабдықтар. Желілік адаптері компьютер мен жергілікті желі
арасындағы байланыстырушы тізбек болып табылады. Әдетте, желілік адаптер — бұл
компьютердің аналық тақтасына кіріктірілетін және желі кабелін жалғауға арналған
басқа жалғағышы бар кеңейту тақтасы (1.13-сурет). Сонымен қатар, компьютерге USB-
порты арқылы жалғанатын желілік адаптерлер (1.14-сурет) бар, ал ноутбуктер үшін
PCMCIA ұяшығына (1.15-сурет) қосылатын арнайы желілік адаптерлер бар.
Пайдаланылатын кабельдің типіне байланысты желілік адаптерлерде коаксиальді
кабельді, есулі қосақты, оптикалық-талшықты кабельді қосуға арналған жалғағыштар
болуы мүмкін (1.16-сурет).
Электрондық компоненттерді одан әрі шағымдау бағытындағы өндірістік
технологияларды дамыту компьютерлердің қосымша желілік адаптерлермен
жабдықталуына әкелді. Бұл жағдайда желілік адаптер желілік кабельге арналған
жалғағыш бар тікелей компьютердің аналық тақтасында орналасқан.
1.13-сурет. желілік карта
1.14-сурет. желілік адаптер USB
1.15 -сурет. Ноутбукке арналған PCMCIA желілік адаптері
1.16 - сурет.Коаксиальді кабельге арналған жалғағышты желілік карта
1.17 -сурет. Cisco Catalystкоммутаторы
Сандық деректерді және оларды қабылдау (беру) туралы хаттамаларды ұсыну
11
Желілік жабдық
1.3
үшін пайдаланылатын форматтарға байланысты желілер бірнеше түрге бөлінеді. Қазіргі
уақытта жергілікті желілерде негізгі коммуникациялық хаттама Ethernet хаттамасы
болып табылады. XEROX компаниясы 1973 жылы әзірлеген, ол эволюциялық дамудың
бірнеше сатыларынан өтті. Хаттаманың бірінші модификациясында деректерді беру
жылдамдығы 10 Мбит / с болды. Қазіргі уақытта 100 Мбит / с жылдамдық (хаттаманы
кеңейту FastEthernet – «жылдам» «Ethernet» деген атауға ие болды) ең көп таралғаны
болып табылады, ал Gigabit Ethernet ( 1 Гбит/с-ке дейінгі жылдамдық) барынша кеңірек
тарап келеді. Жақында ғана GE 10 хаттамасына стандарт – беру жылдамдығы 10 Гбит /
с-ке дейін жететін Ethernet хаттамасының ары қарайғы эволюциясы қабылданды.
Концентратор. «Жұлдыз» типіндегі желілерге арналған қарапайым біріктіретін
желілік құрылғы. Желілік кабельдердің порттарын компьютерден қосуға арналған
бірнеше ұяшықтары бар. Желі порттарының функциясы 4-тен 16-ге дейін өзгереді әрі
желілік компьютерлерде бір деректерді алу және басқа да компьютерлерге жіберу үшін
қолданылады.
Коммутатор. Бұл құрылғының функциялары концентратордың функцияларына
ұқсас, бірақ коммутатор неғұрлым ақылды құрылғы. Ерекше ережелерге және деректер
пакеттерін талдауға негізделген, деректерді тиімді басқаруға тиімді қол жеткізіледі,
сондықтан ажыратқыштар үлкен бөлінген жоғары жүктеме желілерінде қолданылады.
Коммутатор порттарының саны бірнеше жүзге жетуі мүмкін (1.17-суретті қараңыз).
Маршруттауыш. Бірнеше жергілікті желіге қосылу үшін пайдаланылады, мүмкін,
қолданылатын хаттамалардың әртүрлі түрлерімен. Сондай-ақ, маршруттауыштар
жергілікті желіні сегменттерге бөлу үшін жалғағыштармен бірге пайдаланылады –
желінің бөліктері, олар үшін деректер ағындарын өңдеудің белгілі бір ережелері
жалғағыштар
мен
маршруттауыштарда
жұмыс
істейді.
Сонымен
қатар,
маршруттауыштар жергілікті желіні интернетке қосу үшін қолданылады.
1.15 -сурет. Ноутбукке арналған
PCMCIA желілік адаптері
1.16 -сурет.Коаксиальді кабельге
арналған жалғағышты желілік
карта
12
тарау
1
Ғаламдық компьютерлік желілер
Желілік адаптер компьютерден желілік кабель арқылы жіберілетін аналогтық
сигналдарға (электрлік - бұралған жұпты немесе коаксиальді кабельді пайдаланғанда,
оптикалық талшықты кабельді пайдалану кезінде жарықтандырылған) сандық
деректерді түрлендіру функциясын орындайды. Сондай-ақ, желілік адаптері
қабылданған сигналдар үшін кері айналдыруды орындайды.
Достарыңызбен бөлісу: | 
