Оқу сауаттылығЫ



жүктеу 3,95 Mb.
Pdf просмотр
бет286/515
Дата10.11.2022
өлшемі3,95 Mb.
#40105
1   ...   282   283   284   285   286   287   288   289   ...   515
oqw-sawattylyq-100-nusqa

55-НҰСҚА 
Құмырсқа – әлемдегі ең көп тараған жәндіктің бірі. Қазақ «құмырсқадай 
қажырлы», «құмырсқадай құжынаған», «құмырсқадай еңбекқор» деген тіркестерді 
бекер айтпаған. Олардың біз білмейтін қызық қыры көп. Оны ғалымдар зерттеп, 
бұқараға жеткізіп отыр. 
Құмырсқаларды зерттейтін ғылым – мирмекология деп аталады. Осы 
мирмеколог мамандардың құмырсқадай тынбай талаптанып, қайнаған тіршілікті 
зерттеуі нәтижесінде бізге олар туралы көптеген қызықты деректер белгілі болды. 
Құмырсқа жер жүзінде ең көп тараған жәндік. Әлемдегі ең құрметті 
мимекологтардың бірі Эдвард Уилсонның есебі бойынша, бүгін жер бетінде 10 
квадрилиион, яғни онның 15 дәрежесіндей құмырсқа бар екен. Жан басына 
шаққанда, бір адамға миллион құмырсқадан келеді, ал жалпы үлесі барлық 
адамның үлесіндей. 
1. «Құмырсқадай құжынаған» тіркесінің мағынасына сай келмейтін қатарды 
көрсетіңіз. 
A)Көп, қарақұрым 
B)Қаптап кетті, қайнады 
C)Нөпір болды, ығы-жығы 
D)Қайнаған, қалың 
E)Қажырлы, еңбекқор 
2. Мәтіннің тақырыбы қандай? 
A)Жәндіктер туралы 
B)Құмырсқалар еңбегі 
C)Құмырсқалар достығы 
D)Құмырсқалар илеуі туралы 
E)Мирмекологтар туралы 
Гүл ‒ жер бетіндегі ең сұлу жаратылыс. Гүлдердің ешкімге зияны 
жоқ, керісінше, айналасындағыларға шаттық пен қуаныш, көтеріңкі көңіл күй 
сыйлап, адам жанын жадыратып жіберетін қасиетке ие. 


ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ 
https://vk.com/mega_education
 
303 
Есте жоқ ерте замандарда, яғни көркемсөз өнері дамымаған, хат жазу 
дәстүрі кең тарамаған кезде адамдар өздерінің сезімдерін гүл арқылы жеткізетін 
болған деседі. Одан бері қанша ғасыр өтсе де, бұл дәстүр сақталып келеді. 
Гүлдердің сырына үңіліп көрейік. 
Мысалы, қызғалдақ ‒ дүние жүзінде кең тараған әдемі гүлдердің бірі. 
Қызғалдақтың отаны туралы пікірталастар өте көп. Шын мәнінде, қызғалдақтың 
отаны ‒ Қазақстан! 
Сакура ‒ Жапонияның символы болып табылатын гүл. Оның гүлдеуі 
адамның сана-сезімін еріктен тыс әдемі нәрселерді ойлауға жетелейді. 
Раушан гүлінің отаны ‒ Иран, ол ертеректе Персия елі болып есептелетін. 
Өз тілдерінде оны «гюл» деп атайды. Сонымен бірге елінде оны «гюлистан» дейді, 
аударғанда «раушандар бағы» деген мағынаны білдіреді. Ал Үнді еліне раушан 
гүлі Бабуру басшысының арқасында жерсіндірілген. Грекияға гүлді батыс 
елдерден келгендер әкелген, кейін гүл махаббат пен әдеміліктің символы саналады. 
Дицентра ‒ Германияда «жүрек гүлі» ретінде танымал болса, поляктар 
оны «Құдай-Ананың туфлиі» деп атайды, ал француздар «Жаннетта жүрекшесі» 
деп атаса, орыстар «жаралы жүрек» деп атайды. Ал барлық ағылшын тілділер оны 
«қанды жүрек» деп атайтын көрінеді. Қалай атаса да, әр елдің осы гүлмен 
байланысты өз тарихтары бар. 
Орхидеялар әлемнің ең әдемі гүлі болып табылады. Адамдар орхидеяға 
өте ертеден-ақ қызығушылық танытып келеді. Бұл гүл туралы тарихи әңгімелер 
мен жазбалар өте көп. Чарлз Дарвиннің өзі бұл гүлдің құпиясы мол гүл деп 
сипаттап жазған болатын. 
3. Қызғалдақтың отаны 
A)Франция 
B)Ресей 
C)Германия 
D)Қазақстан 
E)Жапония 
4. Француздар «Жаннетта жүрекшесі» деп атаған гүл 
A)Қызғалдақ 
B)Раушан 
C)Орхидея 
D)Дицентра 
E)Сакура 
5. «Раушандар бағы» атауының шыққан жері 
A)Жапония 
B)Үндістан 
C)Қазақстан 
D)Германия 
E)Персия 
6. «Құпиясы мол гүл» деген сипатқа лайық 
A)Қызғалдақ 
B)Дицентра 



жүктеу 3,95 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   282   283   284   285   286   287   288   289   ...   515




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау