Оқулық «Білім беруді дамыту Федералды институты»

жүктеу 4,68 Mb.

Pdf просмотр

бет	90/110
Дата	19.01.2023
өлшемі	4,68 Mb.
	#40973
түрі	Оқулық

1 ... 86 87 88 89 90 91 92 93 ... 110

169
7.1.2.

Кері байланыссыз командоаппараттар
Кері байланыс деп басқару объектісінің жауапты реакциясына
басқару құрылғысын беруді түсіндіреді. Қарапайым құрылғыларында
осындай беріліс қарастырылмаған, яғни, басқарушы белгілер, қалай
болуы керек, солай атқарушы механизмдермен өңделеді және процесс
тиісінше өтеді. Осындай командоаппараттарынан уақыттың белгілі
сәтінде байланыстардың түйісуін және ажыратуын талап етеді.
Электромеханикалық командоаппаратта өз құрамында бөлгіш
біліктер бар, олар аса кіші жылдамдықпен тұрақты редуктормен
жабдықталған электроқозғалтқыштармен қайтарылады. Білікте барабан
немесе жұмырдықтар немесе дөңестері бар дисктер бар, олар электр
байланыстарына немесе басқа да атқарушы механизмдеріне әсер етеді.
7.1-
суретте екі атқарушы механизмдермен басқаруды ұйымдастыру
схемасы ұсынылған. Біліктің айналу шамасына қарай дөңестердің
ұзындығымен анықталатын уақытқа осы немесе басқа механизмдердің
тоқ көзі тізбектері байланыстарымен түйіседі. Біліктің бір айналымы
тиісті жабдықтармен басқарудың толық цикліне немесе технологиялық
процестің кезеңдеріне сәйкес келеді.
Осындай командоаппараттың конструкциясы қарапайым, бірақ,
қажет болған кезде басқару алгоримінің ауысымы ұштамалармен
білікті ауыстыруға немесе аса күрделі ұштамаларды – реттеуші
бейіндерді қолдану қажет.
Механикалық байланыстарды байланыссыз ажыратқыштарды
ауыстыруға болады, мысалы, оптикалық, егер жұмырдықты
механизмдердің орнына анық емес учаскелердің қажетті жерлерінде
берілген мөлдік дискісін қолдануға болады. Берілген бұрышқа қол
жеткізу үшін диск жарық қабылдағышы арқылы жарық ағымы түсе
бастайды, ол байланысты түйіндеуімен тең.
7.1-
сурет. Электромеханикалық командоаппараттар жұмысының схемасы

170
7.2-
сурет. Электрондық командоаппараттар схемасының үзіндісі
Ол диск кішігірім бұрышқа айналатынша жалғасады, сонымен қатар,
жарық ағымы мөлдірсіз учаскелерді үзеді. Дискінің әр түрлі сақиналы
жолақтарында бір-біріне байланысты емес атқарушы механизмдерді
басқару бағдарламалары орналасады, олардың әрбіреуі кіреді және
жарық қабылдағышы сөнеді. Басқару алгоримінің ауысымы үшін
басқаға дискті ауыстыру жүргізіледі.
Командоаппараттардың
электрондық
нұсқасы
7.2-суретте
көрсетілген. Импульстардың генераторы есептегіштерен есептелетін
импульстарының кезектілігі құрылады. Есептегіштердің шығысымен
екілік код дешифраторға түседі – бірнеше шығыстары бар құрылғы
және есептегіштен түсетін белгілі код кезінде олардың шығысының
әрбіреуінде кернеу импульсын құрады. Дешифраторда осындай
шығыспен қосылған бір диод таңдалғаннан басқа, кез-келген кодта
кіретін жартылай өткізгішті диодты қолданады, ашық жағдайда болады
және кернеудің нөлдік деңгейінің шығысында құрылады. Таңдалған
код кезінде барлық диодтар жабық және тоқ көзі кернеуі Е
пит
дешифратор шығысында резистор

жүктеу 4,68 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 86 87 88 89 90 91 92 93 ... 110