Шетел инвесторларының саяси қағидалары:
экономикалық пайданың тиімділігі;
экономикалық және экологиялық қауіпсіздендіру;
экологияға зиян келтірмеу;
капиталды мемлекеттен шығару;
ескірген техникамен жұмыс жүргізбеу;
инвестордың сенімді серіктесі болу.
Игерілген шетелдік тікелей инвестициялардың едәуір бөлігі мұнай, газ, түсті металл, энергетика салаларына бөлінді. Соны- мен қатар, Қазақстанда шетел инвесторларының көптеп келуіне әсер ететін жағдайлар бар. Мысалы, бай минералдық шикізат көздері, көптеген табиғи жер ресурстары, яғни, түсті және қара металлургия, химия және мұнай химиясы. Еліміздегі өнер- кәсіптік қуаттылық пен халықтың білім деңгейі жеткіліксіз мамандандырылған кадрларды қамтамасыз етті. Негізінен елі- мізге барлық инвестицияның 80%-і шикізатқа мұнай өңдеу, газ, қара және түсті металлургия мен энергетика саласына келді.
2018 жылы негізгі капиталға салынған инвестициялардың жалпы көлемі 21,6%-ке артып, 7,5 трлн теңгені құрады. Тікелей шетелдік инвестициялардың жалпы көлемі 15,4%-ке ұлғайып, 12,3 млрд долларды құрады. Атап айтқанда өсім келесі сала- ларда байқалды: тау-кен өнеркәсібі – 6,7 млрд доллар (өсім 13,6%), көлік – 393,3 млн. долллар (өсім 21,7%), сауда – 2,0 млрд тенге (өсім 37,3%), қаржылық және сақтандыру қызметі – 359,5 млн доллар (өсім 1,7 есе), ақпарат және байланыс – 124,2 млн доллар (өсім 5,7 есе).
Ұлт жоспары – 100 нақты қадам аясында ТҰК-ды тарту жұмыстарын белсенді түрде жүргізуде. Шамамен 10,6 млрд. доллар болатын 34 жобадан ТҰК жобаларының тізімі жасалды (12 жоба іске асырылуда, 22 жоба ұысынылуда).
Жалпы сомасы 1,4 млрд доллар болатын 12 жоба іске асырылу сатысында, оның ішіндегі құны 1 млрд доллар болатын 8 жоба қарқынды түрде іске қосылуда. Маңызды жобалардың арасынан инвестиция көлемі 83 млн доллар Техникалық газ өндіретін немістің Linde Group компаниясын, инвестиция көлемі
165 млн доллар картоп өңдейтін голландиялық фирманы, инвестиция көлемі 70 млн доллар жоғары сапалы әк өндіретін бельгиялық Carmeuse Group компаниясын, инвестиция көлемі 220 млн. доллар сода күлін өндіретін түріктің Yildirim Holding компаниясын, инвестицияларының көлемі 194 млн доллар болат құбырларын шығаратын қытайдың CNPC және цемент өндіретін China Gezhouba Cem компаниялары.
Жалпы сомасы 9,2 млрд АҚШ долларын құрайтын 22 жоба ұсынылуда. Бұлардың арасынан майлауға арналған жоғары сапалы май өндіретін қытайлық Citic Group, алюминий өнім- дерін шығаратын жапондық Hanacans, өсімдік майын өндіретін Marubeni, француздық фармацевтикалық препараттар өндіретін Servier жобаларын атауға болады.
Тікелей шетелдік инвестициялардың жалпы ағыны құрылымында Нидерланды (жалпы ТШИ түсуі 39,9 %) көш бастап тұр, одан кейін Франция (7,8), Қытай (5,9), АҚШ (5, кейін 2 %), Ұлыбритания (4,6), Ресей (3,9), Виргин (British) аралдары (3,3) және Жапония (3,1). Қазақстан экономикасына инвестицияны 120-дан астам ел құяды.
Достарыңызбен бөлісу: |