Бақылау және бақылау-сҧрыптау автоматтары
Бӛлшектерді жаппай немесе сериялық ӛндірісте жасаған кезде бақылау және бақылау-сұрыптау автоматтары кеңінен қолданылады, олар жарамды және ақаулы ӛнімді іріктейді. Олардың кейбіреулері ақауы бар бӛлшектерді жоғарғы және тӛменгі шектері бойынша, сондай-ақ жӛнделетін ақау және жӛнделмейтін ақау деп сұрыптайды. Бұған қоса бақылау және бақылау-сұрыптау автоматтарыақауды алдын алу үшін және мӛлшерге қарап бұйымдарды топтар бойынша сұрыптау үшін қолданылады. Әдеттегідей автоматтар тиегіш құрылғылардан, ӛлшеу жүйесінен (станциядан), тасымалдау, сұрыптау және еске сақтау құрылғылардан тұрады. Ӛзінің құрылымдық ерекшеліктері және әрекет ету принципі бойынша бақылау автоматтардағы тиегіш құрылғылардың автоматты желі мен машина-автоматтардың тиегіш құралдардан айырмашылығы жоқ болғандықтан және олар бұрын қарастырылғандықтан осы тарауда олар қарастырылмайды.
Ӛлшеуіш станциалары. Ӛлшеуіш станциалар бақыланатын бұйым туралы ақпаратты алуға және сигналды әрі қарай ӛзгерту мен тапсыру үшін ыңғайлы формаға қалыптастыруға арналған. Олар ӛлшемнің жоғары дәлдігіне, сыртқы ауытқулар әсер еткенде сипаттардың болмашы ӛзгеруіне, ауыстыратын механизмнің және
түрлендіргіш құрылғының кішкентай гистерезисіне, бақыланатын жазықтардың жоғары беріктігіне және т.б. қасиеттергі ие болу керек. Әрекет ету принципі және құрылымдық ерекшеліктері бойынша ӛлшеуіш станциалардың алуан түрі бар. Осыған орай ӛлшеуіш импульсті ӛзгерту әдісіне қарай олар механикалық, электрлік (электртүйіспелі, индуктивті, сыйымдылық және т. б.),
пневматикалық, фотоэлектрлік болып салаланады.
Цилиндрлі жазықтықтардың базалауы жазықтық бойынша іске асырылуы мүмкін, онда ӛлшеуіш ұштық 1 бӛлшекті енгізу бағыты бойынша созылған пішақ пішінге ие, және геометриялық пішінді бақылаған кезде пішақтың ұзындығы үлкен, ал мӛлшерді бақылаған кезде – кішкентай болады. Бұл ретте ерекше назарды ӛлшеуіш және базалық жазықтардың параллельдігін алу үшін аудару керек. Призмада базалау (сурет 13.7, б.) сопақтықты бақылаудың дәлдігіне деген әсерді азайтуға мүмкіндік береді. Бӛлшекті базалық жазықтыққа қысу үшін базалайтын құрылғылардың құрылымына серіппелі тіреуіштер кӛзделген (сурет 13.7, в.), олар сыртқы ауытқулардың әсерінен бӛлшектің базалық жазықтықтан жұлып алуын және бақылау операцияларды орындаған кезде оның бұрылуын жояды. Кейбір кезде сақиналық бӛлшектерді 5 шарларға базалайды (сурет 13.7, г.), бұл сопақтылық ӛлшемінің дәлдігіне деген әсерді азайтуға мүмкіндік береді. Шарлар 4 айырғышта орналасады. Бақылау кезде ӛлшенетін диаметргі тіреуішпен шарларды ажыратып, 7 сояуышпен 6 конустық калибр жылжиды.
Бӛлшектің сопақтылығы бақылау операциялардың орындалуы дәлдігіне минималды әсерін бӛлшектің бес шарларда базалағаны кезде тигізеді.
Достарыңызбен бөлісу: |