Пайдаланушылардың «Қазынашылық-Клиент» ақпараттық

1 

 

 

Қазақстан Республикасы  

 Қаржы министрінің                                                        

    2016 жылғы  02 наурыздағы 

№ 98 бұйрығымен 

бекітілген 

 

Пайдаланушылардың «Қазынашылық-Клиент» ақпараттық 

жүйесімен және Қазақстан Республикасының Ұлттық 

куәландырушы орталығымен өзара іс-қимыл жасау әдістемелік 

ұсынымдары 

 

1. Жалпы ережелер 

 

1. 

Осы  «Пайдаланушылардың  «Қазынашылық-клиент»  жүйесімен 

және  Қазақстан  Республикасының  Ұлттық  куәландырушы  орталығымен 

ӛзара  іс-қимыл  жасау  әдістемелік  ұсынымдары  (бұдан  әрі  –  Әдістемелік 

ұсынымдар) 

мемлекеттік 

мекемелердің, 

бюджеттік 

бағдарламалар 

әкімшілерінің,  уәкілетті  мемлекеттік  органдардың,  квазимемлекеттік  сектор 

субъектілерінің  Қазақстан  Республикасы  Қаржы  министрлігі  Қазынашылық 

комитетімен,  сондай-ақ  оның  аумақтық  қазынашылық  бӛлімшелерімен 

(бұдан  әрі  ‒  Қазынашылық)  және  Қазақстан  Республикасының  Ұлттық 

куәландырушы орталығымен ӛзара іс-қимылының рәсімдері мен процестерін, 

«Қазынашылық-Клиент»  ақпараттық  жүйесінің  қысқаша  сипаттамаларын, 

жұмысқа қойылатын қажетті талаптарды сондай-ақ «Қазынашылық-Клиент» 

ақпараттық  жүйесін  пайдаланушылардың  жабық  кілттерін  ұсыну  мен 

пайдалану тәртібі мен шарттарын айқындайды. 

Осы  Әдістемелік  ұсынымдарда  пайдаланылатын  ұғымдар  мен 

терминдер: 

түпнұсқаландыру  –  бір  немесе  бірнеше  ақпараттық  ӛзара  іс-қимыл 

жасау  аспектілерінің  түпнұсқалығын  анықтау:  байланыс  сеансы,  оның 

уақыты,  байланысушы  тараптар,  жіберілетін  хабарламалар,  деректер  кӛзі, 

деректерді құру уақыты, деректердің мазмұны; 

электрондық  цифрлық  қолтаңбаның  жабық  (құпия)  кілті  –  тіркеу 

куәлігінің  иесіне  белгілі  және  электрондық  цифрлық  қолтаңба  құралдарын 

пайдалана отырып, ЭЦҚ жасауға арналған электрондық цифрлық нышандар 

кезектілігі; 

негізгі  ақпараттың  қорғалған  тасығышы  ‒  электрондық  цифрлық 

қолтаңбаның  кілттерін  бұзу  мүмкіндігін  болдырмайтын  ақпаратты  қауіпсіз 

сақтаудың сертификатталған қорғалған құрылғысы; 

ӛтініш беруші – тіркеу куәлігі шығарылған сәтке дейін тіркеу куәлігін 

алуға ӛтінім және/немесе құжаттар берген тұлға; 

2 

 

сәйкестендіру  ‒  субъектілер  мен  объектілерге  сәйкестендірушінің 

қолжетімділігін 

беру 

немесе 

ұсынылған 

сәйкестендірушіні 

сәйкестендірушілер тізбесімен салыстыру; 

«Қазынашылық-клиент»  ақпараттық  жүйесі  (бұдан  әрі  ‒  Жүйе)  –

Клиентпен  Қазынашылықтың  және  аумақтық  қазынашылық  бӛлімшелерінің 

(бұдан әрі – АҚБ) электрондық құжат айналымының жүйесі болып табылады; 

Клиент  ‒  мемлекеттік  мекемелер,  бюджеттік  бағдарламалар 

әкімшілері,  уәкілетті  мемлекеттік  органдар  мен  квазимемлекеттік  сектор 

субъектілері; 

Қазақстан  Республикасының  Ұлттық  куәландырушы  орталығы  (бұдан 

әрі  ‒  ҰКО)  –  «электрондық  үкімет»,  мемлекеттік  және  мемлекеттік  емес 

ақпараттық  жүйелердің  қатысушыларына  қызмет  кӛрсететін  куәландырушы 

орталық; 

электрондық  цифрлық  қолтаңбаның  ашық  кілті  –  кез  келген  тұлғаға 

қол  жетімді  және  электрондық  құжаттағы  электрондық  цифрлық 

қолтаңбаның  түпнұсқалығын  растауға  арналған  электрондық  цифрлық 

нышандар дәйектілігі; 

оператор – тіркеу куәлігі шығарылған сәтке дейін тіркеу куәлігін алуға 

ӛтінімді және/немесе құжаттарды қабылдаған және оларды растаған тұлға; 

қол қоюшы тұлға – электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кілтінің 

заңды  иеленушісі  және  оны  электрондық  құжатта  пайдалануға  құқығы  бар 

жеке немесе заңды тұлға; 

пайдаланушы  ‒  атына  ҰКО  электрондық  цифрлық  қолтаңбаны 

пайдалану  құқығы  тіркелген  және  электрондық  құжаттарға  қол  қоюға 

мүмкіндік беретін тиісті электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кілті бар 

тұлға; 

Қазақстан  Республикасының  заңнамасында  белгіленген  тәртіппен 

ҰКО-да  тіркелген  электрондық  цифрлық  қолтаңбаның  ашық  кілтінің 

тиесілілігі мен жарамдылығын растау; 

Қазақстан  Республикасының    Ұлттық  куәландырушы  орталығының 

жазылушыларының тіркеу куәліктерін қолдану саясаты (бұдан әрі – ТКҚС) – 

ҰКО  тіркеу  куәліктері  мен  ҰКО  жазылушыларының  ӛмірлік  циклімен 

байланысты  қызметтерге  қатысты  ҰКО  қызметін  айқындайды  және 

Мемлекеттік  техникалық  қызмет  бекіткен  ҰКО  шығарған  ҰКО 

жазылушылары  тіркеу  куәліктерін  пайдаланатын  ҰКО  ашық  кілттерінің 

инфрақұрылымының барлық қатысушыларына қолданылады; 

тіркеу  деректері  ‒  ТКҚС  және  Жүйені  пайдаланушылардың 

электрондық цифрлық қолтаңбасына сәйкес ҰКО-да тіркеу куәлігін алу үшін 

қажетті деректер; 

тіркеу  куәлігі  -  электрондық  цифрлық  қолтаңбаның  Қазақстан 

Республикасының 

электрондық 

құжаттар 

айналымы 

саласындағы 

заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестігін растау үшін куәландырушы 

орталық беретін қағаз тасығыштағы құжат немесе электрондық құжат; 

3 

 

электрондық  цифрлық  қолтаңба  құралдары  –  электрондық  цифрлық 

қолтаңбаны  жасау  мен  түпнұсқалығын  тексеру  үшін  пайдаланылатын 

бағдарламалық және техникалық құралдардың жиынтығы; 

сертификаттар  қоймасы  –  криптографиялық  жүйені  пайдаланушыны 

сипаттайтын  мәліметтердің  тізбесі  (сертификаттардың  тізбесі)  және 

қайтарып алынған сертификаттардың тізімдері; 

Тіркеу  орталықтары  (бұдан  әрі  –  ТО)  –  Қазақстан  Республикасының 

қолданыстағы  заңнамасына  сәйкес  тіркеу  куәліктерін  жасау,  беру  мен 

қайтарып  алу  кезінде  сәйкестендіру,  түпнұсқаландыру,  тіркеу  куәліктері 

иелерінің  ӛкілеттіктерін  тексеру  операцияларын  жүзеге  асыратын 

«Мемлекеттік  техникалық  қызмет»  РМК  (бұдан  әрі  ‒  МТҚ)  құрылымдық 

бӛлімшелері; 

Сертификаттау  орталығы  ‒  тіркеу  куәліктері  мен  қайтарып  алынған 

тіркеу  куәліктерінің  тізімдерін  жасау,  тарату  және  сақтау  операцияларын 

орындауға жауапты МТҚ құрылымдық бӛлімшесі; 

электрондық  цифрлық  қолтаңба  (бұдан  әрі  –  ЭЦҚ)  –  электрондық 

цифрлық  қолтаңба  құралдарымен  жасалған  және  электрондық  құжаттың 

дұрыстығын,  оның  тиесілілігін  және  мазмұнының  ӛзгермейтіндігін 

растайтын электрондық цифрлық нышандар терімі; 

электрондық  құжат  –  ӛзіндегі  ақпарат  электрондық-цифрлық  нысанда 

ұсынылған және ЭЦҚ арқылы куәландырылған құжат; 

3. Мыналар: 

- 

Жүйе; 

- 

Пайдаланушы; 

- 

негізгі құрауыштары Сертификаттау орталықтары мен ТО болып 

табылатын ҰКО жүйеге қатысушылар болып табылады. 

 

2. Жүйенің мақсаты 

 

4.  Автоматтандырудың  мәні  Қазынашылықтың  Клиент  ұсынатын 

құжаттарды қабылдау және ӛңдеу функциялары болып табылады. Сондай-ақ 

Қазынашылықтың Клиенттерге деректер мен есептерді ұсыну функциясы да 

автоматтандыруға жатады. 

Жүйе: 

- 

аумақтық  қазынашылық  бӛлімшелерге  Клиент  ұсынатын  

құжаттардың электрондық нысандарын жасауды; 

- 

құжаттардың 

электрондық 

нысандарын 

толтырудың 

дұрыстығына форматтық-логикалық бақылауды тексеруді жүзеге асыруды; 

- ӛз авторлығын, сондай-ақ Клиент жасаған электрондық құжаттардың 

тұтастығын куәландыру үшін ЭЦҚ пайдалануды; 

-  Клиенттің  толтырылған  және  ЭЦҚ  бекітілген  электрондық 

құжаттарды жіберуін; 

-  Клиенттің  Қазынашылыққа  ұсынатын  электрондық  құжаттардың 

қабылдануын және бастапқы ӛңделуін;