28
1.2.–кесте Электр аспаптары үшін сұраныс коэффициенті
Электр аспаптары
сыйымдылығы Р, Вт
Сұраныс факторы Кс
Жарықтандыру
500
0,7
К
=
Р
/
Р
,
с
р
у
онда
Р
– есептеу қуаты; R–реттейтін (номиналды) қуаты; тұру Кс=
р
3 780 : 5 840 = 0,6.
Жүктеменің тоғы:
I
= 5 840:220 ∙ 0,6 = 15,9 А.
н
Қорғаныс тізбегін бір қадамнан артық таңдаңыз: 20 А.
Тұтастай алғанда тұрғын үй–жайлар бойынша есептеулер тұты-
нушылардың санына байланысты сұраныс коэффициенті қабылда-
нады:
Бөлмедегі қабылдағыштардың саны.............2
3
0,75
5...200
0,7
К
..................................................................... 0,8
с
Электр сымдар жүйесі үшін кабель қимасын таңдау. Электр ка-
белінің бөлігін таңдау үшін, электр қондырғыларын орнату ере-
желерінде кестелерді пайдалануға болады (ЭОЕ). Кестеге сәйкес.
1.3 Есептелген жүктеме ток немесе желінің номиналды қуатын
анықтаймыз және электр кабелінің қимасын таңдаңыз. 1.3–кестедегі
деректер мыс кабеліне импортталады, себебі алюминий шоғырсы-
мы тұрғын үй–жайларды сымға салуға тыйым салынады (ЭОЕ 7–ші
бетін қараңыз).
29
1.3–кестедегі деректер. мыс кабеліне импортталады, себебі алю-
миний кабельдерді тұрғын үй–жайларды сымға салуға тыйым са-
лынады (ЭОЕ 7–ші бетін қараңыз).
Кабельдің
қимасы , мм
Мыс сымдары
Жүктемені
жүктеңіз , А
сыйымдылығы , кВт
220 Вбола тұра
380 Вбола тұра
Ашық түрде
0,5
11
2,4
–
Шаңсорғыш
800
0,1
Электр плитасы
2 000
0,8
Кір жуғыш машина
400
0,8
Теледидар
140
1,0
Кондиционер
1 200
0,7
Тоңазытқыш
300
1,0
Басқа
500
0,3
барлығы
5 840
–
Тұрғын үйлер мен коттедждер электр желілерінде болашақ үшін
электрлік жүктемені есептеу үшін деректер 1.4,1.5–кестеде келтіріл-
ген..
30
1.4
–кесте Тұрмыстық үй–жайларды электр желілерінде есептеу үшін
электрлі тұрмыстық техника мен машиналардың қуаттылығының но-
менклатурасы
Атауы
Орнатылған қуаты , Вт
Вентиляторлар
1 000...2 000
Джакузи
2 000.2 500
0,75
15
3,3
–
1,0
17
3,7
6,4
1,5
23
5
8,7
2,0
26
5,7
9,8
2,5
30
6,6
11
4,0
41
9
15
5,0
50
11
19
10
80
17
30
16
100
22
38
25
140
30
53
35
170
37
64
Құбырлар
0,5
–
–
–
0,75
–
–
–
1,0
14
3
5,3
1,5
15
3,3
5,7
2,0
19
4,1
7,2
2,5
21
4,6
7,9
4,0
27
5,9
10
5,0
34
7,4
12
10
50
11
19
16
80
17
30
25
100
22
38
35
135
29
51
31
1.5
–кесте Болашақ үшін тұрғын үй (пәтер) және коттедждердегі электр
жүктемелерін есептеу үшін бастапқы деректер
Сипаттамалары
Мәні
Пәтердің орташа ауданы (барлығы), м:
жаппай құрылыстың типтік ғимараттары
жеке жобалар үшін сәнді апартаменттер (элита)
бар ғимараттар
70
150
Коттедждің ауданы (жалпы) , м
150.600
Орташа отбасы
3 адам
Орнатылған қуат, кВт:
газ плитасы бар пәтерлер
21,4
Миксерлер
250.400
Мұздатқыштар
140
Плита астындағы сүзгілер
250
Жарық аспаптар
1 800...3 700
Грильден жасалған пештер
650... 1 350
Ыстық сумен жуатын ыдыс жуғыш машина
2 200.2 500
Радио және басқа жабдықтар
70...100
Микротолқынды пештер
900. 1 300
Шырын сыққыштар
200.300
Тұрақты электр плитасы
8 500.10 500
Кір жуғыш машиналар: жылыту суы жоқ
қыздырылған сумен
600
2 000.2 500
Теледидарлар
120...140
Тостеры
650. 1 050
Тоңазытқыштар
165.300
Электрлік сауналар
1 2000
Электр техникалық жабдықтар
650.1 000
Ет тартқыш
1 100
Электрқұрамды тазартқыштар
650.1 400
Электрлі үтік
900.1 700
Электрфен
400.1 600
Электр шәйнек
1 850.2 200
1.8–сурет. Қалалық пәтердің коммутаторының орналасу жоспа-
ры:
1 – пластик корпус; 2 – тарату автобусы, қорғаныс автоматтарын қосу; 3
және 5 – қорғанысты өшіру құрылғылары; 4 – электр энергиясын тұтынушы-
лардың топтық желілері; 6 – автоматты қорғау құрылғылары; 7 – жерлендір-
гіштің шинасы; 8 – нөлдік жұмыс өткізгіштерді қосатын автобус
32
Жақсартылған жобадағы қалалық пәтердің үлестіргіш тұстама-
ның сызбасы. Бұл схемада жалпы автоматты ажыратқыш ( 1.8–сурет)
– бұл 63 А–да бағаланған үш бағаналы автоматты құрылғы. Схемада
RCD–лер көптеген тұрмыстық техникамен, сондай–ақ қуатты тұты-
нушылармен (сумен уқалау ванналары, бөлінген жүйелер, қуатты
пештер және т.б.). РЖД номиналды мәні – 40 А, ылғалды бөлмелер
үшін ағып кету тоғы 10 мл, құрғақ бөлмелер үшін АБҚ үшін ағып
кету тоғы – 30 мл.1.6.
ЭЛЕКТР ТЕХНИКАЛЫҚ ҚҰРЫЛҒЫЛАРДЫ
МОНТАЖДАУ ЕРЕЖЕЛЕРІ МЕН БІРІЗДІЛІГІ
ЭЛЕКТРОНДЫ ОРНАТУ
Электртехникалық құрылғыларды орнату және жөндеу жұмы-
старын ұйымдастыру және дайындау кезінде ҚНжЕ 3.05.06–85, С
48.1330.2011, SP 49.13330.2012, ҚНмЕ 3.05.06–85, МЕМСТ 12.1.004–
91 талаптарын сақтау қажет.
МЕМСТ 21.601–2011 «Құрылыс салуға арналған жобалау құжат-
тамасының жүйесі» талаптарына басшылық жасау. Ішкі сумен жаб-
дықтау және канализация жүйелерінің жұмыс құжаттамаларын іске
асыру ережесі », МЕМСТ 21.501 – 2011« Жобалық құжаттама жүйесі
құрылыс үшін. Архитектуралық және конструктивті шешімдердің
жұмыс құжаттамаларын жүзеге асыру ережелері», МЕМСТ 21.201
– 2011«Құрылыстық жобалау құжаттамасы жүйесі. Ғимараттардың,
құрылымдардың және құрылымдардың элементтерінің шартты гра-
фикалық бейнелері» талаптарын басшылыққа алу қажет.
33
1.6.
стандартты ғимараттарда электр плитасы бар
пәтерлер
32,6
Сипаттамалары
Мәні
сәнді ғимараттарда электр плитасы бар пәтерлер
газ плитасы бар коттедждер
газ плиталары мен электр сауналары бар
коттедждер
электр плитасы бар коттедждер
электр пештері мен электр сауналары бар
коттедждер
39,6
35,7
48,7
47,9
59,9
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ
1.
2.
Ғимараттар мен құрылыстардың сипаттамалары қандай?
Ғимараттар мен құрылыстардың құрылымдық элементтері
қандай?
Орнату үшін жіберілетін орындарда құрылыс ұйымы қан-
дай жұмыс атқарады?
Электр қондырғыларының қандай жобаларын білесіз?
Олардың айырмашылықтарын көрсетіңіз.
Электр қондырғыларын жоспарлаудың түрлері, олардың
айырмашылықтары қандай?
Электр қондырғыларын, электр желілерін, электр өткіз-
гіштерін анықтау.
Электр тізбегінің схемасы мен электр схемасы арасын-
дағы айырмашылық қандай?
Ағымдағы жүктемені есептеңіз және төмендегі кестелерді
қолданып жеке тұтынушылар үшін бір фазалы электр
желісіндегі автоматты сөндіргішті таңдаңыз.
Ағымдағы жүктемені есептеңіз және бір фазалы электр
желісіндегі электр сымының ажыратқышын таңдап,
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
төмендегі кестелерді
белін таңдаңыз.
қолданып,
электр
өткізгішінің
ка-
34
| 
