Оқулық Алматы, 012 Əож 330 (075. 8) Кбж

70
кез келген өзгерістер, сонымен қатар ақша ұсынысы мен ақша айна-
лымының жылдамдығы жатады.
5. Жиынтық ұсыныс классикалық ұзақ мерзімде жəне кейнстік 
қысқа мерзімде қарастырылады. Қысқа мерзімде жиынтық ұсыныс-
тың өзгерісі бағалардың өзгермеуіне жəне өндіріс көлемінің өзгеруіне 
алып келеді. Ұзақ мерзімде жиынтық ұсыныстың өзгерісі бағалардың 
өзгеруіне жəне өндіріс көлемінің өзгермеуіне алып келеді.
6. Жиынтық сұраныстың бағалық емес факторлардың (ақша ұсы-
нысының төмендеуі, мемлекеттік шығындардың қысқаруы, салық-
тардың көтерілуі) əсерінен қысқаруы салдарынан өнім көлемінің 
қыс қаруы мен баға деңгейінің тұрақтылығын көрсететін механизмді 
«тегеріш» (храповик) əсері деп атайды.
7. Экономикада қандай да бір фактордың əсерінен жиынтық сұ-
раныс пен жиынтық ұсыныстың күрт өзгеруін сілкіністер (шок) деп 
атайды. Сұраныс сілкіністері ақша ұсынысының немесе ақша айналы-
мы жылдамдығының күрт өзгеруі, инвестициялық сұраныстың күрт 
өзгеруі жəне басқа да факторлардың салдарынан туындауы мүмкін. 
Ұсыныс сілкіністері ресурстарға бағалардың (бағалық сілкіністер, 
мысалы, мұнайға бағаның тым өсуімен байланысты шок) күрт өсуі-
мен, табиғат апаттарына, кəсіподақтар белсенділігінің күшеюіне, заң-
ды лықтағы өзгерістерге жəне қоршаған ортаны қорғау бойынша шы-
ғындардың маңызды түрде артуына байланысты, сонымен қатар басқа 
да факторлардың салдарынан орын алуы мүмкін. 
8. Сілкіністер арқылы туындаған ауытқуларды жұмсартуға, өнді-
рістің тепе-теңдік көлемін қалпына келтіруге мен жұмысбастылықты 
қалыпты деңгейіне жеткізуге бағытталған іс-шараларды мемлекеттің 
тұрақтандыру саясаты деп атайды.

жүктеу 1,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: