28
Еліміздің спорттық резервін дамытуда балалар-жасӛспірімдер спорт
мектептерінің (бұдан әрі – БЖСМ) алатын орны ерекше, ол жоғары санаттағы
спортшыларды даярлау жүйесіндегі алғашқы баспалдақ болып табылады. БЖСМ
мақсаттары мен міндеттері спорттық резервті даярлау, жас атлеттердің спорттық
шеберлігін шыңдау ғана емес, сонымен бірге бұқаралық спортты дамыту.
Республикада 418 БЖСМ жұмыс істейді, оларда 265 мыңнан астам бабалар
мен жас жеткіншектер спортпен айналысады. БЖСМ желісі ұлғайтылмайды және
республикада спорт базалары жеткіліксіз.
Балалар-жасӛспірімдер спортының әлсіз дамуына, ӛткізілетін іс-
шаралардың материалдық-техникалық, кадрлық және қаржылық қамтамасыз
етілуінің жеткіліксіз болуына байланысты бүгінгі күні дене шынықтыру және
бұқаралық спорт саласы жеткілікті деңгейде дамымай отыр.
2013 жылы Қазақстан Республикасы Үкіметінің отырысында мектеп
спортын дамыту туралы мәселе қаралып, мынадай тапсырмалар берілді (2013
жылғы 9 шілдедегі № 27 хаттама):
- 2013 жылдың соңына дейін салауатты ӛмір салты бағдарламасы бойынша
сыныптан тыс жұмыс жүргізгені үшін үстемеақы алатын дене тәрбиесі педагог-
қызметкерлерін қамтуды 100 % дейін ұлғайту;
- үлгілік жобалар бойынша (оның ішінде МЖӘ шеңберінде) дене
шынықтыру-сауықтыру объектілерін салу, аула клубтарын ашу жолымен
бұқаралық спортты дамыту;
- 2014-2015 жылдар ішінде жалпы білім беретін мектептерді спорт
залдарымен және мектепке дейінгі, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта,
техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарын жабдықпен және жиһазбен
жарақтандыру нормаларына сәйкес спорт мүкәммалымен біртіндеп қамтамасыз
ету;
- балалар-жасӛспірімдер спорт мектептерінің желісін кеңейту;
- дене шынықтыру-сауықтыру кешендерін салу үшін тұрғын үй кешендері
мен оқу орындарына жақын маңайдан инфрақұрылымы дамыған жер учаскелерін
бӛлу.
Бұдан басқа, жалпы білім беретін мектептерде дене тәрбиесі сабақтарын
кемінде 3 сағат ӛткізуді қамтамасыз ету, оқу орындарында денсаулығы әлсіз
оқушылар мен студенттер үшін арнайы медициналық топтар мен емдік дене
шынықтыру топтарын ашу тапсырылды.
Балалардың тыныс-тіршілігінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету
Қазақстан Республикасында
балалардың тыныс-тіршілігінің қауіпсіздігін
қамтамасыз ету мәселелеріне ерекше кӛңіл бӛлінеді.
Тӛтенше жағдайларды болдырмау мақсатында Қазақстан Республикасы
Тӛтенше жағдайлар министрлігінің бӛлімшелері оқу орындарында ұдайы
профилактикалық жұмыс жүргізіп отырады. Құтқару қызметтері әкімдіктермен,
ішкі істер департаменттерімен, білім, балалардың құқықтары қорғау, денсаулық
29
сақтау басқармаларымен, БАҚ-пен, ӛңіраралық кӛліктік бақылау инспекциясымен
және балық шаруашылығы басқармасымен ӛзара іс-қимыл жасайды.
Ағымдағы жылдың басынан бері орын алған және ықтимал тӛтенше
жағдайлар жӛнінде жергілікті және республикалық телевизия арналары бойынша
1792 бейнесюжет (2012 ж. – 1918) кӛрсетілді, радиодан 19 060 (2012 ж. – 18 029)
сӛз сӛйлеу жүзеге асырылды, баспа басылымдарында 4 796 (2012 ж. – 4 171)
мақала жарияланды, ҚР ТЖМ бӛлімшелері мамандарының сӛз сӛйлеуі 25 841 рет
ұйымдастырылды.
Сейсмикалық қауіпті және сел қаупі бар ӛңірлерде орналасқан оқу
орындары мен мектепке дейінгі мекемелерде тиісті жаттығулар ӛткізіледі.
2013 жылы жалпы білім беретін оқу орындарының оқушыларымен 119
(2012 ж. - 62) интерактивті сабақ ӛткізілді, олардың тақырыптары әртүрлі:
«Ӛрттің туындау себептері және ӛрт қауіпсіздігі шаралары», «Тӛтенше жағдайлар
кезінде зардап шеккен адамдарға психологиялық және дәрігерге дейінгі кӛмек
кӛрсету», «Мұздағы қауіпсіздік», «Су тасқыны мен су басу кезіндегі іс-әрекет»
және т.б.
Балаларды оқытуда ойын нысандары – ойындар, КТК, сұхбат пен
викториналар, тӛтенше жағдай кезіндегі іс-әрекет қағидалары туралы балалар
суреттері мен плакаттарының кӛрмесі пайдаланылады.
Жалпы білім беру мекемелерінің мұғалімдерімен және оқушыларымен
барлығы 5 594 (2012 ж. – 4 698) викторина, конкурс, КТК, лекция мен сұхбат
ӛткізіліп, 136 633 (2012 ж. – 120 825) адам қамтылды.
Бұдан басқа, ӛртке қарсы бӛлімшелерде «Ашық есік күндері ӛткізіледі».
Оқушылар ӛрт сӛндіру техникасымен, ӛрт сӛндіру-техникалық жабдықтармен,
ӛртке қарсы күзеттің құрылу тарихымен, ӛртке қарсы күзет қызметінің
ардагерлерімен және қаһармандарымен танысады. Барлығы 384 (2012 ж. - 321)
экскурсия ұйымдастырылып, 10756 (2012 ж. – 10 286) оқушы қамтылды.
Оқушылардың
ӛрт
сӛндіру-техникалық
орталықтарына
баруы
ұйымдастырылады. Ӛрт сӛндіру-техникалық орталықтарда 713 (2012 ж. - 700)
экскурсия ӛткізіліп, 18301 (2012 ж. – 17 996) мектеп оқушысы қамтылды.
Балаларға ӛрт қауіпсіздігі шараларын оқыту, патриоттыққа, батылдыққа
тәрбиелеу, денесін шыңдау жүйесін жетілдіру мақсатында оқу орындарында жас
ӛрт сӛндірушілер мен жас құтқарушылар дружиналары арасында жарыстар
ӛткізіліп тұрады. Жарыс нәтижесі бойынша жеңімпаздар мен қатысушылар
грамоталармен, құнды сыйлықтармен және кӛтермелеу сыйлықтарымен
марапатталады. Ағымдағы жылы барлығы 135 (2012 ж. - 134) жарыс
ұйымдастырылып, 798 (2012 ж. - 749) оқу орны қамтылды және оларға 7 410
(2012 ж. – 7 235) оқушы қатысты.
2013 жылы Қарағанды облысының «SOS Теміртау балалар деревнясы» жас
құтқарушылар командасы Әзербайжан Республикасының Гябяля қаласында ӛткен
«Жас құтқарушы» халықаралық балалар-жасӛспірімдер жарысына қатысып,
жалпыкомандалық есепте үшінші орынды иеленді.
