Жиектік құрылымдар. Рудалық минералдың бір түйірі, қандайда бір басқа минералдардың айналасындағы жиектерінде құрамы, түйір құрамымен ажыратылады. Егер рудалық минерал басқа құрамды жиекті түрде минералмен толтырылса, ерекшелігі егер түйір жапсарының арасында жиектері дұрыс емес, түйірлер түзілім уақыты бойынша жас, жиегі кеш және орын басу процесі нәтижесінде пирит пайда болады. Сондықтан мұндай құрылымдар минералданудың екі стадиясының болуы және орын басуы түзілімдердің белгілері болып табылады. Бірақ бұл құрылымдар басқа да жолмен пайда болуы мүмкін, сондықтан оларды талдауда абай болу қажет. Олар мынадай болуы мүмкін: а) белдемді ӛсу (кристалдану процесінде құрамының ӛзгеруі); б)
құрамының кенеттен ӛзгеруімен, минералданушы ерітінділерге кейбір тұрақты концентрациялардың қоспаларға түсуі, олардың концентрациясы рудалық минералдармен бірге шӛгеді немесе тотықтанады. Мысалы: ашық-қоңыр сфалерит, темір мен марганецке бай құрамының кенеттен ӛзгеруінің дәлелі болады, сфалериттің қара жиектерімен қоршалған. Екі сфалеритте минералданудың бір стадиясына жатады.
Кірмелер. Кірмелер ұсақ, шеттері тең және домалақ не сопақ пішінді болғанда, оларды жақын бір уақытты минералдармен бастапқы деп санауға болады. Бастапқы минералдарда, ерітінділерде алғашқы болып, соларда шӛгіп немесе кристалдану процесінде олардың артынан жүреді. Мысалы халькопириттің домалақ эмульсиялық түйірлері жиі сфалеритте байқалады. Егер кірікпелер бастапқы минералда құрылымдық бағыттың бойында байқалса, нәтижесінде симметриялық ӛрнектер пайда болады, онда кірме минералдар бастапқы минералға жақын біруақытта болады. Бірақ соңғы жағдайда абай болу қажет, ӛйткені мұндай құрылымдар орын басу процестерін беруі мүмкін. Егер минералдардың кірмелері заңсыз орналасса, ӛте жырықталған кӛтеріңкі шектелген болса, онда оларды бұрынғы рудалық минералдардың орын басқан қалдықтары деп санауға болады және орынбасудың жүйелері бар.
Коррозиялық құрылымдар, қиылысу және псевдоморфоза құрылымдары. Бұл құрылымдар жастарындағы әртүрлі уақыттың абсолюттік дәлелін береді және минералданудың әртүрлі стадиялардың болуын жиі кӛрсетеді. Егер бір минералда жырықтар, кӛтеріңкі және иректелген шеттері байқалады және минерал басқа минералмен салыстырғанда, минерал басқа минералдың килігуіне негізделген. Килігуші немесе орынбасушы минералдар бірнеше ерте минералдарды жойып жібереді не алмастырады.
Егер минералданудың алғашқы стадияларының рудалық минералдары ұсақталу және брекчия құбылысының жаралуымен күшті деформацияға ұшыраған, соңынан кеш минералдану байқалса, нәтижесінде қиылысу құрылымы туындайды. Мұндай жағдайда: а) минералданудың алғашқы стадия минералдарының жаралу жүйесі, ә) деформациялық үйлесімсіздік, б) минералданудың алғашқы стадия минералдарының жаралу жүйесі және в) орынбасуды белгілеуде қиындық туындамайды.
Бір минералдың басқамен немесе минерал агрегаттарымен псевдоморфозасы қандайда бір басқа минералмен бәрі бірге псевдоморфозасын берсе, орынбасу белгілерінің куәсі ретінде жақсы белгілері болып табылады. Мысалы гетиттің псевдоморфозасы пирит арқылы болады.
Сондықтан жоғарыда қарастырылған барлық белгілерді қысқаша тӛмендегідей таныстыруға болады.
Достарыңызбен бөлісу: |