Оқулық Алматы 2005 ббк 28. 04 М 87 Оцуыцты жогары оцу орындары студенттеріне



жүктеу 8,63 Mb.
Pdf просмотр
бет79/96
Дата29.09.2022
өлшемі8,63 Mb.
#39438
түріОқулық
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   96
ГЕНЕТИКА

иРНК-ның 
көшірмесін алу.
Бірінші әдіс ген инженериясы дамуының бастапқы кезеңінде 
кеңінен қолданылды. Түрлі организмдердің клеткаларынан бөлініп 
алынған түтас ДНК моекулалары рестриктаза ферменттерінің 
көмегемен бөлшектелініп, реципиент клеткаларға жіберілді және 
гибрид молекулалардан тұратын иондар алынды. Бүл әдіс осы күнге 
дейін өз мәнін жойған жоқ, мысалы, қазір гендердің банкін жасау 
үшін пайдаланылуда.
Генді химиялық жолмен қолдан синтездеу түңғыш рет 1969 
жылы Г.Корананың лабораториясында жүзеге асырылды. Корана 
өзінің қызметтестерімен бірге ашыту бакгериясының көмегімен 
аланинді ХРНК генін синтездеді. Ол ген бар жоғы 77 нуклеотидтен 
тұрған және реттеуші механизмі жоқ болғандықтан активті қызмет 
атқара алмаған. Кейінінен олар функционалдық жагынан активті 200 
нуклеотидтен түратын тирозинді ТРНК генін синтездеді. Қазіргі кезде
215


қолдан синтезделген гендердің ішіндегі сң үзыны адамның өсу 
гормонының гені, ол 584 нуклеотидтен тұрады.
Генді жасанды жолмен алудың үшінші өдісі кері транскрипция 
арқылы жүретін ферментативтік синтезге негізделген. Бұл ең алғаш 
онкогенді вирус РНК-сының репликациясын зерттеу барысында 
анықталды. Сонда кері транскриптаза ферментінің көмегімен ИРНК 
матрицасының негізінде ген синтезделген.
Осындай жолмен адам мен жануарлардың және құстардың 
глобиндерін, жүмыртқа белогын, сиыр көзайнасының белогьш т.б. 
кодтайтын гендер алынды. Бүл әдіс адам интерферонының генін 
бөліп алып, бактерия клеткасына жіберу үшін де қолданылды. 
Интерферон — вирустық инфекциямен және басқа аурулармен, 
соның ішінде қатерлі ісікпен күресу үшін қолданылатын тиімді 
дәрілік препарат. Интерферон жануарлар мен адам клеткасында 
жасалады. 
Ю.А.Овчинников пен В.Г.Дебабов адам интерферонын 
синтездейтін 
микроорганизмдерді 
алды. 
Алдымен 
олар 
адам 
интерферонын 
синтездеуе 
қабілетті 
рекомбинантты 
ДНК-ны 
қүрастырып алды да, содан соң оны бактерия клеткасына жіберді. 
Ондай бактериялар 1 литр суспензияға шаққанда 5 мг интерферон 
синтездей алады. Бүл 1 литр қанның қүрамындағыдан 5000 есе көп.

жүктеу 8,63 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   96




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау