23
дайын, бұған себеп болатын әр бір тоқтау қабатында орнатылған шақыру
аппараттарының өшкен сигнал шамдары.
1.4 Релелік басқару станциясы
Бұл басқару станциясының түрі релелік аппараттардан құралады. Бас
жетектің шығырының электр қозғалтқышын қоректендіру үшфазалы кернеуі
380В пен орындалады. Төмендеткіш трансформатордың түзеткіш көпір
арқылы бір фазалы айнымалы кернеу электромагниттік катушкаға беріледі,
ондағы кернеу 110В. Аялдамалар саны 1-16 дейін. Лифт кабинасын
шақыруын тіркеу үшін, ол шақыру бойынщша келуі үшін, егер лифтті басқа
қабатқа шақырса, немесе оның ішінде жолаушы келе жатырса, онда лифтті
шақыру түймесін басып тұру керек. Кабина орнынан қозғалып кетуі үшін
бірнеше реле іске қосылуы керек, кернеу көзі бірнеше әр түрлі релелердің
контакторлары арқылы өтуі керек, содан кейін бас жетектің шығыры іске
қосылады.
Артықшылықтары: станцияны жөндеу өте қарапайым, істен шыққан
бұйымдардың көп бөлігін оңай алмастыруға болады.
Кемшіліктері: реле станциясының басқару тізбектері қуаты 110 В
болғасын, кейбір релелер тұрақты қосылғандықтан, электр энергиясын
тұтыну өте жоғары болады, басқару станциясының барлық жеріне жеткізу
үшін және барлық реле контакторларын қосу үшін өте көп сым керек
болады. Бұзылу кезінде, бұзылған жерді іздеуде көп уақыты сымға кетеді,
оны тарқату, станциядағы кернеуді өлшеу, кернеу көзін шахтада есептеу
(кабинаның
қысқыштық рейкаларында, шахты есіктерінің соңғы
өшіргіштерінде, орталық бөлгіш қораптың қысқыш рейкаларында). Бұл
станцияда реле қолданғандықтан, контакттардың бір-біріне жабысып
қалмауын болдыртпауы үшін, олар техникалық күміспен қабатпен
қабаттайды. Басқару шкафы өлшемі өте үлкен және де салмағы да өте ауыр,
оның қасында төмендеткіш трансформатор орнатылады, оның да салмағы
мен өлшемдері кішкентай емес. Реле катушкалары, контакттар және
байланыстыру сымдары қымбат мыс сымнан жасалынған.
1.5 Логикалық элементтерде басқару станциясы
Басқару станциясы мынадай әрекеттерді қадағалайды: лифталық
кабинаның жылжуын қадағалап, лифт шахтасында есіктердің автоматты
түрде ашылуын және жабылуын басқару, 17 қабатқа дейінгі тұрғын үйлер
мен ғимараттар үшін 1,4 м/с дейінгі қозғалыс жылдамдығымен жеке және
бірнеше топтық жолаушы лифттері төмен қарай қозғалғанда аралас
жинақтау алгоритімін жүзеге асырады. Басқару станциясында бұйымның
келесідей параметрлерін бағдарламалау жолымен қызмет көрсетудің
төмендегідей шарттарын таңдау мүмкіндігі қарастырылады:
- лифт кабинасының еденінің сипаты;
- реверсті авариясын тіркегенге дейінгі есік реверстерінің саны;
24
- есік ашылғандағы кідірістер;
- жүрер алдындағы кідірістер;
- тура тоқтағанға дейінгі төмен жылдамдықтағы жүріс уақыты;
- бәсендету датчиктерінің арасындағы үлкен жылдамдықтағы жүру
уақыты;
- қабаттылық;
- жұптап басқарудың артықшылығы;
- критикалық емес авариядан кейінгі өзінен өзі қалпына келу уақыты;
- сигнал датчиктерінің активті деңгейі.
Басқару станциясының индикациясы лифттің барлық сигналдардың
күйіне тән, кабина күйінің индикациясына және авариялық ситуацияның
кодоның идикациясына. Есік ашылған кезде кез келген қабатта лифттің
кабинасының орналасуын түзету орындалады. Басқару станциясы істен
шыққан немесе қатып қалған шақыру және бұйыру түймелерін жұмыс
істеуін доғарады. Лифтімен авариялық ситуация болған жағдайда, басқару
станциясы энергияға тәуелді жадында 50 дейін авариялық ситуация
кодттарын, барлық басқару және датчиктердің сигналын жазады. Бұл
жазбалар тіпті қуат көзі сөнгенде де сақталады. Бұндай есептеулер штатты
басқару пультімен және бұйымды индикациялау арқылы жүргізіледі.
Айнымалы үш фазалы электр желісінен электрмен қуаттандыру жүзеге
асырылады, номиналды кернеуі 380 В, рұқсат етілген номиналды өлшем
ауытқулары -20%- дан +10 дейін және де (50 ± 1) Гц жиілік арқылы жүзеге
асады.
Станция келесідей ең басты блоктардан тұрады: бұйымға үш фазалы
кернеуді беру үшін керек құрылғы ол- қосу блогі; басқару блогінің блогы
бойынша бас жетектің блогы бас жетектің шығырының электр
қозғалтқышын басқаруды жүзеге асырады, нақтырап тұрып айтқанда:
қозғалтқыштың айналуын бағыттау (лифт кабинасының жоғары немесе
төмен қозғалуы), қозғалтқыштың айналу жылдамдығын (жоғары немесе
төмен жылдамдықта), шығыр тежегішінің қосылуы немесе айырылуы. Бұған
қоса басқару блогына бас жетектің электрлік қозғалтқышының
температуралық қоғаныс датчигінің күйін және де қорғаныс тізбегінде қайта
көтеру және қайта түсіру датчигімен байланыс береді. Есік жетегінің блогы
басқару блогінің командасы бойынша есік жетектерінің электрлік
қозғалтқыштарының реверсивтілігін бақылап отырады, сонымен шахта және
лифт кабинасының есіктерінің ашылуын қамтамасыз етеді, соған қоса электр
қозғалтқышының динамикалық тежеуін қаматамыз етеді, сол себебті шеткі
жағдайларда кабина есіктерінің жармасынының соққысын болдырмайды,
және де лифт кабинасының жарықтадыруымен қамтамасыз етеді, лифттің
қызмет көрсету алгоритміндегі барлық режимдерін жүзеге асыруға басқару
блогі өз өз жұмысын атқарады, лифттің электр құрылғылары арқылы және
жұмыс жасайтын бұйымдардың басқару командалары арқылы өнделіп
информацияларды тексеру арқылы жұмысын жасайды. Оған қоса, басқару
блогі, өзін-өзі және лифттің электрлік құрылғыларын төмен вольтті (24 В)
