Оқулық Алматы, 012 Əож 330 (075. 8) Кбж

228
- халықтың инфляциялық күтулері.
Монетарлық себептер: 
- мемлекеттік бюджеттің тапшылығы; 
- ақша массасы көлемінің инфляция қарқынына əсері. Ор-
талық банк активтерінің ұлғаюы барлық жағдайларда ақша мас-
сасының өсіп отыруына алып келеді, бұл төлем қабілеттілігі бар 
сұраныстың артуын білдіреді. Нəтижесінде игіліктерге жалпы 
баға деңгейі өседі; 
- ақша айналымы жылдамдығының артуы.
Инфляцияның əртүрлі жіктелу критерийлеріне байланыс-
ты көптеген түрлерін ажыратуға болады:
1. 
Экономиканы мемлекеттік реттеудің «тереңдігіне», ин-
фляцияға қарсы саясаттың инструментарийлеріне байланыс-
ты
, инфляция 
айқын
(ашық) жəне 
басылған-бүркемелен- 
ген
(жабық) түрде жүріп отыруы мүмкін. Инфляция процесі-
нің айқын немесе ашық формада болып отырғаны бағаның өсуі, 
ұлттық валюта курсының төмендеуі арқылы көрінеді. 
Бағалардың еркін құбылуы жағдайларында орын алатын ашық 
инфляцияның деңгейін келесі формуламен анықтауға болады:
π = Р – Р
-1
 / Р
-1
 × 100%.
мұнда, Р – ағымдағы жылғы бағалардың орташа деңгейі; 
Р
-1
– өткен жылғы бағалардың орташа деңгейі.
2. 
Зерттеу объектісіне байланысты
, инфляция 
ұлттық
, 
ай-
мақтық
жəне 
əлемдік
болып бөлінеді. Ұлттық жəне аймақтық 
масштабта талдау объектісін көтерме жəне бөлшек сауда ба-
ғаларының динамикасы, кейбір елдердегі, елдер бірлестігінің 
дəрежесіндегі, халықаралық нарықтағы ЖҰӨ-нің дефляторы 
құрайды.

жүктеу 1,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: