22
Осыған қарамастан, пайдаланушылардың көрсетілген әлеуеттік өсімі әрі
мемлекеттік және жекеменшік провайдерлер инвестициясының жалғасуы,
алаңда бәсекелестіктің қыза түсуі, технологиялық инновациялар, жекелеп
алғанда, кейбір өткізгішсіз жүйенің дамуы, еніп таралу дәрежесінің келе-шекте
әрмен қарай ұлғаятындығына ұйғарым жасауға негіз береді.
1.3 Электронды даярлық
Қоғам ішіндегі ақпараттық технологияның еніп таралу дәрежесін анықтау
үшін пайдаланылатын электронды даярлық индексі құқықтық, саяси,
әлеуметтік және мәдени ортаның, мемлекеттік қолдаудың т.б. жағдайларды
қамтитын сандық әрі сапалық критерийлер қатары негізінде айқындалады.
Economist Intelligence Unit 2016-электронды даярлақ рейтінгі бойынша
зерттелген 70 елдің ішінде Қазақстан соңынан санағанда екінші (69-ыншы)
орында тұр. Мұндағы негізгі түйткіл жалпылай алғанда ИКТ-ні пайдалану
дәрежесінің төмендігінде. Бұрынғы жылдармен салыстырғанда Интернетке
қолжетімділік дәрежесі мен электронды сауаттылықта аздаған серпіліс
байқалады, ал құқықтық ортаның көрсеткіші нашарлаған(3-кесте).
3 к е с т е - 2015-2016ж.ж. Қазақстанның электронды даярлығының
индикаторы
Жыл
Интернетке
қосылу түрі
Бизнес-
орта
Әлеуметтік-
мәдени орта
Құқықтық
орта
Билік
саясаты
Бизнесте
қолдану
Жалпы
балл
2015
3.30
5.66
3.80
3.70
2.85
4.05
3.89
2016 3,40
4,82
4,00
3,45
3,10
1,98
3,31
* Economist Intelligence Unit ақпараты бойынша
құрылған
Ақпараттық технология дамуының Бүкіләлемдік экономикалық форумы
рейтингісінде биылғы жылы Қазақстан әлемнің 134 елінің ішінен 73-інші орын
алды. Осал фактор ретінде АКТ-ды пайдалануға жеке даярлық дәрежесінің
төмендігі аталды, АКТ-ны бизнес-қауымдастығының пайдала-нуы, сонымен
қатар өндірістің дамуы үшін әлсіз нарықтық орта үкіметтің ақпараттық
теңсіздікті төмендетуге бағытталған батыл әрекеттерінің қажеттілігінің
маңызын арттыра түсті.
Елдің экономикалық жақтан сәтті дамыған аймақтары Интернет-
технологияны белсенді пайдалануға даярлығы мен мүмкіндігінің салы-
стырмалы түрде алсақ, жоғары екендігін көрсетті. ҚР статистика Агенттігінің
мәліметінде 2015 жылдың жағдайы бойынша республиканың 16 субъектісі
ішінен Интернет абоненттерінің саны бойынша Алматы, Астана және
Қарағанды облыстары көшбасшы болды, бұлар бірге абоненттердің 40%-тек
астамын қамтамасыз етеді [5].
23
Егер пайдаланушылардың қолдануы деңгейі жағынан ресурстар
танымалдығын бағаласақ, алғашқы орындарды ойын-сауықтық ресурстар мен
файл ауыстыруға арналған web-сайттар бөлісуде, оған ауыр контенттерді
ауыстыруға арналған бит-торрент технологияларын пайдаланатын қызметтер де
кіреді (4 кесте).
4 к е с т е - Қазақстандағы пайдалануы жағынан алғашқы тұрған 30 web-
сайт (13.03.16)*
Атауы
Сипаттамасы
Атауы
Сипаттамасы
1)
www.kolesa.kz Жеке хабарлан-
дырулар
16) www.sports.kz
Спорт
жаңалықтары
2)
www.nur.kz
Портал
17) www.svalka.kz
Файл алмасу
3)
www.kiwi.kz
Видеохостинг 18) www.alfa.kz
Ақпараттық
портал
4)
www.namba.kz
Әлеуметтік
желі
19) www.torrentzone.
kz
Файл алмасу
5)
www.krisha.kz Жеке хабарлан-
дырулар
20) www.flashgames.
kz
Ойын -сауық
6)
www.kinomir.net
Афиша
21) www.mytv.kz
Онлайн жүйесі
7)
www.vse.kz
Форум
22) www.movieworld
.kz
Ойын-сауық
8)
www.kino.kz
Афиша
23) www.resurs.kz
Ақпараттық
портал
9)
www.zakon.kz
Ақпараттық
портал
24) www.gam.kz
Ойын -сауық
10)
www.hh.kz
Жұмыс іздеу 25) www.satu.kz
Онлайн сату
жүйесі
11)
www.on-video.kz Ойын -сауық
26) www.kazakh.ru
Халықаралық
сервер
12)
www.bb.ct.kz
Форум
27) www.gazeta.kz
Ақпараттық
портал
13)
www.irr.kz
Интернет-
газета
28) www.anime-
online.kz
Ойын -сауық
14)
www.gameworld.
kz
Ойын порталы 29) www.kinolife.kz
Афиша
15)
www.yvision.kz
Портал/блог
30) www.kaztube.kz
Ойын -сауық
Рейтингтің алғашқы 30-да 11 жоба ойын-сауықтық тақырыпта (оның
ішінде, пайдаланушылар ең көп кіретін kiwi.kz видео-хостингі, афиша түріндегі
ресурстар, ойын-сауықтық қызметтердің араласуы, ойын порталдары, сонымен
қатар файлдарды көруге, жүктеуге және ауыстыруға арналған сайттар бар).
Ақпараттық желілік ресурстарға ақпараттық агенттіктер, дәстүрлі және желілік
БАҚ-ның сайттары (6 жоба) кіреді. Осынша web-жоба қызметтік-тұтынушылық
